Vaderlandsche historie. Deel 5

XIX.
Overweegingen in Holland, op 't beveiligen der Zeevaart.

De oorlog met Schotland en de vrees voor oorlog met Frankryk en Engeland hadt die van Amsterdam, reeds in Louwmaand des jaars 1548, ter Vergaderinge van Holland, doen voorstaan, dat men, op de beveiliging der Zeevaart, behoorde verdagt te zyn. De Advokaat kreeg last, om de meening der Landvoogdesse hierop te verneemen. Ook verstondt hy, ten Hove, dat de Franschen nog vrienden waren; doch dat men niet wist, hoe lang zulks duuren zou, waarom geraaden zou zyn, niet dan Vlootswyze en wel toegerust, Westwaards, te zeilen. Onderstand van Oorlog-

[p. 325]

schepen was thans ten Hove niet te bekomen. Amsterdam verzogt, derhalven, een onderstand van agtduizend guldens, tot beveiliging der Koopvaardye, van 's Lands Staaten. Doch 't blykt niet, dat hierop beslooten werdt. Tot beveiliging der Haringvisscherye, werden egter, dit jaar, wederom vyf Oorlogschepen uitgerust, waartoe 't Land zesduizend guldens droeg. Men zogt ook, in Deenemarke, te bewerken, dat den Schotten verbooden werdt, de Hollandsche schepen, onder Noorwegen, te neemen^(w). Doch ik weet niet, of dit gelukt zy.

Haarlem, Delft en Leiden, zig, meer dan⁺ andere Steden, met de Lakenweeverye geneerende, klaagden, ten deezen tyde ook, dat zy, te Calais, geenen genoegzaamen voorraad van goede Wolle en Vellen vonden, en 't gene men hun nog leverde merkelyk hooger betaalen moesten, dan, by de Overeenkomsten, met Engeland gemaakt, was vastgesteld^(x). Doch my is niet gebleeken, welk gevolg deeze klagten gehad hebben.

De onwilligen tot betaaling van den Impost werden, in dit jaar, byna allen gedrongen te voldoen, 't gene zy schuldig waren. Den Heere van Brederode wilde men zelfs geene vyfentwintig guldens kwytschelden, om geen' voet aan anderen te geeven^(y).

Doch naauwlyks begon men eenige ver-

(w) Adriaan van der Goes Regist. op 't jaar 1548. bl. 1, 2, 6, 7, 13, 14, 18, 26, 27, 28, 29, 31, 33.

+ Klagten over den Engelschen Wolhandel.

(x) Adriaan van der Goes Regist. op 't jaar 1547. bl. 42. op 't jaar 1548. bl. 22, 24, 37.

(y) Adriaan van der Goes Regist. op 't jaar 1548. bl. 3, 5, 8.

[p. 326]

lichting van voorige lasten te verwagten, of de Keizer, in Wynmaand, te Brussel gekomen, deedt eene nieuwe Bede aan Holland van tweehonderd en vyftigduizend guldens. De Staaten bewilligden 'er egter terstond in, alzo zy onlangs het Regtsgeding, welk zy, verscheiden' jaaren agtereen, over 't verlofgeld op 't uitgaand Kooren, tegen den Prokureur-Generaal, gehad hadden, voor den grooten Raad te Mechelen, hadden gewonnen. Zy waren 'er zo verheugd over, dat zy beslooten den Raadsheeren, boven de gewoonlyke geschenken van Toortsen en Suiker, ieder een aam en den President drie of vier aamen Wyns toe te leggen^(z).

(z) Adriaan van der Goes Regist, op 't jaar 1548. bl. 33, 36, 37, 39. op 't jaar 1549. bl. 2.