De grenzen van Nederland

Overzicht van wording en politieke tendenzen

[p. 252]

Voornaamste literatuur

I. Grenzen in het algemeen:

F. Ratzel, Politische Geographie. 2de druk 1903. - A. Dix, Politische Erdkunde. 1922. - J. Fairgrieve, Geographie und Weltmacht. 1925. - O. Maull, Politische Geographie. 1925. - J. Ancel, Géopolitique. 1936. - O. Maull, Das Wesen der Geopolitik. 1936.

II. Grenzen van Nederland:

P.J. Blok, Geschiedenis van het Nederlandsche volk. 2de druk 1912-1915. 4 dln. - H. Pirenne, Histoire de Belgique. 1900-1929. 6 dln. - J.A. van Hamel, Nederland tusschen de mogendheden. 1918. - J. Huizinga, Die Mittlerstellung der Niederlande zwischen West- und Mitteleuropa. Leipzig und Berlin 1933. - A.A. Beekman, Geschiedkundige atlas van Nederland. 1913-1939. Kaart deel 1 en 2. Text deel 2/17. - A. Nordlind, Die geographische Entwicklung des Rheindeltas bis in das Jahr 1500. 1912.

III. De Kustlijn:

P. Tesch, Duinstudies. Tijdschr. Aardr. Gen. deelen 1920-1930. - Id., De vorming van de Nederlandsche Duinkust. 1935. - H. Hettema Jr., De Nederlandsche wateren en plaatsen in den Romeinschen tijd. 1938. - L. Ph. C. van den Berg, Handboek der Middelnederlandsche geographie. 1852. - R. Schuiling, Handboek der aardrijkskunde van Nederland. deel I 6de druk 1934.

Gesch. atlas.

IV. De vorming der Oostelijke gewesten:

W.A.F. Bannier, De landgrenzen van Nederland. I Tot aan den Rijn. 1900. - J. Huizinga, Hoe verloren de Groninger Ommelanden hun oorspronkelijk Friesch karakter? 1914. - J.J. Boer, Ubbo Emmius en Oost-Friesland. 1936. - O. Klopp, Geschichte Ost-Frieslands von 1570-1751. 1856. - H.T. Perzionius, Geschichte Ostfrieslands. 1868-69. 4 dln. - W.F. Visch, Geschiedenis van het graafschap Bentheim. 1820. - J.C. Möller, Geschichte des vormaligen Grafschafts Bentheim. 1879. - W.A. van Spaen, Historie van Gelderland (-1343). 1814. - I.A. Nijhoff, Gedenkwaardigheden uit de geschiedenis van Gelderland. 1830-75. 4 dln. - F. Nettesheim, Geschichte der Stadt und des Amtes Geldern. 1863. Blok I - Gesch. atlas.

V. Oostelijke grenzen der Republiek:

Als onder IV. - Fr. Char, Geschichte des Herzogtums Cleve. 1845. - H. Hengstenberg, Das ehemalige Herzogtum Berg und seine nächste Umgebung. 1897.

VI. Grensregelingen in het Oosten der Republiek:

H. Emmer, De grenzen van Nederland van de Wielingen tot aan den Rijn. 1937.

Bannier - Gesch. atlas.

[p. 253]

VII. De Zuidelijke grenzen der Republiek:

R. van Roosbroeck e.a., Geschiedenis van Vlaanderen. 1936-40. 5dln. - L. van der Kindere, Histoire de la formation territoriale des principautés belges au moyen âge. Bull. Comm. Royale d'hist. de Belg. VIII en IX (1898-99). - P.C. Boeren, De oorsprong van Limburg, Gelre en enkele naburige heerschappijen. 1938. - J.J. de Wit en A.J.A. Flament, De vorming der heerschappijen op het grondgebied van Limburg. Publ. Soc. hist. Limb. 1911. - Ch. Rahlenbeck, Les pays d'Outrameuse, Dalhem, Fauquemont et Rolduc. 1888. - C.J. Lucaz, De landen van Overmaze, inzonderheid sedert 1662. 1888. - A. Waddington, La république des Provinces-Unies, la France et les Pays-Bas espagnols de 1630 à 1650. 1895-1897. 2 dln. - E. Hubert, Les Pays-Bas espagnols et la République des Provinces-Unies, depuis la paix de Munster jusqu'au traité d'Utrecht. 1907. - R. Dollot, Les origines de la neutralité de la Belgique et le système de la Barrière (1609-1830). 1902. - E. Hubert, Les garnisons de la Barrière dans les Pays-Bas autrichiennes (1715-1782). 1903. - R. Geikie and J.A. Montgomery, The Dutch Barrier, 1705-1719. 1930.

Blok II en III - Pirenne III/V. - Gesch. atlas.

VIII. Grensregelingen in het Zuiden der Republiek:

Emmer - Gesch. atlas.

IX. Grenzen van Nederland tijdens de Fransche Revolutie:

H.T. Colenbrander, Gedenkstukken der algemeene geschiedenis van Nederland van 1795-1840. Deel I/VI 1905-14. - H. Brugmans, Geschiedenis der Nederlanden van 1795-1815 - 1939. - H.T. Colenbrander, De Bataafsche Republiek. 1908. - Id., Inlijving en opstand. 1913. - F. van den Berg, De Fransche overheersching in België van 1792-1815. 1900. - Von Geusau, De politieke indeeling van Limburg 1794-1839. Publ. Soc. Hist. Limb. 1903. Blok IV - Pirenne VI - Bannier - Emmer.

X. Grenzen van het Koninkrijk:

E.G. Lagemans, Recueil des traités et conventions conclus par le Royaume des Pays-Bas ... depuis 1813. 1858-1926. 20 dln. - H.T. Colenbrander, Gedenkstukken enz. deel VII/XVII. 1914-22. - Id. De vestiging van het Koninkrijk. 1927. - E.M. Klingenberg, Die Entstehung der deutsch-niederländischen Grenze im zusammenhang mit der Neuordnung des niederländisch-niederrheinischen Raumes, 1813-1815. 1940. - H.T. Colenbrander, De Belgische omwenteling. 1905. - Id. De afscheiding van België. 1936. - J.C.C. den Beer Poortugael, La neutralité sur l'Escaut. 1911. - G. Brigod et M. Ducharne, L'Escaut, le droit international et les traités. 1911. - A.A.H. Struycken, Nederland, België en de mogendheden. Een historisch-juridisch betoog. 1919. - A.A. Beekman, Nederlands of Belgisch? Beknopt overzicht van de staatkundige geschiedenis van de Wester-Schelde, Zeeuwsch-Vlaanderen en Limburg. 1919. - H. Brugmans, De Wielingen, rechten en belangen. 1920. - H.T. Colenbrander, Nederland en België. Adviezen en opstellen uit de jaren 1919 en 1925-1927. 1927.

Bannier - Emmer - Blok IV - Pirenne VI - Gesch. atlas.

[p. 254]

XI. De verhouding van Nederland tot het Duitsche Keizerrijk:

G. Turba, Ueber das rechtlichte Verhältnis der Niederlande zum deutschen Reiche. 1903. - N. Japikse, Die politischen Beziehungen Hollands zu Deutschland in ihrer historischen Entwicklung. 1925. - W. Reese, Die Niederlande und das deutsche Reich. 1941 (Verschenen deel I tot 14de eeuw.) - R. Steinmetz, Niederländische Betrachtungen zur deutsch-niederländischen Verständigung. 1942. - H. Grochtmann, Die niederländische Provinz Limburg im deutschen Bund. 1937. - P.L.J.M.A. Müller, Het hertogdom Limburg en zijn verhouding tot den Duitschen Bond. 1937.