Nederlandse dialectkunde

verantwoording

gebruikt exemplaar

exemplaar universiteitsbibliotheek Leiden, signatuur: 3175 C21

 

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt een diplomatische weergave van de tweede druk van Nederlandse dialectkunde van A.A. Weijnen uit 1966. De eerste druk verscheen in 1958.

 

redactionele ingrepen

p. 16: interliguale → interlinguale: ‘Iets wezenlijk anders is de interlinguale dialectologie natuurlijk niet’

p. 91: de kaart op deze pagina (kaart 6a) is voor de leesbaarheid in tweeën gedeeld en onder elkaar geplaatst.

Achterin het origineel bevindt zich een uitvouwbaar blad met kaart 33 ‘Overzichtskaart’ en 16 kleinere ongenummerde kaarten. Deze kaarten horen bij § 165, maar zijn net zoals in het origineel achterin geplaatst. Bovenaan § 165 is een link aan gebracht naar de kaarten. De volgorde bij het afbeelden van de kaarten is: eerst de grote kaart nr. 33, dan de kleinere kaarten van links naar rechts en van boven naar beneden, daaronder de kaarten op de achterkant van de uitvouwbare kaart van links naar rechts en van boven naar beneden.

p. V, 279: op deze pagina's zijn koppen tussen vierkante haken toegevoegd.

 

Bij de omzetting van het oorspronkelijke tekstverwerkingsbestand naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina's (p. VI, X) en pagina 504 met reeds eerder verschenen titels in deze serie zijn niet opgenomen in de lopende tekst.

 

[pagina I]

Nederlandse dialectkunde

 

[pagina II]

STUDIA THEODISCA

(waarin opgenomen ‘Taalkundige bijdragen van Noord en Zuid’)

ONDER REDACTIE VAN

PROF. DR. J.L. PAUWELS, PROF. DR. G.A.R. DE SMET, PROF. DR. A.A. WEIJNEN

 

1	DE TWEETALIGE MENS. Een taalsociologisch onderzoek naar het gebruik van dialect en cultuurtaal in Borne, door Dr. E. Nuijtens, 1962. X en 339 blz.
2	ROMAANS IN LIMBURGSE AARDRIJKSKUNDIGE NAMEN, door Dr. P.L.M. Tummers, 1962. VI en 124 blz.
3	FRANKISCH, MEROVINGISCH, KAROLINGISCH, onder redactie van Prof. Dr. A. Weijnen, 1965. VII en 106 blz.
4	ALS - OF - DAT, door Dr. J. de Rooy, 1965. VIII en 203 blz.
5	VERZAMELDE OPSTELLEN. Prof. Dr. J.L. Pauwels.

 

Zie voor reeds eerder verschenen delen van deze serie pag. 504.

 

[pagina III]

PROF. DR. A. WEIJNEN

NEDERLANDSE DIALECTKUNDE

TWEEDE DRUK

VAN GORCUM & COMP. N.V. - DR. H.J. PRAKKE & H.M.G. PRAKKE ASSEN - MCMLXVI

 

[pagina IV]

Gedrukt ter Koninklijke Drukkerij Van Gorcum & Comp.

 

[pagina VII]

Inhoud

LIJST VAN AFKORTINGEN.

 

HOOFDSTUK I GESCHIEDKUNDIG OVERZICHT .......... 1

§ 1 Geschiedenis van de dialectologie, blz. 1 - § 2 De kennis van de dialectische differentiatie voorheen, blz. 18 - § 3 Dialectfasen, blz. 21 - § 4 De waardering voor het dialect, blz. 21.

 

HOOFDSTUK II ALGEMENE DIALECTOLOGIE............ 26

§ 5 Definitie van dialect, blz. 26 - § 6 Wat zijn Nederlandse dialecten?, blz. 28 - § 7 Ontstaan en wezen van het dialect, blz. 30 - § 7a Regressie, blz. 41 - § 8 Waarde van het dialect, blz. 41 - § 9 Veranderlijkheid en verdwijnen van het dialect. Relictsituaties, blz. 44 - § 10 Het algemeen beschaafd, blz. 52 - § 11 Belang der dialectstudie, blz. 54 - § 12 Taalgeografie, blz. 56 - § 13 Taalgeografie en etymologie, blz. 61 - § 13a Dialectologie en klankwetten, blz. 66 - § 14 Aardrijkskundige factoren, blz. 70 - § 15 Taalgrenzen en sociologische factoren, blz. 81 - § 16 Stammen, stamgrenzen, stamhertogdommen en prehistorie, blz. 90 - § 17 Economische factoren; marktverkeer, blz. 93 - § 18 Expansie, blz. 95 - § 19 Verkeer en verhuizingen. Ander bloed. Taalbiologie, blz. 104 - § 20 Veelheid van oorzaken, blz. 110 - § 21 Psychologie en recht, blz. 111 - § 22 Samenval met cultuurkringen. Volkskunde, blz. 112 - § 22a Dialect en naamkunde, blz. 114 - § 23 Stadsdialect - Dorpsdialect, blz. 115 - § 23a Randdialecten, blz. 122 - § 24 Dialect en sociologische-groeptaal, blz. 123 - § 25 Dialectstructuurgeografie, blz. 125 - § 26 Structurele dialectgeografie, blz. 130 - § 26a Innerlijke kracht, blz. 143 - § 27 Stilistisch-syntactische dialectologie, blz. 144 - § 27a Anthropologische dialectologie, blz. 146.

 

HOOFDSTUK III METHODIEK ................... 150

§ 28 Algemene methodologische richtlijnen, blz. 150 - § 29 Enquête of observatie, blz. 152 - § 30 Directe en indirecte methode, blz. 153 - § 31 De vragenlijst, blz. 156 - § 32 De onderzoekers, blz. 159 - § 33 Te onderzoeken plaatsen, blz. 160 - § 34 Zegslieden, blz. 161 - § 35 Afvraagtechniek, blz. 164 - § 36 Het optekenen, blz. 166 - § 37 Kartering, blz. 168 - § 38 Grenzen der taalgeografische mogelijkheden, blz. 175 - § 39 Methodiek van de taalgeografische verklaring, blz. 177 - § 40 Indelingsmethodes, blz. 188.

 

HOOFDSTUK IV DIALECTBESCHRIJVING.............. 201

A Klankleer ......................... 201

§ 41 Voorafgaande verantwoording, blz. 201 - § 42 wgerm. a, blz. 201 - § 43 wgerm. e, blz. 203 - § 44 wgerm. i, blz. 205 - § 45 wgerm. o, blz. 206 - § 46 wgerm. u, blz. 206 - § 47 wgerm. a in open lettergreep, blz. 207 - § 48 wgerm. e in open lettergreep, blz. 208 - § 49 wgerm. i in open lettergreep, blz. 209 - § 50 wgerm. o in open lettergreep, blz. 209 - § 51 wgerm. u

 

[pagina VIII]

in open lettergreep, blz. 209 - § 52 wgerm. â, blz. 210 - § 53 wgerm. ê, blz. 212 - § 54 ogerm. â, blz. 212 - § 55 wgerm. î, blz. 213 - § 56 wgerm. ô, blz. 214 - § 57 wgerm. û, blz. 215 - § 58 wgerm. ai, blz. 216 - § 59 wgerm. au, blz. 217 - § 60 wgerm. eo, blz. 217 - § 61 wgerm. iu, blz. 219 - § 61a ui², blz. 220 - § 62 Rekkingen, blz. 220 - § 63 Verkortingen, blz. 222 - § 64 Rondingen, blz. 224 - § 65 Ontrondingen, blz. 225 - § 66 Diftongering, blz. 228 - § 67 Stijgende diftongen en triftongen, blz. 229 - § 68 Umlaut, blz. 231 - § 69 Invloed van r op voorafgaande vocalen; invloed van w, blz. 234 - § 70 Invloed van de articulatieplaats van de volgconsonant, blz. 236 - § 71 Vocalische palatalisatieproducten, blz. 171 - § 71a Medialisering, blz. 237 - § 72 Svarabhakti, blz. 238 - § 73 wgerm. p, t, k, blz. 239 - § 74 wgerm. stemhebbende explosieven en spiranten, blz. 241 - § 75 wgerm. ƀ en b, blz. 242 - § 76 wgerm. đ en d, blz. 242 - § 77 wgerm. en , blz. 244 - § 78 wgerm. stemloze spiranten, blz. 245 - § 79 wgerm. f, blz. 246 - § 80 wgerm. s, blz. 247 - § 81 wgerm. þ, blz. 247 - § 82 wgerm., χ, blz. 248 - § 83 wgerm. r, blz. 249 - § 84 wgerm. 1, blz. 252 - § 85 wgerm. m, blz. 253 - § 86 wgerm. n, blz. 253 - § 87 wgerm. ng, blz. 256 - § 88 wgerm. w en u, blz. 257 - § 89 wgerm. j, blz. 260 - § 90 Franse zj, blz. 260 - § 91 Glottisexplosief, blz. 260 - § 92 Nasalering, blz. 261 - § 93 Mouillering, palatalering, palatalisering en assibilatie, blz. 261 - § 94 Velarisering, blz. 269 - § 95 Metathesis en dissimilatie, blz. 264 - § 96 paragoge, epenthese en aphaeresis, blz. 266 - § 97 Syllabische toon, blz. 267 - § 98 Centraliserend accent, blz. 272 - § 99 Vocaal in onbeklemtoonde lettergreep, blz. 273 - § 100 n in onbeklemtoonde lettergreep, blz. 275 - § 101 Sandhi, blz. 275 - § 102 Hiaatdelging, blz. 277 - § 103 Articulatiebasis, blz. 277.

 

B Fonologische opposities ................... 279

§ 104 Fonologische opposities, blz. 279

 

C Vormleer.......................... 284

§ 105 Werkwoord. Stamtijden, blz. 284 - § 106 Werkwoord. Persoonsuitgangen, blz. 287 - § 107 Werkwoord. Gebiedende wijs, blz. 288 - § 108 Zelfstandig naamwoord. Naamvallen, blz. 289 - § 109 Zelfstandig naamwoord. Meervoudsvorming, blz. 289 - § 110 Bijvoeglijk naamwoord, blz. 290 - § 111 Voornaamwoord. Persoonlijk, blz. 292 - § 112 Voornaamwoord. Wederkerend, blz. 293 - § 113 Voornaamwoord. Bezittelijk, blz. 293 - § 114 Voornaamwoord. Aanwijzend, blz. 295 - § 115 Voornaamwoord. Betrekkelijk, blz. 295 - § 116 Voornaamwoord. Vragend, blz. 295 - § 117 Telwoord, blz. 296 - § 118 Lidwoord, blz. 298 - § 118a Bijwoord, blz. 298.

 

D Syntaxis.......................... 298

§ 119 Classificatie, blz. 298 - § 120 Naamval, blz. 304 - § 121 Wijze, blz. 306 - § 122 Incorporatie, blz. 307 - § 123 Congruentie, blz. 307 - § 124 Steun, blz. 309 - § 125 Verzwaringen, blz. 309 - § 126 Bijzondere categorieën, blz. 310 - § 127 Substantiefgroepen, blz. 314 - § 128 Adjectiefgroepen, blz. 317 - § 129 Werkwoordsgroepen, blz. 317 - § 130 Pronomengroepen, blz. 320 - § 131 Adverbiumgroepen, blz. 321 - § 132 Telwoordgroepen, blz. 322 - § 133 Voorzetselgroepen, blz. 322 - § 134 Voegwoordgroepen, blz. 322 - § 135 Negatie, blz. 322 - § 136 De zin, blz. 323 - § 137 Woordorde, blz. 326.

 

[pagina IX]

E Woordvorming....................... 329

§ 138 Woordvorming, blz. 329

 

F Woordenschat....................... 335

§ 139 De Woordenschat, blz. 335

 

HOOFDSTUK V STRATIGRAFIE VAN DE NEDERLANDSE DIALECTEN 338

§ 140 Stratigrafisch plan, blz. 338 - § 141 De moderne industriecomplexen, blz. 338, § 142 Jonge kolonisaties en verhuizingen, blz. 339 - § 143 Cultuurtaal tegenover streektaal, blz. 340 - § 144 De invloed der steden, blz. 347 - § 145 De staatsgrenzen, blz. 350 - § 146 Engelse invloed, blz. 354 - § 147 Spaanse invloeden, blz. 355 - § 148 Franse expansie, blz. 356 - § 149 Duitse invloeden, blz. 364 - § 150 Hollandse expansie, blz. 376 - § 151 Brabantse expansie, blz. 380 - § 152 Utrechtse expansie, blz. 386 - § 153 Vlaamse expansie, blz. 387 - § 154 Merovingisch-Karolingische expansie en Ingvaeonismen blz. 390 - § 155 Friezen, blz. 402 - § 156 Chauken, blz. 408 - § 157 Angelsaksen, blz. 409 - § 158 Saksen, blz. 409 - § 159 Franken, blz. 412 - § 160 Andere stammen, blz. 413 - § 161 Vooringvaeoons, blz. 414 - § 162 Romeinse invloeden, blz. 415 - § 163 Van Ginnekens praeslavismen-theorie, blz. 418 - § 164 Germaans-Romaanse parallellen, blz. 428.

 

HOOFDSTUK VI INDELING .................... 424

§ 165 De kaart der Nederlandse dialecten, blz. 424 - § 166 De hoofddialecten, blz. 426 - § 167 De noordelijk-centrale dialecten, blz. 428 - § 168 De noordwestelijke dialecten, blz. 432 - § 169 Stadsfries en koloniaal Hollands, blz. 437 - § 170 De zuidelijk-centrale dialecten, blz. 441 - § 171 De zuidwestelijke dialecten, blz. 454 - § 172 De noordoostelijke dialecten, blz. 459 - § 173 De zuidoostelijke dialecten, blz. 471.

 

HOOFDSTUK VII DIALECTTEKSTEN ................ 478

§ 174 Utrecht, blz. 478 - § 175 Gouda, blz. 480 - § 176 Hippolytushoef, blz. 482 - § 177 Katwijk-aan-Zee, blz. 483 - § 178 Opdorp, blz. 485 § 179 Asten, blz. 486 - § 180 Gent, blz. 486 - § 181 Brugge, blz. 488 - § 182 Meppel, blz. 489 - § 183 Tilligte, blz. 492 - § 184 Oostelijk deel van het Hoogeland, blz. 494 - § 185 Maastricht, blz. 494 - § 186 Kerkrade, blz. 496.

 

LIJST VAN DE BELANGRIJKSTE WERKEN ............. 497

 

LIJST EN VERANTWOORDING VAN DE KAARTEN .......... 502