Voorzeggingen van de Heylige Hildegarde, omtrent de Belgische omwenteling. Prédictions de Sainte Hildegarde, sur la révolution de la Belgique
(1832)–J.F. Willems–
Auteursrechtvrij
[pagina 4]
| |
Dieu créa l'homme, et il le créa homme | |
[pagina 5]
| |
Voorbericht.Dezer dagen een bezoek afleggende by een' oudheydkundigen geestelyken, met wien ik in vriendschappelyke betrekking sta, van den tyd af dat ik met hem, onder de vaendels van Heyntje Van der Noot, op den berg van Huy gekampeerd lag, en wy gezamendlyk van daer op de vlucht gingen en ettelyke weken by elkander huysden, zoo liep aldra ons gesprek, gelyk natuerlyk was, over de twee omwentelingen in ons vaderland, waervan wy ooggetuygen waren geweest. By die gelegenheyd zeyde myn vriend, dat gelyk hy trouwens alles, wat men voor nieuw aenzag, in zyne oudheden terug vond, zoo had hy ook nu in den Spiegel Historiael van Lodewyk Van Velthem, Brabandschen dichter der veertiende eeuw, een verhael aengetroffen van onze tegenwoordige omwenteling. ‘Waer is er nog een | |
[pagina 6]
| |
land (riep hy uyt) dat zulke historieschryvers noemen kan als België! Marcus Van Vaernewyk begint onze geschiedenis van vóór de schepping der wereld, met den val der engelen, terwyl Lodewyk Van Velthem ons niet alleen de gebeurtenissen mededeelt, tot op zynen tyd voorgevallen, maer ook nog alle de andere, die sedert gebeurd zyn, en nog zullen gebeuren, tot op den laetsten oordeelsdag toe, ja zelfs later dan het dies magna!’ Dit herinnerde my dat ik eene oude kopy van den Spiegel Historiael bezit, herkomstig van het kapittel van Doornik, eene veel betere lezing opleverende dan den text door Le Long in het licht gegeven, en gedrukt te Amsterdam by H. Van Eyl, ten jaere 1717, formaet kleyn folio. Nog den volgenden dag zette ik my om te onderzoeken of myn vriend, den weleerwaerden heer B..... waerheyd gesproken had; en zie hier, beminden lezer, wat ik als den uytslag myner nasporing mededeelen kan. Elk geestelyke, die als ik zyne kerkelyke geschiedenis, of althans zyn Martyrologium (iets meer dan een almanak) gelezen heeft, zal weten dat de heylige Hildegarde abtdis was van Sint-Robertus klooster by Bingen, | |
[pagina 7]
| |
in het stift van Ments, alwaer zy stierf ten jaere 1178, nalatende verscheydene werken, en daer onder zekere visioenen of voorzeggingen, aen welke zy den naem van Scivias gaf, en eyndelyk, dat hare nagedachtenis door de H. Kerk jaerlyks gevierd wordt op den 17 september. Deze heylige nu, nog jong zynde, verkreeg door de goddelyke gratie den geest van voorzegging, gelyk wy in onze dagen zien dat den prins van Hohenlohe den geest van genezing bezit (die ons van den Cholera-morbus moge bevryden!) Haere visioenen gingen met zulke sprekende bewyzen van echtheyd gepaerd, dat dezelve, door haer inschrift gebracht, in het concilie van Trier van het jaer 1147, en dus gedurende haer leven, door Paus Eugenius III, zelven wierden voor gelezen, met dat gevolg dat ze aldaer eenpaerlyk werden goedgekeurd, onder dankzegging van God en van den H. Bernardus. Men kan hierover nalezen de Acta der concilien, inzonderheyd Pagi, ad hunc annum. En dit weynige zal voldoende zyn om aen te toonen, dat alle goede katholyken deze voorzeggingen kunnen, ja moeten beschouwen voor echt en geloofwaerdig, ofschoon de zelve grootendeels tegen den hoogmoed der gees- | |
[pagina 8]
| |
telyken gericht zyn, heden zoo boven mate hoog gestegen. Dit laetste mag wel de reden geweest zyn, dat zy eeuwen lang verholen en onderdrukt bleven. Men hoore hierover Lodewyk Van Velthem, die zelf priester was, zeggende: Nu hebben 't die papen tot nu bedekt,
En hebben 't den leeken niet ontdekt,
Om dingen, die daer in staen,
Die ik voort wil brengen saen.
Ten eynde onze lezers den ouden vlaemschen text dier voorzeggingen des te beter verstaen mogen, zoo hebben wy in onzen druk de hedendagsche spelling gebezigd, zonder ons echter eenige noemenswaerdige verandering in den zin of de woorden te veroorloven. Wy volgen by voorkeur onze oude kopy, byna letterlyk overeenstemmende met de uytgave van Le Long. Waer zich eenig merkelyk verschil in de lezing van beyden opdoet, wordt dit telkens aen gewezen in de onderstaende aenteekeningen. Enkelyk moeten wy doen opmerken dat in het H.S., door Le Long uytgegeven, eenige weynige regels van de voorzegging der H. Hildegarde, in die van Daniel en van Merlin zyn overgeschrikkeld, men weet niet door welk toeval, schoon het waerschynlyk zy dat de schuld al- | |
[pagina 9]
| |
leen aen den boekbinder hebbe gelegen. Deze weynige regels, voor het overige van luttel aenbelang, leest men in den druk van het jaer 1717, bladz. 419 en 420, Cap. XI en XII, terwyl de profetie, die het onderwerp van dit voorbericht uytmaekt, aldaer slechts aenvangt met Cap. XIII, bladz. 424 en volgende, gelyk wy elkeen raden dit na te zien, ten eynde alle verdenking weg te nemen, als of wy de voorzegging van de heylige Abtdis (hier medegedeeld voor zoo veel die tot de Belgische zaken betrekking heeft), zouden hebben kunnen vervalschen. Daer wy het geluk hebben de beyde talen magtíg te zyn, die in ons vaderland gesproken worden, een geluk dat wy, voor het welzyn der ingezetenen van de provincien Oost-Vlaenderen en Antwerpen, aen de heeren Gouverneurs dier gewesten van ganscher harte toewenschen, zoo hebben wy, uyt loutere liefde voor onze broeders de Walen (die den heere met zegeningen overlade, maer buyten het bestuer der vlaemsch-sprekende provincien gelieve te houden!) hier eene fransche vertaling by gevoegd. Misschien dat deze ook wel te pas kome aen vele Vlamingen, die thans hunne moedertael verwaerloozende, zich bereyd toonen der | |
[pagina 10]
| |
vreemden juk te dragen. De voorliefde tot het fransch heerscht al vry lang in ons land, en men zou schier gelooven dat de volgende verzen, nu meer dan twee eeuwen geleden door Balthasar Moretus aen Cornelius Kilianus geschreven, eerst in 1832 gedicht zyn: Belgica, jamdudum vario labefacta tumultu
Civilis inter arma belli, viribus
In pejus collapsa tuis, ah, perdita tandem
Sapiscis? an necdum vides miserrima,
Ingens quò veteris cessit tibi gloria famae,
Dum mutuis perire gaudes caedibus,
Fortunis inimuca tuis? excepta malorum,
Quae dira Martis suscitavit factio,
Plus satis. Heu! toto quid restat corpore sanum?
Vox ipsa fari patrios nescit sonos.
Saeva peregrinas misces in praelia voces,Ga naar voetnoot(1)
Oblita priscum nominis tui decus.
Crede, haud obveniant gravioris signa ruinae,
Quàm perdidisse propriae linguae sonum.
Ten slotte moeten wy nog zeggen dat er misschien lieden zyn, die ons zullen willen gevoelens aentygen, of aen deze uytgave bedoelingen hechten, die wy niet hebben: | |
[pagina 11]
| |
tot de zulken zeggen wy, nagenoeg met de woorden van onzen Van Velthem: Wat helpt dat men verholen doet
Hetgeen toch eens geschieden moet?
Al verborg ik ook deze prophesyen,
Die som niet mogen lyen
Dat ik verkonde (ik wete wien),
De dingen, die moeten geschien,
Zullen daerom niet achter blyvenGa naar voetnoot(1).
|
|