Warmte
Mahler heeft "Das Klagende Lied", de enkele compositie zijner jeugd, welke hij niet vernietigde, tweemaal omgewerkt.
Het stuk had dus een bijzondere persoonlijke beteekenis voor hem, het biologeerde hem, hij kon er niet van scheiden. Ik vermoed, dat in de jaren toen hij het schreef, de betooverende dageraad des kunstenaars boven zijn leven zweefde, dat hij dien rijzenden, goddelijken gloed immer herkend heeft uit zijn muziek dier dagen, en dat hij dien dageraad met voorliefde bij zich zelven veraanschouwelijkte, bestendigde door "Das Klagende Lied".
Een hart, een warm hart is meer waard dan alle technieken en andere koninkrijken der aarde. "Das Klagende Lied" is onvolmaakt en Mahler had zich vastgewroet in den tekst, die hem zoozeer gemeenzaam geworden was, dat hij vergat hem duidelijk uit te spreken voor de buitenstaanders. Doch het heele oeuvre van Richard Strauss, die een groot componist is, lijkt mij te geef voor het eene, onvolmaakte, Klagende Lied van Mahler, die een groot mensch was. Daar is steeds in de vroege zoowel als in de late werken der meesters, zij mogen Beethoven, Berlioz, Wagner of Debussy heten, één ding herkenbaar: de warmte. Zij kunnen zich in sommige onderdeelen vergissen, zij vergissen zich nooit in dat eene eenige wezenlijke: de warmte. En wat doet men in het leven niet voor een beetje warmte? Het is ook zoo iets zeldzaams, zoo iets boven alle mate wonderlijks, dat de opeenvolging, de samenklank van een paar tonen kan verheven worden tot de orde en tot het mysterie der energieën, der levensbronnen....