Logo DBNL
Een Christelicke waerschouwinge (1577)

Een Christelicke waerschouwinge

(1577)–Albert Verspeck–rechtenstatus Auteursrechtvrij

voor alle menschen, hoe sy der werelt, de sonden, de lust des vleeschs, sullen schouwen ende mijden, wat den loon der sonden sy, en hoe sy haer moeten met Israel wt dat blinde, verkeerde Egipten, leyden laten...


Vorige Volgende

Vermaninghe tot boete.

HOort ghy menschen kinderen opent v ooren O ghy dooue u.o. bereydet uwe siele ghy hertneckighe p wast u ghy onreyne, reynicht u ghy Melaetsche doet u bose wesen verre van u wech ghy sondaers, hoe langhe, hoe lange willen noch by u die schadelijcke ghedachten zijn, hoe langhe wilt ghy noch dwaes q ende dul zijn, hoe langhe wilt ghy noch r in die duysternisse wandelen en die een sonde op die ander s hoopen, och mensche hoe langhe wilt ghy noch uwen lust tot t spotternie hebben, lichtueerdicheyt ende ydelheyt, voortbrenghen, hoe langhe wilt ghy noch der werelt dienen, het vlees ende den lust der ooghen beleuen in een u pralich, prachtich, houeerdich leuen, u aertsch lichaem verchieren ende op proncken, hoe lange wilt ghy noch O ghy verdwaelde van den weghe des Heren dat onsculdige bloet a verghieten, het welck uwe vooruaders vanden beghinne altijt ghedaen hebben, ende laden also op u alle dat bloet dat op aerden ghestort is, van den bloede des Rechtueerdigen Abels aen tot op dat bloet Sacharias des soons Barchi, den welcken ghy gedoot hebt tusschen den Tempel ende den Altaer, ende veriaecht veruolcht ende doodet noch die knechten des Heren tot op den dach van heden, O wee wee de sulcke in den dach des Oordeels, hoe langhe wilt ghy noch o mensche op die verganckelicke b Rijckdommen hopen, ende den eenen acker aen den anderen trecken, ende also dat goede saet des Goddelicken woorts van die c doornen ende distelen in uwe Siele laten tondergaen ende verdrucken, och hoe langhe wilt ghy lieden noch in dese leste ende perijkelose dagen + metten geroofden buet uwe steden, huysen en personen verchieren, hoe langhe sal haet nijt, twist, twedracht, moorden, wurgen, branden, stelen onder v lieden ouer uwen naesten noch residentie hebben, hoe langhe sult ghy mensche noch den e tijt van vrom te worden vertrecken, ende den dach der boete wt stellen, O neen neen mensche, neempt niet langher f be-

raet noch wtstel, en vertrect toch niet den eenen dach aenden anderen, want des Heeren g iock is licht, ende zijn last en is niet swaer, nu ist noch den tijt van h bekeringhe, nv is noch den dach van Salicheyt, daerom een ijder spoedighe hem i ende staei op wten slaep der sonden k, verootmoedighe sich voor den alderhoochsten, buyghe de l knien sijns herten, roupt wt het binnenste zijnder Sielen m sonder op houden, oft God eenmael genade gaef dat v gebet door de n wolcken dronghe ende door den hemel braeck ende also tot die Ooren onses Gods ghenaeckte, so mochte v des heeren o wegen bekent, ende zijnen wille gheopenbaert worden, O menschen laet v onderwijsen p leert wijsheyt soe sult ghy God vresen, want die vreese des Heeren is het beghinsel der wijsheyt, ende zijne q tacken die groeyen eewichlijc, O mensche wie sijt ghy, opent uwe ooren ende aenhoort de stemme uwes godts, luystert op de reden der propheten r, maeckt v op de straten, tredet op die wegen vraecht naer den alder oudtsten wech, na den wech des eewigen leuens, en hy sal v spreect de Heere heere gewesen worden, maer wie isser uwe een die na God vraecht, wie sucht, claecht, huylt ende weent ouer zijne misdaden en ongerechticheden, O ghy traghe onnaxame, erghe, verkeerde, ende blinde werelt, wie worter oytmoedich, lancmoedich, saechtmoedich, ende Arm van gheeste, wie isser verslagen in zijn ghemoet, wie worter reyn van herten, wie isser met barmherticheyt ontsteecken, wie laecht daer naer den vrede des Heeren, wie zijnse die daer hongeren naer dat Hemelsche Manna, wie isser toch die daer dorst nae de Fonteyne des eewighen leuens, om also inder Sielen versadicht te worden, wie isser die naer dat gelooue vraecht, Ja wie spreect daer tot zijnen vrient, komt laet ons tot dat huys des heeren, den berch Sion, die stadt des leuens ende dat nieuwe Jerusalem ghaen, wie bereydet hen tot den strijdt om teghen zijn eyghen vlees, hel, duyvel, doot te campen, wie neyghet zijne ooren naer dat gheluyt der Basuynen, ende wie schicke hem naer der Trompetten gheschrey, Och wie

isser die haer van den Enghel des Heeren laten teeckenen in haer voorhooft metten naem des hemelschen Jerusalems, om also onsen hooftman Christum Jesum den hertoge des gheloofs naer te volghen ende zijn gheboden te beleuen: O neen neen ghy traghe, meent ghy dat ghy v voor de ooghen des heeren altijt cont verberghen, ofte meent ghy in uwe Hutte eewelijcken op der eerden in wellust des vlees, ende naer den wil uwes herten te leuen, ofte en weet ghy niet dat de here heeft oogen f als vier vlammen, kent ende weet alle v t ghepeysen, ghedachten ende wercken, ick wil spreckt de Heere mijne hant wt strecken ouer de inwoonders des lants want sy bedrijuen ualle ghiericheyt cleen ende groot, beyde de Propheten ende Priesters, leeren allegader valschen Gods dienst ende troosten het volck in haer ongeluck,, ende seggen vrede vrede, daerom sullen sy beschaemt blijuen omdat sy sulcken grouwel bedrijuen spreect den heere, maer hoe den dach des heeren meer naeket, hoe dat daer weynigher menschen zijn die des heeren stemme, woort ende waerheyt ghehoor gheuen, te recht spreckt den heere van v ghy sondaers, dit volck es wijs ghenouch a quaedt te beleuen maer ghoet doen en willen sy toch nier leeren, wanneer O mensche wilt ghy dan eens eenen dach verkiesen om b met God een verbont te maken, dat onrecht te mijden, ende dat quaet te haten, den heere te dienen wanneer wilt ghy eens een naedencken hebben, O ghy versteende volcken op aerden, want de dagen der straffinge, sijn nv voor handen c die Werelt sal trueren, Jae wee wee der werelt ende die daerinne woonen om der sonden wille sullen die d steden verschrict worden die huysen beuen, ende die menschen sullen vreesen want dat e vier is ontsteecken ende ten sal niet wt gheblust worden, al roupt ghy dan wee mijns wee mijns, wie wil my in dien tijt ontslaen, so sal u toch den heere eensaem laten, want het beghin der smarten ende veel suchtens, het beghin der dierten, ende veel dooden, het begin des Crijchs en die gheweldige sullen verschricken, iae het be-

ghin der quaden ende ghy sult alle beuen, wat wilt ghi dan doen ghy die nu naer uwes hertsen lust sin ende ghemoet wandelt, dan en f sal uwen schat ghelt, goet, ofte rijckdom in dien dage niet helpen, noch uwen hoochmoet ofte wellustich leuen en mach v niet beschermen spreect de heere heere.

 

HIer om waeckt g waeckt O alle ghi die daer slaepet, staet op ghy luye, recht op v h hoofden tredet op uwe voeten alle ghi onnarame, ghy die daer in uwe i sonden ende ongerechtiche den versmoort licht, wordt k nuchteren ghy dronckene beulijticht v tot den dienst des heren ghy traghe, daelt neder, daelt neder alle ghy hooghe l berghen, verschrickt ende beeft ghy hueuelen verschuert ende splijt v van een alle ghy steenclippen m verrijst ghy doode, staet op wt dat graf der sonden want dat n vier is voorhanden, ende den Yuer dijns Gods salt aensteken, hoe langhe wilt ghy dan noch O ghy blinde werelt in uwe sonden, iae in uwen bloede van dat hol der voeten tot bouen uwen hoofde toe versoncken ligghen, hoe langhe wilt ghy noch blint, stom, ende doof zijn, ende uwe oogen, lippen, ende ooren niet laeten openen, hoe zijn uwe Sielen so versteent, ende uwe herten, herder dan eenen Diamant gheworden, hoe sijt ghy so verurempt van dien die v naer zijn beelde gheschapen heeft, ende soe verbittert ouer dien die v so liefflick, vriendelick, ende goedertieren is, hoe zijn uwe steden, huysen, ende personen soe verwoest voor die ooghen des Heren, hebt ghy gheen naer dencken O ghy hoghe ende leghe, Arm en Rijck, cleen ende groot heeft v die Here niet gewaerschout en vermaent, waerschout v den alderhoochsten niet dach ende nacht om den toecomenden toorn te ontvlieden, waer thoe gheschieter, Oorloghe, Pestilentie, ende dieren tijt, en staet nv niet in de werelt, het een volck teghen dat ander, en laet die Here niet donderslagen gheschieden ende blixemen buyten vuyten hoghen Hemel voor v oogen neder dalen ende wie isser toch van v allen die hem daer door ontsettet, wiens herte worter beroert, wiens ge- ghemoet isser verslaeghen, wie vraechter o eens

met Paulus Heere wat wilt ghy dat ick doen, O ghy verachters van des Heeren onderwijsinge wilt ghy altijt verdoolt ghaen, en claecht dye p wijsheit niet daerbuyten, en laet sy haer niet horen op der straten, en roupt si niet in uwe dueren, voor aen die poorten onder dat volck, hoe langhe wilt ghi noch onwetende, onwetende zijn en uwen lust tot spottery hebben, wie hanckt de Wet des Heeren aen zijnen q halse, ende wie schrijftse inde Tafele zijns hertsen ick recke spreeckt den Heere mijn handt wt ende niemandt en achter daer op, die r boden des Heeren die roepen daer buyten ende die Enghelen des vredes die weenen bitterlijcken ende segghen die paeden zijn woest daer en ghaet niemandt op der straten niemant en hout noch trouwe noch geloue, daerom spreeckt oock de Propheet Hoseam, de Heere heeft oorsaeck s te schelden met de inwoonders des lants want daer en is geen Liefde, geen trouwe, geen woort Godts meer inden lande, dan Goodts lasteren, lieghen, moorden, steelen ende ouerspel doen, heeft die ouerhant ghenomen ende de een bloetschult compt naer dander, secht toch ghy verdwaelde vanden wege des Heren, en zijn uwe wercken niet al ydelheyt, lichtueerdicheyt, dertelheyt, wellusticheyt, houerdicheyt, in brassen en suypen, in danssen en springhen, in cameren en onuerbaerheyt, in haet twist kyuage, ende benijdinghe, ende v herten en zijnse niet met begheerlicheyt, ghiericheyt, ende sorghe deser Neringhe, van ghelt ende ghoet onsteken, en iaecht ghy niet alle naer een verghanckelicke Crone, en ist niet met v allen also, dat ghy veel meer souckt der weerelt, het vlees ende den mensche te behaeghen dan uwen schepper, en ghaet het niet also toe, wat den Coninc wil dat doet den Rechter, ende wat den Rechter voorgeft dat consenteren die ondersaten, de t Rechters rechten om geschencken, de Priesters predicken om loon, ende de Propheten waerseggen om ghelt, wee wee v ghy Rechters ghy die daer om t gheschenck onrechte vonnissen wijst, die eensame weduwen verdruckt, ende die wesen niet voor en staet, wee wee v ghi vremde u herders ghy die van Godt niet ghesonden en

zijt, ghy die de menschen cussens maect onder den armen, ende peulluwen totten hoofde, ghy volghet al uwen eygen geest, ende predict Inegenen, dat woort der lasteringen breect hem nu aen allen canten wt, daerom spreeckt de Heere, sulcke herders a en sullen in de vergaderinge mijns volcks niet zijn, noch in dat ghetal des huys Israels en sullen zijn geschreuen worden, daerom dat sy mijn volck verleyden, ende prediken haer vrede als mijnen toorn noch over haer hangt, want sy plaesteren al, spreect die Heere, met quaden kalck, maer ick wil eenen draeywint laten stormen in mijnder verbolgentheyt, ende b eenen plasregen mijnen toorne, ende groote hagelsteenen in mijnder gramschappen, die sullen die mueren omstooten, also dat haer gheheel timmeragie sal verschuert ende gebroken worden, O ghy ellendige herders waer wilt ghy v dan verberghen, waer meent ghy v dan te keeren c, want het vet ende de wolle der schapen, sal v als dan beschuldigen: Daerom, om dat ghy de kudde daer voor gheweydet hebt. O wee, wee, v alle ghy arme schapen, die v van alsulcke herders laet weyden op dat dorre lant, daer toch uwe Siele niet en mach gespijst, noch ghelauet werden: hoe roemt toch mensche dat ghy so gheringe loopt, na dat suerdeech der Pharizeen, ende drincket so geerne vanden wijn, die met water vermengt is, ende versmaeyt also, dat broot des leuens dat hemelsche Manna, ende en drinct niet vanden wijn die daer claer, louter, ende onuerualscht is, segt, isset niet mensche, daerom, om dat ghy beyde den rechter ende prediker, beyde uwen vrient ende de mensche, beyde der werelt ende v eygen vlees, sout mogen behagen, ende also in uwe huysen, in uwe neeringhe ende coomanschap, in een ruym ende gemackelick leuen, sout mogen blijuen sitten, om verganckelicke schatten, gout ende siluer by een te vergaderen, O neen, neen, mensche schaemt v, verbercht v, huylt ende weent, schrict ende beeft, voor dat vier, c des yuers dijns Gods, ghy Rechters, ghy Predikers, ende schapen, die alsulcken wandel, werck, verkiest, beleeft ende naercoemt, het is ingegaen den wech Caims,

ende gheuallen inde dwalinghe Balims, omt d gewins, wille, die vergaen zijn inden oproer Core, ghy sijt alle, wolcken sonder water, kale onvruchtbare bomen, twemael verstoruen ende wtgewortelt, wilde gholuen der Zee die haer eyghen scande wt schuymen, hoe sijt ghy mensche aldus op dit aertsche gesint, waerom stopt ghy also uwe ooren, voor dat gheluyt der Hemelscher basuynen, ende sluyt uwe oogen voor dat claere licht der sonnen, waerom verherdet ghy uwe herte dat die claere morgen sterre niet en mach in v schijnen als den dagheraet. Och hoe is dat Goudt van v lieden so gheheel e verdonckert, ende dat sijn Goudt so eyslijck gheworden, want de steenen des heylichdoms, liggen op alle uwe straten verstroyt, de waerheyt is by v wech gheuloden, ende de lueghen heeft haer naer by ghemaeckt, Och hoe is dat 59.14 recht onder v lieden soe te rug gheweecken, en die gherechticheyt verre van v afghetreden waerom en mach dat recht niet ten voorschijn comen, tis met v al neen neen, want de waerheyt die wert geuangen gheleyt, en wie vanden quaeden afstaet die moet allemans roof zijn, siet mensche sulcx siet den heere ende het behaecht hem quaelijck datter gheen recht en is.

 

HIerom ghy sondaers, ghy ouertreders, ghy moetwillighe dwaelders, alle ghy spotters, met des Heeren woort ende Ordonnantie, Tis g lanck genouch des lust uwes vlees, den homoet uwes herten, de begeerlickheyt uwer oogen beleeft ghedient ende naer ghecomen, tis lang ghenouch den last der sonden op uwe * schouderen ghedraghen, knechten Pharos ende des duyuels gheweest, tis hooch tijt wt Egipten lant, die + Blinde ende verkeerde werelt te vlieden, want uwe sonden, misdaden, en ongherechticheden, uwe vuyle ende stinckende ombehoorlijcke wercken, v quaet hert, ende boose gedachten, sy zijn al door den hoghen Hemel, opgheclommen, ende voor dat ++ aenschijn des alderhoochsten verschenen ende beschuldigen v O mensche inde teghenwoordicheyt des Lams ende der Enghelen.

HIerom o mensche alle ghi die op den aertbodem in uwe sonden en misdaden verstrickt zijt, waer wilt ghy v toch keeren? waer meent ghy v toch te verberghen? waer sult ghy v wenden? in wat speloncke sult ghi cruypen, oft wat berch sal der staende blijven, die v mach beschermen; want g den toorn des Heeren wil wt breken, ende met den h adem sijns monts dat aertrijck slaen, het is al o mensche voor sijnen ooghen, verontreynicht hemel ende aerde om der sonden wil i, die aerde ende die wercken die daer in zijn sullen branden, ende die elementen des hemels sullen van hitte smelten, dan en isser noch k vre noch tijt meer tot bekeeringhe, dan en mach v huylen, claghen, suchten, kermen ende weenen niet helpen, want die Heere Heere is een l yverich God ende een wreker, ia een wreker is de Heere, ende toornich, die Here is een wreker teghen sijne tegenpartijders, die het zijne vyanden niet vergheten en sal, want hi roemt die daer toecomende is, ende en sal niet vertoeuen, Ja hy m coemt ten oordeel metten outsten zijns Volcks, ende met zijne Vorsten, met een veltgheschrey n ende stemme des aerts enghels, ende metter baesuynen. Want ghy hebt (spreeckt den Heer) mijnen wijnberch verwoest, ende den roof der armer is in uwen huyse. Als dan sal die o Zee ende die Aerde hare dooden geuen, ende alle oogen sullen dat Lam sien sitten opten stoel, ooc die, die in hem p ghesteken hebben sullen hem aenschouwen. Dan sal die q sonne in duysternisse, ende die mane in bloet veranderen, die sterren die sullen vanden hemel vallen, ende die crachten des hemels sullen haer beweghen, die lieden sullen banghe zijn, want die r zee ende water goluen sullen bruyschen, ia de sondaeren sullen versmachten van vreesen. Dan sult alle ghy houeerdighe, die nv in wellust ende pomperye sidt, ghy dronckaerts s, giertgaerts, afgoden dienaers, ghy die uwe wercken zijn, haet, moort, suypen, brassen, ouerspel, hoererije, onreynicheyt, dertelheyt, toouerije, vyantschap, twist, benijdinghe, toornicheyt, ghekijf, tweedracht, secte, en onghelooue etc. Ghy alle die de aertsche dinghen meer bemint dan uwen schepper, om een weynich tijt-

lijck welleuens, dan sult ghy secht den Prophete alle roepen wt ancxt ende vreese uwes herten t: O bergen berghen valt op ons ende bedeckt ons voor dat aen sicht des geens die op den stoel sidt, ende voor die gramschappe des Lams, want den dach zijnder gramschappen is gecomen, wie van staende blijuen? Dan sullen sommighe hare afgode worpen inde speloncken der berghen, ende van vreesen niet weten waer dat si vlieden sullen, hoort hoort toch menschen wiens u vleesch is als hoy, ende uwe heerlijcheyt ghelijck een bloeme des velts, hoort toch wat den Prophete seyt a: Verscrickinghe, ancxt ende smerte sal den sondaer ouer comen, haer sal so banghe zijn als eender die baert, want siet den grooten dach des Heeren die coomt grouwelijc, toornich, grimmich, om dat lant te verdestrueren, ende die sondaers daer wt te vernielen.O mensche latet v ghewaerschout zijn, schrickt ende beeft beyde mannen ende vrouwen, knechten ende maechden, arm ende rijck, want den b Engel des Heeren die coemt, ende heeft zijne seysen inde hant ende soo spreeckt die Heer slaet aen, slaet aen met uwe schertpe sickele ende snijt die rancken der aerden af, want hare druyuen zijn rijp, ende si worden gheworpen inde groote wijnpersse des toorns Gods, daer moet ghy toch drincken wt den kelck der gramschappen Gods, met vier ende met solpher ghequelt worden, ende den roock uwe qualen sal opclimmen van eewicheyt tot eewicheyt. Daerom c bekeert v, bekeert v, want desen dach die d coemt als een dief inder nacht, eer dat hy v ouerualle, want des Heeren groten dach is na by, ende haest tot hier. Want als dat gheroep vanden dach des Heeren comen sal, soo sullen die stercke dan e bitterlijc screyen, want desen dach is eenen dach der gramschappen, ende eenen dach der droeffenisse, ende des ancxt, eenen dach des onweders ende tempeesten, eenen dacht der duisternisse ende donckerheyt, eenen dach der wolcken ende des neuels, eenen dach der basuynen ende trompetten. Dan will ick spreeckt den Heer de lieden so bange maken dat sy rontom sullen gaen ghelijck de blinden, daerom dat sy teghen my ghesondicht heb-

ben, haer bloet sal wtghestort worden ghelijc oft stof waer, ende hare lichamen sullen ligghen ghelijck oft dreck waer. Wat sal v dan helpen ghy hoghe berghen, hueuelen ende steenclippen, die nv by nae niet en weet met wat achterclap, luegentael, smaet, laster, ende schande ghy den armen mensche ofte kinderen Gods wilt beswaren? Ja uwe lichamen die maer slijck, aerde en stof en zijn by naer niet en weet met wat heerlijcker cieratie ghy die sult opproncken ende behanghen. Dan en sal v gout noch v siluer, noch v hoochmoedich leuen, in dien dach niet beschermen, spreect de Heere, want daer coemt eenen dach die f branden sal ghelijc eenen ouen, dan sullen alle stoute ghewelt ende onrecht bedrijuers ghelijck als stroy zijn, ende dien dach des Heeren salse aensteken, ende en sal haer noch tack noch wortel ouer laten blijuen, maer dat gantsche lant sal doort vier zijns ijvers verteert worden, want die Heere wilt corts een eynde maken met allen den ghenen die inden lande woonen.

 

WEe, wee v alle ghy die uwe herten verherdet, ende en laet v dese waerschouwinghe niet ghenoech zijn, om dese toecomende straffe te ontulieden. O mensche niemant en trooste sich seluen in onghemack, op dat ghy als dan niet allendich beuonden en wert, want so seyt den Propheet. Men sal haest roepen g O wee, wee want des Heeren dach sal zijn ghelijck oft yemant voor eenen Leeu vloot, ende dat hem eenen Beer ontmoette. O mensche waer wilt ghy v dan keeren oft wenden, sult ghy alsdan niet willen dat ghy als nv hadt die stemme des Heeren ghehoor ghegeuen, boete ghedaen, den Euangelium ghelooft, uwe cieraet van uwen lichaem gheschuert, asschen op uwen hoofde ghestroyt, ende sacken aen uwen lijue ghetoghen, hoe sult ghy v dan keeren ende wenden in uwe herten, verslaghen zijnde ouerdenckende, hadden wy noch eenen tijt van boete, hoe souden wy ons met vasten ende bidden, met suchten, claghen ende weenen tot den Heere begheuen? hoe souden wy bermherticheyt saeyen ende liefde oogsten? hoe souden wy onse tonghe be-

dwinghen van achterclap, ons voor haet, nijt twist, kyuage ende tweedracht wachten, hoe heylich, kuyselijck ende godsaelich wilden wy ons dan draghen, hoe soberlijcken wilden wy dan die scepselen Gods ghebruycken, och hoe souden wy dan hongheren nae de gherechticheyt, hoe wilden wy dan den hongherighen spijsen, ende den naecten cleeden, hoe wilden wi ons dan begheuen tot dat verstotene verachte volc dat nieuwe Jerusalem, die stadt des vredes, ende de een den anderen metter hant leyden, ende segghen: Coemt laet ons opclimmen tot den berch Sion, op dat wy horen die stemme der boden die daer vrede vercondighen, die daer segghen tot Sion dijn God is Coninck. Dan en wilden wy noch om ouericheyt ofte ghewelt, noch om vriendt ofte maech, noch om de menschen ofte wellustich leuen, noch om vrou of te kint, noch om ons eygen leuen naer te laten den Heere te dienen, ende op zijn weghen te wandelen, sulcx te ouerleggen, o mensche in dien tijt en sal v toch al niet helpen noch verschonen, want h nv ist den tijt van bekeering, nv ist den dach van salicheyt. Maer om dat ghi mensche als nv de stemme des Heeren geen gehoor en geeft, so en sal v ooc den Heere als dan niet i antwoorden al ist dat ghy dan tot hem roepen sult. Daerom laet v onderwijsen ende leeren, ende laet naer het vleesch ende zijne lusten te beleuen. Vliet dertelheyt, vliet wellusticheyt, vliet die blinde werelt, ende haere wercken, ende hoort wat den Propheet seyt. Wee, wee den ghenen die smorghens k vroech op zijn om haer tot dat suypen te stellen, ende sitten tot inder nacht, tot dat haer den wijn verhittet, ende hebben herpen, psalters, trommelen, pijpen in haer brasserijen, ende en sien op dat werck des Heeren niet. Daerom heeft die helle haer kele wijt op gedaen, ende haer kaken bouen maten wijt op ghespert, also dat daer inne varen beyde die rijcke ende die vrolijcke etc. Merckt mensche den wech is l breet ende wijt die daer leyt totter verdoemenisse, ende veele zijnder die daer op wandelen. Hierom seyt den Propheet is den m toorn des Heeren vergramt ouer zijn volck ende slaetse dat de berghen beuen

dat haere lichamen zijn ghelijck als dreck op der straten, ende noch is zijnen toorn ontsteken, Ja onsen God coemt ende en sal niet stille zijn n, een verslindende vier gaet voor hem henen, ende rontom hem een groot onweder, op dat de godloose als kaf voor zijnen ooghen verstuyue.

 

HIerom alle ghi inwoonders des lants, beyde hooch ende leech, ghy alle die noch die dorre wouden, ende beemden gelijc zijt, wiens acker niet voort en brengt dan o doornen ende distelen, hoe zijt ghy so ghewortelt in dat droghe lant, en voele ghy noch niet, de straffe is voor handen, daer coemt een groot onweeder, een n verslindende vier coemt daer wt die hoochte, wilt neder dalen, ende sal v beyde die dorre wouden, ende beemden, doornen ende distelen, verteeren, verslinden, ende wechnemen, hierom zijt verschrickt ende beeft ghi verwoeste lant, ontsettet v tsamen ghy bergen ende steenrotsen, ghy hueuelen ende steenclippen, huyle ende weent, truert ende claecht, laet de wateren des drucx des ancxt ende der benautheyt aen allen canten van v hen wech vlieten, want die ackerlieden zijn weynich, ende dat dorre lant en wort niet geploecht. Hier huylt q ghy Priesters des Heeren, claecht ghy dienaers, becleet v met sacken, heylicht den Heer een vasten, want dat vee dat sucht, die runderen sien clagelijc, ende die schapen die versmachten, want daer en is gheen weyde. O ghy vee runderen ende schapen, ghy die dat onvruchtbare lant ghelijck zijt, weent bitterlijck dat uwe ooghen loopen als waterbeken, en dat uwe tranten ouer uwe r wanghen springhen als fonteynen, laet die wateren des drucx tot binnen aen uwe siele ghenaken, op dat dat dorre ende drooghe lant vochtich worde, die doornen ende distelen aen alle canten moghen verdwijnen, stelt v aen die waterbeken beneffens der riuieren ghy verdorde boomen, op dat ghi van die springhende wateren die daer vlieten vanden hof Edom, moecht besproeyt worden, ende also groenen voort ende voort.

NU alle ghy menschen Kinderen dye daer schrict ende beeft voor dat Oordeel des heren, ghy die een naer dencken hebt in uwe Siele om voortaen te treden in die vruchte Godes, ghy die de waeteren des drucx ouer uwe wangen laet vlieten, ghi die daer tredet met een verslagen gemoet, ende gebroken Siele, ghy die sucht claecht huylt ende weent ouer v voorleden misdaden sonden en ongherechticheden, O alle ghy s hueuelen berghen ende steenrotsen, worpt v ter neder hoort de stemme t des roupers inder woestijne, wordt te saemen een effen ende slecht landt, truert ende weent, wort moede van suchten, daelt neder ter Hellen inden ondersten Kuyle als die eensame ende verlaten u, maeckt uwen leger nat met uwen tranen, ende sijt ouer al beancxt, want de Here is rechtueerdich, ende een strenghe Rechter, ouer de sonden en misdaden, so seyt den Propheet a de groot sprekers en bestaen niet voor de ooghen Godes, God is viandt alle misdadighe, hy verdoet de lueghenaers, ende heeft eenen gruwel aen den bloetgierighen, maer b ghenadich ende barmhertich is de Heere ouer die, die daer verslaghen van ghemoet, ende ghebroken van gheest zijn, ouer dien die daer suchten claghen ende weenen, want in die dagen des drucx so vergheeft hy de sonden.

 

REcht v dan op O ghy Truerende, sijt niet meer traech ghy verslaghene, wilt niet langher slapen ghy ootmoedighe, maer wordt wacker ghy benaude, roupt wt dat diepste uwer benautheyt tot den Here met den Prophete, hoort mijn ghebet Here c ende vernempt mijn crijschen Here, verhoort mijn roepen ende aensiet mijn tranen treckt my wt den grousamen Cuyle, verlost my vuyter Hellen ende leyt my Heere wten modder, stelt mijn voeten O Heere op eenen steen dat ick ghewis treden kan, op dat ick my verquicke eer dat my dit leuen beswijcke, laetet v wel gheuallen Heere dat ghy my verlost, haest v toch Heere my te helpen want my heeft d omrinckt lijden sonder ghetal, mijn sonden hebben my aenghegrepen dat ick niet sien en kan, haerder is meerder dan

haren op e mijn hooft, ick en hebbe O Here geen rust want ic heb uwen toorne ouer my verweckt, ick hebbe Heere groot quaedt voor uwen ooghen ghedaen, mijn sonden mijn boosheden zijn opgeclommen O heer tot inden hoghen Hemel, ende voor v heylige aenschijn verschenen, daerom buyghe ick O heer de knien mijns herten, ende bidde v om ghenade, O heer ick hebbe ghesondicht iae ghesondicht heb ick ende belijde mijn misdaet, daer om O Heere heere, vergheuet my ende sijt mijns ghenadich eet.

 

SIet mensche so moet ghy v voor den Heere verootmoedigen, met f Maria magdalena v voor die voeten Christi ter neder worpen, uwe tranen ouer uwe wanghen storten, uwe sonden en misdaden belijden, ende seggen met Salomon g O heere gheeft my te kennen waer dat ghi weydet, op dat mijn siele mach comen by de kudde uwer ghesellen, stelt v met de bruyt in Canticorem op der straten h ende vraecht naer den Here die uwe Siele bemint, climpt op tot den i berch Sion, ende tredet naer dat nieuwe Jerusalem, op dat ghy een vrye knecht des Heren een burgher ende huysgenoot van die Heylige stadt Gods moecht worden, want onsen Godt es een Coninck, Prins, Vorst, Heer, k hooft ende rechter ouer dese heylige stadt, ende heeft seeckere Poletien l geboden, rechten, ende zeeden, ouer sijne borgheren ende medeghenoten deser stadt inghestelt, beuolen, naer te comen, te beleuen ende te ghebruycken, wiens gheboden rechten ende seden van Godt den rechtueerdigen rechter inghestelt, moeten haer dese Burghers Jerusalems onderworpen, naer comen ende beleuen, want desen Rechter heeft in zijn een m een Sweert, ende in dander hant barmherticheyt, wilt men hem niet beker en noch zijn rechten onderhouden, so heeft hi zijn Sweert gewettet ende zijnen boghe gespannen, dootlick gheschut daer opgeleyt, ende zijn pijlen staen om te verderuen, maer hy strect zijn n barmherticheyt ouer alle die haer tot hem bekeren, boete doen, den Euangelium gelouen ende zijn polecien rechten ende seden naer comen ende beleuen.

COemt compt dan o herrewaerts O alle ghy die daertruert, coemt ende wilt v verblijden, compt O ghy p ghewonde wilt v vermaeken, compt ghy gequetste laet v verbinden, compt alle ghy die daer q belast ende beladen zijt, compt Christus sal v ontladen, compt O ghy dode rijst wt den graue wort leuende r staet op wten slaep der sonden, compt O alle ghy nederghedaelde ter hellen ghy beancxste in uwe Siele ende ghy verslaghene van ghemoet, ghy dye uwe s Traenen ouer uwe wanghen vloeyen laet dach ende nacht, compt v trueren verandre in blijschap, heft op uwe hoofden want de poorten der hellen zijn gebroocken, ende het t ghewelt des duyuels is ter neder gesmeten, compt alle ghy die u daer honghert naer die gherechticheyt, compt ende eet van dat Manna dat vanden Hemel is neder ghedaelt, compt O alle ghi die daer dorstet, compt tot de a Fonteyne des leuens, compt altesamen hoch ende leech, arm ende rijck, cleen ende groot, compt ghy b ghenode tot dye Maeltijt des Lams, compt verciert v ende treckt v Bruyloft cleet aen, compt laet ons c op climmen totten berch Syon die Bruyt des lams die heylighe stadt dat nieuwe Jherusalem, daer hoortmen de wachters des Heeren op den d toorn eeder met nieuwen tongen singen, daer slaetmen die e Trompetten, ende die Basuynen gheuen haer gheluyt, daer hoortmen dat vrolijcke geschal der dochter Sion, daer hoortmen de lieffelijcke stemme der boden des Heeren, f wiens voeten lieflijck zijn, daer roepmen aen allen enden wt uwen God is Coninck, daer springhen die fonteynen des leuens g claer als christal midden inden Paradijse Gods, daer is den h winter verghaen ende den somer verschenen, daer wast dat hout des Leuens, iae daer ontfancktmen den i naem des nieuwen Jerusalems in zijn voorhooft, daer hoortmen dat nieuwe liedeken singhen van die k 144. duysent die vander aerden ghekocht zijn, voor den stoel Gods ende den Lamme, daer worden die l posten der dueren bestreecken met den bloede des Lams ende die verderuer moet voorby gaen, daer vlieten die stromen des m Leuendighen waters wten

Paradijse Gods rondtom Jerusalem, om vochtich ende vruchtbaer te maecken dat ghehele lant, daer wordt den rechten n Olie ende Wijn onverualst in die wonden wt gheghoten, daer worden die wateren des leuens om o niet ghegeuen, daer coemtmen in dat lant vol heerlijcke vruchten, daer honich ende p melck vloeyt, aldaer brengt dat houte des Leuens q bladeren voort dye daer dienen tot ghesontmakinghe der Heydenen, daer wort den r Heylighen Gheest rijckelicken ouer de burghers Jerusalems wt gheghoten, daer is dat woort des Heren in volder kracht, scherper dan een tweesnijdende f sweert, iae ghelijck een vier dat doornen ende distelen verslint, en als eenen hamer dat die Steenrootsen omstueken breckt, daer is, t vreede eenicheyt ende den bandt der liefden, daer zijn die + waghens des strijdts wech ghenomen, die bogen ontstucken ghebroken, die swaerden tot ploechijsers, ende die spiessien tot Sickelen ghemaeckt, daer wort vreede gheleert tot aen des werelts eynde, daer is dat a licht des leuens dat onse herten verlicht vierich ende brandende maect met den Salichmakenden b Olie der vreuchden, daer worden die c lendenen des ghemoets op gheschorst, daer doetmen ghewissche treeden metten voeten, daer wandeltmen met een opgeheuen hooft, daer zijn die poorten d van Perlen ende die straten van louter Gout, daer wort ghepredickt eenen e Almachtigen Godt f Vader, Soon, Heylige gheest eenich int wesen, die daer + is ende was van h eewicheyt tot eewicheit, daer wort gheleert Christus den sone Gods nae der i Godtheyt wt den vader te zijn, ende zijn menscheyt nader beloften vanden k sade Dauidts, daer wordt gheleert den l Heylighen Gheest een vertrooster der bedructer Sielen, daer wort die Christelijcke m Doop op den geloue naer Christus instel den rouwighen boetueerdighen mensche toeghedient, daer wordt dat n broot des Nachtmaels tot ghedachtenis des doots Christi den weder ghebornen kindren Gods gebroken ende wtgedeelt, daer wort dat ghebruyckt ouer die hertneckighe sondaers naer de instellinghe Cristi

daerom compt compt herwaerts spreckt de Here O alle ghy volcken ghy die mijnder begheert p coempt versadicht v van mijne vruchten, compt ghy ghenode, compt q ghy Cruepele, compt ghy Lamme, compt ghy Blinde, Compt alle ghy dye gheen r ghelt en hebt ick wilt v om niet gheuen, compt want de s die staen open nacht ende dach, compt toch Mannen ende Vrouwen, ghesellen ende Maechden, niemandt en maecke zijn ontschult t staet ras op ende en vertoeft niet, compt compt toch gheringhe ende loopt, want die poorten willen haest sluyten, op dat ghy door dye u poorte in die stadt tredende mocht salich zijn ende leuen.

 

NU hoort a altsamen, staet op uwe wachte, O alle ghi knechten des alder hoochsten Gods, ghy dye opgheclommen sijt tot den berch Syon, ghy dye door die poorten in dye Heylighe stadt tot dat Hemelsche Jerusalem zijt getreden, nv staet bereet tot den b lone des rijcx, heft op uwe hoofden ghy die nv ghecomen zijt tot dat Hemelsche herschal, iae tot dat c getal der veelder duysent Engelen, nv zijt d verhuecht ende verblijt v, iuycht zijt vrolick, looft, looft den Heere, ende prijst zijnen heylighen naeme, zijt vrolick met roem ende laet die tranen der blijschappen ouer uwe wangen springen, nv staet met den Propheet zijt e geleerst aen uwe voeten, siet op dat woort dijns Heeren het welcke is een f licht dijner weghen ende een Lanteerne uwer voeten, nv timmert v als die levendighe steenen tot eenen geestelijcken huyse, ende tot een g heylich Priesterscap God te offeren geestelijcke offerhanden, merckt vrinden broeders ende susters hoe dat, dat h oude wesen moet verdempt dat gemoet vernieut, hoe heylich, vroom, ende godt salich die kinderen des Heren haer moeten dragen, God de Heere beuelt Mose hy soude den i Tabernakel oprechten te weten de hutte des getuychnis, ende stellen daer in een Arcke van vueren hout met Goude ouertegen, ende eenen ghenaden stoel van louteren ghoude, ende ghy sult spreckt den Heer Aron ende zijne sonen met water wasschen, ende

heylighe clederen, aentrecken, ende saluen hen dat sy mijn priesters zijn, op dat sy Heylich zijnde in dat Heylich der heylighen mochten treden etc. Merct vrienden, dees arcke des vbonts met goude ouertogen, is ons een Figuere op dit nieuwe Jerusalem, ende den ghenaeden stoel van sijnen goude wijst ons op Christus den sone Gods vol k ghenade ende waerheit, Aron ende zijn sonen wijst ons op de ghelouighe weder gheboren kinderen Gods, die als nu door Christum l Coninghen ende priesteren sijnt gheworden, ende niemant en can ofte mach in dat heylich der heylighen treden, hy en moet al te vooren met dat m reyne water aender conscientien gewasschen, met den bloede des Lams besprenckt zijn, die vuyle sonden en misdaden afgewasschen, Heylige clederen aentrecken, dat is, den ouden n mensche ghecruyst zijnde, den ouden vleschelijcken rock der sonden wt ghetrocken hebbende, moeten reyne ende Heylighe clederen dat is o Christum Jesum aendoen, ende alsdan worden wy metten Heylighen Gheest + ghesalft gheheylicht met de olie der vruechden, ende tot priesteren ghemaeckt, om also den Heere Zyel ende licham daghelicx op te offeren met vierighe gebeden tot Godt te roepen, q heylighe handen totten here op te heffen, ende die knien onses herten te buyghen, op dat alsoe onse offerhande mach opclimmen ten Hemel, doer die r wolcken dringhen (in dat heylige der heylighen) voor dat aenschijn onses Godts als eenen aenghenaemen offer mach verschijnen etc. Nu zijt s verhuecht ende verblijt O ghi knechten des Heren want nu is die Bruyloft des lams ghecomen, ende die bruyt heeft haer bereyt ende het is haer ghegheuen haer te cleeden met witte blinckende sijde, welcke sijde is rechtueerdichmakinghe der heylighen, hoort toch wat den propheet seyt t staet op O Jerusalem weest blinckende want dijn licht coemt, ende die heerlicheyt des Heren die gaet op ouer v, daerom maeckt v op o Syon u maeckt v op, treckt uwe sterckte aen, verciert v heerlijck o ghy heylighe stadt Jerusalem, want daer en sal voortaen gheen onbesneden oft onreyne onder v meer regueren, nu

alle ghy knechten des hogen Gods laet v tekenen van den a Enghel des Heren in v voorhooft, met den naem des nieuwen Jerusalems, staet nv vast ende onbeweechlijck ghegront op den eenighen b hoecksteen Christum Jesum, soeckt nv ende smaect wat hemels is, want ghy sijt c ghestoruen ende uwe leuen is verborghen met Christo in gode, nv laet uwe wandelinghe inden d hemel zijn, nv begheeft uwe e lendenen tot den dienst der gherechtigheyt, f treet nv van die een duecht in die ander, bewijst nv dat ghi die wijse g Maechden ghelijck zijt uwe lendenen opgheschorst, v lampen met den Salichmakenden olye der vruechden ontsteecken, yverich ende vierich in dijn ghemoet brandende, ende so voortgaende naer die poorte des leuens h singt nv dat nieuwe liet voor den stoel Goods O ghy reyne bruyt des lams, spreeckt nv met nieuwen tonghen, ende roept met luyder stemmen Heylich, heylich, heylich, is God die almachtighe Here, nv sijt den vruchtbarighen i boom ghelijck die aen die waeterbeeck gheplant is, nv laet dijn spraeck aen allen kanten met dat k sout des leuens vermenckt sijn, ende dijne + lippen de wet des heren vercondigen, nv is de + duysternis wech, dat clare licht is doer ghebroken, den winter is voor by, den somer staet lieflick, hier en is gheen stilte, dach ende nacht slaen de Trompetten auont ende morghen hoortmen n der basuynen gheluyt, nv leerdt van Christo o ootmoedich, sachtmoedich, ende nedrich zijn, nv leert van Christi lanckmoedicheyt, verduldicheyt ende vrindelickheyt, nv leert de p voetstappen Christi naer volghen, nu stelt den helm der hoepe op dijn hooft, treckt aen dat q hernas Gods, sijt omgort uwe lendenen met waerheyt, aenghetoghen den kreeft der gherechticheit, gheleerst aen uwe voeten, voor al aengrijpt den schilt des gheloofs ende dat sweert des gheests in uwe hant, om te wederstaen alle vierighe pijlen des Satans, r oeffent v te saemen tot een’ goede Ridderschap, wandelt in een vierighe liefde sonder haet, nijt, twist, twedracht, onsteeckt dye vierighe s keersse der liefden om den verlooren penninck te soecken, want beneffens de t broederlicke


Vorige Volgende