De fûgel fan Oegel

[p. 5]

I De frjemde fugel

Op 'e knibbels leit Tseard foar syn kast. Hy moat syn fûgelboek ha! Hy hat it forline jier fan Sinteklaes krige, mar hwer is't nou! As men hwat brûke moat, is't altyd fuort en wei. En hy moat it ha... nou!... fuortdaliks! Hy moat witte hokfoar fûgel yn 'e doaze sit dy't op syn bêd stiet. Hy hat it bist fongen doe't er út skoalle kaem. Nou fongen... dat is't wurd net, de stumper lei foar pampus op 'e dyk en hie him sa pakke litten.

‘Dy libbet net lang mear’, hied er tocht, mar hy koe him dêr ek min stjerre litte. Hy hie de fûgel ûnder 'e jas treaun en wie nei hûs draefd. De waermte hie it dierke grif goed dien, hwant doe't Tseard thús wie, wied er alhiel opfleure. Hy bisocht al wer om stean to gean. Gau hie Tseard him mei nei syn keammerke nommen en dêr hied er him yn in skuondoaze lein. Mar goed dat mem drok mei it iten dwaende wie. Se woe út noch yn gjin bisteguod yn 'e hûs ha, lit stean fan op 'e sliepkeamer.

Hied er dat boek nou mar... dêr steane ommers alle fûgels yn. In gewoanenien is dit net, dat sjocht men sa. 't Is gjin mosk... gjin protter... gjin dou... mar hwat is't wol! Hou, wachtsje ris, hat heit it boek okkerdeis net brûkt doe't er in frjemd fûgeltsje yn 'e tún seach? Ja wis! Stom dat er dêr net earder oan tocht hat.

Rûtsdy!... Tseard fljocht al by de trep del.

‘Hwer sikest om,’ wol mem witte, ‘ik wist net iens datst' al thús wieste.’

‘Hat mem myn fûgelboek ek sjoen? Heit hat it brûkt.’

‘Ja, dat leit op heit syn buro. Hwat moatst witte?’

‘O, neat.’ Tseard is al wer boppe. Mem skodhollet...

[p. 6]

dy bern!

Hwer moat er nou sykje? Net by de lytse fûgeltsjes, it bist is wol sa great as in dou. By ‘middelgroot’ fansels. Hokfoar kleur? Hoeden tilt er it lid fan de doaze op, minsken... it bist wurdt hoe langer hoe moaijer. Alle kleuren hat er. Giel en blau op 'e wjukken, read op syn kopke, oranje op 'e sturt, griene poaten... it liket wol in paradysfûgel. Dêr hat master forline wike noch fan forteld.

Mar dat kin net, dy libje hjir net. Of soe dat bist fordwaeld wêze... soed er dochs út in waerm lân komme en is er hjir binei stoarn fan 'e kjeld? Miskien hat in séman him wol meinommen en is it bist út 'e kouwe flein... mar dan hat er ek neat oan dit boek. Dêr steane allinne Nederlânske fûgels yn. Wie heit nou mar thús, dy wit sa'n soad fan fûgels ôf, mar hy is in pear dagen foar de saek op reis. Dan mar nei master, dy hat ek in protte boeken oer fûgels en hwa wit, kin er it sa wol sjen. Mei de doaze ûnder de earm slûpt Tseard by de trep del. As er it súntsjes docht, kin er sûnder dat mem it fornimt, de doar útkomme. Se hat de itenstafel binei ré en dan is er de earste healûre ûnder de pannen. Op syn moaist moat er dan ek noch helpe to tafelôfrêdden en hwannear komt er dan by master! Fan 'e middei is dy miskien fuort, se ha frij, né, it kin net langer wachtsje... dan mem aenst mar lilk, dat bikomt wol wer. Heit is fuort, dat skeelt.

‘Is jimme heit thús?’ freget er Yfke, dy't foar hûs stiet. ‘Ja, dat leau'k al,’ seit se, ‘sjoch mar ris yn 'e tún, hy sil wol by de hinnen wêze.’

[p. 7]

‘Soest him net even helje wolle?’

‘Né.’

‘Hwerom net?’

‘Hast sels fuotten. Hwat hast dêr yn dy doaze?’

‘In fûgel.’ O, lokkich, dêr is master!

‘Noch net nei hûs Tseard?’ freget er, ‘aenst bist to let.’ ‘Dat wit ik wol master, mar ik ha sa'n nuvere fûgel foun. Wol master ris sjen?’ Tseard hâldt master de doaze foar.

‘Dat moat hjir mar net,’ seit master laitsjend, ‘aenst fljocht er fuort.’ ‘Hy kin net fleane master, hy is in bytsje siik. Sjoch mar!’ en Tseard tilt it lid fan de doaze. Ja, de fûgel kin net fleane! Dat sjogge se alle trije. It bist sit al yn'e hege beam yn master syn tún. Se kinne nou goed sjen hoe moai as er is. Hy liket wol fan goud. ‘Hwat in pracht bist!’ seit master. ‘Hwer hast dy wei?’ ‘Hy lei op 'e dyk,’ seit Tseard, wilens it gûlen him neijer stiet as it laitsjen, ‘ik tocht dat it in paradysfûgel wie.’ ‘It hat der wol hwat fan, dêr hast gelyk oan, mar dy lizze hjir net sa mar op 'e dyk.’

‘It liket wol in papegaei,’ ornearret Yfke.

‘Hu’, seit Tseard. ‘In papegaei.’ Dat is nou wer echt fammepraet. ‘Soene wy him net wer fange kinne,’ freget er, ‘sil ik ris yn 'e beam klimme?’

‘Ast' boppe bist, is de fûgel al lang earne oars,’ seit master, ‘'t is skande, mar bist him kwyt.’

Lilk smyt Tseard de doaze op 'e groun. ‘Dat kring!’ fûteret er, ‘as ik him net meinommen hie, hied er nou al dea west.’

‘Ja jong, sa is't libben,’ seit master, ‘moatst mar gau

[p. 8]

sjen datst thús komste, oars wurde se dêr ûngerêst.’

‘Krij ik aenst ek noch op myn kop,’ suchtet Tseard, ‘dat kin der ek noch wol by.’

Mem stiet al op de stoepe, se sjocht as in tongerwolk.

‘Hwer komstou wei? Sa bist yn 'e hûs en sa sjoch ik dy nearne mear. Al't iten is kâld wurden.’

‘Ik wie by master. Ik hie sa'n moaije fûgel foun en nou is er fuortflein.’ ‘Lokkich,’ seit mem, ‘ik hie him ek net yn 'e hûs ha wollen. Ik bin as de dea foar fûgels. Nou, kom mei dan sil ik it iten foar dy opwaermje.’ It smakket Tseard net, mar dat is net mem har skuld. It komt allegear fan dy fûgel. Aenst dochs noch mar ris by master-en-dy sjen. Miskien dat er wer biklomme is en wer delfalt... mar hwêrre?

‘Is Tseard yn 'e hûs,’ wurdt der by de efterdoar roppen. ‘Ik sil wol,’ seit mem, ‘dou hast dyn brij noch net op.’ Even letter komt se mei Yfke yn 'e hûs.

‘Moatst fuortdaliks by ús heit komme,’ seit Yfke, ‘der stiet in advertinsje yn 'e krante oer in fûgel.’

Tseard stiet al, mar mem triuwt him wer op 'e stoel del. ‘Earst dyn brij,’ seit se, ‘dy fûgel fljocht net fuort.’

Se moast alles ris witte.

Mei de lêste hap brij noch yn 'e mûle springt Tseard by Yfke efter op 'e fyts. Syn eigen stiet mei in lekke bân. ‘Hwat stiet der yn 'e krante,’ freget er Yfke.

‘Dat wit ik ek net. Ik moast dy fuort helje, mear woe ús heit net sizze.’

‘Sil ik fytse?’ It giet Tseard lang net hurd genôch.

Yfke jowt gjin andert, se binne ommers binei thús.