|
| |
Smeke-smêe.
(Vlaemsche volks-sage).
Smeke-Smêe, een kloeke kerel,
Had voor 't aenbeeld dag en nacht
Lang gezweet, en toch geen oordje
Meer in de arme beurs gebragt.
Slechts een oude, breedgekruinde
Notenboom was voor zyn kroost,
Als zy noten konden kluppelen,
Eene vreugde, en hem een troost.
Gloeide door 't gewoel der knapen
Hem by wyl de kroezelkop,
Straks droeg hy de kleine stouten
Naer zyn stoel, en bond ze er op.
| |
| |
Juist toen dit was voorgevallen
Bood een arme vent zich aen
Hoeve weder aen te slaen.
De ezel werd weldra beslagen,
Ook voor niet; want de arme man
Had zelfs niet een' enkel' stuiver
Voor 't betalen van een kan.
Lustte Smêe, als Vlaming, 't pintje,
Boozen inborst had hy niet;
Was 't hem maer ten halve mooglyk,
Niemand liet hy in verdriet.
Goede daed won steeds belooning:
Dus ook deze; doch geen geld
Werd door d'armen ezeldryver,
Maer drie wenschen voorgesteld’
‘Kunt gy geven wat ik wensche,
Sprak hy tot den armen man,
‘Haest zal ik u laten hooren
Al wat ik maer wenschen kan:
Niets en moge er uit myn borze,
Dan wen ik die zelf ontsluit.
Niemand heff' zich van myn' zetel
Vóor dat ik myn wil hem uit'.
Op myn notenboom geklommen,
Kome geest noch mensch er af,
Vóor dat ik hem oorlof geve;
Of ik dien ook nimmer gaf.’
Alles werd hem toegeslagen;
Naerstig smeedde hy dan voort;
Doch hy zong niet by het werken,
Rykdom had zyn hart bekoord.
Wen hy zoo verdrietig smeedde,
En - dat 't zweet hem afliep - wrocht,
Werd hy van een zwarten makker
In den avondstond bezocht.
| |
| |
‘Smeke,’ sprak de manke, vleijend,
‘Als gy wilt gelukkig zyn,
Schryf met bloed op dit papiertje
Dat ge na tien jaer zyt myn.’
Smeke smeet en tang en hamer,
Toornig en vermoeid, van kant.
‘Ja,’ was 't antwoord, ‘maer vóor 't schryven
‘Stelt ge rykdom my ter hand.’ -
De overeenkomst werd gesloten,
En geteekend met zyn bloed,
Heer van maetloos geld en goed.
't Tiende jaer was haest vervlogen;
Smeke zag den bokspoot weêr.
‘Wel gekomen,’ sprak de slimme,
‘Zet u wat te rusten neêr.’
Moê van reizen, ruste zoekend,
Zet de droes zich op den stoel;
Doch zoodra hy was gezeten,
Drukt hem 't hart een naer gevoel.
Forscher blies in 't vuer de blaesbalg,
Gloeijend werd en pook en tang,
En den duivel in den zetel
Werd het om zyne ooren bang.
Wen de pook zyne ooren boorde,
Riep de domme duivel: ‘Man!
Laet my gaen. - 'k Wacht nog tien jaren,
Vóor dat ik u halen kan.’
't Weede tiental was vervlogen;
Smeke zag den bokspoot weêr. -
‘Hebt gy lust tot noten kraken?
Sprak hy, ‘ga, ginds staet de leêr.’
Hongrig plaetst de duivel 't leêrtje
Aen den boom, en klimt ten top;
| |
| |
Doch wen hy wil nederkomen
Blyft hy, tegen dank, er op.
Forscher blies in 't vuer de blaesbalg,
Gloeijend werd en pook en tang,
En den duivel op de takken,
Werd het om zyn pooten bang.
Als de tang zyn pooten schroeide,
Riep de tweemael domme: ‘Man!
Laet my af: 'k wacht nog tien jaren
Vóor dat ik u halen kan.’
't Derde tiental was vervlogen;
Smeke zag den bokspoot weêr.
‘Groot en klein kunt gy u maken,
Maer kunt ge in die beurs van leêr?’
Sprak hy listig. - Hoogmoed dreef eens
Satan zelv' uit 't hemelsch licht;
Weêr verwon hem de bekoring.
Smeke sloot de borze digt.
Forscher blies nu niet de blaesbalg;
Gloeijend werd niet pook en tang;
Doch den duivel in de borze
Werd 't om al zyn leden bang.
Hamerslagen vielen talloos
Op het borzetje van leêr,
En de duivel, fel gedorschen,
Gaf van smart het handschrift weêr.
Smeke sliep den slaep der dooden;
Klopte aen 's hemels deurtjen aen;
Kloppen hielp niet, dikwyls kloppen:
Open werd hem niet gedaen.
Niets verveelt hem meer dan wachten;
Liever naer het vaegvuer toe;
Maer ook dáer bleef hy voor 't hekken,
Ook dáer werd hem 't wachten moê;
Hemel, vagevuer verwenscht hy;
| |
| |
Regtstreeks stapt hy naer de hel;
Belde stoutlyk; maer de bokspoot
Liethem trekken aen de bel.
Smeke geeft geen moed verloren,
Klopt nog eens aen 's Hemels poort,
En bidt needrig Sinte Pieter:
‘Jaeg my toch van hier niet voort!
Laet my, was 't maer door een spleetje,
Zien het voorhof van uw woon!
'k Had soms ook wat medelyden,
Schenk my toch dit kleine loon!’
Sinte Pieter opent 't deurtje,
Laet de woonst zien van den Heer;
Smeke werpt zyn schootsvel binnen,
En hy zit er haest op neêr.
‘Wat!’ roept hem de sleuteldrager,
‘Hier kan uw verblyf niet zyn!’
Smeke sprak, en wees op 't schootvel:
‘'k Zit op 't uw' niet; maer op 't myn'.’
Sinte Pieter gloeit van gramschap
Roept zyn goddelyken Meester,
En verhaelt de stoute daed.
Godes zoon daelt van zyn zetel
Om de stoute ziel te zien,
En haer 't overweldigd voorhof
Van den Hemel te verbiên;
Maer toen hy den smid herkende
Die zyn ezel eens besloeg,
En uit medely geen oordje
Voor zyn arbeidsloon hem vroeg,
Liet hy Smeke in rust en vrede
Zitten op zyn voorschootsvel,
En sprak lachend tot d'Apostel:
‘Laet hem zitten, hy zit wel.’
|
|
Auteursrechtvrij