Merckenweerdigste voorvallen en daegelijcksche gevallen. Brugge 1790

[Februari]

(2 februarij 1790)

Op den 2 februarij is door dezelve tonneelspeelders vertoont: ‘De Toets der Min’, ‘L'ép[r]ueve Villagoisse’, opera in twee deelen, gevolgt door ‘De Trouwe van Antonio de Vertissement’⁽⁵⁾, in één deel. Dese stukken met hunne decoratiën verciert zijnde, zijn door veele aenschouwers vereerlijkt geworden. Sedert het vallen van de menige sneeuw, hiervoor vermelt, is het weder andermael verandert in regen en

(5) Zie voetnoot 29 van ‘Daegelijcksche Gevallen’ 1789.

[p. 220]

smoor dusdaeniglijk dat men andermael tegenwoordig een zoo soel weder ontmoet alsof het geenen winter waere en alsof het tegenwoordig de maendt meij zoude zijn.

(7 februarij 1790)

- fol. 129 - Op den 7 februarij is door de konstminnende tonneelspeelders der Vlaemsche Schouwburg in 't commediehuijs vertoont: ‘Rose en Colas’⁽⁶⁾, opera in één deel; gevolgt door ‘De spreekende Schilderije’⁽⁷⁾, opera in één deel en daegs daernae, op den 8 februarij, ‘Den Deserteur’⁽⁸⁾, groote opera in drij deelen, gevolgt door ‘Jae of Neen’, opera in één deel. De tonneelen met de noodige decoratiën verciert zijnde, zijn door veel aenschouwers vereerlijkt geworden.

Heden morgen om twee uren is zeer subitelijk overleden sieur Sonnaert⁽⁹⁾, koperslaeger in de Steenstraet. Want desen 's avons tevooren zonder van iet te weten slaepen gegaen zijnde, makte ontrent de gemelde ure zijn water zeggende tegen zijn vrouw dat hij wederom zijne kwal van 't borstwaeter⁽¹⁰⁾, waermede hij zeer gekwollen was, gevoelde; waermede hij zig nederleijde en in den tijdt van eenige minuten stierf zonder eenige de - fol. 130 - minste heijlige sacramenten van Onse Moeder de Heijlige Kercke te ontfangen of eenige tijdelijcke hulpe te konnen toegebragt worden; waeruijt men genoegsaem kan oordeelen wat ontsteltenis zulks aen zijn vrouw, die agt levende kinders heeft, veroorsakt heeft.

(6) Zie voetnoot 43 van ‘Daegelijcksche Gevallen’ 1789.

(7) Zie voetnoot 60 van ‘Daegelijcksche Gevallen’ 1788.

(8) Zie voetnoot 45 van ‘Daegelijcksche Gevallen’ 1788.

(9) Joannes Jonnaert stierf op 8 februari om 3.30 uur 's nachts in de leeftijd van 42 jaar (Sint-Salvator 1ste portie). Joannes-Baptiste werd geboren op 9 mei 1747 als zoon van Jean Jonnaert en Jeanne Balzaer. Hij was gehuwd met Joanna Songé. (S.A.B., Algemeen Overlijdensregister, 1790; Doopregister Sint-Salvatorsparochie, 3de portie, 1747).

(10) Borstwater is een ziekte waarbij sereus vocht ontstaat in de borstholte tussen longvlies en ribbenvlies.

(12 februarij 1790)

Op den 12 februarij is in de Lange Reije ontrent de Seraeversstraete⁽¹¹⁾ in het waeter gevonden eenen man van ontrent 62 jaeren, genaemt Berten Plets⁽¹²⁾ en gewoont hebbende in 't Nieuwstraetje; desen man was nu ontrent elf weken vermist. In den avont van den Com gegaen zijnde en waerschijnelijk aldaer onbedagt in 't water gegaen, in meijning dat een hoog schip dat er lag den muer was, temeer omdat men vermoed dat hij aen dit schip alle dien tijdt is blijven haperen, terwijl er verscheijde mael in 't water naer hem is gesogt geworden en hij nu bij het afvaeren van 't - fol. 131 - schip van zelfs in 't water is gevonden geworden. Desen man, door het lang in 't water liggen nauwelijcks meer kennelijk zijnde, wiert gedraegen in d'herberge Dux de Lauraine⁽¹³⁾ en door d'heeren van 't collegie geschouwt zijnde, is nog heden op 't kerkhof van St.-Gillis begraeven geworden.

(11) Is vermoedelijk de 's Gravenstraat gelegen aan de Langerei.

(12) Berten Plets werd gedoopt op 7 december 1724 in de Sint-Gillis parochie als zoon van Judocus en Aldegunde de Clercq. Hij was gehuwd met Marthe Groenewal. Hij stierf op 28 december 1789, vermoedelijk de dag waarop hij vermist werd. Hij werd begraven op het kerkhof van het Sint-Janshospitaal. Hij was 67 jaar en had niet de leeftijd die Van Walleghem opgeeft. (S.A.B., Doopregister parochie Sint-Gillis, n^o 20, dl. 2), (IDEM, Overlijdensregister Sint-Janshospitaal, 1790 n^o 66).

(13) Volgens A. Theerens moet ‘Le Dux de Lorraine’ gesitueerd worden langs de Lange Rei. (A. THEERENS, o.c., blz. 97).

(13 februarij 1790)

Op den 13 februarij gebuerde langs de Lange Reije een groot ongeluk; want eenen boer uijt het noorden met zijn peert langs dezelve afkomende en bij uijtnementheijd beschonken zijnde, viel op den Duijnebrugge⁽¹⁴⁾ van zijn peert, met zijne beenen aen 't zelve blijvende hangen dusdaeniglijk dat het peert, seer rasselijk voortrijdende, hij geduerig met het hooft tegens den grondt gestooten wiert en van het peert gestamt tot zoo verre dat hij, het peert gestut zijnde, zoodaenig aen zijn hooft en andere deelen des lichaems gewont en bebloet was dat men nauwelijks eenige - fol. 132 - teekens van leven aen hem bespuerde, zoodat hij in alle haeste de H. Olie ontfing, door den overvloedigen drank zelfs, waermede hij beswaert was, niet in staet zijnde eenige verder H. Gerechten te ontfangen, nog zijne wonden niet gevoelende; zullende hij, nuchter geworden zijnde, tot zijn leet ondervinden aen welk overgroot perijkel, indien hij er door komt, hij zig door het onmaetig drincken bloot gestelt heeft.

Desen avont is tot slot van den theater, dewijl er op de vastenavonddaegen en in den vasten geen commediën zullen vermogen vertoont te worden, door de konstminnende tonneelspeelders der Vlaemsche Schouwburg in 't commediehuijs vertoont eene

(14) Deze brug heeft haar naam ontleend aan de vroegere Duinenabdij die op de plaats van het huidige Seminarie (Potterierei) gevestigd was. (K. DE FLOU, o.c., dl. 3, blz. 675).

[p. 221]

eerste representatie van ‘Koning en den Pagter’⁽¹⁵⁾, groote opera in drij deelen, gevolgt door ‘Den Kuijper’, opera in één deel. Het tonneel met schoone nieuwe decoratiën verciert zijnde, is door menige aenschouwers vereerlijkt geworden.

(15) Is een werk naar Sedaine (1764). (H.J. VIEU-KUIK; J. SMEYERS, De letterkunde in de achttiende eeuw in Noord en Zuid, Antwerpen-Amsterdam, 1975, blz. 401).

(14, 15 en 16 februarij 1790)

- fol. 133 - Op den 14, 15 en 16 februarij, zijnde de drij vastenavonddaegen, waeren voor dese jaere alle masquers, commediën en ballen opgeschort en in tegendeel alom gebeden van 40 uren ingestelt om den almogenden Godt te bewegen tot d'uijtwerking van de volkomen segening der vaderlandtsche waepens, gelijk of den leser wijtloopiger zien kan in de beschrijvinge van 't vijftienste deel van de ‘Merckweerdigste Voorvallen binnen en ontrent Brugge’, gelijk ook nopende de vastenbulle van desen jaere die volgens hetzelve in de opsaemeling der aenbelangende stukken kan gesien worden en dus onnoodig hier geplaest te worden.

Dese daegen, die over jaer in alle baldaedigheijd zijn doorgebragt, zijn van dese jaere in alle gestigheijd onderhouden, zonder dat men wegens het verbodt der masquers eenige troubelen heeft sien voorvallen en het beste order door de leden der gildens in uniforme en volle waepens, die onophoudelijk rondt de stadt de - fol. 134 - patrouillen deden, onderhouden.

Het was geduerende dees daegen een zoo aengenaem droog weder en sonneschijn alsof het somer zoude zijn, want sedert het vallen van de sneeuw, hiervooren fol. 127 vermelt, is het seltsaem aengenaem weder voor dit jaergetijde daegelijcks blijven continueeren, zonder dat men andermael tot nog toe eenige vorst, haegel of sneeuw gewaer wordt, maer integendeel een zoo aengenaem weder ontmoet alsof het geen winter zoude zijn.

(16 februarij 1790)

Op de 16 februarij is seer subitelijk overleden den soon van d'heer Pulinkx⁽¹⁶⁾, notaris, wonende in d'Hoogstraete; want desen heer, 's morgens op de Mart wandelende, is zig niet wel bevindende naer huijs gegaen, waer gekomen zijnde hij met eene qualijckte over 't hert is bevangen geworden en seer kortswillig gestorven zonder eenige Heijlige Gerechten te konnen ontfangen of eenige tijdelijcke hulpmiddels te konnen toegebragt worden.

(16) Is Charles Josephus Pulinx, geboren op 13 april 1761 in de Sint-Walburgaparochie, als zoon van Charles en Marie Donckerklocke. Hij stierf op 15 februari 1790 en werd begraven op de O.-L.-Vrouweparochie. (S.A.B., Doopregister Sint-Walburga, 1761; overlijdensregister O.L.V.-parochie, 1790).