Bijdragen aan diverse periodieken 1950-1967

[Een atoom-basis in Nederland?]

[geschreven voor De Waarheid, vermoedelijk niet gepubliceerd]

Het komt mij voor dat de kwestie of Nederland een atoom-basis zal oprichten, tot dusverre niet met voldoende zakelijkheid en scherpte is onderzocht.

Tot ons alles belang moet dit probleem beschouwd worden zonder enige sentimentele of ideologische overweging maar van een zuiver pragmatiek en rationeel standpunt.

De vragen waarmee wij te rekenen hebben luiden deze:

1^o	In hoeverre is een atoom-basis hier te lande strategisch nuttig?
2^o	In hoeverre is zij onmisbaar?
3^o	In welke mate is zij gevaarlijk?
4^o	In welke mate is zij vermijdelijk?

Op vraag 1 kan slechts geantwoord worden met een ontkenning. Ons land immers is te klein van oppervlakte om er een atoom-basis te verbergen of verborgen te houden. Een H-bom of een C-bom, geworpen op het approximatieve middelpunt van ons territorium, zal over ons gehele land iedere atoom-basis buiten werking stellen, waar zij zich ook bevindt.

Hoe nauwer de Russen zich omsingeld zien, des te meer zullen zij zich bij het eerste ernstige alarm genoodzaakt achten tot preventieve maatregelen om de wapenen die zij het ergst vrezen grondig uit te schakelen.

De Russen hebben daarbij een enorme voorsprong, waarvan wij ons, schijnt me, niet genoegzaam vergewissen.

De Russen namelijk kennen de gesitueerdheid van alle Europese atoom-bases, terwijl de hunne daarentegen wegens de kwasi-onbegrensde uitgestrektheid en bebostheid van hun achterland, ons onbekend blijven. Zonder enige twijfel zullen zij een Nederlandse atoom-basis met voldoende nauwkeurigheid voor een H-bom weten te localiseren. Zonder enige twijfel ook zullen zij de machtigste projectielen gebruiken om onmiddellijk een definitief resultaat te bereiken. Zij hebben aanzienlijk meer kansen dan hun tegenstanders om raak te slaan. Voorzichtigheidshalve en logischerwijze moeten wij admitteren dat tegenover iedere nieuwe of reeds oude Europese, Afrikaanse, Klein-Aziatische of Japanse atoom-basis ergens in het Russische achterland een repliek zal worden opgesteld in de vorm van zorgvuldig afgestemde geleide raketten, die op het uur U allen tegelijk zullen vertrekken naar hun doel en die niet achterhaalbaar zijn doch altijd treffen. Wanneer aldus de naaste periferie van Rusland geneutraliseerd zal zijn, zullen de Russen nog over ruimschoots tijd beschikken om Amerika onder schot te nemen.

Uit deze consideraties waartoe vraag 1 ontegenzeggelijk noopt volgt even onweerlegbaar het antwoord op vraag 2.

Reeds wegens de uiterste kwetsbaarheid van ons grondgebied is een atoom-basis in Nederland onverdedigbaar en bijgevolg overbodig. De betwijfelde diensten die zij in het gunstigste geval kan bewijzen, zullen tegen onmetelijke offers tot welke zij automatisch voert, niet opwegen. Want let wel: Omdat de Russen niet kunnen weten van welke punt een eventuele aanval uitgaat zullen zij zich gedwongen oordelen om alle bekende atoom-bases zonder uitzondering of onderscheid onverwijld onschadelijk te maken.

Uit de objectieve overwegingen betreffende vraag 1 en 2 vloeit wederom werktuigelijk het antwoord voort op vraag 3.

Een atoom-basis brengt Nederland in rechtstreeks contact met een dodelijk gevaar waartegen geen afweer en geen uitweg bestaat. Des te minder afweer en uitweg bestaat er hier voor ons daar wij èn wegens onze bevolkingsdichtheid èn wegens onze geografische ligging in een klem zitten, als vissen in een net.

Theoretisch is dit extreme en bijna doelloze gevaar nu nog afwendbaar. Of wij het practisch zullen vermijden zal afhangen van onze realiteitszin, van de graad onzer verblinding, van de graad onzer instincten van zelfbehoud.

Ik heb deze afgrijselijke beschouwingen, die niet zedelijk zijn maar redelijk, geschreven met de hoogste afkeer. Ik zou ze ongeschreven hebben gelaten indien het geweten mij niet verplichtte om het mogelijke te beproeven tegen een onheil dat wij nodeloos bezig zijn over ons af te halen. Zoals de afgrond de afgrond roept, zo zal de atoom-basis de atoom-bom roepen.