Logo DBNL
Gysbreght van Aemstel (1994)

Gysbreght van Aemstel

(1994)–Joost van den Vondel–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Kort begriip

1Gysbreght van Aemstel, heer van Aemstelredam en Aemsterland, 2met meer treffelicke + heeren en edelen, om het vangen van graef 3Floris, die den ouden adel verdruckte, en vrouw Machtelt van 4Velzen, zijn zusters dochter, schendigh verkrachte, lang in bal-5lingschap omgezworven hebbende, quam, na de dood van 's 6graeven erfgenaem, weder 't Aemstelredam: maer de graefsgezin-7den (waeronder Kennemers en Waterlanders de verbittersten 8waren) belegerden hem in zijn stad een rond jaer lang, en om die 9te vermeesteren, verzierden + ten leste eenen aenslagh, en gelieten 10zich + ofze aftrocken. Die van de stad vervolghden hen een stuck 11weeghs, en brogten Vosmeer, den doortrapten + spie, uitgemaeckt + 12om d'Aemstelredammers te bedriegen, gevangen. Dezen, van 13Gijsbreght ondervraeght, werd het leven geschonken, en belast + 14het rijsschip, genoemt het Zeepaerd, (waer in het puick van rid-15deren en knaepen, + en de bloem der krijgslieden met den reus 16verborgen lagen) te helpen inhaelen. Ter middernacht, zijnde 17Kersnacht, eer de maen op, + en terwijl de burgery zonder achter-18dencken + ter kercke in haeren yver opgetrocken + was, overwel-19dighde de verborge laege + de Haerlemer poort, en Vosmeer stich-20te brand in 't rijsschip en door al de stad; waerop Diedrick van 21Haerlem met zijn kryghsvolck, dat zich heimelijck in 't Katuizers 22klooster onthiel, + en voort Willem van Egmond met het gantsche 23leger, 't welck spade + in den avond wederkeerde, binnen ruckten. 24Broer Peter, deken van de groote kerck, bragt d'eerste tijding op 25het huis, zoo + mevrouw van Aemstel over haeren droom en ge-26zicht + vast + bekommert was; dies + de heer van Aemstel, gevolght27 van de reedste + bloedverwanten en bondgenooten na den Dam 28vloogh, en daer en elders orden zocht te stellen, en kerck en 29marckt te beschermen, doch al vergeefs: waer van Badeloch be-30scheid kreegh + door zijnen broeder Arend. Het raedhuis mid-31delerwijl bestormt en vermeestert zijnde, raeckte Gijsbreght van 32daer in het Klaerisseklooster, begeerigh om bisschop Gozewijn 33van Aemstel, zijnen oom, en d'abdis Klaeris van Velzen, zijn 34nicht, te bergen; + het welck zy weigerden. De vianden op d'abdy 35aenvallende, dwongen den heer over den binnen-Aemstel te 36vluchten. Hy aldaer de nieuwe zijde verloren, en d'oude mede in 37brand ziende, en hoorende de ruitery de Doelebrugh over 38trecken, weeck na den burgh met eenen hoop + vlughtelingen, en

39verhaelde zijn gemaelin het overige van zijn wedervaeren; gelijck 40oock de bode kort daer op hem verslagh dede, hoe het met 41d'abdije en al de stad voort afgeloopen was. Terstond dedemen 42van 't slot eenen uitval en werd binnen gedreven, met verlies van 43Arend van Aemstel, dien de broeder doodlijck gewond boven 44brogt, daer hy datelijck den geest gaf. Stracx + quam de heer van 45Vooren het huis opeisschen, het welck Gijsbreght hem rustigh 46afsloegh. + Maer terwijl hy ijverde om gemaelin en kinders met 47allen den gevlughten scheep te doen gaen, en voor had zelf het 48huis te verdedigen, verscheen'er Rafael, een der zeven engelen, 49die hem vermaende zich met allen den zijnen te water en na 50Pruissen te begeven, en daer een stad, die noch + Holland heet, te 51stichten, en vertrooste den godvruchtigen held, met de voorspel-52ling der toekomende grootheid van Aemstelredam, en 't geluck 53zijner nakomelingen: en daer op verliet Gijsbreght het slot. 54Het tooneel is voor en in de stad en op het huis. Gijsbreght van 55Aemstel doet de voorrede. De Reien bestaen uit Amsterdamsche 56maeghden, edelingen, Klaerissen en burghzaten. + het treurspel 57begint na middagh en drie uuren, en eindigt in den morgen-58stond. 1


Vorige Volgende

Over het gehele werk

plaatsen