Es God bleef. Bundel sjetse mèt verhaolende inslaag en romantiese oetslaag

[p. 50]

[XI]

Paoter Verentius, dee zoe good kin preke, heet ins ónder 'n lijdensmeditatie gezag: ‘Gij moet Adam en Eva niet veroordelen om de zonde die zij bedreven, al begrijpt ge ook niet, dat zij de paradijselijke gelukzaligheid voor een appel hebben prijsgegeven, want zelf zoudt gij precies hetzelfde gedaan hebben.’

Iech moot dee gooje mins geliek geve, want iech höb ins het lèste oordeil euver miech aofgerope veur get wat nog in de verste verte geinen appel waor.

Ampa had in zienen hoof 'nen hieleboel buim stoon. Aon die buim greujde heerlikke pere. 't Waor noe wel neet de bedoeling, tot veer op us goonsdag- en zaoterdagmiddage die buim zouwe kaal plökke, want in 't naojaor woorte die pere geplök en oetgespreid in de vakke ónder in de kelder en bove op de zolder, meh 't waor toch neet erg es veer us ins 'n peer pakde vaan zoe'ne boum. Meh... Ama en Ampa hadde geinen eine appeleboum. Dat vónte ze sjus zoe erg wie die lui, die bij us tegeneuver woende en die um de twie jaor 'n döchterke debij krege en noets, meh daan ouch noets, e jungske! 't Probleem vaan Ama en Ampa waor neet lestig op te losse zou me zègge. Ze hoofde mer get plaots te make veur zoe buimke en eint te koupe. Nou jeh, dat höbbe ze daan ouch gedoon. Ampa kaom op 'ne goojen daag demèt aonzètte. Boe heer 't gekoch had is neet bekind. Aon de vröchte kin me de boum en aon die vröchte zou me zègge, tot heer 't op de vrije mert in z'ne maog gesplits heet gekrege, veur e wöllemke! Meh 't waors 'ne gooje boum zag heer. ‘Kiek mer Nèt,’ en heer wees op 't geel huitsje, dat mèt 'n iezerdräödsje zaot vasgemaak aon 't ónnuzel stekske, dat oet de zak mèt drek nao boete staok. Op 't huitsje stónd mèt potloed gesjreve:

[p. 51]

Cox Oranje. En dat waor toch 't soort wat Ama zoe lekker vónd. Ama zag, tot veer mer 't bèste devaan móste hope en röstig aofwachte.

Dat aofwachte lieverde de volgende resultate op. 't Ierste jaor höbbe veer met groete zörg nao 't buimke gekeke en mèt väöl water en mès höbbe veer gedoon gekrege vaan 't stekske, tot d'r e paar bleedsjes aon kaome. 't Twiede jaor woorte de bleedsjes zijtekskes mèt bleedsjes. 't Derde jaor zaote d'r werechtig e paar bluimkes aon. Meh die doge niks. 't Veerde jaor, wie 't al ech op 'ne boum begós te lieke, kaome d'r nog get miejer bluimkes aon en - hoera - nao e paar weke zaote d'r e paar sjitskes vaan eppelkes aon dat buimke te greuje. Ze waore nog mer koelik te zien en nog zoe greun wie graas, meh... 't zouwe echte Cox Oranges weure, dat stónd vas.

Noe moot iech dit debij vertèlle: in die veer jaore waor Ampa hel achteroet gegaange. De gooje maan sukkelde mèt verkalking in de kop. In 't begin mèrkde veer dao neet zoeväöl vaan. Heer begós ziech mèt versjeije dinger te vergisse en heer vergaot de kemissiekes, die heer mètkraog. Meh dat woord wie langer wie erger en tege d'n tied tot die greun klitskes aon dat buimke zaote, had heer hielemaol neet mie 't bezej tot dat appele mooste weure. Ama had intösse de zörreg veur d'n hoof op ziech genome. En speciaal veur häör en in häör opdrach waor dee Cox Oranje boum gekoch.

Ama waor dus hier en meister euver d'n hoof en Ama had us gezag, tot veer vaan alle buim oet deen hoof mochte ete - es veer 't neet te gek maakde - allein vaan deen eine neet. Iech had al ins 'n opdonder gekrege

[p. 52]

umtot iech zoe greun klitske tösse doum en wiesvinger eve had vasgepak um te veule wie hel 't waor!

Heij hadde veer dus de situatie vaan Adam en Eva. Allein mèt dit versjèl, tot d'r in d'n tied vaan Eva nog slange in zoe'ne boum zaote die d'ch vaan alles belaofde. Iech höb noets 'n slang zien zitte in dat appelebuimke. De orders woorte nog strenger geformuleerd toen nao 'ne störm alle klitskes op eint nao waore aofgevalle. Dat eint waor ouch nog e grensgeval! Meh 't bleef zitte en 't woord al e bitteke valer vaan kleur en 't kraog de gruutte vaan 'n walneut. Ama kaom ederen daag kieke.

Iech bleef mer zoe väöl meugelik oet de buurt. Meh ins op 'ne zaoterdagmiddag, wie iech wis tot Ama evekes 'n kemissie waor doen, stónd iech veur deen appel. Iech kós op m'n vief vinger naotèlle tot die huif zoe hel en zoe zoer zou zien estot ze greun waor. Obbins höb iech geplök. Verstand en gewete höbbe dus stèl gestande. Allein m'n hand had sjöld. Die huif, die greun huif, die verrèkte hel greun huif.

Wat had 't nog veur zin te preuve? Iech höb toch mer gepreuf! D'r zaot noe einmaol niks aanders op. En boe zou 't noe nao gesmaak höbbe? Nao get wat nog te gemein waor um zoer te mage heite! Iech höb 't dink weggegoeid euver de moer, zoe wied es iech mer kós en iech bin zoe gaw meugelik nao boete gegaange um veur 't alibi te zörrege.

Dezelfde aovend waor de misdaad óntdèk. En veer allemaol veur 't Tribbenaol:

- Wee heet deen appel geplök?

[p. 53]

- Wee is in d'n hoof gewees?

- Wee is heij dee gemeine deef?

- Wee is heij dee laffe huicheleer?

Geine dee z'ne bavvie opedeeg. Sedert deen aovend höb iech 'n veurstèlling vaan d'n ingel mèt 't vlammend zweerd. Want Ama had 'n tóng wie e zweerd!

Dee bouw heet noets appele gedrage. Wie heer 't volgend seizoen vergaot bloesem te kriege, heet Ama häöm direct laote oetgraove en weggoeje. Iech zeen 't nog gebäöre. En iech huur häör nog tege Ampa zègge: ‘Wee kuip noe ouch 'nen appeleboum op de vrije mert. Dao weurste toch altied besajs!’ En Ampa, dee ocherm al zoe suf waor, tot heer z'n eige wäörd neet mie bijein kós dinke, gaof 't direk tou: ‘Wee kuip zoeget op de vrije mert.’ En vlak d'rachter zag heer ‘Mijn Jezus Barmhartigheid’. Want die sjeetgebedsjes kós heer nog allemaol en dat waor altied good, al waor 't allein mer veur de aoflaote.