Vaderlandsche historie. Deel 2

XI. Poogingen om de Graavin Ada uit Engeland herwaards te doen brengen.

Een punt was 'er in dit Verdrag, waar van wy nog geen gewag gemaakt hebben, en op welks naarkoming, van Lodewyks zyde, sterk gedrongen werdt. Het betrof de jonge Graavin Ada, die, tot nog toe, door toedoen, zo 't schynt, van Graave Willem, in Engeland opgehouden werdt. Willem verbondt zig, om haar, door Gezanten, of in eigener Persoon op te eisschen, herwaards te brengen, en Graave Lodewyk in handen te stellen. Doch hy schynt van dit deel des Verdrags zo weinig werks gemaakt te hebben, als van de o-

[p. 329]

verigen. In 't jaar 1207, schreef Vrouw Aleid eenen Brief aan Jan, Koning van Engeland,⁺waar by zy verzoekt, dat haare Dogter, na zulk eene lange ballingschap, wederom herwaards moge gezonden worden. Twee omstandigheden worden 'er in deezen Brief gemeld, uit welken men afneemen kan, waarom de Engelschen de jonge Ada zo lang in hun Ryk hielden. Vrouw Aleid maakt, voor eerst, haar werk, om te bewyzen, dat het Huwelyk van den Graave van Loon met Ada, wettiglyk en met toestemming der Hollandsche Edelen, votrokken is geweest, waar toe zelfs getuigschriften van Graave Otto van Benthem en van Bisschop Dirk van Utrecht te berde gebragt worden^(z). Zy klaagt, ten anderen, over eenige afgunstigen, die den Koning lasteringen in 't oor bliezen; biddende dat hy aan dezelven geen geloof slaan wil^(a). Hier uit vermoed ik, dat de aanhangers van Graave Willem, of hy zelf den Koning in den waan hebben gebragt, dat 'er geen wettig Huwelyk, tusschen Lodewyk en Ada, geslooten was, en dat 'er, om 't Land in rust en de Regeering aan den wettigen Graave te brengen, geen beter middel was, dan Ada in Engeland te houden. Doch nu deedt de Koning de Getuigenissen voor de wettigheid van het Huwelyk behoorlyk onderzoeken, en vondt 'er niets op te zeggen.

⁺ De brief, van welken wy spreeken, werdt, vermoedelyk, medegenomen, door Wouter

+ 1207.

(z) Liter. Testim. de Marit. Comit. Holand. inter Acta Publ. Angl. Tom. 1. P. 1. p. 46.

(a) Liter. Adelh. ibid.

+ Verbond tusschen Graave Lodewyk en Jan, Koning van Engeland.

[p. 330]

Bertrand, dien Lodewyk naar Engeland gezonden hadt, om, in zynen naam, een Verbond met Koning Jan te beëedigen, en waarschynlyk ook, om Ada af te haalen. Het Verbond behelsde eene belofte ‘om den Koning, als zynen Heer, met de wapenen ten dienst te staan, en daar toe zelf, op 's Konings bevel en kosten, naar Engeland over te steeken. Daarbenevens verbondt zig de Graaf, om Keizer Otto den IV, Neef van Koning Jan, by te staan, zo lang deeze den Koning getrouw blyven zou^(b).’ En dit Verbond is het eerste, door onze Graaven, met de Koningen van Engeland, geslooten, waarvan my Afschriften zyn voorgekomen. Sommigen tekenen egter aan, dat Richard de I, al omtrent het jaar 1194, een Verbond van Verdediging, met Dirk den VII, geslooten hadt^(c). Doch ik vind niet, dat het van eenig gevolg geweest is. Koning Jan, die, omtrent deezen tyd, met Frankryk in oorlog was, en daarenboven met zyne Onderdaanen overhoop lag, heeft buiten twyfel in de onderwerping van Graave Lodewyk genoegen⁺genomen. 't Schynt, dat hy, kort hier na, Ada te rug heeft laaten keeren. Zy is, niet voor het jaar 1218, buiten Holland, overleeden⁽²⁾, en te Herkenrode begraaven^(d).

(b) Convent. Comit. de Los inter Act. Publ. Angl. Tom. I. P. 1. p. 46, 47.

(c) Daniel Hist. de France Tom. III. p. 449.

+ Ada keert te rug en sterft.

(2) De Graavin Ada heeft, in den jaare 1213, haare toestemming gegeven, op zekeren Gunstbrief van Graave Lodewyk. En uit eenen anderen Brief van dien Graave, in den jaare 1218, gegeven, blykt, dat zy toen nog in leeven was. In den zelven, draagt zy den naam van Ida. Vide Miraei Oper. Diplom. Tom. II. Cap. XL. p. 833 & Cap. LIX. p. 845.

(d) Vide Mantel. Hist. Lossens. p. 15. Matth. Anal. Tom. III. p. 132.