Gedenkweerdige aenteeckeningen

Brugse kroniek over 1765-1828

1808.

1 January. - Op Nieuwjaerdag met den noen, wanneer de militairen gewoon zijn de wachten af te lossen, heeft den generael Sarazyn, commandant van het departement der Leye, sijne soldaeten geordonneert de sedentaire garde af te lossen, tot groot vergenoegen der inwoonders, naerdat hij gesoliciteert hadde bij den minister der binnenlandsche zaeken om de afdankinge der zelve garde te bekomen, in faveur der inwoonders van dit departement, niettegenstaende dat mijnheer den prefect alles dede om die in wezen te houden, waerom den generael genaemt wierd den vriend der inwoonders.

13 Januari. - Alhier is heden ingekomen de garde mobile van dit departement, komende van St. Omer, afgedankt en ontslagen van dit borgerlijk last, waerover alle benouwde herten met blijdschap vervolt zijn geweest en de geïnterresseerde met grammoedigheyd.

14 January. - Des avonds, quart naer 4 ueren, is er alhier opgekomen uyt den westen eenen zeer fellen windt, die alhaest tot het stormen aenleyde en gedeurt heeft tot in den morgenstond om 9 ueren van den 15en.

15 January. - Alsdan hebben wij vernomen dat het waeter tot Oostende in de stad twee voeten hoog gestaen heeft, waerdoor alle kelders en wynckels vol zijnde, groote schaede veroorzaekt heeft. De Landpoorte was ingestort. Het garnizoen was in activiteyt om de voordere onheylen te voorkomen door hulpe toe te brengen aen de doorgespoelde platsen der zeedycken, waerdoor

[p. 31]

veel land onder water stond alsook de schorren.

Tot Blankenberge zijn er twee kanons weggespoeld van hunne standplatse, maer zijn met touwen weder uytgetrokken.

De tijdinge van Vlissinge was zeer alarmant. De helft der stad stond onder water. Den bode van Brugge naer Vlissinge heeft hier gezeyd alsdat hij 24 ueren op eenen zolder gezeten heeft sonder eten of drinken, alsdat hij door den commandant een stuck brood toegezonden was en een weynig water, want het water was bedorven. Hieruyt is genoeg te oordeelen wat de inwoonders geleden hebben. Er wierd een relaes gedrukt van de rampen dier stad in dezen voorval.

20 January. - Heden heeft den hoogweerden heer Broglie, geboren 1766, gewijd bisschop 't jaer 1805, sijnen plegtigen intrede gedaen in deze stad Brugge als bisschop van deze diocese. Hij wierd quart naer vier ueren ontfangen op het kleyn speelgoed van mijnheer Serweytens Dherbe op den steenweg van Male, waer de pastores dezer stad naertoe gereden waeren, benevens de musique van de Garde National, al in uniforme, en een deel der gensdarmes tot 't sluyten der marche. Sijnen intrede is geschied als volgt. Door de Cruyspoorte langs de Langestraete, Hoogstraete, Philipstockstraete, over de Groote Mart en Steenstraete naer het bisschoppelijk huys, recht over St. Salvatorskerke, alwaer den meyer hem gecomplimenteert heeft. Het spelen van den beyaerd en het geluyd van alle de klokken, maekten den toeloop zeer groot. Om zeven ueren 's avonds begonnen wederom alle de klokken te luyden tot 8 ueren en van 8 tot 9 ueren den beyaerd, waermede de feeste eyndigde.

February. - Op 't eynde van February wierd opnieuws door den prefect herstelt de Garde National tot het doen der stadswaght, faute van troepen in deze stad.

2 Maerte. - Op Asschenwoensdag wierd alhier de loting begonst voor de gevraegde requisitie tot het completeren van 80.000 mannen. Deze requisitie was op het jaer 9 genomen, zoo dit was een jaer in voorloop.

29 July. - Dezen dag begon ik de alderschoonste rijve van het Heylig Bloedt naer de natuer te maeken in waterverwe. De rijve was vier voet 6 duym en ½ hoog en door de twee voet breed en heb er wel 8 blaeren pampier mede vervolt. Alle stucks zijn schoon geëyndigt. De beschrijving hieraf is wijdloopig opgesteld op mijn memorial⁽¹⁾.

Item in September 1808 wierd gevraegt nog 80.000 mannen, die in October vertrokken zijn.

Op den 22 November wierd de Lucasfeeste gehouden in het stadhuys van de heeren geassocieerde der Academie binnen Brugge. Op welke feeste door mijnheer Pieter van Lede, kerkmeester van St. Salvators en nieuwelijnkx confrater der Academie, present gedaen [wierd] aen dezelve Academie van het portrait van de vrouw van Jan van Eyck, welk portrait van Eyck gemaekt hadde tot preufstuk onder 't corps der schilders dezer stad, en diensvolgens altijd berustende had geweest in Schilderscapelle tot den tijd van haere vernietinge, en daernaer ten huyse van den laetsten deken der groefschilders, sieur Coppyn. Dezen deken gaf het mij in handen, om er eene copye naer te maeken; hetwelk ik dede met swart en rood crayons, alsoo in teekeninge naest betrekkende aen het coleur, en doet alsoo een zeer goed effect. 't Is in dezen tijd alsdat den bovengemelden het diversche keeren gezien heeft t'mijnen huyse; twelk hem waerschijnelijk het gedaght heeft doen krijgen van hetzelfde

(1) Zie: Catalogus van Verbrugge's werken onder nr. 253.

[p. 32]

portrait te acquireren, om het aen de Academie te vereeren en daerdoor vast te heghten aen deze stad, waer het geschildert was⁽²⁾.

In dit jaer wierd mijnheer Kinsoen gejont den eersten prijs als portraitschilder en de groote goude medaille wierd hem gegeven au Salon 1808, alwaer hij ten toon gesteld hadde tot Parijs eenighe portraiten van de keyzerlijke familie. En wierd in tzelve jaer benaemt als eersten schilder van Jérôme Bonaparte, alsdan konink van Westphalien. En ten dien tijde de voornaemste konstenaers van de hoofdstad van Vrankrijk belast zijnde te schilderen de portraiten tot de voeten der veldmarechals en ministers, mijnheer Kinsoen wierd belast door het gouvernement te maeken het portrait van den prince de Corvo, nu koning van Sweden, en van den minister Dejean. Het was ontrent dezen tijd dat mijnheer Kinsoen benoemd wierd medelid van d'Academie van Brugge en van het Koninklijk Genoodschap der schoone konsten van Gend.

In dit jaer in de delfinge van de Damsche Vaert wierd gevonden eenen sabel van eenen krijgsman. Dezen sabel was lank en hadde een garde-main.

Dit jaer wierd ook gevonden tot Oostende twee goude vliezen onder het zand. Zij waeren van massif goud en dienen voor verciersels aen de remonstrantie van de parochiaele kerke tot Oostende.

Tot Aerderijk in February is gevonden eene zeer schoone medaille van 270 [jaer] naer Christi komste. Zij was met het portrait van den keyzer Aurelianus en eene inscriptie rond: ‘Aurelius Caesar’. Al den anderen kant eene figuere vóór eenen anticken altaer doende offerande. Daer waeren 6 medaillen. De tweede medaille was van Divae Faustina met haer afbeeldzel en al den aghterkant eene gedrapeerde vrouwe. De derde was eene medaille van den keyzer Adrianus van 't jaer 117 naer Christi komste. Op dezelve was zijn afbeeldsel met zijnen naem daer rond. Al den anderen kant eene gedrappeerde figuere met eene blom in de hand; daer was eene inscriptie in 't rond: ‘Spes P.R.’. Deze stuckskens waeren zeer dick in 't goud, wel 4 Louis dick.

Wierd ingesteld op den 22 September, door Zijne Hoogweerdigheyd Mauritius Joannes Magdalena de Broglie, bisschop van Gend, de hernemende confrerie van de Goede Dood binnen deze stad van Brugge. Zij hadde voortijds geweest bij de eerweerde paters Jesuïten tot het jaer van hunne supressie. Zij hebben de laetste rekeninge gedaen voor de commissarissen van de keyzerinne en koninginne Maria Theresia ten jaere 1773. Den bisschop stelde dit vast ten dezen daegen in zijn paleys tot Gent en becraghtigde hetzelfde door zijnen onderteekenden bevelbrief, die alhier toegezonden wierd aen mijnheer J.A. Buydens, pastor der parochiaele kerke van O.L. Vrouw alhier.

October. - Op den achtsten dezer begon de eerste octave van de Goede Dood onder den tytel en bescherminge van de Onbevlekte Maegt en Moeder Gods Maria. Den instelder van het eerste sermoen op den 8en, was den R.P.J.B. Scheerlynck, die de laetste rekeninge ook onderteekent hadde en was den langst levenden van het convent alhier. Deze octave is zeer luysterlijk geviert geweest, omdat eenider wilde mede deelagtig zijn van zoo eene schoone en christelijke installatie.

(2) Bovenstaande alinea werd gepubliceerd door A. Viaene, Het portret van Marareta van Eyck, in Biekorf, tom. LIV (1953), blz. 19.