|
| |
| |
| |
F.
Overwegingen op het lijden des Heeren
voor degenen, die in den geest de heilige plaatsen willen bezoeken.
Ao 1518.
Dit boekje bevat vele groote en kleine houtsneden tusschen den tekst en sommigen over eene geheele bladzijde, tafereelen afbeeldende uit de lijdensgeschiedenis des Verlossers. Het is:
Gheprent in die vermeerde coopstadt van Antwerpen buyten dye camerpoorte Inden gulden eenhoren bi mi Willem vorsterman. Int iaer ons heeren .M.ccccc. ende .xviij. Den .xij. dach van October Cum gratia et priuilegio; en voorhanden in de Koninklijke Bibliotheek te 's Gravenhage.
Eene andere uitgaaf is:
Gheprent tot Delff in Hollant bij die vismart Bi mi Cornelis henric .z. Lettersnijder Int iaer ons heren .M.ccccc. en̄ xx. en een (niet kompleet) exemplaar er van is voorhanden in de Stads Bibliotheek te Haarlem. (Cat. 2e deel blz. 115 no 9.2.)
Dit is een devote meditacie op die passie ons liefs heeren Ende van plaetse tot plaetsen dye mate gheset daer onse lieue here voer ons gheleden hevet met dye figuren ende met schone oracien daer op dienende. Ende so dicke alsmen dit deuotelijc leest so verdientmen alle die aflaten so volcomelijc als oftmen alle die heylige plaetsen binnen Jherusalem lichamelic versochte. Ende een deuoet priester die langen tijt te Jherusalem heeft ghewoont die heeft dit ghemeten ende bescreuen.
Item dit deuoet boecxken heeft een weerdich priester ghenaemt heer Bethlem bescreuen die int heilighe lant
| |
| |
van beloften binnen die stadt van Jerusalem menighen tijt ghewoont heeft. Ende hi heuet alle de heylige plaetsen nauwe ghemeten ende bescreuen daer onse lieue heere gheleden heeft om ons arme sondaren te verlossen van die eewighe doot.
Dit is den aflaet van der heiligher stadt van Caluarien, welcken aflaet een yegelijck mensche verdyenen mach die den ellendighen ende swaren ganck des cruysdraghens vanden naecten bloedigen Jhesum nae volghen en sijn bitter liden mit innigher herten ende met medeliden ouerdencken. Dit en is niet te verstaen datmen dit verdient alleene dye te Jerusalem sijn oft dye daer reysen, mer alle menschen in wat plaetsen dat si sijn als si hare herten innichlijc tot gode keeren ende dye heylighe plaetsen daer dit gheschiet is deuotelijcken ende met compassie mediteren na haer crancke menschelijck verstant so mogen si desen aflaet vander gracien gods verdyenen alsoe dicwijls als si selue willen. ende oeck also volcomelijc als oft si binnen die stede van Jerusalem waren ende alle die heilighe plaetsen daer lichamelijck versochten. Maer dyeghene die met innicheyt ende met groten arbeyt ende coste daer reysen dye sullen sonder twifel na grootheyt haers arbeyts ende nae haer deuocie wel gheloont worden van onsen lyeuen here Mer die ghene dye metten lichame daer nyet ghecomen en connen ende met haerder begheerten die heylighe plaetsen mediteren ende met medelijden groeten inder manieren ghelijc hier nae bescreuen staet dyen wort den heylighen aflaet vander heyliger stadt van Jherusalem ende van Caluarien alsoe volcomelijken verleent als oft si daer selue teghen woerdich waren. Want die heylighe pausen hebben dat ghegeuen wt den oueruloedigen schat des bitteren lijdens ende der weerdiger verdiensten vanden bloedighen ghecruysten Jhesum cri- | |
| |
stum onsen lyeuen heere doer sijn heylige wonden ende doer sijn dierbaer wtghestorte bloet. Ghelijckerwijs als ons dat aflaet van Romen ghegheuen wort te verdienen in alle kercken alsoe gheuen ons dese pastoren machte te ontbinden pijne ende scout quyte. Dit is waerachtich gheuonden ende beproeft ende het is allen kersten menschen gestadich te verdienen op dat dye coude herten in dat werme bloet cristi Jhesu ontsteken mogen worden want hi sijn bitter liden voer ons soe gewillichlijck gheleden heeft.
Als ghi totten berch van Caluarien gaen wilt so suldi deuotelijck in v herte ouerdencken recht oft ghi den mismaecten bloedygen Jhesum voer v saecht gaen so deerlijc gheladen met dien swaren balcke des cruces Ende seere gheneyghet totter aerde dicwils vallende met sijn heylighe ghecroonde hooft op dye harde steenen ende sonder ghenaden als een misdadich mensche wreedelijc voort ghetogen welcken ganc hi verduldelijck ghinc om ons arme sondaren te versoenen teghen sinen hemelschen vader.
Ende becommert ende verselscapt v ooc dicwijls met dye allendighe bedroefde moeder gods Maria. ende sietse dicwijls aen ende bedenct hoe wee dat haer moederlijc herte te moede was doe si haren eenighen sone den coninc der glorien in alsulcken lijden sach. Aensiet haer alder heylichste aenschijn hoe dicwijls dattet verwandelt wert in bleecheyt ende in dootlijker verwen ende ouerstort met haren ouervloedigen tranen.
| |
Maendach.
Item ten eersten male van dien huyse daer onse lyeue heere sijn laetste auontmael adt met alle sijn lyeue apostelen totten berghe van Olyueten toe Dat sijn .xxxv. bondert ellen.
Leest deuotelijck een Pater noster ende een Aue maria.
Hier verdient men .vij. iaer aflaets ende .vij. Carenen.
| |
| |
Item van dier steden aenden berch van Oliueten daer onse lieue heere sijn .viij. discipulen liet, tot dyer steden toe daer hi sijn drie discipulen liet dye hi meest beminde. Dat sijn .xxxiiij. ellen.
Leest hier deuotelijc een Pater noster ende een Aue maria.
Hier verdientmen .vij. iaren aflaets ende .vij. Carenen.
Item van deser steden daer onse lieue heere sijn drie discipulen lyet totter steden toe daer hi sinen hemelschen vader ghinc aenbeden ende in alsoe groter noot was dat hi water ende bloet sweete. Dat sijn .xij. ellen.
Leest hier deuotelijc drie Pater noster ende drie Aue maria ter eere sijnre bangicheyt.
Hier is aflaet van ✠ allen souden.
Item van dier steden daer onsen lieuen heere sinen hemelschen vader aenbadt totter steden toe daer hem iudas leuerde daer hi vanden ioden gheuangen wert Dat sijn .xxxiiij. ellen.
Leest hier deuotelijck een Pater noster ende een Aue maria.
Hier verdient men .vij. iaer aflaets ende .vij. Carenen.
| |
Dijstdach.
Item van deser steden daer onse lieue heere gheuangen wert tot Annas huyse toe Dat sijn .xv. hondert ellen.
Leest hier deuotelijcken een Pater noster ende een Aue maria.
Hier verdientmen .vij. iaren aflaets ende .vij. Carenen.
Item van den huyse daer Annas woonde tot Cayphas sijns swaghers huyse toe. Dat sijn .lxxxix. ellen.
Leest hier deuotelijcken een Pater noster ende een Aue maria
Hier verdient men .vij. iaer aflaets ende .vij. Carenen.
Item van Cayphas huys daer onse lieue heere aen sijn ghebenedijde aensicht gheslagen wert van die nidighe die- | |
| |
naren met een ghewapender hant tot den huyse toe daer Pylatus woonde. Dat sijn vijf hondert ellen.
Leest hier deuotelijck een Pater noster ende een Aue maria. Hier is grote gracie ende ghenade toe ghegeven.
Item van den huyse daer dye rechter Pylatus woonde tot coninck Herodes huys toe. Dat sijn .lxxxij. ellen.
Leest hier deuotelijcken een Pater noster ende een Aue maria.
Hier verdient men .vij. iaer aflaets ende .vij. Carenen.
| |
Woonsdach.
Item van coninc Herodes wert onse lieue heere weder om ghesonden tot Pylatum lancx eenen anderen wech. Dat sijn vijf hondert ellen.
Leest hier deuotelijck een Pater noster ende een Aue maria.
Hier verdientmen .vij. iaeren aflaets ende .vij. Carenen.
Item dat rechthuys daer Pylatus dat onrechtueerdighe oerdeel gaf wt ghiericheyt ouer den onnoselen Jesum dat men hem cruycen soude dat stont seer hooghe bouen alle ander huysen.
Leest hier deuotelijck drie Pater noster ende drie Aue maria.
Hier verdientghi ✠ aflaet van allen sonden van pine ende van schult.
| |
Ghebet.
O Alder soetste heere Jesu criste ick dancke ende loue v van alle v bitter liden dat ghi in Pylatus huys hebt gheleden daer wert ghi so jammerlijc doergeesselt ende doerslaghen met scherpe roeden ende si dructen v een scerpe doernen croone iu v heylige hooft ende sloegen v seer ongenadelijc met stocken daer op Daer stont ghi onnoselijc coninc der coninghen scepper alre creaturen
| |
| |
ende rechter alre rechteren ende onfinct van Pylato dat ordeel te steruen die alder versmaetste doot des cruys om minen wille.
O lyeue heere ick alder snootste sondare bidde v hertelijc doer al dat liden dat ghi in Pylatus huys leedt woest doch een ghenadich ende barmhertich rechter over mi in die vre mijnre doot ende in dat leste ordeel. Ende maect mi deelachtich alle der heyliger aflaten die in dese stede ghegeuen sijn Amen.
Item van dye stede daer onse lieue heere verordeelt wert totter stede toe daer si hem dat sware cruce op sijn gebenedijde scouder leyden het welcke hi ghewillichlijc ontfinc ende aen sijn godlijck herte dructe Dat sijn .xj. ellen.
Leest hier deuotelijck een Pater noster ende een Aue maria.
Hier verdient men seer grote ghenade.
| |
Ghebet.
O Alder saechtmoedichste heere Jesu criste ic arme sondijghe mensche dancke v wten gronde mijnder herten dat ghi dat sware cruys soe ghewillichlijck op v heylige doerwonde bloedijghe scouder droecht ende een doernen croone in v ghebenedijde hooft dye met veel tacken alle v heylighe hersenen doerstack O criste ihesu mijn here mijn god ic bidde v ontfermt v mijnder ende maect mij delachtich van alle die gracien ende ghenaden die hier tot deser steden ghegeuen sijn Amen.
Item van dier steden daer onsen lieuen heere sijn cruys op ghelegt wert totter steden toe daer onse lieue heere so deerlicken neder viel metten cruyse op dye trappen Dat sijn .xv. ellen.
Hier is aflaet van ✠ alle sonden ende verlossinghe van eender sielen wt den vagheuiere
| |
| |
Item een mensche die dese trappen op cruypt op sijn bloote knyen, ende op eelcke trappe deuotelijck een Pater noster ende Aue maria spreect, die mach een siele verlossen wten vageuiere. Dese trappe heeft .xxviij. graden. Ende dese es noch heden te daghe tot sinte Jans te latranen te Romen in sijn kercke.
Leest hier deuotelijck drie Pater noster ende drie Aue maria met berouwe van v sonden ende ter eere van den eersten val ons liefs heeren Soe verdient ghi ✠ aflaet van allen sonden.
| |
Ghebet.
O Alder saechtmoedichste heere Jesu criste ick arme sondare met dijne heylige dierbaer bloet verlost dancke dij van alle v bitter liden ende van dien swaren val dye ghi vielt opten neghensten graet vanden trappen soe ellendelijc dat ghi daer v heylighe bloet storte alsomen noch heden te daghe sien mach. O lyeue here ic bidde v doer dien val ende doer dat wtstorten dijns heyligen bloets vergheeft mi mijn misdaet ende behoet mi voer den val der sonden ende des eewighen doots Ende maect mi deelachtich van al dye verdiensten dijns heyligen lidens ende van alle die aflaten die tot deser steden ghegeuen sijn. Ende verlost mijnder ouders ende vrienden sielen ende alle gheloouyge sielen van alle pine ende brengtse int eewige leuen.
| |
Donderdach.
Item van die stede des vals tot die stede des swick booms. Dat sijn .xxiij. ellen.
Leest hier deuotelijcken een Pater noster ende een Aue maria. Hier verdient men .vij. iaer aflaets ende .vij. Carenen.
Hier droech onse lieue heere sijn cruyce totter steden des swick booms daer ligghen twee witte marmoren steenen.
Opten eenen steen stont onse lieue heer seer deerlij- | |
| |
cken weenende ende bevende doen hem dye felle ioden sinen rock wt toghen die in sijn heylighe wonden verbacken was so dat alle sijn heylige wonden weder om vernyeut ende bloeyende werden Ende si deden hem op dyen steen oeck dat purpuren cleet an.
Opten anderen steen stont onse lyeue here doen hem Pylatus den volke vertoonde ende sprack Ecce homo.
| |
Ghebet.
O Ghebenedide heere Jhesu criste coninc der hemelscher glorien ic dancke v van dat ellendighe staen doen v Pilatus den volcke vertoonde ende v heylighe bloet so oueruloedelic van v heylige lichaem vloeyde dat soe iammerlijc doer gheesselt ende doerwont was dat vanden oppersten dijns hoofts totten planten dijnre voeten aen v lichaem niet heels en was. O bermhertighe heere god ic arme sondige mensche bidde v doer dat bitter lijden dat ghi in v gheesselinge hedt gheleden ende doer dat staen dat ghi alle den volcke vertoont wert laet doch een dropele dijns heyligen bloets in mijn herte druppen ende wilt daer mede wt doen alle mijn sonden Ende maect mi dijns heylighen bitteren lidens deelachtich ende alle der aflaten dye in dese stede te verdienen sijn Amen.
Item van die stede des swick booms tot dye stede toe daer Maria onsen lyeuen heere teghen quam doen hi sijn cruys droech Dat sijn hondert ellen.
Leest hier deuotelijcken drie Pater noster ende drie Aue maria.
Hier viel dye bedroefde moeder gods Maria ter aerden doen si haren eenijghen sone Jhesum so swaerlijck gheladen sach gaen met dat sware hout des cruycen ende wert so onghenadelijc voort ghetogen ende gheslaghen. Ende onse lieue heere vyel oeck met sinen swaren cruce
| |
| |
van grooter moedicheyt. Ende si hadden hier beyde ghestoruen en hadse die godlijke crachte niet onthouden.
Soe wie met medeliden desen druckelijcken ganc ouerdenct ende haerder beyder nederuallen die verdient .vij. iaer aflaets ende .vij. Carenen van elcken paeus dye voer Sixtum den vierden gheweest hebben. Maer want onse lieue heere ende sijn lieue moeder hier in grooter bangicheyt waren soe gheeft Sixtus die vierde hier aflaet van alle ✠ sonden van pine ende van schulden.
| |
Ghebet.
O Lieue heere Jesu criste ick dancke v wt den gronde mijnder herten van alle v bitter lijden dat ghi voer mij arme sondare hebt gheleden ende van dat iammerlijck nederuallen dat ghi ende v lieue moeder so menich mael ter neder vielt Ghi vielt vanden swaren last die ghi op v ghebenedide scouder droecht dat waren alle der werelt sonden. Ende si viel neder van moederlijcken rouwe die si in haer herte leedt den welcken v wel bekent was O lieue heere ick offere mij nv in uwer beyder liden ende ic bidde v om ghenade Ende ic bidde v lieue heere voer mijn ouders ende vrienden ende voer allen kersten menschen leuende ende doode dat ghij ons deelachtich maken wilt van alle die aflaten die in deser steden ghegeuen sijn. Ick bidde v doer die eere dijns heylighen lidens gheeft allen gheloouigen menscen troost ende blischap ende allen allendighen sielen die eewige ruste Amen.
Item van dyer steden daer onse lyeue vrouwe Jhesum tegen quam tot dyer steden toe daer si Symon cyreneus dwongen Jhesum dat cruyce te helpen draghen Dat sijn .lxxij. ellen.
Leest hier deuotelijck een Pater noster ende een Aue maria.
Hier verdient men .vij. iaren aflaets ende .vij. Carenen.
| |
| |
| |
Ghebet.
O Alder louelijcste heere iesu criste ick dancke ende loue v dat ghi dijn heylighe cruyce droecht met also grote vermoetheyt dat ghij nauwelijc voort en conde ghegaen Ende ghi ghinct daer onder soe iammerlijc suchtende ende hijgende dat ghi uwen adem nauwelijc verhalen en conde Ende want die felle ioden sorchden dat v die natuerlijke crachten begheuen souden ende dat si haren quaden wille in v nyet en souden connen volbrengen soe dwongen si eenen die v dat cruys moeste helpen dragen O lieue here ic bid v dat ick v dijn cruys moet helpen dragen ende dat ick mijn leuen tot een salich eynde bringen mach Ende ick bidde v maect mi dijns heyligen lidens deelachtich ende der heyliger aflaten die hier gegeuen sijn.
Item van dyer steden daer si Symon dwongen dat cruys te helpen draghen totten huyse van Veronica toe Dat sijn twee hondert ende .lxxxij. ellen
Leest hier deuotelijck drie Pater noster ende drie Aue maria.
Hier verdient men .xxxiij. M. iaren ende .vij. iaren ende .vij. Carenen aflaets.
Hier gaf Veronica onsen lieuen heere den doeck van haren hoofde om dat hij sijn ghebenedide aensicht daer aen drogen soude Doen dructe Jhesus sijn aensichte daer volmaectelijc in ende ghaf haer dat weder tot eenen teeken van grooter minnen het welcke noch te Romen is in sinte Peeters kercke.
| |
Ghebedt.
O Minnelike heere Jhesu criste eewighen lof ende eere moet v altijt sijn Ic dancke v van alle v pijnlijck liden ende van alle uwe ellendige bloedighe voetstappen dye ghi voer mi arme sondare gheghaen hebt met dinen swa- | |
| |
ren cruice gheladen O lieue heere ghi vielt soe dicwils met die doernen croone tegen dye herde steenen ende si sloegen v soe onghenadelijck daer op dat v ghebenedijt aenscijn met uwen heyligen dierbaren bloede ende met uwen heyligen tranen ouergoten was so datmen nauwelijck menschelike forme aen v bekennen en mochte. O goedertieren hemelsche vorst ic arme creature die in mijn sonden verdroncken ben bidde v dat ghi mi daer wt helpen wilt ende druct v godlijck aenscijn in den gront van mijnder sielen op dat ick hier so in uwen godlijken wille profiteren mach dat ick na dit corte verganckelic leuen met alle v lieue enghelen ende v wtuercoren heyligen v gloriose claer aenscijn in volder vruecht ende bliscap eewelijck sonder eynde ghebruycken mach.
amen.
Item van dat huys daer Veron(ic)a woonde tot aen dye rechte poorte. Dat sijn .iij. hondert ellen. Daer plachmen dat leste vonnisse te gheuen dye men totter doot veroerdeelde.
Hier viel onse lyeue heere eenen swaren val metten cruyce ende si ructen hem seer onghenadelijcken weder op met dat zeele dat si om sijn middele ghebonden hadden Ende si stieten ende sloeghen hem seer wreedelijc so dat hi teghen sijn natuerlike cracht voort gaen moeste.
Hier is aflaet ✠ van allen sonden.
Leest hier deuotelijck drie Pater noster ende drie Aue maria.
| |
Ghebet.
O Lieue here Jesu criste ic arme sondare loue ende dancke v wt alle mijnder herten dies ic niet weerdich en ben van den ellendigen ganc die ghi ghinct met uwen cruce gheladen in also groter pinen ende versmaetheyt dwelck ghi met grooter verduldicheyt leedt om ons arme
| |
| |
sondaren te verlossen van die eewige doot O lieue heere ick bidde v doer alle v bitter lijden ontfermt v mijnder ende laet v heylige passie voer al mijn sonden staen. Ende verleent mi alle die gracien ende aflaten te verdienen die hier in deser steden ghegeuen sijn Amen.
| |
Vridach.
Item vander vicht poorten totten berch van Caluarien toe. Dat sijn twee hondert ende .xxxij. ellen.
Ende beneden aen den voet vanden berghe van Calvarien nam onse lieue heere dat sware cruys op sijn ghebenedide schouderen ende hij vermande hem tot in die opperste crachten van sijnder bedructer sielen ende hij tradt den berch alleene op met sinen swaren cruyce met .xc. bloedige voetstappen. Ende doen onse lyeue heere bouen op den berch quam doen was hi also seere vermoeyt dat hi metten cruyce neder seech.
Leest hier deuotelijck drie Pater noster ende drie Aue maria.
Hier is groote gracie ende ghenade toe ghegheven.
| |
Ghebedt.
O Alder goedertierenste sachtmoedichste ende verduldichste heere Jesu criste ic arme mensche een vat vol sonden bidde uwer grondelooser ontfermherticheyt doer dat bitter liden ende doer den pijnlijken ganc dat ghi alleen met dinen swaren cruce soe iammerlijck doer wont ende seer vermoeyt sijnde dyen hoghen berch op clomt om daer v liden te voleynden ende v selven te offeren uwen hemelschen vader voer dye sonden der werelt. Ende ick bidde v dat ghi mi ende alle kersten menschen alsoe met v vereenighen wilt dat wij nemmermeer leuende noch steruende van v versceyden en moeten worden.
amen.
| |
| |
Item die negenste stede is den berch van Caluarien daer onse lieue here den scamelijken bitteren doot leedt voer die salicheyt des menschelicke gheslachtes. Sij togen hem sijn cleederen wt met grooter onweerdicheyt. Si setten hem op eenen steen die wijle dat si dat cruys bereyden. Sij bespoghen ende bespotten hem in sijn heilige aenscijn ende si sloeghen sijn heylighe bloedijghe lichaem wreedelijck met ghewapenden handen Sij laefden hem met bitteren galle met edick ende met myrre ghemenghet ende si togen hem met sinen bloedighen haire Daer na werpen si hem so ongenadelijc neder op dat cruys dat alle sijn inghewant verscudde Doen recten si alle sijn heilige leden so wreedelic wt dat zijn aderen ende zenuwen scoerden ende doersloeghen sijn heylighe handen ende voeten met drie plompe nagelen ende si sloegen op sijn heylige aenscijn dat sijn dierbaer bloet tot sinen heyligen nose ende mont oueruloedelijc wt spranc.
Hier is aflaet ✠ van alle sonden van pine ende van schult.
Hier suldi v ogen inwendelijken slaen opten ghecruysten bloedigen naecten iesum Ende leest met grote dancbaerheyt knyelende vijf. Pater noster en vijf Aue maria in die eere van sijn vijf diepe bloedighe blinckende wonden.
| |
Ghebet voer theylich cruys.
O Alder minnelijcste heere Jesu criste ic arme sondare legghe mi neder onder v heylighe cruys ende dancke v wt alle mijnre herten van alle v bitter liden ende van uwen onsculdigen doot die ghij om minen wille gheleden hebt O lieue here ic bidde v ghenade van alle mijn sonden wilt doch v oogen der ontfermherticheyt op mi slaen ende maect mi deelachtich uwer heyligher verdiensten op dat v bitter passie aen mi nyet verloren en bliue ende dat v heylige bloet alle mijne sonden af wassche. Ende maect mi oeck deelachtig alle der aflaten ende ghenaden
| |
| |
dye tot deser stede ghegeuen sijn. Ende laet den sielen van mijn ouders ende vrienden ende aller gheloovighen sielen dit heden comen tot troost ende lauenisse haerder pijnen doer die crachtighe verdienste dijns bitteren lidens ende dijnre onsculdigher doot ende wilt hem open doen dye poorten der hemelscher glorien Amen.
Item vanden cruce totter steden toe daer onse lieue vrouwe stont doen onse lieue heere haer sinte Jan beual te bewaren Dat sijn .xv. ellen.
Leest hyer deuotelijck drie Pater noster ende drie Aue maria.
Hier verdient men .vij. iaer aflaets ende .vij. Carenen.
| |
Ghebet.
O Naecte bloedighe Jhesu criste ic arme sondare beuele mijn siele ende mijn lichaem huden ende in allen tijden in dye selue minne ende getrouwe bewaringe daer ghi v lyeue bedroefde moeder onder den cruyce in beuaelt uwen beminden discipel sinte Jan tot een moedere Ende ic bidde v ontfermhertige here Jesu criste verleent mi v godlijke gracie ende hulpe dat ic also leuen mach dat ick alle die dagen mijns leuens ende nae dit leuen inder eewicheyt beuolen mach bliuen in die trouwe van v drien ende wilt mi in alle mijn liden ende tegenspoet bi staen ende vertroosten O lieue heere ic bidde v oeck voer alle mijn ouders ende voer mijn broeders ende susters vrienden ende vianden ende voer die heele vergaderinghe van allen kersten menschen leuende ende dode dat ghise in alle haren noode te hulpe comen wilt ende na dit leven in der eewicheyt verbliden wilt Amen.
| |
Saterdach.
Item vanden cruyce toter steden toe daer onse lieue heere doot wert gheleyt in den schoot van sijnder lyeuer moeder Dat sijn .xxxviij. ellen.
| |
| |
Leest hier deuotelijck drie Pater noster ende drie Aue maria.
Hier is aflaet van ✠ allen sonden van pine ende van schult.
| |
Ghebet.
O Naecte bloedige doerwonde heere Jhesu criste ic aenbede v aenden cruyce ghedaen ende opten schoot van v bedructe moeder gheleyt Ic groete al die heylighe bloedige fonteynen uwer dieper wonden die ghi om minen wil ontfangen hebt in v heylige lichaem dat al met uwen dierbaren bloede ouergoten was Mijn heere mijn god wat hadt ghi meer mogen liden voer mijn sonden dan ghij ghedaen hebt. O bedructe moeder v heylighe tranen liepen so oueruloedelijc ouer dijn heylige aensicht tot op de borste dijns lieuen soens O suyuer maghet ende alderweemoedichste moeder gods Maria ic bidde v doer den groten rouwe die ghi in v herte hadt doen ghi uwen lyeuen sone doot in uwen schoot onfinct ende so iammerlijck doerslaghen bebloeyt ende ghemartelijt om minen wille Laet doch een van dinen heyligen heeten tranen vallen op mijn coude sondich herte op dattet vermorwet ende ontsteken worden mach om medeliden mit uwen ghebenediden sone ende met v te hebben O ellendige gods moeder wilt doch v dyepe versuchten ende uwen moederliken rouwe mit eewiger trouwen in mijn arme siele ende sondich herte drucken op dat ick mede deelachtich worden mach aller der ghenaden ende aflaten die hier ghegeuen sijn op dat dijns soens bitter passie ende v moederlijc mededogen aen mi behouden bliuen ende ick hier na eewelijc met v verblide Amen.
Item van dyer steden daer onse lyeue heere sijnder moeder opten schoot gheleyt wert tot dyer steden toe daer hi begrauen wert Dat sijn .liiij. ellen.
Leest hier deuotelijck .vij. Aue maria.
| |
| |
Hier is aflaet ✠ van alle sonden van pijne ende van schult.
| |
Ghebet.
O Heere iesu criste onsterfelijc ende onverwinnelijc coninck ic alder minste lidt met uwen heylighen dierbaren bloede verlost aenbede v alder glorioeste verrisenisse met dijns selfs godlijke crachte nae dat ghi van uwe vrienden eerliken begrauen waert ende drie dagen inden graue gherust hadt. O glorioese here wilt mi arme sondare deelachtich maken uwer heylygher begrauingen ende uwer alder claerster verrisenissen op dat ick die in een besmette consciencie mijnre sonden begrauen ligge mach verrisen in een duechdelijc leuen Ende ic bidde v alder liefste heere wilt mi deelachtich maken alle der ghenaden ende aflaten die in dese stede ghegeuen sijn doer dijn glorioese verdiensten ende laet mi die te staden comen nv ende in die vre mijnre doot ende doer v grondelose ontfermherticheyt weest allen gheloouigen sielen genadich.
| |
Sondach.
Item op den berch van Olyueten daer onse lieue here ten hemel voer daer is den alderen meesten aflaet dye in dat gheheele heylighe lant ghegheven is. Want in wat plaetsen dat dye kersten pelgrems nyet ghecomen en connen dat es alte samen hyer op deser steden gheleyt ende verleent.
Leest hier deuotelijcken drie. Pater noster ende drie Aue maria.
Hier is aflaet ✠ van allen sonden van pijne ende van schult.
| |
Ghebet.
O Almogende coninc der glorien heere alder deuchden verwinder alre crachten die opten .xl. dach na v verrisenis triumpheerlic ten hemel sijt gheuaren ende sittet
| |
| |
ter rechter hant dijns hemelscen vaders. Ick arme sondige mensche bidde v grondelose ontfermherticheyt dat ghi mij hier niet en laet op dit dal der tranen tusschen die stricken mijnre vianden als een arm weeskint, mer wilt mijn sondich herte verlichten met die selue gracie des heylighen gheests dye ghi dijnen lieuen discipulen beloefde op dat ick alsoe den wech uwer godlijker gheboden wandelen mach dat ic na dese tijt v godlike moghentheyt inder eewicheyt ghebruycke. Ende ick bidde v doer v gloriose hemeluaert wilt mij allen mijn sonden vergeuen daer ic uwen godliken troost mede van mi gekeert heb ende wilt mi doer dijn glorioese hemeluaert deelachtich maken der ghenaden ende aflaten dye onse heylighe vaders dye pausen hyer op dese stede verleent hebben. Ende wilt mijnder ouders ende vrienden sielen ende alle gheloouighe sielen van alle pine verlossen ende verleent hem eewigen vrede.
Item op die plaetse daer onse lieue heere Jhesus cristus sinen beminden discipulen den trooster den heylijghen gheest sant opten pinxter dach alsoe hi hem beloeft hadde.
Hier is aflaet ✠ van allen sonden.
Leest hier deuotelijcken drie. Pater noster ende drie Aue maria.
Item tot Nazareth daer die suuer maget Maria den sone gods ontfinck vanden heylighen gheest doer haer consent Daer is aflaet ✠ van alle sonden van pijne ende van schult.
Leest hier deuotelijcken drie Pater noster ende drie Aue maria.
| |
Ghebet.
O Almachtige eewige god dye van den lichame der glorioser maghet Maria v eewighe godlike woert dat is Jhesum cristum onsen heere doer dye boetscape dijns en- | |
| |
gels hebt menschelijke natuere willen laten aen nemen. Verleent dinen dienaren op dat wij die gheloouen dat si warachtelijck die moeder gods is doer haer ghebeden nv ende in allen tijde ende in dye vre onser doot v godlijcke hulpe ende bistant in ons gheuoelen mogen Ende maect ons doer uwen eenigen sone ihesum deelachtich alle der aflaten dye tot deser stede ghegeuen sijn ende weest allen gheloouigen sielen ghenadich Amen.
Item alle desen voerscreuen heyligen aflaet mach een yeghelijc kersten mensche wt die grondeloose barmhertichede des bitteren lijdens ons liefs heren Jesu cristi verdienen gaende, staende, sittende, oft ligghende, op sijn wercke oft waer hi is die sijn herte tot dye heylige plaetsen stiert ende dat liden ons liefs heeren ouerdenct ende die Pater noster deuotelijcken leest soe si daer op gheset sijn. Dit is waerachtelijc van den heyligen pausen ghegeuen ende ingheset.
Item dye ghebeden en derf men daer op niet lesen van schults weghen want die sijn wt deuocien daer op gheset.
Item wanneer ghi v penitencie voer v sonden lesen wilt soe knielt innichlijcken metter herten opten berch van Caluarien onder dat cruys ons lyefs heeren Jesu cristi ende bidt hem deuotelijcken met vierigher begeerten dat hi sijn heet dierbaere bloet storte op v coude sondijghe siele in en afdwaen dijnre sonden.
Item men leest dat onse lieue here aen den cruyce screyde vijftich bloedige tranen Ende soe wie aen sijn penitencie daghelijcx leest eenen Pater noster ende eenen Aue maria ter gedenckenissen van desen die heeft dese heylighe tranen seuen werf op sijn knyen gheeert. Ende soe wie dit doet oft enen anderen voort leert die sal onsprekeliken loon daer voer ontfanghen ende sijn siele sal daer doer van onsen lyeuen heere ghewasschen worden
| |
| |
van allen smetten der sonden in die wterste vre van sijnder doot.
Item men leest soe wie dye grote schaemte overdenct die maria magdalena hadde doen sij in simons huys quam om ons liefs heren voeten te cussen ende wasschen Ende die genade ende vruechde dye si vercreech eer sij weder van daer ghinck. Wye haer dit met begeerte sijnre herten vermaent dyen sal si warachtigen rouwe van alle sijn sonden ende sonderlinghe ghenade verweruen van onsen lieuen heere.
| |
Nota bene.
Men leest so wie alle daghe eenen Pater noster ende Aue maria. leest ter eeren der groter pinen die onse lieue here leedt van dye doerne croone dye en sal nemmermeer eenighe van sijn vijf sinnen verliesen.
Dit nauolgende ghebet heeft de enghel eenen conuente van ioncfrouwen gheopenbaert daer die pestilencie seer regneerde dat si dese oracie alle dage lasen ter eeren d' glorioser maget Maria si souden van die pestilencie worden verlost.
| |
Hec est preclarum vas.
Dit is een clare vat des heylighen geests Dit is die gloriose woonstede gods dit is een vrouwe der crachten die de crachte des serpents heeft vernielt Dese is scoonder dan die sonne luchtigher dan de mane blinckende bouen dye dagheraert veel claerder dan die sterren, laet ons arme sondaren tot haer gaen ende voer onse sondighe herten slaen segghende tot haer. O heylighe maria saechtmoedige ende goedertieren vrou moeder wilt ons van die haestighe onuersienige doot ende van alle tribulacie verlossen ende maect ons deelachtich der eewiger hemelscher glorien. versus. In alle tribulacien bangicheyt druck ende liden wilt ons te hulpen comen goedertieren maget maria.
| |
| |
| |
Collecte.
O Almachtige eewige god wi arm sondaren die de gracie dijnre bescermingen soecken ende begheren bidden v dat ghij doer dat ghebet der gloriooser maget maria ons wilt bescermen van dye pestilencie ende haestige doot ende van allen quade dat wi also dijnre moghenheyt met vrijer gheruster herten deuotelijc dienen moghen Doer ihesum cristum onsen heere Amen Pater noster Aue maria.
Item die dese nauolghende drie Pater noster. deuotelijc leest sijnde inden staat van gracien die is deelachtich van alle de goede wercken die ouer alle die geheele werelt gheschien.
Dat eerste. Pater noster ende Aue maria. spreke ic here Jesu criste ter eeren van alle die ellendige voetstappen die ghi oyt op aertrijck ghinct om minen wille.
Pater noster. Aue maria.
Dat tweede. Pater noster ende Aue maria. spreke ic here Jesu criste ter eren dat ghij so iammerlijc aen dye calonne ghebonden ende ghegheesselt wert om minen wille.
Pater noster. Aue maria.
Dat derde. Pater noster ende Ave maria. spreke ick here Jesu criste in dye eere dat alle v leden inden cruce onstelt werden so dat gheen lidt in sijn rechte side en bleef.
Pater noster. Aue maria.
Gheprent in die vermaerde coopstadt van Antwerpen buyten dye camer poorte Inden gulden eenhoren bi mi Willem vorsterman. Int iaer ons heeren .M.ccccc. ende .xviij. Den .xij. dach van October.
Cum gratia et privilegio.
|
|
Auteursrecht onbekend