Verzameling volks- en straatliedjes (collectie Nijhoff)
(ca. 1650-1750)–Pieter de Vos–
Auteursrechtvrij
[pagina 857]
| |
Een Nieuw devoot Liedeken, van de Passie ons Heeren, Genomen uyt de vier Evangelisten,Voys: Lief zyn myn moeyten al verlooren.1. Hier is 't begin van 't bitter lijden,
Van onsen Heer gebenedijden,
Die ons van zonden heeft verlost,
Dat hem zijn dierbaer bloed heeft gekost[.]
2. Door Adam waren wy verlooren,
Maer Jesus had ons uytverkooren,
Hy is van zijnen Throon gedaelt,
Voor ons heeft hy de schult betaelt.
3. Hy sprak tot zijn Jongers gepreesen,
Gy weet het sal haest Paesschen wesen,
Gekruyst sal worden 's menschen Soon,
Voor die geheele Werelds loon[.]
4. Jn Simon melaets huys wilt weten,
Was Jesus in gegaen om te eeten,
Daer quam een Vrouw met salve soet,
Die hem begoot van 't hooft tot de voet.
5. Waer toe dient dees verlooren kosten,
Sprak Judas daer met groot onlosten,
Die salve waer beter dier geveylt,
Die arme lieden 't geld gedeylt.
6. Jesus antwoorden met aenschouwen,
Wat moeyt gy u met dese Vrouwe?
Sy heeft seer wel by my gedaen,
Waerom trekt gy u dat aen.
7. Jk en sal niet altoos by u wesen,
Want naer dat ik sal zijn verresen,
Soo trek ik naer den Vader mijn,
Armen sullen altijd by u zijn.
8. Dat heeft Judas heel verdroten,
Hy gink ras tot die Sacerdoten,
Hy maekte koop voor een kleyn pand,
Jesum te leveren in haer hand.
9. Het accoord was terstond geraden,
Judas nam aen dat zy hem baden,
Voor dertig penningen en niet meer,
Verkogt hy Jesum zijnen Heer.
10. Die Jongers gingen Jesum vragen,
Waer dat zy souden na zijn behagen,
Bereyden gaen het Paesch-lam klaer,
Om te eeten met zijn Jongers daer.
11. Gaet gy tot yemand in de steede,
Segt hem het is mijn meesters bede,
Met mijn Discipelen bekent,
Want mijnen tijd haestelijk end.
12. Jesus als hy nu was geseten,
Met zijn Discipelen om te eeten,
Hy brak dat brood tot dankbaerheyd,
Sijn lief Discipelen om gedeylt.
| |
[pagina 858]
| |
13. Neemt en eet hier van al te saeme,
Want het is mijn eygen Lichaeme,
Dat daer den schandelijken dood
Sterven sal voor die wereld snood.
14. Hy nam den Kellik kostelijke,
Neemt en drinkt hier van alle gelijke,
Dit is het nieuwe Testament,
Mijn Vlees en Bloed voor een present.
15. Doet dit in mijnder commemoratie,
Sonder eenige simulatie,
Soo wie dit nut onweerdelijk,
't Js zijn verdoemenis eeuwelijk.
16. Jesus van angst begonst te beven,
Gy weet wel dat daer staet geschreven,
Jk sal den Herder gaen verslaen,
Verstrooyt zullen die Schaepkens gaen.
17. Schandalisatie zult gy lijden,
Met my te nacht in korten tijden,
Petrus die sprak voor zijn perzoon,
Meester dat en sal ik niet doen.
18. Jezus antwoorden hem seer fraeye,
Eer gy den Haen sult hooren kraeyen,
Driemael sal ik verloochent zijn,
Van u Petre Discipel mijn.
19. Al zou ik de dood met u smaeken,
Soo en sal ik u niet versaeken,
Die ander spraken desgelijk,
Sy waren van kouragie rijk.
20. Jezus die gink buyten die steede,
Jn eenen Hof om daer te beden,
Hy klaegden aen haer zijnen nood,
Jk ben bedroeft tot inder dood.
21. Blijft dog een weynig hier beneden,
Tot dat ik hier wat heb gebeden,
Hy viel neder op zijn aenschijn,
Hy bad den Hemelschen Vader mijn[.]
22. Vader het waer wel mijn begeeren,
Wilty deesen Kellik van my keeren,
Maer Vader niet naer mijnen sin,
Maer my geschiede naer uwen wil.
23. Als nu Jezus dus hadde gebeden
Js opgestaen en gink beneden,
Tot zijn Discipelen bekant,
Die hy alle drie slapende vant.
24. Jezus wekten hun uyt den slape,
Kont gy niet een ure met my waken?
Waekt ende bid, want die uren komt balt,
Dat gy niet in bekooring en valt.
25. Jezus is weder van hun getreden,
Hy bad wederom die selve gebeden,
Hy viel plat op zijn aenschijn soet,
Hy zweete daer water ende bloed.
26. Vader och wilt my doch gedinken,
Moet ik den bitteren Kelk drinken,
Den Geest die is daer toe bereyd,
Maer 't vleesch is traeg door krankheyd.
27. Doen nu Jezus Judam sag komen,
Hy gink tot zijn Jongers met schroomen,
Staet uyt den slaep en waekt met my,
Die my verraet die is naer by.
28. Let vry op hem die ik sal soenen,
Sprak Judas en hout hem dan koene,
Maer ziet toe hy is behend,
Dat hy u dan niet ontwend.
| |
[pagina 859]
| |
29. Judas als Capiteyn trad voore,
Hy quam Jesum recht na zijn spoore,
hy trad tot Jezum metter spoet,
Hy kusten hem, Meester weest gegroet[.]
30. Jezus heeft den kus aengenomen,
Och! vriend waer toe zijt gy gekomen?
Jk had u voor mijn vriend gekent,
Een van mijn twaelven bemint.
31. Judas en achten niet op dat praeten,
Maer heeft Jezum terstond verlaeten,
Naer dat hy had zijn feyt gedaen;
Js hy seer haest van daer gegaen.
32. Jezus die vraegden tot hun alle,
Wien komt gy zoeken in desen dalle,
Jezum van Nazareth bekent,
Jezus antwoorde hun, ik bent.
33. Doen vielen zy neder ter aerden,
Met al hun wapenen ende zwaerden,
Van een kleyn woord van Godts kracht,
Vielen zy alle in onmacht.
34. Jezus die stond onder die Soldaten;
Sy en wouden niet lank met hem praten;
Sy bonden hem met slaegen zwaer,
Sy sleepten hem hier ende daer.
35. Petrus dit siende werd ontsteken,
Sijn hert docht hem van rou te breken,
En trok zijn zweert met moede straf;
En sloeg Malcus zijn oore af.
36. Jezus begonst tot hem te spreken,
Petre laet u geweer doch steken;
Want al die metten zweerde slaen,
Sullen ook met zweerde vergaen.
37. Waer 't saeke dat ik my wilde weeren,
Mijn Vader zoude my exhibeeren,
Thien duysend Engels Chooren schoon,
Die hy zou senden uyt den Throon.
38. Hoe zou die Schriftuere vervult weesen,
Wie zou des werelds quaet genesen?
Dat zwaer pak is my opgeleyt,
Om te voldoen ben ik bereyt.
39. Jezus die sprak doen tot de Schaeren;
Gy komt tot my wonder gebaren,
Gewaepent met veel fackelen klaer;
Als of ik eenen Moordenaer waer[.]
40. Jk heb altoos by u geseten;
Jn den Tempel, wilt dit weten:
Daer ik mijn Leer dik heb gedaen,
Waerom en hebt gy my niet gevaen.
41. Jn Annas huys was d'eerste intrade,
Sy sloegen hem seer ongenade;
Die Schrieben waren daer vergaert,
Een meenigte seer boos van aert.
42. Sijn Jongers hebben hem verlaten,
Want elk die gonk zijnder straten,
Maer Petrus naem zijn Meester waer,
Hy volgden hem van veere naer.
43. Petrus was die leer haest vergeten,
Jn Annas huys was hy geseten,
Met 's Princen knechten aen 't vier van hout,
Want het was dien nacht seer kout.
44. Daer quam een van die rabbouwen,
En vatten Petrum metten mouwen;
My dunkt gy ook met desen zijt;
Petrus die zwoer ik en ken hem niet.
| |
[pagina 860]
| |
45. Doen gingen die Princen ten raede,
Die Jezum haeten en versmaeden:
Sy zogten oorsaek kleyn en groot,
Om hem te oordeelen ter dood.
46. Doen zy aldus by een stonden,
Jn hem geen oorsaek en vonden,
Twee valsche getuygen quame daer,
Van hem hebben wy gehoort voorwaer.
47. Jk sal den Tempel Gods af breeken,
Dit hebbe wy hem hooren spreeken,
Jn drie dagen zonder misval,
Hem wederom op-bouwen sal.
48. Cayphas quam tot hem getreden,
Antwoord gy niet op dese reden?
Jezus die zweeg zonder antwoord,
Waer door Cayphas werd gestoort.
49. Hy gonk Jezum terstond bezweeren,
Op dat hy hem zoude verkleeren,
Segt my of gy Gods Sone zijt?
Jezus sprak ja gy hebbet geseyt.
50. Gy zult de Soone Gods met machte,
Sien in de wolken zitten met krachte,
By zijnen Vader ter regter hant,
Die u lieden is onbekant.
51. Doen scheurden Cayphas zijn kleeren,
Hy stelden hem gants in koleeren,
Door gramschap was hy geturbeert,
Hy riep seer luyde hy blasphemeert.
52. Wat dunkt u hier af mijn gesellen,
Wat hoeven wy ons meer te quellen,
Hy blasphemeert buyten den keer
Wy en behoeven geen getuygen meer.
53. Dat volk begonst hun te turberen,
Sy riepen al zonder cesseren,
Hy brengt ons allen in den nood,
Hy heeft seer wel verdiend den dood.
54. Sijn handen hebben zy gevouwen,
Jn zijn aenschijn gelijk gespouwen,
Sijn oogen hebben zy verblint,
Met eenen doek daer om gewint.
55. Propheteert ons na onse vraegen,
Christe wie heeft u nu geslagen,
Dus hebben zy den gantschen nacht,
Jezum te quellen om gebracht.
56. Petrus die stond doen voor de doore,
Cayphas maegt die quam daer voore,
Vriend zijt gy ook met desen man;
Petrus sprak hy gaet my niet aen.
57. Petrus verstouten hem gink doore,
Daer quam een ander dienst-maegt voore,
Sy sag hem aen, en sprak gewis,
My dunkt desen met Jezus is.
58. De dienaers begonsten te ontsteken,
Sy begonsten Petro toe te spreken,
Gy zijt een Galileus man,
Want aen uwer taele men 't merken kan.
59. Petrus begonst te resineeren,
Hy gink hem hooglijk bezweeren,
Ten waert zijn Heer, nog meester niet,
Voorwaer, voorwaer, ik en ken hem niet.
60. Hy had Jezum zeer haest vergeten,
Naer dat hy hem hoog had vermeten,
Dat hy met Jezus sterven zou,
Terwijl hy hem verloochenen wou.
| |
[pagina 861]
| |
61. Jezus sag om hem aen van verre,
Hy hoorden Petrum aldus zweeren,
't Was Petrus alreede door gewaeyt,
Maer terstond heeft den Haen gekraeyt.
62. Petrus die gonk van daer alleene,
Begonst seer bitterlijk te weene,
Hy weende meenigen bitteren traen,
Als hy hoorden kraeyen den Haen.
63. Als nu den dag begon te komen,
Soo hebben zy Jesum genomen,
Sy bragten hem tot den President,
Die men Pontius Pilatus kent.
64. Judas begost doen te bemerken,
Als hy aensag die boose werken,
Hy dogt, och! wat heb ik gedaen,
Jk heb dat onnosel Lam verraen.
65. Jk wil dat geld wederom gaen geven,
Want mijn verdried langer te leven,
Jk heb gezondigt overvloed,
Jk heb verraen 't onosel bloed.
66. Hy is gegaen ras tot hen lieden,
Dat geld heeft hy hun weder gaen bieden,
Niemand en wou 't daer nemen aen,
Hy wierpt daer neder, is weg gegaen.
67. Wy en hebben daer niet mee te doene,
Neemt weg u geld 't is uwen loone,
Hebt gy verkogt u Meester daer,
Voor u persoon ziet gy daer naer.
68. Den boosen angst had hem bevangen,
Soo dat hy hem selfs gink verhangen,
Had hy met Petro weenen gegaen,
Jezus had hem in genad' ontfaen.
69. Die Princen gingen 't geld versamen,
Sy zeyden 't is gants onbequame,
Dat men 't zou sluyten by d'ander fijn,
Want die penningen bloedig zijn.
70. Den Raed was hier in eendragtig,
Als men noch huyden ziet waerachtig,
Sy kogten daer voor 't geld gereet,
Pot-bakkers Camp, als men hem heet.
71. Die plaets die sal daer voor serveeren,
Voor die Pelgrims die daer passeeren,
Die daer in 't Land komen ten val,
Die worden daer begraven al.
72. Pilatus vraegden Jezum snoode,
Segt my zijt gy Konink der Joden,
Jezus en heeft niet lang gebeyt,
Antwoorde jae gy hebbet geseyt.
73. Hoord gy niet wat zy u op leggen,
Men hoord u daer niet tegen seggen,
Jezus en sprak daer niet een woord,
Soo dat Pilatus werd gestoort.
74. Pilatus had eenen gevangen,
Die had seer wel verdiend het hangen,
Want het eenen moordenaer was,
Sijnen naeme was Barrebas.
75. Het was als doen ter tijd een zeede,
Al voor 't gemeene volk een beede,
Eenen gevangen vry en los,
Lieten zy gaen als 't Paessche was.
76. Pilatus dogt hoe sal ik 't maken,
Laet ik hem los ik sal geraken,
Jn zwaer verdried door groote ongonst,
Vrienden te houden is nu konst.
| |
[pagina 862]
| |
77. Jk sal daer by een gaen stellen,
Jezum en Barrabam rebelle,
Jk sal haer toonen en roepen aen,
Wie van haer beyde los sal gaen.
78. Pilatus Vrouw quam in de zaele,
Alwaer zy stonden altemaele,
Och man trekt u des Mensch niet aen,
Hy is onnosel laet hem gaen.
79. Desen dag heb ik veel geleden,
Door een Vizioen in mijn gebeden,
Mijn zinnen zijn my gantsch ontsteld,
Jk bid dat gy s' u niet en meld.
80. Die Princen gingen 't volk suadeeren,
Dat zy Barr'ban zouden begeeren,
Pilatus sprak wie sal los gaen?
Sy riepen alle Barrabam aen.
81. Wat sal ik dan met Jezum maken,
Jn hem en vinde ik geen oorsake,
Segt my wat quaet heeft hy gedaen,
Daer naer sal hy loon ontfaen.
82. Kruyst hem, kruyst hem, ten mag niet baten,
Riepen zy alle boven maten,
Pilatus liep in huys seer ras,
Want onder 't volk geen discretie was.
83. Hy en kost daer niet Propheteeren,
't Volk begost hem te turbeeren,
Hy nam 't Lampet met water klaer,
Hy wies zijn handen voor die schaer.
84. Jk wil my hier mee gaen verzoenen,
't Waer my een zwaere saek te doene,
Neemt hem en doed naer u gemoet,
Jk ben onschuldig van dit bloed[.]
85. Sy riepen doen gantsch uyt 'er maeten,
Kruyst hem, Kruyst hem, ten mag niet baeten,
Sijn bloed over ons komen sal,
En over onse Kinders al.
86. Barrabas wierd vry los gelaten,
Jezum hebben zy doen gaen vaten,
Gebonden vast aen een pielaer,
Sy sloegen hem veel slaegen zwaer.
87. Jezus stond naekt en was gebonden,
Onder 't geweld van die boose honden,
Sy geesselden hem zoo jammerlijk,
Soo dat hy sag geen mensch gelijk.
88. Jezus die leed daer groote smaele,
Van die boose Joden in den zaele,
Sy trocken uyt zijn kleederen wreet,
Hy werd bedekt met een purper kleet.
89. Doen gingen daer die boose knegten,
Van scherpe Doornen een Kroone vlegten,
Die werd hem op zijn hooft gesteld,
Hart in gedrukt met groot geweld.
90. Sijn aenschijn hebben zy bespouwen,
Hy werd bespot van Mans en Vrouwen,
Jn zijne hand alzoo men ziet,
Gaven zy hem een wilde Riet.
91. Sy knielden voor hem als een Heere,
Door schemp en spot deden hem eere,
Sy riepen al uyt valschen moet,
Konink der Jooden zijt gegroet.
92. Sijn kleed werd hem daer uytgetrocken,
Dat in zijn wonden was gebacken,
Sy gaven hem de kleederen fijn,
Waer door hy kreeg weer nieuwe pijn.
| |
[pagina 863]
| |
93. Zijn Kruys deeden zy hem doen dragen,
Hoewel gantsch flouw dat zy hem sagen,
Jezus die sugten dikwils daer,
Want het Kruys was van houte zwaer.
94. Jezus die viel dikwils ter aerde,
Met het zwaer Kruys van grooter waerde,
Eer dat hy quam ter plaetsen daer,
Hy gekruyst wierd in 't openbaer.
95. Als nu de Jooden hem aensagen,
Dat hy zijn Kruys niet en kost dragen,
Zy sloegen hem hart inder iel,
Dat hy neder ter aerden viel.
96. Doen zy nu uyt de poorte quamen,
Gemoeten hem een Man by name,
Symon Syreneus ras,
Die van Alexandrien was.
97. Desen man dwongen zy met slagen,
Dat hy Jezum zou helpen draegen,
Tot aen den Bergh Calvarien groot,
Daer hy voor ons zijn Bloed vergoot.
98. Als zy nu ter plaetsen quamen,
Dat zwaer Kruys zy hem afnamen,
Zijn Armen gebonden over een,
Zy setten hem naekt op eenen steen.
99. Als nu Jezus wat hadde geseten,
Werd hy seer wreed op 't Kruys gesmeten,
Met drie nagelen plomp en slegt,
Werd hy vast aen het Kruys gehegt.
100. Jezum die gongen zy doen laven,
Gegalden wijn dat zy hem gaven,
Jn een spons op een wilde Riet,
Maer Jezus hem en dorste niet.
101. Zy speelden daer met dobbel steenen,
Om Jezus kleed al in 't gemeene,
Wie 't meeste worp hier boven al,
Het hoogste lot daer trecken sal.
102. d'Oorsaek zijns doods gingen zy kleven,
Boven zijn Hooft werd daer geschreven,
Dat is Jezus van Nazareth,
Die men Konink der Jooden heet.
103. Zy kruysten noch twee Moordenaeren,
Met Jezum die veroordeeld waren,
Om hun misdaed zo hier vermeld,
Jezus werd in 't midden gesteld.
104. Veel luyden was dat daer passeerden,
Al spottende hem blasphemeerden,
Zijt gy Konink der Jooden dog,
U woord en daed 't is al bedrog.
105.
Gy hebt ontfaen recht uwen loone,
Komt van het Kruys, zijt gy Gods Soone,
Komt van het Kruys en maekt u vry,
Soo sullen u geloven wy.
106. De Priesters die dit al aen hoorden,
Blasphemeerden hem met dese woorden,
Andere heeft hy geholpen ziet,
Maer hem te helpen en kan hy niet.
107. Zijt gy Konink van Jsraelle,
Hoe komt dat gy u dus laet quellen,
U zelven helpt uyt desen strijd,
Soo gy waeragtig Gods Soone zijt.
108. Helpt u selven en ons mede,
Was daer den Moordenaer zijn bede,
Mijn arme ziel genadig zijt,
Loond mijn naer verdiensten niet.
| |
[pagina 864]
| |
109. Den anderen desen beden hoorden,
Berispten hem ende hem stoorden,
Waerom aenroept gy deesen Man,
Want hy hem selven niet helpen kan.
110. Hoe kammeraed zoud gy niet vresen,
Om u misdaed verdoemt te wesen,
Wy hebben onsen loon ontfaen,
Maer desen wat heeft hy gedaen.
111. Jezus begost tot hem te spreeken,
Genesen zijn al u gebreeken,
Voorwaer gy zult ontfaen den prijs,
Met mijn heden in 't Paradijs.
112. Dit geschieden ontrent ses uure,
Son ende Maen werd heel obscuure,
Den dag verkeerden in de nagt,
De stenen scheurden met groote kragt.
113. Jezus riep doen gantsch uyt 'er maeten,
Mijn God waer toe ben ik verlaten,
Help, Help, mijn Heer, mijn God,
Jk ben hier alle menschen spot.
114. Helias roept hy boven maeten,
Laet zien of hy hem komt te baten,
Laet ons wat toeven in dit dal,
Of hy hem komen lossen sal.
115. Jesus riep doen met luyder keelen,
Vader mijn Ziel wil ik nu beveelen,
Jn u handen van grooter magt,
Want het is nu al volbragt.
116. Vader willet hun dog vergeven,
Die my gebragt hebben om 't leven,
Zy zijn verblint door wreetheyt koen
Zy en weten niet wat zy doen.
117. Jesus als hy dus had gesproken,
Zijn suyver hert wort hem gebroken,
Hy sugten doen het aldermeest,
Door groote pijn gaf zijnen Geest.
118. Leest hier, o Christen al te samen,
Den Paternoster seer bequame,
Op dat wy door zijn Passie groot,
Mogen ontgaen d' eeuwige dood.
119. O soete Jesu Davids zoone!
Wat gheeft de Wereld u voor loone,
Voor al u pijn en bitter smert,
Anders als een wraekgierig hert.
120. Wilt dog ons herte tot u keeren,
Den regten weg wilt ons ook leeren,
Stort in ons herte gratie soet,
Neemt ons, o! Heer in u behoed.
121. Op u barmhertigheyd wy stoonen,
Als gy u sult komen vertoonen,
Ten Jongsten dag met groot geweld,
Ons by die goede Schaepkens steld.
122. Komt tot my hier gebenedijde,
Mijns Vaders Rijk sal u verblijden,
Dat u bereyd is van 't begin,
Laet ons, o! Heer dan komen in.
123. Die dit Liedeken devoot lesen,
Wilt hun o! Heer gedagtig wesen,
Vergeeft dog al hunne misdaed,
Hier namaels niet verlooren laet.
124. Jk hoop dat God hem ook sal loonen,
Hier namaels met der eeuwiger kroone,
Die dit Liedeken eerst heeft gemaekt,
Zijn Ziel na 't eeuwig leven haekt.
Gedrukt by JACOB BROUWER, in de Egelantierstraat. |
|
