Weergaloos

Fourrier: Het Volledig Afwijken

Ik zie er liever wél een gat in, het is er, bovendien. Utopist Charles Fourrier wist het zo'n anderhalve eeuw geleden al ‘l'écart absolu’: het volledig afwijken, als nieuw model. De branden tege-

[p. 66]

moet, het vuur binnentrekken. In La Fausse Industrie, 1835-6:

‘Columbus koos de regel van het volledig afwijken om een nieuwe kontinentale wereld te bereiken; hij maakte zich los van alle bekende wegen, hij begaf zich op een Onbevaren Oceaan, zonder rekening te houden met de angsten van zijn tijd; laten we dat ook doen, laten we voortgaan door volledig af te wijken, niets is gemakkelijker, het is voldoende om een mechanisme te proberen dat kontrasteert met het onze.’

Dat volledig afwijken is wat men dropping-out kan noemen, niet meer meespelen met strukturen van macht, niet meer dansen rond het Gouden Kalf, blijven beginnen bij het begin - dán kun je verzoend raken met het feit dat je jezelf bent, desnoods tegen álle anderen in.

Wie zichzelf is, vindt zich hier weerspiegeld. Wie van wanten wil weten, trekke de stoute schoenen aan. Het volledig afwijken betekent agressie isoleren, jezelf immuun maken voor geweld. Inspireren in plaats van terneerslaan. Op de man af, i.p.v. ontwijken. Niet genoegen nemen met minder dan totale antwoorden. Je niet laten bedotten. Door niemand. Ook niet door mij. Laat het mij weten als ik je in de steek laat.

De genezing begint bij het wegcijferen van jezelf.

Het is beter te voorkomen dan te genezen. Breng alsjeblieft niet nog meer onmin en misverstand in de wereld, houd het gebeuren schoon, weet dat je de eigen vuile was toch zelf moet wassen.

De angst, die we meekregen - in een wereld die noch ontstaat noch vergaat - om van te leren is een wapen dat machthebbers tegen ons kunnen keren,

[p. 67]

maar dat volkomen machteloos is wanneer je je geestelijk onkwetsbaar hebt gemaakt. Doe niet mee aan de gekonditionneerde kollektieve hallucinatie, geheten ‘angst’ en je bent een natuurstaat nabij, die voor een godenvolk is weggelegd.

Door angsten te konfronteren, en te bevechten, komen wij als overwinnaar uit de strijd om ons leven. Wij kunnen die strijd nooit of te nimmer opgeven, door voor de angst te buigen, wij mogen ons leven niet verraden.

Wij zijn niet alleen ooggetuigen, maar inderdaad mede-spelers. Wie kan zijn blik afwenden van onrecht, zonder zélf mee te lijden? Wie de betekenis van het lijden wil leren kennen, zal met voortdurend leed leren samenleven. Het leed maakt onlosmakelijk deel uit van ons bestaan, het is een ingebouwd mechanisme dat deze mens in staat stelt mee te huilen en mee te lachen. Het geluk, dat ik ervaar, zou niet bestaan zonder het leed, dat ik heb moeten lijden.

Elk autobiograaf trekt uit het geweeklaag om⁺ onrecht aan eigen ik begaan naar het gezamenlijk front dat de mens bedreigt: het grote misverstand dat de mens is geboren om te lijden, om zijn plichten⁺ te vervullen, om zich neer te leggen. Wie niet langer kan huilen, en daaruit troost putten, is dood.⁺ Wie zich neerlegt bij onrecht is dood, en wie de dood niet in de ogen durft kijken, is al dood.

Wij zijn geboren om gelukkig te worden, om bevrijd te raken, niet om te lijden als slaven. Dat begrip opbrengen voor het leven maakt ook jou zelfstandig, en als je het niet met me eens bent,⁺ laat je het maar weten.

Wil je horen hoe een Amerikaans dichter dit verwoordt?

+

+

+

+