Wie niet weg is wordt gezien

[p. 93]

Rita

Ze droomt van Rita. Bijna elke nacht ziet ze haar. Ze spelen dan samen, ze praten samen. Ze lachen.

Rita was haar beste vriendin toen ze nog met niet-joodse kinderen in de klas mocht zitten. Rita zat naast haar in de bank tot het verboden werd door de moffen.

Als ze wakker is, weet ze niet meer zo goed hoe Rita er uit ziet, maar als ze droomt, ziet ze zelfs het moeder-vlekje op haar wang. Ze vindt het prettig om van Rita te dromen, maar soms wordt ze er erg verdrietig van. Ze wil haar zo graag weer eens echt zien, haar aanraken.

Vandaag is het zondag. Ze zitten in de mooie kamer. Vandaag mogen ze naar buiten kijken. In de mooie kamer staat de vensterbank vol met bloempotten. Netjes op een rij staan allerlei planten. Rode, paarse, witte.

Esther en zij mogen op hun knieën voor het raam zitten en zo tussen de bloempotten door naar buiten kijken. Niemand kan zien dat ze daar zijn.

Ze verheugen zich de hele week op de zondag, want dat is de enige dag dat ze van dichtbij mensen kunnen zien.

‘Kijk, een kind,’ zegt Esther. ‘Ze danst met een stuk touw in haar hand.’

‘Dat heet touwtje springen Esther. Weet je dat niet meer?’

‘Nee,’ fluistert Esther.

[p. 94]

Het is zo vreemd. Als ze tussen de bloempotten doorkijken, gaan ze altijd fluisteren. Het is net of de mensen je dan niet kunnen zien.

‘Over een half uurtje gaat iedereen naar de kerk,’ zegt tante.

Tante weet dat ze dat heel leuk vinden, want dan is er veel te zien.

Het halve uur is snel voorbij. De eerste kerkgangers lopen langs het raam.

‘Kijk Esther, wat een gek hoedje heeft die mevrouw op. Het lijkt wel een taart.’

Esther moet heel hard lachen.

‘Ssst, niet zo hard Maaike,’ zegt oom.

Ze wordt een beetje stijf van het gebogen zitten. Ze strekt haar rug, maar ze let intussen goed op dat ze niet met haar hoofd boven de vensterbank uit komt. Stel je voor dat iemand haar zou zien.

Het is nu heel stil op straat. Oom slaapt en tante is naar de keuken gegaan om voor het eten te zorgen. Ze mogen straks nog kijken hoe de mensen uit de kerk komen, en dan is het weer voor een week voorbij.

Ze kijkt naar de lege straat. Wat zou ze daar graag even willen lopen.

Het is al zo verschrikkelijk lang geleden dat ze naar buiten mocht. Zou het naar zijn in de zon?

Daar loopt een meisje. Ze heeft een jas aan die veel te groot voor haar is. Het meisje komt dichterbij.

‘Rita!’ roept ze. ‘Rita!’

‘Ssst joh, niet zo schreeuwen,’ fluistert Esther.

‘Daar loopt Rita! Rita, ik ben hier. Kom maar!’

Ze wil op de ruit bonzen, ze wil schreeuwen, maar ze doet niets.

[p. 95]

Ze laat zich languit op de grond vallen.

‘Rita!’

Oom is wakker geworden.

‘Wat heb je nou?’ vraagt hij.

Ze wijst naar het raam.

‘Rita!’ roept ze.

Oom rent naar de keuken.

‘Kom gauw, Nel!’ roept hij. ‘Ria is gek geworden.’

‘Wat is er nou?’ vraagt tante als ze binnenkomt.

‘Daar,’ snikt ze. ‘Daar loopt Rita.’

‘Wie is Rita?’

‘Dat is mijn vriendin uit Rijswijk. Ik wil met haar spelen.’

‘Stakker,’ zegt tante.

‘Ze is ziek. Zo gek worden kinderen nou van jaren binnen zitten. Ze denkt dat ze een vriendin uit Rijswijk ziet.’

‘Is dat dan niet zo?’ vraagt oom.

‘Ben jij óók gek aan het worden?’ zegt tante tegen hem.

‘Dat is waar ook.’

Ze ziet dat oom schrikt.

‘Ik ben vergeten om je te vertellen dat hier gisteravond kinderen uit Rijswijk zijn aangekomen. In het westen is geen eten meer voor ze.’

‘Rita!’ roept ze.

‘Rita. Hier ben ik!’