Spiegel historiael. Vijfde partie. Deel 3

[p. 51]

tekstkritische noten

Opschrift: hem is in het hs. boven den regel geschreven; daer hs.: der 1341 u hs.: nu 1345 ute vare hs.: utevare 1353 een hs.: .i.

Hoe hem die keyser d[a]er op wilt beraden .xxi.

Dus es die keyser van hem gegaen
Om hem te beraden daer op saen.
Hi ontboet die heren te heme
Ende seide: ‘Ghi, heren, ic verneme
Dattie stat haer op wilt geven,⁺
Ende mi hebben om stat ende om leven,
Die cardenale gebeden mede.
Ontsecgic nu hare bede,
Dat mochte mi lichte scaden,
Nu siet, gi, heren, wat wildi raden?’⁺
Si seiden hem: ‘Donket (n)u goet,
So es ons lief datmen doet,
Maer neemt goede gisele, here,
Ende doet die mure slichten ere,
So dat m(a)er ute vare ende in,⁺
Of hem yet verkeerde die sin,
Gelijc dattie van Pergama dede.¹³⁴⁷
Dit rade wi, here, dat gi doet mede,
So selensi hem te meer ontsien,
Al wilden si yet achter tien,⁺
Want hets sulc in muer beloken,
Hi soude node iegen u stoken
Orloge, waer hi op een velt,
Al haddi noch also groet gewelt.’
Doen quam die keyser ten cardenale⁺
Met sinen genoten altemale,
Ende seide: ‘hi soude doen haer bede,
Maer hi moest hebben uter stede

+ (5)

+ (10)

+ (15)

1347 Pergama = Bergamo, zie vs. 845.

+ (20)

+ (25)

[p. 52]

 

Der meester heren ene pertie

1360

Te gisele, dat si gene scampie⁺¹³⁶⁰

 

Op mi en selen doen,

 

Noch en maken geen ocsoen.

 

Ende vort moeten si vellen mede

 

Die mure entie porte bede,

1365

Entie veste slichten daer na,⁺

 

So datter een wel overga

 

⁺ Dit moetense doen, dat verstaet,

 

Sal haers lives werden raet.’

 

Die noet doet oude quene draven.

1370

Eersi dit den keyser gaven,⁺

 

Haddens genoech teten binnen,

 

Si souden eer derven siere minnen

 

vii. iaer, dat wel verstaet,

 

Eer si angingen desen raet.

1375

Nu moesten sijt loven daer,⁺

 

Al waest hem in therte swaer.

 

Si anevingen dit te doene.

 

Dus wan daer die keyser coene

 

Ene die starcste stat ende goet,

1380

Ende dede daer vaen met overmoet⁺

 

Der bester [li]en vander stat,

 

Ende levertse oec na dat

 

Den [sc]hout vanden berge gereet,

 

Diese in vangenesse heeft geleet.

1385

Dus werd bere[ch]t Brij[t]s die stede⁺¹³⁸⁵

 

Om hare quade scalchede.

+ (30)

1360 scampie = smadelijke bejegening (afleiding van schamp = schimp, zie Verdam, M.W., VII, 298)

+ (35)

+ bl. 65 a.

+ (40)

+ (45)

+ (50)

+ (55)

1385 Brits = Brescia, zie vs. 743. - Brescia gaf zich aan Hendrik VII over den 18^den September 1311. Den 24^sten van dezelfde maand hield de keizer er zijne intrede (Constitutiones et acta imperatorum et regum, IV¹, blz. 655, in Mon. Germ. hist. Leges, IV).

[p. 53]

 

En(de) haddent die Cardenale gedaen,

 

Het waer anders met haer vergaen,

 

Want si hads wale verdient

1390

Dattie keyser was haer onvrient.⁺

+ (60)

1366 een hs.: .i. 1376 in therte hs.: int herte 1381 lien hs.: een 1383 schout hs.: hout. Lelong tas hout 1385 berecht hs.: berect: Lelong drukt berett; Brits hs.: Brics: Lelong teest Bryts.

Opschrift: Genevenward hs.: Geneven ward, ward in het hs. voluit 1393 Genevenward hs.: genevenw'd; vard hs.: v'd (cf. vs. 1024) 1402 Gelfen hs.: gelfen.