Vaderlandsche historie. Deel 3

[p. 458]

XIII. Filips, Hertog van Bourgondie, begint zig als vermoedelyken Opvolger van Vrouwe Jakoba aan te merken.

Wy hebben hem, nog maar Graaf van Charolois zynde, een' nadeeligen Zoen voor Vrouwe Jakoba zien bemiddelen⁽ⁱ⁾, en aangemerkt, dat hy 'er, vermoedelyk, zyn eigen belang in beoogd hadt. Weinige maanden hier na⁽³⁾, was zyn Vader, Hertog Jan, door beleid van den Daufyn, thans Koning Karel den VII. van Frankryk, even verraadelyk omgebragt, als hy zelf, voorheen, den Hertog van Orleans van 't leeven beroofd hadt. Filips was hem, in zyne aanzienlyke Staaten, opgevolgd: en de aanwas zyner grootheid hadt zyne heerschzugt niet doen afneemen. Als naaste Erfgenaam van Vrouwe Jakoba aan de eene, en uit hoofde van den afstand van Jan van Beieren, aan de andere zyde, beloofde hy zig de Graafschappen van Vrouwe Jakoba reeds: en te zekerer, om dat men, uit haar Huwelyk met Jan van Brabant, geene kinderen verwagtte. Men kan zig dan ligtelyk verbeelden, dat hem haar Huwelyk met den Hertoge van Glochester, welk, mooglyk, zo onvrugtbaar niet zou zyn, zeer tegen de borst zyn moest. Ook stelde hy alle zyne schranderheid en vermogen te werk, om de nadeelige gevolgen, welken hy 'er van vreesde, te voorkomen: zyne bedryven bewimpelende met den schyn van yver voor het belang van zynen Neeve, Jan van Brabant, en voor de wettigheid van deszelfs Huwelyk met Vrouwe Jakoba.

Voor alle dingen, poogde hy Jan, Hertog

(i) Hier voor, Bl. 432.

(3) Op den tienden van Hersstmaand des jaars 1419.

[p. 459]

Betford, Broeder des Hertogs van Glochester, te beweegen, om eene lyn met hem te trekken. Aan deezen, hadt Henrik de V. de Regeering van Frankryk, welk hy als zyn wingewest aanmerkte, toevertrouwd. En alzo Betford volk en onderstand uit Engeland noodig hadt, om zig in 't verkreegen bewind te handhaaven, moest hy, noodwendig, ongaarne zien, dat de Engelsche magt, elders, en zelfs tegen Bondgenooten der Engelschen, gelyk de Hertog van Bourgondie was, gebruikt werdt. Nogtans, moest men dit gevolg verwagten van het Huwelyk des Hertogs van Glochester, indien deeze, gelyk hy zig terstond verluiden liet, geenen tyd verzuimen wilde, om zig in 't bezit te stellen van de Graafschappen zyner Gemaalinne. Filips behoefde dan niet veel moeite aan te wenden, om Betford te doen zien, hoe schadelyk het Huwelyk zyns Broeders voor Engeland zyn moest. Doch om hem geheel aan zyne belangen te verbinden, gaf hy hem, in de Lente⁺ des jaars 1423, zyne Zuster, Anna van Bourgondie, ten Huwelyk^(k). Sedert wist hy hem te beduiden, dat de uitspraak over de wettigheid van het Huwelyk van Jan van Brabant en Vrouwe Jakoba, aan Paus Martyn, behoorde verbleeven te worden. Betford dagt, dat hy dit Glochester ook zou konnen doen begrypen. Doch 't bleek haast anders. Glochester en Jakoba antwoordden, uit éénen mond, ‘dat zy geene verdere Pauselyke uitspraak behoefden, maar besloo-

+ 1423.

(k) Act. Publ. Angl. Tom. IV. P. IV. p. 91.

[p. 460]

ten hadden, binnen kort, bezit te neemen van hunne Graafschappen.’ De Hertog van Brabant hadt ondertusschen verklaard, dat hy zig gaarne aan 's Pausen uitspraak gedraagen wilde^(l).

(l) Monstrelet Vol. II. fol. 10, 18.