Vaderlandsche historie. Deel 3

[p. 263]

Vaderlandsche historie.
Elfde boek.

Inhoud.

I. Oorsprong van den Hoekschen en Kabbeljaauwschen Tweespalt. II. Vrouw Margareet met de Landen verlyd, en ingehuldigd. Zy trekt naar Beieren. Willem, haar Zoon, komt herwaards. III. Kryg tegen de Stigtschen. Bestand. IV. Margareet draagt haaren Zoon 's Lands Regeering op. Aanvaardtze wederom. Hocksche Sloten vernield. Buskruid gebruikt. V. Verbond tegen de Hoekschen. Scheepsstryd op de Maaze. VI. Zoen tusschen Margareet en Willem. Margareet sterft. Willem de vyfde voor Graave erkend. Stigtsche Oorlog. Weesp en Muiden verlooren. Vrede. VII. Twist tusschen Brabant en Vlaanderen. Heusden komt aan Holland. VIII. Hertog Willem, uit Engeland gekeerd, wordt krankzinnig. IX. Zyn Broeder, Albrecht, tot Ruwaard gekooren. Geweldenaaryen der Kabbeljaauwschen. Delft belegerd en gewonnen. X. Tweespalt der Hekerens en Bronkhorsten, in Gelderland. XI. Hertog Albrecht, door den

[p. 264]

Keizer, tot Graave aangesteld. XII. Twist over het Slot te Vreeland. Vrede met het Stigt. XIII. Onlusten op de grenzen van Brabant. Opschudding te Haarlem. XIV. Twist tusschen de Vlaamingen en hunnen Graave. XV. Veranderingen in het Hertogdom Gelder. Twist over de Stad Graave XVI. Willem de V. sterft. Hertog Albrecht tot Graave ingehuldigd. Aleid van Poelgeest vermoord. XVII. Vlugt van den Graave van Oostervant. 't Slot te Altena bemagtigd. XVIII. Oorlog tegen de Friezen. Zy worden bedwongen. XIX. Nieuwe opstand der Friezen. Bestand met hen. XX. Slegte staat van 's Lands Geldmiddelen. Jan van Arkel tot rekenen gevorderd. Arkelsche Oorlog. XXI. Hertog Albrecht sterft. Zyne Weduwe verstoot zynen boedel. XXII. Of er, ten zynen tyde, een Geregtshof in den Haage geweest zy, onderzogt Gezag der Steden. Instelling van Burgemeesteren en Vroedschappen. XXIII. Willem de zesde wordt Graaf. Opschudding te Haarlem, Amsterdam, Delft en Dordrecht. XXIV. Nieuwe Arkelsche Oorlog. Everstein en Hagestein belegerd. XXV. Kryg met Gelder. XXVI. Luiksche zaaken. XXVII. Verschil met den Hertog van Brabant vereffend. XXVIII. Hertog Willem bevredigt den Heer en den Abt van Egmond. XXIX. Vrede met Gelder. Jan van Arkel gevangen. Ysselstein komt aan Holland. XXX. Opschudding te Utrecht. XXXI. De Friezen bemagtigen Staveren. XXXII. Hertog Willems Dagter, Jakoba, trouwt met Jan,

[p. 265]

Hertog van Touraine. XXXIII. Staat van Frankryk. XXXIV. Haat van 't Fransche Hof tegen den Daufyn. Hy komt om, te Compiegne. XXXV. Hertog Willem doet de Edelen en Steden belooven, dat zy Jakoba voor Graavinne erkennen zullen. XXXVI. Dood van Willem den VI.

I. Oorsprong der tweedragt hier te Lande na de dood van Willem den IV. 1345.

MEermaalen hadt men, hier te Lande, ondervonden, dat het overlyden der Graaven, zonder Kinderen, of zonder Zoonen na te laaten, oorzaak van onrust en verdeeldheid geweest was. Doch de tweespalt, die, niet lang na het ontydig omkomen van Willem den IV, ontstondt, overtrof, in felheid en duurzaamheid, de voorige verdeeldheden; brengende de partyschap voort van Hoekschen en Kabbeljaauwschen, die anderhalve eeuw geduurd, en welker overblyfssels men, zelfs tot in 't midden der zestiende eeuwe, bespeurd heeft. Voorbeelden van bitterheid, haat en onverzoenbaaren wrok heeft deeze partyschap, by menigten, uitgeleverd. Zy heeft den Adel tegen den Adel, de Steden tegen de Steden, ja Burger tegen Burger en Maag tegen Maag in de wapenen geholpen: terwyl 's Lands Ingezetenen hunne verdeeldheden billykten met het voorbeeld der Lands Heeren, onder welken, de Zoon zig niet ontzag, eenen openbaaren oorlog te voeren, tegen zyne eigen' Moeder. De oorsprong en voortgang van deezen fellen Burgerkryg te ontvouwen, zal de Hoofdstof van dit Boek zyn.