Handboek der algemeene geschiedenis

[pagina I]

ALGEMEENE GESCHIEDENIS.

[pagina III]

HANDBOEK

 

der

 

ALGEMEENE GESCHIEDENIS

 

door

 

D^R. J.A. WIJNNE.

 

zesde herziene druk.

 

te groningen bij j.b. wolters, 1888.

[pagina IV]

Stoomdrukkerij van J.B. Wolters.

[pagina V]

INHOUD.

 

oude geschiedenis.

		Blz.
§ 1.	Sina	5.
§ 2.	Indië	5.
§ 3.	Assyrië	9.
§ 4.	Babylonië	11.
§ 5.	Aegypte	13.
§ 6.	Geschiedenis van Aegypte	16.
§ 7.	De Israëlieten tot de verovering van Kanaän	18.
§ 8.	De Israëlieten tot den ondergang hunner rijken	19.
§ 9.	Phoenicië	22.
§ 10.	Medië	23.
§ 11.	Perzië	25.
§ 12.	Griekenland	28.
§ 13.	Griekenlands oudste bewoners. - De vestiging der Heraclīden en der Doriërs in de Peloponnēsus. - De volkplantingen der Grieken	28.
§ 14.	De Grieken in 't algemeen	30.
§ 15.	Sparta	33.
§ 16.	Athene	35.
§ 17.	De Perzische oorlogen, 493-387, tot het begin der burgeroorlogen in Griekenland	37.
§ 18.	Vervolg	39.
§ 19.	De Peloponnesische oorlog. - Van 431 tot 404	42.
§ 20.	Toestand van Athene. - Sparta's overmacht	44.
§ 21.	De Thebaansche oorlog. - De onderwerping van Griekenland aan Macedonië	46.
§ 22.	Macedonië tot den dood van Philips II. - Van 813 tot 336	47.
§ 23.	Alexander de groote en het Perzisch-Macedonische rijk. - Van 336 tot 323	49.
§ 24.	De uit het Perzisch-Macedonische rijk voortgesproten staten	51.

 

[pagina VI]

		Blz.
§ 25.	Italië	53.
§ 26.	Stichting en oudste inwoners van Rome	54.
§ 27.	Rome onder de koningen. - Van omstreeks 753 tot ongeveer 509	56.
§ 28.	De oorlogen van Rome tegen de verdreven Tarquiniussen. - Instelling van het volkstribunaat. - Van 509 tot 491	58.
§ 29.	De plebejers erlangen allengs volkomen gelijkstelling in staatsburgerlijke rechten met de patriciërs. - Van 462 tot 287	60.
§ 30.	De oorlogen tegen Veji, van 405 tot 396, en die tegen de Galliërs in 390	61.
§ 31.	De oorlogen met de Latijnen en met de Samnieten. - De onderwerping van Beneden-Italië aan Rome in den oorlog met Tarente en met koning Pyrrhus. - Van 343 tot 272	63.
§ 32.	De eerste Punische oorlog. - Van 264 tot 241	64.
§ 33.	De tweede Punische oorlog. - Van 218 tot 201	66.
§ 34.	Uitbreiding van Rome's heerschappij in Italië, in het Oosten en in Spanje. - De derde Punische oorlog, van 149 tot 146	68.
§ 35.	De Gracchussen. - Van 133 tot 121	69.
§ 36.	De Jugurthijnsche oorlog. - De Cimbren en de Teutonen. - De Marsische oorlog. - De eerste Mithradatische oorlog. - De eerste burgeroorlog. - Van 112 tot 81	70.
§ 37.	De slavenoorlog. - De oorlog tegen de zeeroovers. - De derde Mithradatische oorlog. - Het eerste driemanschap. - De tweede burgeroorlog. - Van 74 tot 44	73.
§ 38.	Het tweede driemanschap. - Van 43 tot 31	76.
§ 39.	Augustus. - Van 31 v.C. tot 14 n.C. - Het Christendom	78.
§ 40.	De keizers uit het geslacht van Augustus, de Flaviussen en hun eerste opvolgers. - Van 14 tot 180 n.C.	80.
§ 41.	Tijd der ontbinding van het Romeinsche rijk door de heerschappij der soldaten. - Van 180 tot 305	82.
§ 42.	Constantīnus de groote, van 323 tot 337, en het Christendom in zijn tijd	83.
§ 43.	De Germanen. - De volksverhuizing sedert 375. - De verdeeling van het Romeinsche rijk in 395	86.
§ 44.	Het West-Romeinsche rijk in oorlog met de West-Gothen en met de Hunnen tot zijn ondergang. - Van 395 tot 476	88.

 

middeleeuwen.

		Blz.
§ 45.	Het Oost-Gothische rijk. - Het Oost-Romeinsche rijk tot 842. - De val van het Vandaalsche en van het Oost-Gothische rijk. - De Longobarden in Italië	90.
§ 46.	De Arabieren. - Mohammed. - Van 571 tot 632	92.

 

[pagina VII]

		Blz.
§ 47.	De Arabieren onder de eerste khalifen en onder die uit het geslacht der Ommyaden. - De ondergang van het rijk der West-Grothen. - Van 632 tot 711	94.
§ 48.	De Arabieren onder de khalifen uit het geslacht der Abbassīden. - De letterkunde der Arabieren. - Van 750 tot 809	96.
§ 49.	Het Frankische rijk onder de Merovingiërs en onder de Karolingische huismeiers tot het koningschap der Karolingiërs. - Van 481 tot 752	97.
§ 50.	Het leenstelsel	100.
§ 51.	Het Christendom onder de Duitsche volkeren. - Het pausdom en de scheuring der katholieke kerk. - Het monnikendom	105.
§ 52.	Het Frankische rijk onder de Karolingische koningen Pepijn en Karel den groote. - Van 752 tot 814	107.
§ 53.	Karels binnenlandsch beheer	109.
§ 54.	De Karolingische koningen van het rijk der Franken tot het afzetten van Karel den dikke, van 814 tot 887 en 888. - Het verdrag van Verdun, in 843	111.
§ 55.	De laatste Karolingiërs in Duitschland, in Italië en in Frankrijk, van 887 tot 911, 923 en 987. - Duitschland onder den Frankischen Koenraad I en onder de eerste vorsten uit het Saksische huis, van 911 tot 973	114.
§ 56.	Duitschland onder het Frankische huis, sedert 1024. - Twist van keizer Hendrik IV, van 1056 tot 1106, met paus Gregorius VII, van 1073 tot 1085	116.
§ 57.	Frankrijk onder de koningen uit het huis Capet. - Van 987 tot 1270	118.
§ 58.	De Angelsaksen in Britannië, van 449 tot 827. - Engeland onder het bestuur der Angelsaksische koningen, van 827 tot 1017; onder het Deensche huis, van 1017 tot 1042; onder de regeering van den Angelsaksischen Eduard III; onder het Normandische huis, van 1066 tot 1154, en onder de eerste beheerschers uit het huis Plantagĕnet of Anjou, van 1154 tot 1272	121.
§ 59.	De eerste kruistocht, van 1096 tot 1099. - Het koninkrijk Jeruzalem. - De geestelijke ridderorden	125.
§ 60.	De tweede kruistocht, van 1147 tot 1149. - De derde kruistocht, van 1189 tot 1192. - Duitschland onder Frederik I Barbarossa uit het huis der Hohenstaufen, van 1152 tot 1190	128.
§ 61.	Innocentius III, van 1198 tot 1216. - Gregorius IX. - De kruistocht tegen de Albigenzen en de bedelorden. - De vierde kruistocht, van 1202 tot 1204	131.
§ 62.	Duitschland onder Frederik II uit het huis der Hohenstaufen, van 1215 tot 1250. - De vijfde, de zesde en de zevende kruistocht,

 

[pagina VIII]

		Blz.
	van 1228 tot 1229, van 1248 tot 1254 en in 1270. - Gevolgen der kruistochten	133.
§ 63.	De val der Hohenstaufen in 1268. - De Siciliaansche vesper in 1282. - De keurvorsten. - De veemgerechten. - De hanse	134.
§ 64	Duitschland onder de koningen uit het Habsburgsche en het Luxemburgsche huis. - Het concilie van Constants en Johannes Hus. - Van 1273 tot 1436	137.
§ 65.	Frankrijk onder de laatste koningen uit de rechte linie van het huis Capet. - Van 1285 tot 1328	141.
§ 66.	Frankrijk onder de eerste koningen uit het huis Valois. - De hervatting van den langdurigen oorlog tusschen Frankrijk en Engeland. - Van 1328 tot 1422	143.
§ 67.	Frankrijk onder de verdere koningen uit het huis Valois. - De maagd van Orléans. - Van 1422 tot 1498	146.
§ 68.	Engeland onder de laatste koningen uit het huis Plantagĕnet, alsmede onder de huizen Lancaster en York. - De oorlog der witte en der roode roos. - Van 1274 tot 1485	148.
§ 69.	Geschiedenis van Spanje gedurende de middeleeuwen. - De opkomst en de ondergang der Ommyaden. - Het ontstaan en de bloei van nieuwe Christenstaten aldaar	151.
§ 70.	De Italiaansche staten gedurende de dertiende, de veertiende en de vijftiende eeuw	154.
§ 71.	Geschiedenis der Nederlanden gedurende de Middeleeuwen	156.
§ 72.	Geschiedenis van Polen en van Hongarije gedurende de Middeleeuwen	161.
§ 73.	De Scandinavische rijken gedurende de Middeleeuwen. - Oorsprong van Rusland	163.
§ 74.	De opkomst en de hernieuwing der Mongoolsch-Tartaarsche macht. - De verovering van Constantinopel door de Turken in 1453	165.
§ 75.	Overzicht van de geschiedenis der letteren en der beschaving van de Christenheid gedurende de Middeleeuwen	167.

 

nieuwe geschiedenis.

		Blz.
§ 76.	Inleidende opmerkingen. - De ontdekking van Amerika in 1492 en van den weg ter zee naar Oost-Indië in 1498. - Vestiging der Portugeesche heerschappij in Oost-Indië	170.
§ 77.	De eerste reis rondom de wereld door F. Magelhan, van 1519 tot 1521. - Vestiging der Spaansche heerschappij in Amerika. - F. Cortez verovert Mexiko, van 1519 tot 1521. - Verovering van Peru, van 1521 tot 1535. - Toestand der provinciën van Spaansch Amerika. - Voordeelen en gevolgen der ontdekkingen	173.

 

[pagina IX]

		Blz.
§ 78.	Oorlogen in Italië om Napels en om Milaan, van 1494 tot 1515. - Duitschland onder Maximiliaan I, keizer uit het Habsburgsche huis, van 1493 tot 1519. - Karel V, van 1506 tot 1556	177.
§ 79.	De oorlogen van Karel V tegen Frans I, van 1521 tot 1544.- Karels tochten tegen de Afrikaansche zeeroovers. - Soleimān II, sultan der Ottomanische Turken, van 1520 tot 1566	180.
§ 80.	Het begin der kerkhervorming in Duitschland en in Zwitserland in 1517. - Maarten Luther, Philips Melanchthon en Ulrich Zwingli	182.
§ 81.	De vorderingen der kerkhervorming tot den godsdienstvrede te Augsburg in 1555. - De Smalkaldische oorlog in 1546. - De stichting van de orde der Jezuïten	186.
§ 82.	Spanje onder de koningen uit het Habsburgsche huis Philips II en Philips III. - De Kerkelijke Staat onder Gregorius XIII en Sixtus V. - Portugal wordt een gewest van Spanje. - Van 1556 tot 1621	189.
§ 83.	Duitschland onder de keizers uit het Habsburgsche huis na Karel V. - Van 1556 tot 1618	192.
§ 84.	De Nederlanden onder Karel V en onder Philips II tot de unie van Utrecht. - Van 1515 tot 1579	195.
§ 85.	De Nederlanden van de unie van Utrecht tot het einde van het twaalfjarig bestand. - De Oost-Indische compagnie en haar vestiging in de Indiën. - Van 1579 tot 1621	198.
§ 86.	De regeeringsvorm der Nederlanden ten tijde van de Republiek	202.
§ 87.	Frankrijk onder de laatste koningen uit het huis Valois en onder den eersten vorst van het huis Bourbon. - Johan Calvijn. - De godsdienstoorlogen. - Van 1547 tot 1610	206.
§ 88.	Engeland onder het huis Tudor en onder Jakob I uit het geslacht Stuart. - De hervorming volledig in Schotland ingevoerd. - Maria Stuart van hotland. - Van 1509 tot 1625	210.
§ 89.	Duitschland onder de koningen uit het Habsburgsche huis, Ferdinand II en Ferdinand III, en de dertigjarige oorlog. - Van 1619 tot 1648	215.
§ 90.	De Nederlanden sedert het einde van het twaalfjarig bestand tot den vrede van Westminster. - De West-Indische compagnie. - De eerste zeeoorlog met Engeland. - Van 1521 tot 1654	221.
§ 91.	Frankrijk onder de koningen uit het huis Bourbon Lodewijk XIII en Lodewijk XIV gedurende het beheer van Richelieu en van Mazarin. - De fronde. - Van 1610 tot 1660. - Spanje onder Philips IV, koning uit het Habsburgsche huis, van 1621 tot 1665. - Portugal onder de regeering van het huis Braganza, sedert 1640	223.
§ 92.	Engeland onder Karel I, koning uit het huis Stuart, tot het einde der omwenteling en tot zijn dood. - Van 1625 tot 1649	226.

 

[pagina X]

		Blz.
§ 93.	Engeland als Republiek en onder den protector Cromwell tot de restauratie. - Van 1649 tot 1660	230.
§ 94.	Het Noorden en het Oosten van Europa. - Gustaaf Wasa en zijn nakomelingen in Zweden tot 1654. - De oorlog van Karel X Gustaaf, koning van Zweden uit het huis Palts-Tweebruggen, tegen Polen, tegen Denemarken en tegen hun bondgenooten tot den vrede van Oliva en dien van Koppenhagen. - Van 1520 tot 1660	232.
§ 95.	Overzicht van de geschiedenis der letteren en der beschaving in Europa gedurende de zestiende en de zeventiende eeuw	235.
§ 96.	Frankrijk onder Lodewijk XIV, koning uit het huis Bourbon. - Van 1660 tot 1715	237.
§ 97.	De oorlog van Lodewijk XIV tegen Karel II van Spanje tot den vrede van Aken in 1668. - Die van Lodewijk, verbonden met Karel II van Engeland en met Zweden, tegen de Nederlanden en hun bondgenooten tot den vrede van Nijmegen. - Van 1672 tot 1678	240.
§ 98.	De negenjarige oorlog van Lodewijk XIV tegen het verbond van Weenen tot den vrede van Rijswijk, van 1688 tot 1697. - De Spaansche erfopvolgingsoorlog tot den vrede van Utrecht, dien van Rastadt en van Baden. - Van 1700 tot 1714	242.
§ 99.	Engeland onder de koningen uit het huis Stuart Karel II en Jakob II, alsmede onder Willem III van Oranje-Nassau. - Van 1660 tot 1702	247.
§ 100.	Duitschland onder den Habsburgschen keizer Leopold I, van 1658 tot 1705. - De oorlogen tegen de Turken, van 1663 tot 1664, en van 1683 tot den vrede van Karlŏwitz in 1699. - De Nederlanden en de verheffing van Willem III, van 1660 tot 1702	251.
§ 101.	Noordelijk en Oostelijk Europa, Zweden, Polen, Pruisen. - Rusland onder het huis Rurik en het huis Romanow. - Van 1533 tot 1762	253.
§ 102.	Zweden onder Karel XII, koning uit het huis Palts-Tweebruggen, en de Noordsche oorlog tot den vrede van Nystädt. - Van 1697 tot 1721	258.
§ 103.	Frankrijk gedurende het regentschap van Philips van Orléans en onder Lodewijk XV, koning uit het huis Bourbon, van 1715 tot 1774. - Spanje onder Philips V, uit het geslacht Bourbon, en onder Alberōni, van 1701 tot 1746. - Engeland onder Anna, uit de dynastie Stuart, en onder de koningen uit het Hannoversche of Brunswijk-Luneburgsche huis George I en George II, van 1702 tot 1760	260.
§ 104.	Duitschland onder Karel VI, uit het Habsburgsche huis. - Zijn oorlogen tegen Turkije, geëindigd met den vrede van Passarŏwitz en met dien van Belgrādo, van 1716 tot 1718 en van 1735 tot 1739. - Spanning in Europa en oorzaken hiervan. - De oorlog van Frankrijk, Spanje en Sardinië tegen Karel VI, geëindigd in

 

[pagina XI]

		Blz.
	1735. - Pruisen onder de koningen uit het huis Hohenzollern, Frederik Willem I en Frederik II, van 1713 tot 1786. - De eerste Silezische oorlog, van 1740 tot 1742. - De oorzaken en het begin van den Oostenrijkschen erfopvolgingsoorlog, van 1741 tot 1748	263.
§ 105.	Het vervolg van den Oostenrijkschen erfopvolgingsoorlog van 1741 tot den vrede van Aken in 1748. - De tweede Silezische oorlog tot den vrede van Dresden, van 1744 tot 1745. - De zeeoorlog tusschen Engeland en Spanje, van 1739 tot 1748. - De zevenjarige oorlog tot den vrede van Hubertsburg, van 1756 tot 1763	267.
§ 106.	De zeeoorlog tusschen Frankrijk en Engeland, geëindigd met den vrede van Parijs, van 1756 tot 1763. - Portugal onder de verdere koningen uit het huis Braganza en onder het bestuur van Pombal, van 1750 tot 1777. - Spanje onder de verdere koningen uit het huis Bourbon, van 1746 tot 1788	271.
§ 107.	De oorlog voor de onafhankelijkheid der Vereenigde Staten van Noord-Amerika, geëindigd met den vrede van Versailles, van 1775 tot 1783. - George Washington en Benjamin Franklin. - De Republiek der dertien Vereenigde Staten. - Vestiging en uitbreiding der Britsche heerschappij in Oost-Indië	274.
§ 108.	Rusland onder Peter III, den eersten keizer uit het huis Holstein-Gottorp of Holstein-Romanow, en onder zijn gemalin Katharina II. - Stanislaus Poniatowski wordt koning van Polen. - De Russisch-Turksche oorlog van 1769. - De eerste deeling van Polen. - De hervormingen van Katharīna in Rusland. - Zweden onder de eerste koningen uit het huis Holstein-Gottorp. - Denemarken onder Christiaan VII, koning uit het huis Sleeswijk-Holstein, en onder den minister Struensee. - Van 1751 tot 1808	279.
§ 109.	Jozef II koning van Duitschland uit het huis Lotharingen of Habsburg-Lotharingen, en zijn hervormingen, van 1780 tot 1790. - Frederik II van Pruisen, uit het huis Hohenzollern, wordt opgevolgd door Frederik Willem II, deze koning door Frederik Willem III, van 1786 tot 1840. - De Russisch-Turksche oorlog, geëindigd met den vrede van Jassy, van 1787 tot 1792. - De Russisch-Zweedsche oorlog, van 1788 tot 1790. - De dood van Gustaaf III van Zweden, uit het huis Holstein-Gottorp, en zijn opvolger Gustaaf IV Adolf, van 1792 tot 1809. - De tweede en de derde deeling van Polen in 1793 en in 1795. - Paul I in Rusland, uit het huis Holstein-Romanow van 1796 tot 1801	283.
§ 110.	De Nederlanden sedert den dood van Willem III tot de komst der Pruisen. - Willem IV, de gouvernante en Willem V. - Van 1702 tot 1787	286.
§ 111.	Overzicht van de geschiedenis der letteren en der beschaving in Duitschland gedurende de achttiende eeuw	288.

 

[pagina XII]

		Blz.
§ 112.	Overzicht van de geschiedenis der letteren en der beschaving in Engeland en in Frankrijk gedurende de achttiende eeuw	290.
§ 113.	De voorboden der eerste Fransche omwenteling tot de opening der constitueerende nationale vergadering in 1789	291.
§ 114.	Frankrijk sedert de uitbarsting der omwenteling tot de opening der wetgevende vergadering. - Van 1789 tot 1791, 1 October	294.
§ 115.	Frankrijk sinds de opening der wetgevende vergadering. - De nationale conventie. - De oorlog van Oostenrijk en van Pruisen tegen de Fransche Republiek in 1792. - Voortgang der omwenteling, ter dood brenging van Lodewijk XVI en het schrikbewind. - Van den 1sten October 1791 tot in 1794	298.
§ 116.	De oorlog van de eerste coalitie tegen de Fransche Republiek gedurende de jaren 1793 tot 1795. - De burgeroorlog in de Vendée en die in de zuidelijke departementen van Frankrijk, van 1793 tot 1795. - De derde constitutie of die van het directoire, den 28sten Oct. 1795	301.
§ 117.	De oorlog tegen de Fransche Republiek in Zuid-Duitschland en in Italië gedurende de jaren 1796 en 1797 tot den vrede van Campo Formio, den 17den October 1797. - De door Frankrijk opgerichte Republieken	305.
§ 118.	De tocht van Napoleon naar Egypte in 1798. - De oorlog der tweede coalitie tegen de Fransche Republiek, van 1798 tot den vrede van Luneville in 1801 en dien van Amiëns in 1802. - Het bewind der consuls in Frankrijk. - Napoleon wordt keizer der Franschen en koning van Italië. - Van 1798 tot 1805	306.
§ 119.	De derde coalitie-oorlog. - De vrede van Presburg. - Napoleon sticht rijken voor zijn bloedverwanten. - Het Rijnverbond. - Hernieuwde oorlog van Pruisen tegen Frankrijk tot den vrede van Tilsit. - Het continentaalstelsel. - Van 1805 tot 1807	311.
§ 120.	Wederrechtelijke handelwijze van Engeland tegen Denemarken. - Oorlog van Gustaaf IV Adolf van Zweden, uit het huis Holstein-Gottorp, tegen Rusland, tegen Denemarken en tegen Frankrijk. - Karel XIII wordt koning van Zweden. - De afzetting van het huis Braganza in Portugal en der Bourbons in Spanje. - Jozef wordt koning van Spanje, Murat koning van Napels. - De oorlog tegen Napoleon in Spanje. - Pius VII afgezet. - Vernieuwde oorlog van Oostenrijk tegen Frankrijk tot den vrede van Weenen of van Schönbrunn. - Napoleons oorlog met Alexander I en zijn tocht naar Rusland. - Van 1807 tot 1813	314.
§ 121.	De oorlog der bondgenooten tegen Napoleon en hun veldtocht in Frankrijk gedurende den winter. - Napoleons val en zijn vertrek naar Elba. - Lodewijk XVIII (Bourbon) koning van Frankrijk. -

 

[pagina XIII]

		Blz.
	Be eerste vrede van Parijs. - Van 1813 tot 1814	317.
§ 122.	Het congres van Weenen. - De terugkomst van Napoleon en zijn laatste oorlog tegen de bondgenooten. - Ondergang van Murat. - Napoleons val en de tweede Parijsche vrede. - Het heilige verbond. - Van 1814 tot 1815	319.
§ 123.	De Nederlanden onder Willem V. - De Bataafsche Republiek met tal van elkander afwisselende constitutiën. - Rutger Jan Schimmelpenninck. - Lodewijk Napoleon koning van Holland. - De Nederlanden als deel van Frankrijk. - De Nederlanden en België als koninkrijk onder Willem I. - Van 1787 tot 1815	322.

 

nieuwste geschiedenis.

Van 1815 tot 1883.

		Blz.
§ 124.	Spanje onder Ferdinand VII, onder Isabella II, onder Amadēus I, als Republiek en onder Alphonsus XII. - Portugal onder Johan VI, onder Marīa da gloria en onder Peter V en Lodewijk I, koningen uit het huis Braganza-Koburg. - Brazilië onder Peter I en onder Peter II	326.
§ 125.	Italië. - Koningen van 't rijk der beide Siciliën: Ferdinand I, Frans I, Ferdinand II, Frans II. - Koningen van Sardinië, later Italië: Karel Felix; Karel Albert, uit het huis Savoye-Carignan; Victor Emanŭel II; Humbert I. - Pausen: Pius VII, Leo XII, Pius VIII, Pius IX, Leo XIII. - Het koninkrijk Italië	332.
§ 126.	Duitschland. - Troonsveranderingen in de verschillende staten. - Onlusten in sommige staten in 1830. - Bewegingen in 1848	346.
§ 127.	Duitschland. - Het Duitsche parlement in de St. Pauluskerk te Frankfort aan de Main. - Johan rijksbestuurder. - Zwitserland. - Denemarken onder de koningen: Frederik VI, Christiaan VIII, Frederik VII, Christiaan IX	354.
§ 128.	Zweden onder de koningen uit het huis Bernadotte: Karel XIV Jan, Oskar I, Karel XV, Oskar II. - Groot-Britannië onder George III, George IV, Willem IV en Victoria. - Rusland onder Nikolaas I	368.
§ 129.	Turkije onder Mahmoud II, Abdul Medschid, Abdul Azis, Moerad V, Abdul Hamid. - Mehemed Ali en Ismaël, pascha's van Egypte. - De opstand van Griekenland	374.
§ 130.	Bevrijding van Griekenland. - Otto van Beieren, uit het huis Wittelsbach, koning van Griekenland. - Willem, als George I, koning van Griekenland	379.

 

[pagina XIV]

		Blz.
§ 131.	Het Oostersche vraagstuk. - De Krim-oorlog	384.
§ 132.	Einde van dien oorlog. - Hervormingen van Alexander II, keizer van Rusland. - De Russisch-Turksche oorlog van 1877-1878. - Uitbreiding van 't grondgebied van dit rijk	388.
§ 133.	Frankrijk. - Lodewijk XVIII en Karel X, koningen uit het huis Bourbon. - De restauratie. - De omwenteling van 1830. - Lodewijk Philips, koning uit het huis Orléans,	392.
§ 134.	Frankrijk. - Vervolg. - Vestiging in Algerië	398.
§ 135.	Frankrijk. - De omwenteling van 1848. - De Republiek en het voorloopig bewind. - De Lamartine. - De nationale vergadering en het uitvoerend bewind. - Lodewijk Bonaparte president der Republiek	402.
§ 136.	Frankrijk. - De wetgevende vergadering. - De aanslag op den staat. - Napoleon III erfelijk keizer der Franschen	407.
§ 137.	Frankrijk. - Vervolg. - De oorlog in Mexiko. - Luxemburg. - Wijzigingen in 't binnenlandsch bewind, die allengs leiden tot een volksvertegenwoordigende regeering. - Oorlogsverklaring van Frankrijk aan Pruisen	414.
§ 138.	Frankrijk. - Vervolg. - Reeks van nederlagen, door de Duitschers aan de Franschen toegebracht. - Omkeering van den 4den September 1870	418.
§ 139.	Frankrijk. - Vervolg. - Het voorloopig bewind. - De nationale vergadering. - Thiers hoofd van 't uitvoerend bewind. - Vredespraeliminairen van Versailles. - Willem I keizer van Duitschland. - De encyclica van Pius IX en de syllăbus. - Het oecumenisch of Vaticaansch concilie in de St. Pieterskerk te Rome. - Vergadering te Brussel. - De vrede, gesloten te Frankfort aan de Main. - Het oproer te Parijs van Maart 1871. - Het wordt gedempt. - Mac Mahon president der Republiek. - Veroordeeling van Bazaine. - Hij ontvlucht. - Grévy president der Republiek.	422.
§ 140.	Nederland. - Willem I koning van Noord- en van Zuid-Nederland. - De grieven der Belgen	428.
§ 141.	Nederland. - Opstand te Brussel. - Voorloopig bestuur in België. - De conferentie te Londen. - Het nationaal congres te Brussel. - Surlet de Chokier regent van België. - Leopold van Saksen-Koburg-Gotha koning der Belgen	437.
§ 142.	Nederland. - Vervolg. - De Bataafsche veldtocht. - Het eindverdrag. - Willem I doet afstand van den troon	442.
§ 143.	Nederland. - Vervolg. - Willem II. - De Afgescheidenen. - De grondwet van 1848. - Willem III	448.
§ 144.	België onder Leopold I en onder Leopold II. - Oproer der Polen in 1830. - Herhaalde opstand in 1863	453.

 

[pagina XV]

		Blz.
§ 145.	Wisselingen van bestuur op Haïti. - Opstand en vrijwording van de Spaansche koloniën in Zuid- en in Midden-Amerika. - Reeks van wendingen in 't bewind van Mexiko. - Juarez eerste president, dan dictātor van Mexiko. - Begin van inmenging van Frankrijk, van Spanje en van Engeland. - Alleen Frankrijk houdt vol.	457.
§ 146.	Mexiko. - Verovering van het land door Bazaine. - Maximiliaan keizer van Mexiko. - Vertrek der Franschen. - Maximiliaan wordt dood geschoten. - Dood van Juarez. - Lerdo de Tejada	462.
§ 147.	De Vereenigde Staten van Noord-Amerika. - Presidenten: Thomas Jefferson, James Monroe, James Buchanan. - Liberia. - Trapsgewijze uitbreiding van 't grondgebied der Vereenigde Staten. - De slavernij. - Verband tusschen de slavernij en de staatkunde. - Onderscheid tusschen het Noorden en het Zuiden. - Breuk in 1860. - Het vraagstuk omtrent den aard der vereeniging	466.
§ 148.	De Vereenigde Staten van Noord-Amerika. - Vervolg. - Abraham Lincoln president. - De afscheiding. - Jefferson Davis president der geconfedereerden. - Gang van den oorlog	473.
§ 149.	De Vereenigde Staten van Noord-Amerika. - Vervolg. - Herbenoeming van Lincoln. - Onderwerping van 't Zuiden. - Dood van Lincoln. - Gevangenneming van Davis. - Ulysses Sidney Grant president. - Zijn herkiezing. - Grootte der Unie. - Beslissing van het vraagstuk der Alabāma. - Hayes president. - De ontdekking der mijnen in Opper-Californië. - Oorlogen tegen Sina. - Openstelling van Japan	478.
§ 150.	Overzicht van de geschiedenis der letteren en der beschaving in Europa en in Noord-Amerika gedurende de negentiende eeuw	482.