| |
| |
| |
Tijdtafel
der
Beknopte geschiedenis van de kolonie Suriname.
1630. |
Vestiging van Marechal in Para. |
1634. |
David Pietersz. de Vries vestigt zich hier. |
1640. |
Vestiging van Fransche kolonisten onder Poncet de Bretigny. Eerste aanleg van Paramaribo en van het fort, later Zeelandia. |
1644. |
Portugesche Israëliten uit Brazilië en de Nederlanden vestigen zich hier. |
1650. |
Lord Willoughby Graaf van Parham doet bezit nemen van het land. |
1652. |
Parham komt in Suriname. |
1653. |
Met behulp der Indianen wordt aan de forten gearbeid. |
1654. |
Franschen uit Cayenne alhier aangekomen. |
1662. |
Karel II Koning van Engeland schenkt Suriname bij eene Akte aan Parham en Lawrens Hide. Parham vertrekt. William Biam tot zijn' gemagtigde aangesteld |
| |
| |
1664. |
Verdrijving der Nederlanders en Israëliten uit Cayenne; zij vestigen zich hier. |
1667. |
Aanval der Zeeuwen onder Abraham Crynsen, Maurits de Rama en Philips Julius Lichtenberg. Gevecht met de Engelschen. Het fort krijgt den naam van Zeelandia. Crynsen vertrekt. Maurits de Rama wordt Gouverneur. Vrede van Breda, waarbij het volle eigendom der kolonie aan Zeeland wordt afgestaan. Inval van John Hermans. Maurits de Rama wordt gevankelijk naar Barbados gevoerd. Aanval van Henri Willoughby van Parham. |
1668. |
Crynsen komt in Suriname terug. Dit land wordt aan Holland terug gegeven, Philips Julius Lichtenberg tot Gouverneur aangesteld. |
1669. |
Lichtenberg aanvaardt het bestuur. |
1671. |
Hij vertrekt naar Nederland. |
1672. |
Pieter Versterre, Luit.-Gouverneur. Overgang van het eigendomsregt van Zeeland aan de Algemeene Staten. |
1674. |
Vrede van Munster. Inval van Indianen |
1677. |
Versterre sterft. Abel Thisso a.i. Johannes Heinsius, Gouverneur. Aanval van Caraïbische Indianen. |
1678. |
Wordt door de inwoners een vertoog aan de Algemeene Staten ingediend, klagten inhoudende wegens de invallen der Indianen. |
1680. |
Heinsius sterft. Evert van Hemert a.i. Hij sterft. Laurens Verboom a.i. |
1682. |
Oneenigheden tusschen de Staten en Zeeland over het eigendomsregt van Zeelandia. De W.I. Compagnie koopt het fort. Aanleg der Joden Savanna. |
| |
| |
1683. |
Verkoop der kolonie aan de stad Amsterdam en Cornelis van Aerssen van Sommelsdyck enz.; de Compagnieschap voert den titel van Geoctroijeerde Societeit van Suriname. Sommelsdyck komt in Suriname. |
1684. |
Overzending van misdadigers hier te lande. Togten tegen de Indianen. Oprigting eener Weeskamer. Instelling van een Raad van Policie en Justitie. Vrede met de Caraïben, Waroes en Arowakken, als ook met de Condie-Negers. |
1686. |
De Sommelsdycksche kreek doorgegraven. |
1687. |
De forteres Cottica wordt herbouwd en vergroot en krijgt den naam van Sommelsdyck. |
1688. |
Van Sommelsdyck door soldaten vermoord. Tusschenbestuur van Abraham van Vredenburg. |
1689. |
Jan van Scharphuisen, Gouverneur. De Fransche vloot onder den Admiraal du Casse belegert de stad, en wordt terug gedreven. |
1690. |
Aanval van wegloopers. |
1691. |
Oprigting van het Collegie van Kleine Zaken. |
1695. |
Oprigting eener markt. |
1696. |
Klagten tegen van Scharphuisen. Hij vertrekt ter zijner verdediging. Paul van der Veen, Gouverneur. |
1701. |
Plundering van wegloopers. |
1702. |
De Planter van der Kamp door hen vermoord. |
1707. |
Paul van der Veen vertrekt. Wilhelm de Gruyter wordt Gouverneur. Hij sterft. Tusschenbestuur van de Rayneval. |
1710. |
Johan de Goyer regeert. |
1712. |
Aanval van Cassard. 2eAanval van Cassard. Hij maakt zich meester van onderscheidene plantages aan de Suriname en aan de Para- |
| |
| |
|
kreek. De kolonie tegen eene brandschatting ontzet. |
1713. |
Twisten tusschen de kolonisten en het Bestuur over de brandschatting. |
1715. |
De Goyer sterft. De Rayneval en 2 Raden a.i. |
1716. |
Johan Mabony, Gouverneur. |
1717. |
Hij sterft. F.A. de Rayneval en 2 Raden a.i. |
1718. |
Jan Coetier, Gouverneur. |
1720. |
De eerste koffij geplant door Hausbach. |
1721. |
Jan Coetier sterft. F.A. de Rayneval en 2 Raden a.i. |
1722. |
Hendrik Temming, Gouverneur. |
1724. |
Verzending der eerste koffijboompjes. |
1726. |
Plantage Kinderback door de wegloopers geplunderd. |
1727. |
Hendrik Temming sterft. Johannes Bley en 2 Raden a.i. |
1728. |
Carel Emilius Henri de Cheusses, Gouverneur. Plundering van plantages door de Marrons. De eerste kakao plantages aangelegd. |
1730. |
Aanval van wegloopers op Berg en dal. |
1733. |
De eerste kakao verzonden. |
1734. |
De Cheusses sterft. J.F.C. de Vries en 2 Raden a.i. Fondaments steen gelegd van de forteres Nieuw-Amsterdam. Jacob Alexander Henri de Cheusses, Gouverneur. |
1735. |
De Cheusses sterft. De Vries en 2 Raden a.i. Johan Raye, Gouverneur. |
1737. |
Johan Raye sterft. Gerard van de Schepper a.i. |
1738. |
Van de Schepper, effectief Gouverneur-Generaal. |
1739. |
De eerste Moravische Broeders vestigen zich in de stad. |
| |
| |
1741. |
De burgers dragen bij tot het bouwen van Nieuw-Amsterdam. |
1742. |
Van de Schepper ontslagen. Oprigting van de mineraal Compagnie. Jan Jacob Mauricius. |
1744. |
De Luthersche Kerk wordt gebouwd, als ook het gebouw voor het Hof van Policie, waarvan de beneden zaal tot kerk.der Hervormden diende. |
1745. |
Brand te Paramaribo. |
1746. |
Zware boschbrand. Oneenigheden tusschen de ingezetenen en Mauricius. |
1747. |
Kolonisatie van Zwitsersche boeren. |
1748. |
Expeditie tegen de wegloopers. |
1749. |
Oprigting van een kas tegen de wegloopers. Wapenstilstand met hen. |
1750. |
Komst der Commissarissen, H.E. Baron de Spörcke, Mr.J. Bosschaert en de Swart Stenis. |
1751. |
H.E. Baron de Spörcke, Gouverneur a.i. Mauricius eervol ontalagen. Vertrekt ter zijner verdediging naar Nederland. De geldcrisis neemt een' aanvang. |
1752. |
De Spörcke sterft. Baron van Verschuer regeert. |
1753. |
Verschuer treedt af. Wigbold Crommelin, Gouverneur a.i. |
1754. |
P.A. van der Meer, Gouverneur-Generaal. Kolonisatie aan het Oranjepad. |
1756. |
P.A. van der Meer sterft. Jan Nepveu regeert bij afwezigheid van Crommelin als Gouverneur-Generaal a.i. |
1757. |
Crommelin keert terug en regeert eerst ad interim later effectief. Opstand in de Tempatie kreek. Oprigting van een korps vrijwillige burgers tot het houden van Posten. |
1758. |
Het Hospitaal aan de Gravenstraat gebouwd. |
| |
| |
1760. |
Vrede gesloten te Auca. |
1761. |
Voor het eerst kaartengeld uitgegeven. |
1762. |
Vrede met de Saramaccaner-Boschnegers. |
1763. |
Zware brand te Paramaribo. |
1764. |
Kinderpokken onder de slaven. Putten op de openbare straten gegraven. |
1765. |
Plundering door de Marrons. |
1766. |
Aardbeving te Suriname. |
1767. |
Het kanaal van Wanica gegraven. |
1768. |
Crommelin met verlof. Nepveu a.i. |
1769. |
Plunderingen van de Marrons. |
1770. |
Crommelin vertrekt. Nepveu, Gouverneur-Generaal effectief, geldleening door de kolonisten. |
1772. |
Oprigting van het Corps Negerjagers. Kapitein Myland en de Luitenant Friderici overrompelen het dorp Boekoe. Oprigting eener drukkerij door Beeldsnijder Matroos. |
1773. |
Togten onder Fourgeoud en Stoelman tegen de wegloopers. |
1774. |
Eerste wekelijksche Couranten uitgegeven door Beeldsnijder Matroos. |
1776. |
Het Cordon aangelegd. De eerste Negerslaaf door de Moravische Broeders gedoopt. Bonni vlugt over de Marowyne. |
1778. |
Fourgeoud vertrekt. |
1779. |
Nepveu sterft. Bernard Texier a.i. |
1780. |
Texier, effectief. |
1782. |
Oprigting van het Collegie Medicum. |
1783. |
Bernard Texier sterft. Beeldsnijder Matroos, Gouverneur-Generaal a.i. Oprigting van het Letterkundig Genootschap Docendo Docemur. |
1784. |
Jan Gerard Wichers, Gouverneur-Generaal effectief. |
| |
| |
1785. |
Het eeuwfeest der stichting van de Synagoge op de Joden Savanna gevierd. |
1789. |
De Bonni-negers overwonnen. |
1790. |
Oprigting van het Landbouwkundig Genootschap. Voorzorg tot verblijf der Lepreuzen aangelegd. Wichers vertrekt met verlof. De Kommandeur Friderici a.i. |
1792. |
De Friderici, effectief. |
1793. |
De Opperhoofden Bonni en Cormantyn Codjo worden vermoord door den Aucaner Bambi. |
1795. |
Verdedigingsmaatregelen genomen tegen Engeland uithoofde van den oorlog in Europa. |
1796. |
Spaansche hulptroepen komen hier. Capitulatie waarbij Suriname onder het protectoraat van Engeland gesteld wordt. Aflegging van den eed aan Z.B. Majesteit. |
1801. |
Vrede te Amiëns. De voorstad Zeelandia aan de stad gehecht. |
1802. |
Teruggaaf der kolonie aan de Bataafsche Republiek. De Friderici van het bewind gesuspendeerd. Tusschenbestuur van Bloys van Treslong en 2 Raden. |
1803. |
Pierre Berranger a.i. |
1804. |
De Engelschen landen hier. Kolonel Batenburg geeft de kolonie aan Z.B. Majesteits zeemagt over. Sir Charles Green aanvaardt de regering. Openstelling van den handel met Engeland. |
1805. |
Green vertrekt. William Carlyon Hughes aanvaardt het bestuur. Kaartengeld uitgegeven. Opstand van negerjagers. De slavenhandel wordt beperkt. |
1807. |
Afschaffing van den slavenhandel. |
| |
| |
1808. |
Hughes sterft. De Ridder Baronet John Wardlaw Gouverneur a.i. |
1809. |
Wardlaw treedt af. Charles Bentinck Gouverneur-Generaal. Kinderpokken. |
1810. |
De koepelvormige Hervormde kerk gebouwd. |
1811. |
Pinson Bonham regeert a.i. door het overlijden van Bentinck. Bonham herstelt de tekorten in de kas. |
1812. |
De koepok-inënting door Dr. Caddel ingevoerd. |
1813. |
Commissie van den bestierder en ontvanger John Bent, hetgeen vele onaangenaamheden te weeg bragt. |
1814. |
De Commissie van Bent ingetrokken. Vrede tusschen Engeland, Frankrijk en de Nederlanden gesloten. |
1816. |
Hollandsche regering. Van Panhuys Gouverneur-Generaal. Hij sterft. Vaillant Gouverneur-Generaal. |
1817. |
Invoering van nieuwe schoolwetten. Oprigting der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen. |
1818. |
Traktaat tusschen Engeland en Holland gesloten tot wering van den slavenhandel. |
1819. |
De kinderpokken woeden allerhevigst. |
1821. |
Zware brand, waardoor bijna de geheele stad vernietigd is geworden. |
1822. |
Vaillant vertrekt. Abraham de Veer, Gouverneur. |
1825. |
Twee koopvaardijschepen verbranden op de reede. |
1826. |
De Hernhuttersche kerk gebouwd. De inwisseling van het kaartengeld. |
1827. |
Oprigting der Sur. Maats. van Weldadigheid. |
1828. |
Johannes van den Bosch, Commissaris des Konings. Abraham de Veer, eervol ontslagen. |
| |
| |
|
Cantz'laar Gouverneur-Generaal. Oprigting der Maatschappij tot bevordering van het godsdienstig onderwijs onder de Heidensche bevolking. Invoering van een nieuw regerings-reglement, waarbij Suriname en de overige W.I. Bezittingen onder één bestuur gebragt worden. Van den Bosch vertrekt. |
1829. |
Oprigting der W.I. Bank en van het Landbouwkundig Genootschap Prodesse Conamur. Een kaperschip bemagtigd. |
1881. |
Cantz'laar sterft. Mr. E.L. Baron van Heeckerena.i. |
1832. |
Van Heeckeren effectief. Brand te Paramaribo, als ook op de Joden Savanna. |
1833. |
Embargo op elle schepen gelegd. De Luthersche kerk weêr opgebouwd. De brandstichters teregt gesteld. |
1834. |
Invoering van een nieuw regerings reglement. |
1835. |
Z.K.H. Prins Willem Frederik Hendrik bezoekt Suriname. De eerste steen gelegd aan de Hoogduitsche Synagoge. De Hervormde Kerk plegtig ingewijd. Een Reglement voor de Schutterij uitgevaardigd, hetwelk veel misnoegdheid verwekt. |
1836. |
De Kapel te Batavia ingewijd. |
1837. |
De Synagoge der Hoogduitsche Israëliten ingewijd. |
1838. |
Van Heeckeren vertrekt met verlof. Hij sterft te Curaçao. De Kanter, a.i. |
1839. |
J.C. Rijk, Gouverneur-Generaal. |
1840. |
Gebrek aan levensmiddelen. |
1841. |
Agio-stijging. |
1842. |
Rijk vertrekt. De Kanter, a.i. Elias, Gouver- |
| |
| |
|
neur-Generaal. Onaangenaamheden tusschen den Gouverneur en eenige voorname ingezetenen. |
1843. |
De eerste kolonisten met Do. Betting aangekomen. |
1845. |
Afschaffing der administrative vereeniging der Nederl. W.I. Bezittingen. Elias vertrekt. De Kanter a.i. Van Raders, Gouverneur. Zware ziekte en sterfte onder de kolonisten. Boschbrand en hongersnood. |
1846. |
Zware boschbrand en hongersnood. De doorgraving van het kanaal naar Saramacca plegtig aangevangen; twee maanden later gestaakt. |
1847. |
Verruiling der W.I. bankbiljetten tegen schatkistbiljetten. |
1848. |
Vrije vaart met alle bevriende volken. |
1851. |
Zware ziekte en sterfte onder de schepelingen en militairen. |
1852. |
Van Raders eervol ontslagen. De Kanter a.i. Hij sterft. C. Barends a.i. Von Schmidt, Gouverneur. Viering van het 25jarig bestaan der Sur. Maats. van Weldadigheid. |
1854. |
Vijf en twintig jarige viering der Maatschappij tot bevordering van het godsdienstig onderwijs, enz. |
1855. |
Von Schmidt vertrekt. Schimpff, Gouverneur. Nieuwe traktaten gesloten met de bevredigde Boschnegers. |
1856. |
Oprigting der Mettray op Lustrijk. Landdrosten naar hier gezonden. |
1857. |
Het kanaal naar Saramacca wordt gegraven, waartoe de belastingen met 5 ten honderd vermeerderd worden. Het vuurschip Suriname te Braamspunt geplaatst. De koloniale bibliotheek tot stand gekomen. |
| |
| |
1858. |
Immigratie van Chinezen. Brand van de Monta, Kapt. King. |
1859. |
Schimpff vertrekt. Van Lansberge, Gouverneur. Het nieuwe kanaal gestaakt. Een weeshuis opgerigt voor de Roomsch Katholijken. |
1860. |
Mr. L. Metman, Commissaris des Konings komt tot de invoering eener nieuwe wetgeving. Nieuwe traktaten gesloten met de Aucaners en Bonninegers, waarbij de laatste van de heerschappij der Aucaners verlost werden. Buitengewoon hooge springvloeden. |
1861. |
Oprigting der Maatschappij tot Bevordering van Volksvlijt. |
1862. |
Aanneming en afkondiging der wet tot opheffing der slavernij in de West-Indische koloniën. |
|
|