Ignaz Friedman
Deze, ons tot heden onbekende pianist, die hier gisteravond, in de kleine zaal van het Concertgebouw, optrad, met een uitsluitend aan Chopin gewijd programma, vond daar een talrijk publiek, dat het hem niet aan succes heeft laten ontbreken. Geen wonder. Hij beschikt over een schitterende techniek, die geen moeilijkheden kent, zijn toongeving is edel en rijk aan schakeering, de voordracht warm en vol kleur. Deze ontegenzeggelijk groote qualiteiten gaan echter vergezeld van andere, die men voor een deel zou kunnen verklaren uit Friedmans Duitschen aard. Hij overdrijft, geeft te vaak van het goede te veel. Ongetwijfeld is de kunst van Chopin er eene van sterke tegenstellingen: himmel[hoch]jauchzend und zum tiefsten betrübt, en vraagt zij een haast improvisatorische voordracht, maar de vrijheid moet nochtans gebonden zijn en de wisselende stemmingen willen voortbewogen zijn door een stroom, die ze tegen willekeurige gevoels-uitgelatenheid waarborgt. Friedman, die nog jong is en vol jeugdig vuur, gaf zich naar het scheen zoo impulsief, dat de schilderij wel eens barok werd. Dit voelde men, met name in de grootere werken en reeds dadelijk in de Sonate opus 58, die door het karakter van den kunstvorm, waartoe zij behoort en al moge die vorm door Chopin met souvereine vrijheid behandeld zijn, de uitvoering aan een bepaalden stijl bindt. In de kleinere werken, de étuden bijv., was het gevaar den stijl te verbreken, door te zware contrasten en accenten minder groot of uitgelaten en hier heeft Friedman ons in menige zijner voordrachten een onvermengd genot geschonken. Een zeer begaafd klavierspeler - dit is onze slotsom - die, den storm en drangtijd nog niet te boven, bij rijper worden van den geest, tot meer bezonkenheid zal komen in zijn opvatting en voordracht.
De menschen van thans worden gestadig ongeduldiger en nerveuser. Er zijn er, die het meer kwelling dan genot vinden om gedurende vier uur in den schouwburg te moeten vertoeven en die Wagner's werken steeds mooier gaan vinden naarmate er meer in geschrapt wordt. Voor die ongeduldigen van aard is uitkomst nabij. De heeren Paul Franck en Ernest Mathé te Parijs, hebben op verzoek van de zangeres Cécile Thévenet een opera gecomponeerd. Cleopatra, waarin een pakkende episode uit het leven van deze beroemde Koningin behandeld wordt, en die in het geheel precies.... twintig minuten duurt. Binnenkort zal het werk vertoond worden en zoo het bijval verwerft, zal men het met deze gecondenseerde opera ook te Weenen en Berlijn probeeren.