Inleiding
Een van de opvallende trekken van de vrij omvangrijke literatuur over revolutie is, dat systematische pogingen om dit maatschappelijke verschijnsel in zijn meer algemene aspecten te bestuderen eigenlijk nauwelijks zijn ondernomen. Het tweede deel van dit boek wil trachten in deze leemte enigszins te voorzien.
Het bleek nodig een heel hoofdstuk, het zesde, te wijden aan het begrip revolutie, en verschillende soorten revoluties te gaan onderscheiden tegen de achtergrond van de sociale dynamische krachten, zoals die in het voorgaande deel van dit werk zijn uiteengezet.
De slotparagrafen van dit hoofdstuk, die handelen over het historische kader van revoluties, zijn helemaal niet ambitieus. Zij pretenderen niet een wereldhistorie van de revolutionaire veranderingen te beschrijven in termen van een steeds voorgaande emancipatie van de mensheid. Dat zou op 't ogenblik Sisyphus-arbeid blijken te zijn. Zij hebben geen verder doel dan na te gaan welke historische voorvallen, die gemeenlijk ‘revoluties’ genoemd worden, terecht zo heten. Want als we onze volgende taak aanpakken (een betoog over het ontstaan en verloop van revoluties, hoofdstuk zeven) moeten wij ervoor zorgen dat er, wat betreft de identificatie van bepaalde gebeurtenissen als revoluties, zo weinig mogelijk twijfel bestaat.
In hoofdzaak kan het Tweede Deel echter beschouwd worden als een algemene inleiding op een meer gedetailleerd betoog in het volgende, Derde Deel, over revolutie als een verschijnsel in de wereld van vandaag.
Alleen in het licht van de feitelijke toestand in de hedendaagse wereld zal het mogelijk blijken onze analyse van revolutie als een sociologisch verschijnsel tot op zekere hoogte operationeel te maken en in concrete gevallen toe te passen.
Auteursrechtelijk beschermd