't Ronde jaer, of den schat der geestelijcke lofsangen
(1660)–Christianus Vermeulen– Auteursrechtvrij
[pagina 3]
| |
Tot den Leser, en Sanger.CHRISTUS onsen Salighmaker, naer zijn leste Avondtmael, eer hy ginck naer den Bergh van Oliveten om te lijden, heeft eerst, naer de gewoonte van dien tijdt, een GeestelijckenGa naar margenoot+ Lof-sanck gesongen met sijne Apostelen. Naer welck Christi exempel, den Apostel Paulus de Ephesien, ende Colossenseren aensprekende ter haerder, ende onser Saligheydt, vermaent haer onder verscheyde vermaningen wel ernstelijck, dat sy in plaets van lichtvaerdige, ydele, wulpsche, ende amoureuse Gesangen, sich voortaen souden recreeren en vermaecken met Geestelijcke ende stichtelijcke Gedichten, schrijvende: En wilt niet droncken werdenGa naar margenoot+ van den Wijn daer onkuysheyt in is, maer wert vervult met den H. Geest, spreeckende onder malkanderen met Psalmen, Lof-sangen, ende Geestelijcke Liedekens, singende, ende spe[l]ende in uw herte voor den Heer, &c. Dit is [n]aer 't exempel Christi ende vermaninghe Pauli, niet alleen onderhouden geweest van | |
[pagina 4]
| |
de eerst-geboren van Ephesus en Colossum, ende van andere nieuwelingen van onse beginnende H. Kercke, maer oock altijdts daer nae, niet alleen in Kloosters en Kercken, maer oock op Maeltijden, ende andere eerlijcke t'samen-komsten; gelijck dat seer wel betuygt den H. Cyprianus, schrijvende:Ga naar margenoot+ Aengesien het nu tijdt van uytspanning is, ende een dagh van vermaeck, laet ons desen met vrolijckheydt door-brengen, laet uw' stemmen soetjens hooren op dese matige Maeltijdt, met Psalmen, en Lof-sangen, die nu versch uw memorie voorkomen; onderhoudt dese goede gewoonte, ende dewijle by ons een devote toe-hooringh sal wesen, laet onse ooren met dese Geestelijcke Melodye vermaeckt werden. Ga naar margenoot+Den heyligen Basilius schrijft: dat in sijnen tijdt onder de Lant-luyden, geen Lietje soo bekent is geweest, als, Gloria Patri, & Filio, &c. Ga naar margenoot+Den H. Hieronymus: Daer zijn (seydt hy) by ons geen Deuntjes beter bekent, als de Psalmen: waer ghy u keert, hier siet ghy den Ackerman achter de Ploegh, ende sijn Liedtjen is, Alleluja; daer gaet den Mayer, ginder den Wijngaert-snoeyer, ende 't zijn niet als de Psalmen van David, daer haer Keele geluydt van geven. Deze zijn de Lietjens van ons Landt, dit zijn ons amoureuse Gedichten, in dese zijn ons Herders, en Bouw-luy Meester. Ga naar margenoot+Den H. Chrysostomus: Dit seggh' ick, op dat ghy uw' Vrouwen ende Kinderen mooght leeren singen geestelijcke Gesangen, niet alleen onder uw werck, maer oock aen tafel. Dese, ende diergelijcke goede, en lof- | |
[pagina 5]
| |
waerdige gewoonten, aengesien in dese onse beschreyelijcke tijden allenxkens met veel andere Goddelijcke exercitien, hoe langer hoe meer van den Duyvel als uytgeroeyt, ende gebannen werden, ende in plaets van dese, dagelijcks veel ydele, lichtvaerdige, ende tot onkuyscheydt verweckende Deuntjes van de Lief-hebbers deses Wereldts, ende van menighvoudige Venus-kinderen gecomponeert, ende een yeder by-na in de handt gestoken, voor-gesongen; ja de Kinderen, als uyt haer Moeders mondt voorgekouwt, of in haer vry-pot t'eten gegeven werden: Soo heeft onlangs den Eerw. Heer Jan Stalpert, uyt liefde de moeyte aengenomen, ende in 't licht laten komen een Boeck, geintituleert: Des Gulde Jaers Feestdagen, gemaeckt op elcken Feest-dagh van 't geheele Iaer. Beneffens dit, noch een ander, geintituleert: 't Gulde Iaer ons Heeren Iesu Christi, in't welck hy begrepen heeft alle de Sonnendagen, en daer op vallende Euangelien van 't rondt loopende Iaer, alle seer geleert, stichtigh, ende vermaeckelijck, eensdeels, om de aengename diversiteyt van Stemmen ende Voysen; anderdeels, om de korte-klarigheydt, ofte klare-kortigheydt, waer mede hy dese is uytdruckende, ende aen den dagh brengende: met eenen Aessem, met een woordt geseyt, van niemant te verbeteren: Doch, dewijle de Voysen van 't eerste Boeck, nauwelijcks van thien een, de gemeene man bekent, ende 't ander voor niemandt anders, als voor ervare Musicijns dienstigh en zijn; soo is't, dat menigfuldigheydt van Christene Catholijcke niet | |
[pagina 6]
| |
op en houden te klagen, ende bedroeft te blijven, dat sy om haer onwetentheyts wille voorschreven, de vruchten van dese, naer wil en wensch niet plucken en kunnen. Dese klaegh-redenen hebben my beweeght om 't geestelijck voordeel van den ghemeynen Man, de penne op Papier te stellen, ende dese Gesangen soo uyt te drucken, ende haer sulcke Stemmen te accommoderen, die Ian, en alle man bekent zijn. Neemt dan aen, Goetgunstige leser, Godtvruchtige Sanger, dees' Geestelijcke Liedekens op alle Sonnendagen, ende geboden Feestdagen van 't ronde Iaer: Gebruyckt die, bidd' ick u, tot meerder Lof, Eere, ende Glorie Godts, ende sijner Heyligen: tot geestelijck Vermaeck van u selven, ende tot Stichtinge van u evemensch: Wensche uwe E. door dese, vervorderingh van sulcke Deughden, als alhier door Christi, ende sijner Heyligen exemplare Woorden, ende Wercken, voor-gestelt werden. |
|