| |
| |
| |
Bijlage II
Brieven aan J.K. Verbrugge
A. - Brief van kunstschilder G. de San.
Rome, den 16 september 1782.
Mijnheer Verbrugge,
Het konstlievende voetsel, dat wij soo langen tijd tsaemen hebben genoeten van den konst-beminnenden heer Legillon, en gedoegt niet van desen tijd stilswijgende te laeten voorbij gaen sonder aen ulie kenbaer te maeken dat ik den 15 deser het geluk heb gehad van op de pauselijke Academie eene van de ses prijsen te hebben bekomen in het wostelperck van de 3 konsttenaers die naer deselve hebben geconcoureert, hetwelke voor sterke blijkens sullen dienen van mijne voortganck, hetselve van ulie verhoopende alsook den staet uwer welstant die ik van mijnen kant versekeren.
Het heeft mij verwondert te vernemen dat ulie tot Antwerpe woonachtig sijt, hetwelke mij soude verhuegen te vernemen hoe gij u aldaer bevindt. Waermede ik blijve uwen dienst-bereyden mededecipel, mijnheer,
UE. D.
G. DE SAN.
Rome, den 16 september.
P.S. Joufvrouw Verbrugge gedoegt van dit briefken als ulie schrift ulie soone over te willen senden, sult dien verplichten die hetselve versoekt. Blijve in hoop.
Adres op de rugzijde: ‘Aen mijnheer Verbrugge, achter het Boterhuys tot Brugge’.
| |
B. - Brief van kunstschilder G. de San.
Rome den 26 maerte 1783.
Mijnheer ofte volgens wederliefde konstlievenden broeder,
't Is altijdt waer dat d'afwesentheyd de klaerblijkenste son is der waere vrientschap waervan uwen toegesonden brief de waere pruef schijnt te geven en die mij met een weergaloose vergenoginge aenkondigt den gelukkigen welstant in dewelke ulie bevind in den Antwerpens helicon afgesondert der benidende Medusa-koppen uwer geboord-stad die onse
| |
| |
doodsters wilden sijn wanneer wij gevoet wieren met het eerste kragtgevende sog der konst.
Dies verhuegt het mij te vernemen dat onsen konstlievenden medebroeder van de Steene tot Antwerpen is aengekomen om sijn kragten te hernemen en de konst alsoo te brengen tot eenen volmachten stand onder wiens jock, dat ik dienke, hij al sugtende besweeken was. Hij doet wijsselijk want geen bequamer plaetse als die in het g'heel Nederlant om sig te voeden met hetgeen dat met regt mag genaemt worden het streelende soet der konst, want het is in die stad dat Rubens studie leeft en weergalment als eenen Apollon op den soeten Helicon onder 't getal der mededingende musen; het is in die stad, seg ik, dat sijnen geest moet geplant worden op den hoogsten trap der volmaektheyd voor het koluer en kloeken penceelslag waerin de Nederlandsche school verre overtreft die der andere weerelsdeelen en waermee ik ulie niet genoeg en kan aenmodigen te versterken; maer voor de andere deelen moet den aenjuck gesoegen worden uyt de kragt der oudheyd welkers blommen geplant staen in het onsterfelijk Rome waer dat er gesien wordt dat de schoone teekening niet alleen en bestaet in de kloeke penschreven maer in den schoonen ommetrek der menschelijke lijdmaeten en al d'ander deelen der teekening waarvan ons vaderland soo verre afwijkt dat maer de schaduwe van hetselve te vinden is in de werken van onse onsterflijke mannen.
Soo dan lieve broeders laet ons als eenige overblijfsels van onsen konstrijken vader onse kragten te saement voegen en door eene stadige oeffening tragten te overweldigen die die in onse vaderstad tot onse verplettering gestadige ruekvueren opofferen voor de woonstede des nijdts. Laet ons seg ik sig werpen voor den troon van de godinne der wijsheyd en aen haer door eenen stadige beploeging afsmeeken kragten bequaem om hunne ruekvueren te verdriven en hun alsoo sonder ons montgeklap te verbrijselen in de vraekspreuken van hun eygen laster; waermede ik d'eer nemen mij te teekenen, konstlievenden broeder,
Ulie oodmodigen ende konstbevlogenden medebroeder,
G. DE SAN.
P.S. Het sal mij verheugen van tijd tot tijd te vernemen uwen welstand als van onsen medebroeder die ik groete uyt het binnensten van mijn hert dat niet en is volgens de vooroordeelen van den gepasseerden tijd blijve in hoop.
Adres op de rugzijde: ‘Aen mijnheer, mijnheer Verbrugge, tot Antwerpen’.
| |
C. - Brief van kunstschilder G. de San.
Rome den 12 augusti 1783.
Mijnheer en konstlievenden broeder,
In hoop dat ulie den brief, die ik U over eenegen tijd al den kant van mijne ouders hebbe toegesonden, wel sijt beandigt, dient desen om ulie te laeten weeten dat ik in het concours der schilderkonst van den 13 juni 1783 in Parma den tweeden prijs behaelt hebbe dewelke bestaet in eene goude medaille weert 25 pont groote.
| |
| |
Het uitgegeven onderwerp der schilderie heeft geweest den roof van het palladium uit den tempel in Troien door Ulysses en Diomede maer niet volgens de afbeelding van eenen Vergilius want de members der voornoemde academie siende dat het onderwerp te eenvoudig soude geweest sijn heeft dezelve doen verrijken door eenen Troiaen doodliggende in den tempel en eene slaeve die Ulysses ondersteunt om het palladium van den autaer af te rucken.
Den eersten prijs is behaalt door mijnheer Gaspard Landi van Plaisance.
Het onderwerp of vragestuck voor het jaer 1784 is Dalila die Samson door haer bedrog overlevert in d'handen der Philistinen.
Dus niet over sijnde waermede ik soude dunken uwe nieuwsgierigheyd te konnen voldoen sult mij verpligten is het saek dat ik eens eenen brief mag ontfangen met versekering uwer welstand alsoock van onsen konstlievenden medebroeder die ik versoeke van te willen deelachtig maeken van desen brief. Waermede ik d'eer neme te blijven in hoop uwer welstant als van onsen medebroeder hetzelve van mijnen kant versekerende door mij oprechtelijk te teekenen te sijn en te blijven met allen offer van dienst, mijnheer en konstlievenden broeder,
Ulie oodmoedigen dienaer
Gerardus DE SAN.
P.S. Joufvrouw Verbrugge versoeke vriendelijk van dit briefken uwen soon te beandigen sult mij grootelijkst verpligten.
En dat ik dit soolange naer het concours kenbaer maeken is omdat ik maer over twee dagen de brieven van d'academie hebbe ontfangen met den segel en getuigschrift van mijn prijs.
Adres op de rugzijde: ‘Aen mijnheer, mijnheer Verbrugge, konstschilder tot Antwerpen’.
| |
D. - Brief van kunstschilder G. de San.
Rome den 29 december 1783.
Mijnheer en konstbeminden medebroeder,
Het waere te veel afwijken van den weg der vriendschap waer het nieuw jaer liet beginnen sonder het ulie als aen onsen konstlievenden medebroeder op het alderste volmaecksten toe te wenschen vervoelt door alles dat ulie geest in wetenschap en konst kan brengen tot den hoogsten trap der volmaektheyd bequaem te doorbreken den duysteren nevel die ulie mij schrijft nog is bedekkende en voors te brengen een ligt dat van jaer tot jaer sijne straelen met meer luster uitschiet tot den tijd u overlast van lof en eere bringt door het lot der stervelingen tot het insig van uwen schepper. Dit sijn de wenschen van dien die met alle vrientschap in hoop blijft uwer welstant als van onsen medebroeder die ik versoeke voor mij te willen groeten en met alle teerhertigheyd de boevengemelde wenschen toe te voegen. Dus blijve in versekering mijnder welstant, mijnheer en konstbeminden broeder,
u oodtmoedigen en dienstbereiden medebroeder,
G. DE SAN.
P.S. Het geuegt mij nog dat ulie mij versoegt hebt om te weten wie
| |
| |
tot Room de bequaemste lantschapschilders sijn. Siet hier de naemen: Broedse, du Crou, Jan Cortos, van Loo, Moora. Al dese sijn mannen van veel bequaemheyd maer al hun schilderien sijn grisde en verre afwijkende van die der houde Nederlanders. Daerom lieven medebroeder versterckt U met hetgene hun ontbrijkt, dat is coleur en schoone teekeninge der beesten en 'k en twiffelen niet of uwe neestigheyd sal U brengen tot eenen hoogeren trap. Blijve hierboeven gemelt seer lieven medebroeder.
'k En weet niet wat dunken dat ik van onsen konstevader geen antwoorde en bekomen op den brief die ik hem geschreven hebbe den tijd van mijne bekoomen prijs.
Adres op de rugzijde: ‘Aen mijnheer, mijnheer Verbrugge, konstschilder tot Antwerpen’.
| |
E. - Brief van kunstschilder G. de San.
Rome den 18 december 1784.
Mijnheer en waeren vriend,
Ulie leerhertigheyd in het ontmoeten der waere vriendschap doet mij sien en kennen de costelijkheid van uwen geest in het doordringen en naspeuren van de soete gulde spreuken der oude wijsen. Hetselve soude mij beschuldegen in 't afwijken der waere sedetugt waer het saeke ik den tijd van het nieuw jaer liete beginnen sonder hetselve ulie als onsen medebroeder die ik van herten groeten tselve toe te wenschen volgens den middagson van onse vriendschap, in dewelke ik hoope eens 't geluk t'hebben ulie weesentlijk te verseekeren dat ik seer waerlijk ben, mijnheer en waeren vriend,
ulie oodmoedigen en dienstbereiden dienaer,
Gerardus DE SAN.
P.S. Ulie word van herten gegroet door mijnheer Winkelman die alhier sigten weinegen tijd is aengekomen tot het oeffenen der schilderkonst.
Het soude mij verheugen den staet te vernemen van onsen medebroeder in het oeffenen der konst en onder wiens wieken hij sig versterckt. Adieu.
| |
F. - Brief van het bestuur van de academie te Gent.
Mijnheer,
Onzen mede-directeur d'heer van Pouke, heeft heden ter vergaederinge overgebragt uw konststuk met hetwelke UE. onze akademie gelieft te vereeren; wij nemen het met veel genoegen aen en wij hebben d'eere UE. daerover onze dankherkentenisse te betuygen: uwen waeren iver zal ons geduerig voor oogen zijn en wij zullen altijd uwe mildaedigheyd gedenken; uw konststuk is alreeds in onze zael tot cieraed en voorbeeld
| |
| |
geplaetst en wij hebben van uwe gift eene eerlijke melding op onze boeken gedaen.
Wij blijven met eene bezondere achting, mijnheer,
UE. dw. dienaeren,
De President en Directeurs der Akademie van teeken- schilder- en bouwkunden binnen de stad Gent.
Ter ordonnantie als greffier:
F. VAN BRAECKEL.
Gend, uyt onze vergaederinge den 28 November 1795.
Mijnheer J.C. Verbruggen, konstschilder tot Brugge.
| |
G. - Brief van August Legillon.
Brugge den 30 juni 1810.
Mijnheer,
Ul. sult hierachter vinden al dat ik kan seggen van hetgeene Ul. mij versoght hebt. Noghtans waer 't saeke Ul. nogh meerder klaerheydt dies aengaende begeerde, belieft het mij maer te laeten weten Ul. sult mij altijdt bevinden gelijck ik de eer hebbe van te zijn,
Ul. oodmoedighsten en dienstwilligsten dienaer,
Aug. LEGILLON.
1) | Een stuck op panneel, hoogh 17 1/2 duym en breet 15 duym. Het verbeelt een overblijfsel van een antique gebouw waerin eene boerin gekleet op sijn Italiaensch van een half voet proportie hebbende eene waterkruyck in de hand daerbij een wit peert met twee baggen waerin een levende kalf; daernevens eenen ezel die het hoye eet uyt eene van deselve baggen. Achter den ezel siet men het hooft van eenen boer en van vooren staet eenen hondt, eene Italiaensche geyte en twee liggende schaepen, alles alleenelijck verlight door een schetterende sonnelight dat al boven inkomt door eene openinge in het gewelf. Het is een extra schoon stuck gemaekt tot Paris anno 1787 en wort van sommige genomen voor het beste dat hij geschildert heeft. Het heeft gedient tot sijn agreatiestuck voor de Koninklijcke Academie tot Paris. |
2) | Een stuck op panneel hoogh 12 1/2 duym en breet 17 1/2 duym. Verbeelt het binnenste van eenen stal waerin men siet eene boerin figuur van 4 1/2 duym proportie die haer kleyn kint stelt op eenen ezel. Van vooren is eene liggende ende eene staende geyte. Van achter siet men eenen boer die recht sit op een bed; ook eene ezellin die aen de kribbe staet met haer jongh. Dit is alles verlight alleenelijk door een helder sonnelight dat door de openstaende deur en eenen kleynen venster komt. Is een schoon en aengenaem stuck geschildert tot Paris anno 1785. |
3) | Een stuckjen op panneel hoog 10 duym en breet 14 duym. Is een gesight uyt het bosch van Fontaineblau verciert door eenen sittenden jongen en twee koyen van de proportionneele hoogte van 3 1/2 duym. Dit is een allersoetste stuckjen gemaekt 't jaer 1786 tot Paris. |
| |
| |
4) | Een stuck op paneel, hoogh 17 1/2 duym en breet 25 1/2 duym, verbeeldende de beestemarckt tot Rijssel vervolt met boeren, ossen, kalveren en honden. Van achter siet men den molen van het hospitael-generael en op sijden sit eene vrouw die dranck verkoopt. |
5) | Een stuck op doek, 15 1/2 duym hoog en breet 21 duym, verbeelt een bergachtigh lantschap, gestoffeert met eenen boerenjongen, die op de fluyt speelt, daer twee sittende boeren met groot aendaght naer luysteren. Daernevens sijn drije koijen, eene geyte en twee schaepen. |
6) | Sijn stuck van receptie in de konincklijke Academie tot Paris, waeraf hij member wiert op den 30 mai 1789. Is ontrent van de groote als het bovenstaende ende verbeelt het binnenste van eenen stal, alwaer men siet twee figuren van vrouwen, een wit peert, eenen ezel, eene Italiaensche geyte en eenen hond, die alleenelijck verlight worden door een helder sonnelight dat al boven komt door de balken van het gebouw. Dit stuck is in de bovenstaende Accademie. |
Alle de bovenstaende maete is volgens de Brugsche voetmate.
Jan François Legillon, geboren 1 september 1739, stierf jongman tot Paris op den 23 november 1797.
Adres op de buitenzijde: ‘Mijnheer, mijnheer Verbrugge in de Nieuwstraet tot Brugge’.
Verbrugge schreef onderaan deze brief: ‘Mr Legillon, Mr. Duck, Mr. Odevaere moeten hieraghter volgen want zij in tijds niets gegeven en zijn en moeten laeter ingevoegt worden’.
| |
H. - Brief van kunstschilder Jozef de Meulemeester.
Rome den 18 February 1816.
Ik begeerde van overlange Ul. te schryven, mijnheer Verbrugge, maer mijne groote besighoudinge met mijn werk heeft mij van dit vermaek beroofd. Weest verzekert ik dikmaels gedagt hebbe op het versoek van den zeer eerweerden heer de Schieter zaliger en tot verzekering raede Ul. van van mijnentwege te gaen tot den edelen heer sijnen broeder d'heer Maelstapple die ongetwijffeld zedert meer als een maend die dingen kan ontfangen hebben die gijl. mij vraegt en afgesonden geweest hebben door d'heer abbé de Sambussy aen d'heer van Praet, bibliothecaris van de Koninglijke Bybliotheque tot Paris om voorders te behandigen aen d'heer Maelstapple. Indien zulkx niet toegekomen is men zoude ook konnen vraegen aen den zeer eerweerden heer Florentinus le Barbier of hij niets ontfangen heeft van de gevraegde zaeken die mijnheere den abbé de Schieter gevraegt heeft zoo niet mij duncke dit zeer haest zal arriveren vermidts ik er gedeurig van handelen immers al waer ik kan dienstig zijn spaert niet uwen oodmoedigen dienaer.
Jos. DE MEULEMEESTER.
Adres op de rugzijde: ‘Monsieur, monsieur Verbruggen, peintre artiste à Bruges’.
|
|