| |
| |
| |
Tweede bedryf.
Eerste tooneel.
JOSEPH, CHARLES, FRITS.
Hoe komt het, dat gy ons zoo vroeg doet roepen?
weenende.
Myne heeren, 't is om u te melden dat de heer Pascalis-Bartholomeus Schraep, myn brave meester, dezen nacht om twee ure is overleden.
Gansch niet. Hy werd omtrent middernacht door het flerecyn weêr zoo hevig aengevat, dat hy, och armen! er in gebleven is.
| |
| |
maekt eenen sprong.
Welk eene vreugd!
(Gedurende dit tooneel en de volgende bespiedt hen somtyds de heer Schraep door de middendeur.)
Eindelyk is die gewenschte dood daer; eindelyk zyn wy aen zyne schyven geraekt!
Wat een goed nieuws voor myn lief, die al zoo lang naer die dood heeft gewacht!
O, die dood geeft ons het leven! ik kan van blydschap nauwelyks spreken!
in zich zelfs.
Ja, de naeste week trouw ik.
Hé! hé! myne heeren! zoo haestig niet! de heer Schraep heeft een testament gemaekt.
Ja, en hy heeft Charlotte al zyne comptanten, met circa twintig à dertig huizen, gelaten.
Dus dat er voor ons byna niets meer zal overblyven?
| |
| |
ter zyde.
Daer hebt gy het al.
ter zyde.
Adieu zyn huwelyk!
Moesten wy hem daerom alle dagen bezoeken en ons hier twee, dry uren vervelen!
Br!... ik kan van gramschap nauwlyks spreken.
Ja!... ik ben er al wel mêe... wat gaen ik nu aen myn lief wysmaken? (Tegen Frits.) Maer zou dat testament niet kunnen gebroken worden?
Neen: gy zyt slechts de neven van myn heer; dus kon hy alles verlegateeren.
De duivel hael' zyn legaten!
Maer, Frits, zouden er geene middelen zyn om alles nog te behouden?
| |
| |
Ik weet zoo nog wel iets, maer....
O, wy zullen u rykelyk vergelden, kunt ge ons hier maer uit helpen.
Rykelyk vergelden?.... dat is iets gezegd; dan kan ik wat voor u doen.
tegen Frits.
Nu die middel?
Dien zal ik u gaen uitleggen; luister: niemand buiten dit huis, zelfs William niet, weet nog, dat de heer Schraep dood is. Hoe ligt zou het niet zyn voor een van u beide, de rol van uwen oom te spelen, een ander testament te maken en u zelven de vermaekte goederen weêr te geven!
Heel wel gedacht, maer Charlotte....
Daer is niet voor te vreezen: die zit boven te weenen en zal misschien van den ganschen dag niet beneden komen; terwylen wordt alles verrigt.
Weet zy van de goederen niet, die de heer Schraep haer gemaekt heeft?
| |
| |
Nog niets; doch ik verzoek u harer in het testament te gedenken.
Goed; maer daer is nog eene hindernis: zal ons William niet in den weg zyn?
Die komt maer om elf ure naer zyn kantoor; dan is reeds alles gedaen; en wat de meid aengaet, die kan ik ligtelyk omkoopen.
hem eene borze gevende.
Deze borze kan u daer in dienen; zy is u geschonken.
die aennemende.
Ik dank u, myn heer. Nu, wie zal de rol van den heer Schraep spelen? want met alle onze praetjens verloopt de tyd.
tegen Joseph.
Die rol kan door u het best uitgevoerd worden, Joseph.
Welaen, ik ben te vreden.
Voor de klêeren zal ik zorgen. (Tegen Charles.) Zorg gy terwyl voor eenen notaris en getuigen, die den heer Schraep niet kennen.
Ik ga ze halen. Brave Frits, wy konnen u niet genoeg beloonen. In een half uer ben ik hier weder.
(Hy vertrekt.)
| |
| |
| |
Tweede tooneel.
JOSEPH, FRITS.
(Tegen Joseph.) En gy, versteek u eenige oogenblikken in dit kabinetjen. (Op zyde wyzende.) Ik ga nu de meid spreken en alles in orde brengen. Zoohaest ik u noodig beb zal ik u roepen.
Ik onderwerp my aen uwe bevelen. (Hy gaet in 't kabinetjen.)
| |
Derde tooneel.
zyne borze beziende.
Alles gaet naer wensch; ik had zelfs niet gedacht zoo vroeg beloond te zyn. Kreuz bataillon! wat zullen die snaken flus staen zien! Hoe schandelyk zullen zy moeten afmarcheeren! En William dan? o, die zal er hem het best mede bevinden: een meisjen na zynen wensch trouwen, en nog eenige duizende ponden ryker worden! O wereld, wereld! waerom moet meest altyd het ongeluk van den eenen het geluk van den anderen uitmaken? - Maer wie komt daer?....
| |
Vierde tooneel.
WILLIAM, FRITS.
Ha, William, waerom alzoo vroeg hier?
Ik moet het u bekennen, Frits; ik was ongeduldig om te weten
| |
| |
of gy uwen meester reeds gesproken en my eenig goed nieuws mede te deelen hebt.
Om Gods wil, laet my nu gerust, en vertrek schielyk of alles is verloren.
Dit beteekent zoo veel dat hier oogenblikkelyk eene comedie moet gespeeld worden, daer gy niet by tegenwoordig moogt zyn.
haestig.
Nu het zy zoo; ik zal 't einde uwer comédie afwachten.
(Hy vertrekt.)
| |
Vyfde tooneel.
FRITS, alleen.
Die heeren verliefden loopen altyd iemand in den weg en stellen meestal zelven de grootste hinderpalen aen hun geluk. Wat is een verliefd mensch toch een aerdig ding! hy is nooit te vreden, maer altyd ongerust, achterdachtig, ongeduldig, met een woord, geheel en al zot.... Maer, Frits, gy vergeet, met over de liefde te philosopheeren, dat de notaris oogenblikkelyk hier zal komen, en dat de kleêren er nog moeten zyn. (Hy doet een kistjen open, haelt er eenige kleederen uit, en beziet ze.) Zoo, dat zal passen, hoop ik. (Na dat hy al het noodige uit het kistjen heeft gelegd, roept hy aen de zydeur daer Joseph binnen gegaen is) Joseph! gy kunt te voorschyn komen.
| |
| |
| |
Zesde tooneel.
JOSEPH, FRITS.
Help my een weinig die aendoen.
Ja, spoedig, eer ons de Notaris verrasse. (Hy geeft hem kleederen.) Daer. (Hy kleedt hem.)
Zal ons hier niemand stooren?
hem kleedende.
Niemand.... Nu de pruik op!
En de koussens? (Hy doet die aen.)
Ja.... maer om flerecynbeenen te maken, moeten wy die wat opvullen. (Zy doen dit.)
Ik heb hier iemand gehoord, terwyl ik in 't kabinetjen was; zou hier....
| |
| |
Gy moet niet vreezen, het was de meid en ik.
gekleed.
Hoe is 't, ben ik nu wel?
Alderbest.... Men zou zweeren, dat de heer Schraep nog leeft! Maer alles is nog niet gedaen: laet eens zien, hoe gy uwe rol zult spelen. Zet u in den leunstoel. (Joseph doet het.) Zoo! Als nu de Notaris komt, wat zult gy zeggen?
Ik zal zeggen.... ik weet niet wat ik zal zeggen.
Let wel op al hetgeen ik u ga voordoen en zeggen. (Hy gaet in eenen stoel zitten, met eene bevende stem.) Mynheer de Notaris (Zyn been vastgrypende.) ay my! myn been! - Nu, gy.
hem navolgende.
Mynheer de Notaris, ay my, myn been!
met dezelfde stem.
De reden, dat ik u heb doen roepen is... om myn testament te maken.
De reden, dat ik u heb doen roepen is... om myn testament te maken.
met eene natuerlyke stem.
Goed! het zal gaen.
Ja wel; maer ik vrees dat ik zal moeten lachen.
| |
| |
En ik vrees, dat gy zult moeten gryzen! verders zal ik u wel inblazen wat gy moet doen en laten. Maer daer is uw broeder en de notaris: gauw in den stoel!
| |
Zevenste tooneel.
FRITS, JOSEPH, CHARLES, Notaris, Getuigen.
tegen Joseph.
Mon-oncle, hier is de Notaris.
Myn heer, ik ben t'uwen dienste.
stil tegen Joseph.
Nu, begin.
Myn heer de Notaris, ay my, myn been! - de reden, waerom ik u deed roepen is... om myn testament te maken.
Myn heer, gy kunt van myn ministerie gebruik maken.
aen tafel zittende, gereed om te schryven.
Den naem, mynheer?
Pascalis-Bartholomeus Schraep.
schryft.
.... Schraep. Nu gelief uwe dispositien te laten hooren.
| |
| |
Myn heer de Notaris... (Stil tegen Frits.) Frits, wat moet ik zeggen? (Na dat Frits hem iets in de ooren heeft gefluisterd.) voor eerst, wederroep ik alle myne voorgaende testamenten.
ter zyde.
Het begint goed.
schryft.
..... Te wederroepen, casseeren, revoceeren, dood ende te niet doende alle....
Voorts, laet ik alle myne goederen aen myne twee neven, Josephus en Carolus Van der Kwasten.
schryvende.
Welken comparant testateur heeft verklaerd alle ende iegelyke zyne na te latene goederen, roerende ende onroerende....
luide tegen Joseph.
Maer à propos, myn heer, het legaet van 5,000 guldens dat gy my beloofd hebt?
Hoe? wat is dat! heb ik u een legaet beloofd?
ter zyde.
Die kerel weet van de gelegenheid gebruik te maken.
stil tegen Joseph.
Zoo gy niet wilt, verraed ik u seffens.
ter zyde.
Dan moet ik wel. (Tegen den Notaris.) Ook laet ik 5,000 guldens courant geld.
| |
| |
Wisselgeld, aen Frederic-Anselmus Schwanz, eertyds dragonder onder oostenrykschen dienst.
Voor zyne getrouwe diensten.
altyd schryvende.
Aen sieur Frederic-Anselmus....
stil tegen Joseph.
Ook moet gy Charlotte niet vergeten.
En eindelyk laet ik alnog eene somme van....
| |
Achtste en laetste tooneel.
FRITS, JOSEPH, SCHRAEP, CHARLOTTE, WILLIAM, CHARLES, Notaris, Getuigen.
(Allen springen op, en roepen te gelyk uit:)
De comédie gaet eindigen, de tragédie beginnen.
Schraep en Joseph zien malkanderen eenige oogenblikken styf aen. Alle toonen de grootste verwondering. Tafereel.
| |
| |
tegen Joseph.
Wie zyt gy?
op Joseph wyzende.
Myn heer, dat is Pascalis-Bartholomeus Schraep, die bezig is met zyn testament te maken.
met eene smeekende stem.
Mon-oncle....
Hoe! gy durft hier in myne kleêren zulk eene comedie komen spelen?
(Hy rukt hem de pruik af.)
den heer Schraep te voet vallende.
Mon-oncle, wy bidden u om vergeving.
Staet op: men knielt voor geene menschen.
Mon-oncle, Frits is de oorzaek geweest, dat wy....
invallende.
Neen, 't is uwe al te groote hebzucht geweest, die nu ook de oorzaek is dat gy voortaen van my niets meer kunt verhopen. Ik heb u bespied en uwe vreugd op het vernemen van myne dood gezien: ik ken u eindelyk. Als zonen van een deugdzamen en braven vader, had ik u altyd ook voor zoodanig aenzien, en zocht ik nooit iets anders als uw geluk. Maer nu, nu gy myne dood kunt wenschen, kan ik u ook geen goed meer willen. Er zyn toch, God lof! nog wezens die my beminnen, en die het my niet doen berouwen van naer Europa weêrgekeerd te zyn: deze zyn William en Charlotte. (Tegen dezelven.) Komt hier, myne
| |
| |
kinderen! 't is met u dat ik myne dagen wil verslyten en eindigen. Sedert lang, William, ben ik uw beste vriend geweest; nu wil ik daerby uw weldoender zyn. (Williams hand met die van Charlotte vervoegende.) Weest beide voor altyd vereenigd en gelukkig in de zoetste banden der samenleving.
Myn heer, onze erkentenis....
En gy, myn heer de Notaris, uwe tegenwoordigheid is hier ook niet te onpas: stel oogenblikkelyk eenen akt op, waerby ik hun beiden alle myne goederen afsta.
Ja, myn heer: per donatio inter vivos?
Waer hebben wy ooit zoo vele weldaden verdiend!
Vader!... slechts William!... geene goederen.
Ik heb nooit myn gegeven woord herroepen: zy blyven uw eigendom; 't is aen u, er mede te doen hetgene gy wilt.
Nu, dan geven wy hun daervan de helft; niet waer, William?
Uw hart heeft dezelfde gevoelens als het myne. Welaen, laet ons allen gelukkig zyn!
| |
| |
Edelmoedige zielen! wat erkentenis is in staet om uwen weldaden te evenaren? Gy verdient ten volle gelukkig te zyn.
tegen Joseph.
Wel, nu kan uw huwelyk nog voortgaen.
Konden wy ons maer met onzen braven oom verzoenen!
Die verzoening, myn heer Schraep, zult gy hun toch heden niet weigeren?
Nu dan, ter liefde van u, vergeef ik hun: deze dag moet een dag van algemeene blydschap zyn!
tot de aenschouwers.
Ziet daer, zoo komt de liefde tot haer oogmerk; zoo leert men zyne ware vrienden kennen, en zoo worden zy nu allen gelukkig: William gaet trouwen, (Op Joseph wyzende.) onze gewezene Schraep gaet trouwen... maer ik, daer niemand wilt mêe trouwen, wat moet ik doen?... weêr dragonder worden? neen. Laet ons liever, in afwachting van iets beters, dezen twee huwelyken toejuichen, en hopen dat de aenschouwers hetzelfde voor ons stukjen zullen doen.
EINDE.
|
|