Doortocht. Een oorlogsdagboek 1940-1945

[p. 64]

26 Juli

Smolensk veroverd. De Duitscher is de Oekraïne binnengedrongen. Zijn tankspitsen staan driehonderd vijftig kilometer van Moskou. De stad wordt zwaar gebombardeerd. Overal loop ik tegen V's. Ik hoor V-fanfares uit den luidspreker. Ik geef V-matrijzen door aan de zetterij. V - dat beteekent vengeance - wraak. Zoo zie ik voortaan dit tecken. Ik ben zóó vervuld van de gedachte aan wraak, dat ik aan iets anders niet denken kan.

Drost heeft mij gisteravond, toen ik naar de nachtredactie ging, gemolesteerd. Hij is van de N.S.B. naar het Rappardrapalje overgegaan, omdat de eerste niet extremistisch genoeg was. Als Sturmbannführer der S.A. heeft hij nu macht over een stootbrigade, gerecruteerd uit het schuim der stad. Zij oefent een terreur uit, waarbij zelfs die der moffen het niet haalt.

Ik stond voor 't bureau te praten met Koppens, die mij op Drost opmerkzaam maakte. Hij was in gezelschap van zijn zoon. Beiden droegen uniform, hakenkruisarmbanden, dolken. De imbeciel zag mij het eerst. ‘Daar staat die schoft’, hoorde ik hem zeggen. De hakenkruisen kwamen op ons aan. Zij waren, uitdagend, vlak voor ons. ‘Kom’, zei Koppens. Ik bleef op mijn fiets leunen. Een fractie van 'n seconde later had ik een vuistslag op mijn kin te pakken. Haat en woede trokken mij bliksemsnel over mijn verbouwereerdheid heen. ‘Sie wissen wie ich kämpfe’, hoorde ik Drost tegen mijn collega zeggen. ‘Die Juden und ihre Freunde soll man ausrotten’. Mijn vuist reageerde automatisch. Ik trof zijn neus. Op dat moment zag ik drie personen oversteken. Zij grepen Drost, die mij met zijn dolk te lijf wilde, vast. ‘Was machen sie da wieder?’ hoorde ik iemand vragen. Drost ging te keer als een razende, hij schold mij voor jodenknecht, voor terrorist, spion, saboteur en vertelde dat ik den Führer beleedigd

[p. 65]

had. Hij riep zijn zoon tot getuige. Deze bleek spoorloos verdwenen. Ir Fürst en zijn gezellen, Rijksduitschers die reeds jaren in B. wonen en felle tegenstanders van het régime zijn, schonken geen aandacht aan het gebral en sommeerden den Sturmbannführer onmiddellijk naar huis te gaan. Hij kroop, toen hij het snijdende Duitsch hoorde, riep mij nog toe, dat hij het me wel betaald zou zetten en verdween.

‘U moet oppassen voor dien man’, zei Fürst. ‘Hij is krankzinnig. In de partij maken ze er gebruik van. De meeste S.A.-Führer zijn gek en tot alles in staat. Ik geloof, dat we net op tijd kwamen’.

Zij gingen. Ik reed mijn fiets naar de bergplaats. Koppens praatte. Ik hoorde niet wat hij zei. In de garderobe keek ik in den spiegel. Ik zag een doodsbleek gezicht. Ik walgde bij de gedachte aan de copie die ik nog verwerken moest. Ik zei tegen Koppens dat ik ziek was. Ik voelde me ook zoo. Toen ik door den nacht naar huis reed werkte de angst in mij, de angst overgeleverd te zijn aan een stel krankzinnigen.