|
| |
| |
| |
Tongersdei, 18 augustus
‘Wêr gean ik hinne as ik dea bin?’
Dat frege ik oan Beppestyn, doe't ik acht jier wie en doe't ik foar de earste kear mei de noas op it feit drukt waard dat it libben fan in minske fergonklik wie. Dat oeral in ein oan komme soe, sels oan pake Jelle yn 'e bloei.
‘Dat wit ik net. Dat wit net ien.’
Ik wie ferbjustere. Beppestyn, dy't suver alles wist, dy't teminsten oeral har sechje oer klear hie en de antwurden foar't gripen, wist net, wêr 't ik hinne gie nei myn dea. ‘Dea is dea. Der is noch noait in mins werom kommen.’ It wie my fierste definityf.
Ik frege Ida itselde, doe't ik in pear wike op it eilân wenne om't Beppestyn mei in kosthûs begjinne woe en gjin mot om 'e teannen brûke koe.
Ida hold har wat op 'e flakte. Se hie it dan wol oer in himel boppe de wolkens, mar se sei der ‘of sa’ achteroan en dat brocht my wer oan it twiveljen.
It wie my net konkreet genôch.
Ik kin net sizze, dat ik jierren lang mei it mystearje fan de dea en mei de einichheid fan it libben ompakt ha. It is noait in kompleks of sa fan my wurden, want dan soe ik lige.
Sa no en dan kaam it my wer ris yn 't sin. As wy blommen nei pake Jelle syn grêf brochten, dy't Beppestyn dan foar de gelegenheid yn 'e stêd kocht. Rottekrûd-djoer, want
| |
| |
pake Jelle syn stjerdei falt altyd yn 'e winter en dan binne de blommen djoer.
Doe't ik mei Anneke net mear oer trouwen en oer bernkrijen prate koe om't se dan op slach oanstriid krige de finger yn 'e kiel te stekken, hawwe wy it tegearre mei it mystearje fan de dea besocht. Wy kamen der net út.
Dêrom frege ik it oan Sanne, doe't er krekt by ús wie. Ik seach heech by him op. Hy woe net mei syn heit-en-dy nei Texas, dat fûn ik hiel bysûnder en hy wie al sechtjin jier en hie op syn manier oeral ferstân fan.
‘Wêr bliuwst ast dea giest, Sanne?’
‘Dan wurdst begroeven. Of wolst leaver kremeard wurde? Dat kin ek.’
It wie my fierste absolút.
‘Stof zijt gij en tot stof zult gij wederkeren,’ lies Jehannes út 'e bibel nei 't waarm iten.
Ik gie op in jûn nei boppen, nei Jehannes. Hy spatte tusken de kaarten fan tsjerketuorren wei, as die er hiel wat sûndichs, sa kjel waard er fan myn stim en myn holle boppe it trepsgat út.
‘Asto dea giest? Do giest net dea.’
‘Alle minsken geane dea, Jehannes!’
‘Do bist der ommers noch mar krekt. Do bist noch in bern.’
‘Ik bin al sechtjin jier!’
‘En al ûngesteld,’ tocht ik der achteroan, mar dat sei ik net lûdop. Jehannes soe miskien net witte, wat dat krekt yn hold. Yn alle gefallen, ik wie net mear in bern.
Ik siet dy jûn by Jehannes op 'e souder. Wy plakten kaarten fan tsjerketuorren yn in album en praten ûndertusken tegearre oer myn lichem en myn siel.
‘It lichem stjert, mar de siel libbet troch,’ sei Jehannes.
‘Wat is dat dan, Jehannes? De siel?’
| |
| |
Hy hie it oer wite en swarte minskesielen, mar dêr waard it net folle dúdliker fan. Ik fûn it slim om te leauwen, dat de siel - wat dat dan ek mar krekt wêze mocht - fierder libbe, hoewol't it lichem der net mear wie.
‘Kinst dy siel ek sjen, Jehannes?’
‘Nee, dy is ûnsichtber.’
‘Dan leau 'k it net.’
‘Krekt as mei de radio,’ sei Jehannes.
‘De radio?’
‘Ja. Der binne ommers altyd útstjoerings yn 'e loft, ek al hast de radio net oan.’
Dêr tocht ik oer nei, mar ik koe it net begripe, om't ik fisueel ynsteld bin, dat doe treau er my nei it dakrút en wiisde nei de nacht.
‘Sjochst al dy stjerren?’
Ik knikte, dat ik se seach. Hy woe my lykas Abraham út de bibel oan it tellen ha, mar dêr seach ik fan ôf.
‘Untelber,’ sei ik.
‘Just! Achter dy stjerren binne wer oare stjerren, dyst net sjen kinst, sa fier fuort. Mar se binne der dêrom wol.’
Ik wie noch net tefreden. Ik hie noch net in dúdlik antwurd op myn fraach krigen.
‘Wêr giet myn siel dan hinne, Jehannes?’
‘Dyn siel?’
Hy seach my in pear tellen op en del oan, as ûndersocht en hifke er myn siel op 'e kleur, de mjitte, it gewicht.
‘Dyn siel? Nei de himel,’ sei er doe.
Yn it skaad fan de nageltsjebeam, wylst de simmer as in hege muorre om my hinne stie, oertocht ik dy middei it befolkingsfraachstik fan de himel.
Ieuwen en ieuwen lang wiene der minsken berne en wer stoarn en al dy miljoenen, miljarden minsken hiene in siel, dy't neffens Jehannes bestean bleau, ek al wie it
| |
| |
lichem fergien.
Op in dei soe it hiele hielal nochris fan boppen komme, mei stjerren en al, sa swier moast de loft fan de sielen wêze. Dat soe dan wol de jongste dei wêze.
De wite minskesielen giene nei de himel, sei Jehannes. En de swarte dan? Dêr hie er mei gjin wurd oer praat. Giene dy soms nei de hel?
Wêr wie de hel? Wat wie dat: de hel? It kamp yn 'e oarloch, wie dat soms de hel?
Ik stjoerde al dy fragen nei de loft, mar dy bleau like blau en like fier fuort, sels de skieppewolkjes wiene der net mear.
‘Wêr gean ik hinne as ik dea bin?’
Dêr wie dy fraach wer. Wêrotn kaam dêr gjin antwurd op?
Ik seach nei myn hannen, dy't swart fan de modder wurden wiene. Yn 'e palm fan myn rjochterhân stie it ferrin fan myn bestean op ierde ôftekene. De haadline, de hertline, de libbensline. De lêste wie aardich djip en lang. Oan myn hannen te sjen, soe 'k noch lang net dea gean.
‘Stof zijt gij en tot stof zult gij wederkeren.’
Jehannes mei syn nasaal bibellês-lûd. Ik woe net ta stof fergean. Ik woe libje.
Sanne skode de brommer troch de stege nei de bleek, sette 'm dêr op 'e stander, neist de gersmasine en rûn der in pear kear tefreden om hinne. In nije útlaat, seach ik wol.
Hy krige in foddige, fette lape, dy't him heal út de bûse fan de spikerbroek hinge, azeme op 'e lak en begûn te poetsen as moast er dêr de kost mei fertsjinje.
Syn T-shirt wie wiet fan it swit. Tusken de skouder-blêden wiisde in fochtich plak as in pylk nei ûnderen. As er him bûgde, wie der in bleat stik rêch te sjen.
| |
| |
Boppe yn de nageltsjebeam begûn in klyster te sjongen, mei hege, fibrearjende toanen, as antwurd op Theo syn fioele.
Dêr hie de siperske boarre op wachte. Hy kaam út 'e stege wei, skeukte de rêch tsjin de readstiennen muorre fan it hok oan en kaam, wer dwers troch Beppestyn har blommetún, op my ta.
Hy gie ticht by my sitten, krekt as bestie ik net en seach longerjend omheech, mei in wiidiepen, triljend bekje. Dea en libben.
‘De dea en it libben lizze like ticht by elkoar as de himel en de hel,’ tocht ik.
Sanne hold op 't lêst op fan poetsen, die in pear stappen tebek en skôge syn wurk as God de wrâld nei de seisde skeppingsdei.
En hy seach, dat it goed wie. Hy troppe teminsten de lape wer heal en heal yn 'e bûse en begûn it wyske fan de Beatles te fluitsjen.
‘Sanne!’
Myn stim trof him as in triuw yn 'e rêch.
‘Ferdomme! Sitst dêr al lang?’
‘Al in ivichheid.’
‘Witst dat Beppestyn om dy siket?’
‘Ja.’
Hy kaam wat erchtinkend op my ta. ‘Wat dochste?’
‘Neat. Tinke.’
‘Tinke?’ Hy frege it as wie dat it nuverste, dat in mins dwaan koe.
‘Hast in sinnestek oprûn of sa?’
‘Welnee, ik sit hjir yn 't skaad.’
‘Wat dan? Der is wat, dat sjoch ik oan dy. Hasto gûld?’
Hy bûgde him foaroer en ynspektearre myn gesicht.
‘Nee hear, hoe komst der by.’
‘Hast swarte fegen om 'e holle.’
Hy helle in shagpûdsje foar 't ljocht en boude in sigaret,
| |
| |
torpedomodel.
Ik koe him mei gjin mooglikheid fertelle, dat der ynienen in Oarepake yn myn libben fallen wie en dat ik fan de wize wie om't Beppestyn as in bern by de keukenstafel siet te gûlen. Dat soe er noait in kear leauwe. Ik leaude it sels mar amper.
Hy socht yn alle bûsen fan de spikerbroek nei lúsjefers, fûn in doaske ûnder de lape, dêr't er de brommer mei poetst hie en sei, dat er fan miening wie, dat elk mins rjocht hie op eigen fertriet. Dêr woe er ôfbliuwe, mar ik koe op syn minst sizze, wêrom't ik Beppestyn út 'e wei gie en wêr't ik oan siet te tinken.
‘Oan de dea. Hoe't it is om dea te gean.’
‘Wàtte?’
Hy fergriemde trije lúsjefersprikjes, foar't er de sigaret oan hie, blaasde in wolkje reek nei de loft en wiisde om him hinne nei de simmer.
‘Mei dit waar? Likest wol net wiis. En moatsto dêr om gûle?’
‘Ik gûl net. Ik wie lilk.’
‘Wêrom wiest dan lilk?’
‘Dêrom. It is al wer oer.’
Ik glimke him ta en sei ‘cheese’, om sjen te litten dat ik net lilk mear wie.
‘Giest mei? Op 'e brommer? In eintsje ride? Nei de stêd of sa?’
‘Te waarm,’ sei ik.
‘Nei it Waad dan?’
‘Och nee, gjin sin.’
Hy liet reek troch de noasters ûntsnappe en draaide him om. Syn oandacht ferlei him nei de brommer yn 'e bleek, dy't yn 'e sinne stie te glânzgjen fan de goede soargen.
‘Hy hat my yn 'e fakânsje net ien kear stean litten, hoe fynst dat!’
‘Hoe hast it yn Frankryk hân?’ frege ik út fatsoen.
| |
| |
Hy begûn mei in langtriedderich ferhaal, dêr't kop noch sturt oan te finen wie oer hoe moai en hoe bêst en hoe fier en folle net genôch.
‘Ik moat nei Beppestyn,’ tocht ik. ‘Ik moat mei har oer dy Oarepake fan my prate. Ik moat witte, wêrom't se gûlde. Myn heit. De heit fan myn heit. Miskien is it noch wol net te let. Ik moat witte wa't ik bin. Ik moat witte op wa't ik lykje.’
‘En witst wa't ik dêr ynienen tsjin 't liif rûn?’ frege Sanne.
‘Wêr?’
‘No, op dy kamping. Meist tri je kear riede.’
‘It sekreet?’
‘Watte?’
‘Theo syn frou.’
‘O dy!’ Sanne lake. ‘Tinkst, dat dy op in kamping yn in tintsje krûpt? Dy hâldt fan djoere hotels! Nee, nochris!’ Ik koe fierder net in mins betinke, dy't Sanne yn Frankryk moete hawwe koe. De holle stie my net nei riedsels.
‘Ik wit net, hear. Ik jou it op.’
‘Tink no ris nei! It is in “hij” en kenst him hiel goed. Fan dyn skoalle,’ holp er.
‘Magnum?’ weage ik wer in skot.
‘Wa?’
‘Us wiskundelearaar. Dy is it dus net.’
Hy koe 't net langer foar him hâlde. ‘Nee, Rens Roazema! Ik moast dy foaràl de groetenis dwaan!’
‘O dy,’ sei ik. Ik koe 't net helpe, dat ik in kleur krige. Ik woe foar gjin goud, dat Sanne dat seach en kaam hastich oerein.
Ik hope, dat it ûnferskillich like, sa't ik dêr tusken de blommen troch rûn.
| |
| |
Ik koe Beppestyn earst net fine. Se wie net yn 'e keuken, net yn 'e keamer, net yn 'e kelder en ek net op 't húske.
Theo wist ek net wêr't se wie. ‘Bonjour,’ sei er. Hy wie hastich, hy moast mei de bus. Om tri je oere begûn de repetysje fan it orkest en hy wie al oan de lette kant. Hy rûn, mei de fioelkiste ûnder de earm, ta de foardoar út.
‘Miskien is Beppestyn boppe,’ tocht ik. Ik telde de koperen roeden fan de loper op 'e trep en der wiene noch krekt likefolle as seis wike earder, al hie 'k der net raar fan opsjoen, as dat oars west hie.
Ik gie nei Jehannes, dy't op 'e souder siet te switten en letters tekene op in stik wyt papier. De J van Jezus, seach ik wol. Swart op wyt.
‘Wêr is Beppestyn, Jehannes?’
‘Op bêd gien, leau 'k.’
‘Op bêd? Wêrom dat?’
‘Sliepe, tink ik.’
‘Sliepe? Docht se dat wol faker?’
Ik jou ta, it hearde net al te snoad en Jehannes seach my dan ek oan, as mankearre my wat oan de holle.
‘Alle middeis op 't heden,’ sei er.
Dat doe gie 'k wer ien ferdjipping leger en stie foar de doar fan Beppestyn har sliepkeamer en wist net wat ik soe. Beppestyn, dy't gûlde en Beppestyn, dy't middeis op bêd lei te sliepen! Dat wie allebeide sa ungewoan!
‘Se wurdt âlder. Beppestyn wurdt âlder.’
Wa sei dat? Sei ik dat sels?
Ida hie dat tsjin my sein, doe't wy op in middei by de see lâns kuieren, op bleate fuotten, de skuon yn 'e hân.
Ik hie der gjin acht op slein, doe't Ida dat tsjin my sei. ‘Alle minsken wurde âlder. Do en ik ek.’
Ida seach in moaie skulp lizzen, dy't se bewarje woe en bûgde har foaroer. Se koe hast net mear yn 'e bocht.
‘As it har mar net tefolle wurdt, al dy kostgongers. Ik ha der noait foar west, dat se dêr mei begûn.’
| |
| |
‘Se moat wat om hannen ha,’ prate ik Beppestyn nei.
‘Oars kinne wy har skielk nei Frjentsjer bringe en dêr hat net in mins belang by.’
‘Ja, mar se hat it fierste drok!’
Ida prate oer Theo en Sanne en Jehannes, as wiene it lytse bern en as moast Beppestyn in hiel léger de kost jaan.
‘Se is sa sterk as in dyk,’ sei ik.
‘Dat bliuwt net sa! Do tinkst, dat der noait wat feroaret!’
Ik draafde foar har út tusken de kwallen troch en smiet oerdwealsk de sandalen yn 'e loft.
‘Alles bliuwt ivich itselde,’ rôp ik nei de see.
Ik stie foar Beppestyn har sliepkeamerdoar en sei foar 't earst fan myn libben ‘Beppestyn wurdt âlder’ tsjin mysels.
Ienris, op in dei, soe se der net mear wêze. Se soe dea gean, lykas pake Jelle samar op in dei dea gien wie en se soene har lichem ûnder de modder bedobje, wylst har siel op reis gie nei de himel boppe de wolkens. As der in himel bestiè, teminsten.
‘Stof zijt gij en tot stof zult gij wederkeren.’
Dat wie al de safolste kear, dat ik dêr dy dei oan tinke moast. Wat wie der mei my? Ik wie hielendal fan 'e slach.
Beppestyn libbe ommers noch en har lichem wie ek noch net ta stof fergien.
‘Bisto dêr Femke!’ balte se ynienen achter de doar wei. Sa ûnferwacht en sa lûd, dat ik der fan op 'e skonken stie te triljen.
‘Ja!’ balte ik werom.
‘Kom der mar yn!’
Se lei op bêd, lykas Jehannes al sein hie, mar se sliepte net. Se lei boppe op 'e haakte wite sprei, de sloffen út en pake Jelle syn kessen ûnder de sucht ige fuotten. Mar se hie de mouskelk noch oan.
| |
| |
En dat joech my doe op de ien of oare wize it ivige gefoel werom, dêr't ik bûten om 'e nocht om socht hie.
‘Do bist der kjel fan wurden,’ sei Beppestyn.
‘In bytsje wol,’ joech ik ta.
Se sei, dat ik by har komme moast, dan koene wy der oer prate. Se wiisde nei it plak neist har, dêr't pake Jelle sliept hie, doe't er noch libbe en ik skopte de sandalen út.
‘Ik ha poerswarte fuotten,’ sei ik.
‘En swarte hannen. Wêr hast sitten?’
‘Swarte fuotten, swarte hannen en in swarte siel, de begjinrigel fan in ferske,’ tocht ik.
‘Under de nageltsjebeam.’
‘Ik ha noch oan dy roppen, dat hast dan tink net heard.’
‘Nee,’ liigde ik. ‘Moat ik my earst waskje?’
‘Kom mar gau.’
Dus doe plofte ik neist har op 'e wite sprei, sa smoarch as ik lang wie. Pake Jelle op it nachtkastke seach my grimmitich oan.
Earst kaam der fan praten net sa folle. Bûten starte Sanne hieltyd op 'en nij de brommer. Joech gas, naam gas werom, it wie in helsk kabaal.
Wy leine dêr tegearre neist elkoar op 'e rêch, as de mummy's fan Wiuwert, nei de souder te stoarjen. Elk mei syn eigen gedachten.
Ik wit net, wêr't Beppestyn oan tocht, mar ik tocht oan Rens Roazema.
It is ferfelend, mar dy jonge komt my op de meast dramatyske mominten yn 't sin. Dêr haw ik al trije jier lêst fan. It wurdt in kompleks, as ik net oppas.
‘Foaràl de groetenis oan Femke,’ hie er tsjin Sanne sein. Net gewoan: de groetenis en fierder neat, ûnferskillich wei, lykas minsken, dy't alhiel frjemd fan elkoar binne,
| |
| |
foar de telefoan ‘oant s jen’ sizze, ek al hawwe se elkoar noch noait earder sjoen.
Dat wurdsje foaral makke de groetenis fan Rens bysûnder, sadat ik by it lawaai dat Sanne mei syn ôfgod makke oan Rens Roazema tocht, alhoewol't dat de lêste wie, dêr't ik oan tinke woe.
Sanne ried fol gas en mei in slippende koppeling, knetterjend troch de stege en oer it paad fan giele stientsjes nei de dyk, rjochting stêd. Hieltyd fierder en fierder fuort. De stilte foel as in dûnzen tekken oer ús hinne.
‘Dyn heit,’ sei Beppestyn. ‘Sil 'k mar begjinne?’
‘Toe mar,’ sei ik.
‘Dyn Oarepake.’
‘Ja,’ sei ik.
‘Hat hjir west op de moarn fan dyn jierdei.’
‘O,’ sei ik.
‘Hy hat my wat oer Ida ferteld, dat ik noait witten ha.’
Dy sin bleau in skoftke boppe ús hollen hing jen. Ik hearde teloarstelling yn Beppestyn har lûd.
‘Hie er dat net ris wat earder betinke kinnen?’
‘Wa?’
‘No, dy Oarepake fan my.’
Ik ferwûndere my oer mysels. Ik leaude, dat der in Oarepake bestie en 'k hie him noch net iens mei eigen eagen sjoen.
‘Nee,’ sei Beppestyn.
‘Wêrom net?’
‘Om dy net. Do wiest oant no te jong foar de wierheid.’
‘Ik bin sechtjin,’ sei ik.
‘Dêrom,’ sei Beppestyn.
Ik knypte de eagen hiel stiif ticht, doe't Beppestyn begûn te praten. Earst wie it tsjuster en doe kaam der in film foar boppe de sechtjin. Ik wie net te jong mear. Ik wie âld en wiis genôch om te begripen, wêr't dy film oer
| |
| |
gie. Oer Ida. Foaral oer Ida fan santjin jier, dy't hold fan in jonge fan achttjin. Fan dy heit fan my, dy't miende dat it libben neat foarstelde en der doe sels mar in ein oan makke hie.
‘Ida hat him fûn,’ sei Beppestyn. ‘Se hat der noait oer prate wollen. Se kòe it net sizze. Net tsjin my, net tsjin pake Jelle. Wy wisten der neat fan. Se waard lilk, as wy har nei dyn heit fregen. “Dy is dea,” sei se hieltyd mar wer en oars sei se neat. Wy wisten net iens in namme.’
De film wie út. Wy leine dêr op it twapersoansbêd, Beppestyn en ik. Wy wiene hiel ticht by elkoar, om't de Wierheid mei in grutte W tusken ús yn lei.
Wy leine dêr as folwoeksen minsken oer Ida en oer de dea fan myn heit te praten en ik koe Alles begripe. Ek, dat Ida myn bestean yn 't earstoan ferwinske hie. Ek, dat se net bliid mei my wêze kòe.
Ik wist, wêrom't Beppestyn dy middei gûld hie. Net om pake Jelle. Net om't Oarepake my sjen woe en mei my prate. Net om dy heit fan my, dy't myn heit net wurde woe en himsels fan kant makke.
Se gûlde om Ida, dy't mear as sechtjin jier lang in muorre om harsels en har fertriet hinne boude, dêr't net in mins troch komme koe. Pake Jelle net, Beppestyn net en ik alhielendal net.
‘Miskien Menno,’ sei ik tsjin Beppestyn en ik hoegde har net út te lizzen, wat ik dêr mei bedoelde.
‘Beppestyn?’
‘Ik bin bliid, dat ik bestean.’
‘It libben is de muoite wurdich, tink dêr goed om,’ sei se op de âlde toan.
‘Beppestyn?’
‘Ja?’
| |
| |
‘Ik gean der hinne.’
‘Wêrhinne?’
‘Nei de heit fan myn heit.’
‘Wat! No?’
‘Ja.’
‘Dan moatst dy earst waskje,’ kommandearre se.
Der kaam neat fan. Ik bedoel, ik haw ferline wike freedtemiddei net nei Oarepake ta west, want Jehannes rôp, dat der telefoan foar my wie.
‘Ida!’ skrok Beppestyn.
Wy kamen tagelyk oerein, Beppestyn en ik, as hiene wy dat sa ynstudearre. Under oare omstannichheden soe dat beslist komysk west ha, mar ik hoegde der no net om te laitsjen.
Ik seach nei Beppestyn har fuotten, dy't lang sa suchtich net mear liken as in oere earder. ‘De mens lijdt vaak het meest door 't lijden dat hij vreest,’ tocht ik. Ik krij op de meast wûndere mominten de frjemdste kronkels yn 'e kop.
‘Neat sizze hear!’ sei Beppestyn ûngerêst.
‘As ik neat sizze mei kin 'k likegoed lizzen bliuwe,’ grapke ik.
Mar ik hie de sandalen al ûnder it bêd wei fiske. Ik wist wat se bedoelde: neat tsjin Ida oer Oarepake sizze. Earst moast de poppe der mar ris wêze, dan seagen wy wol wer fierder.
Jehannes stie as in soldaat yn 'e gong neist de telefoan op wacht.
Ik kaam benei mei loper en roeden en al by de trep del, sa hastich wie 'k om by him te kommen.
Hy hie in kwak wite ferve op 'e broek. In simpel detail, mar it foel my op. Hy hie ek ferve oan de hannen. Wat
| |
| |
beferve dy man yn Gods namme op 'e souder?
‘Ida?’ hime ik yn 'e hoarn fan de telefoan.
‘Nee ik!’ sei Anneke har stim. ‘Bist wer thús?’
‘Ja, dat hearste.’
Ik seach nei de koffer, dy't noch altyd ûnder de kapstôk yn 'e gong stie. Ik koe my gewoan net begripe, dat ik dysèlde dei thús kommen wie, dat ik dysèlde dei noch by Ida en Menno yn't hotelbuske sitten hie, lake hie, jong west hie. Ik fielde my folle âlder as sechtjin jier.
Ik hearde de klok yn 'e keuken fjouwer kear koekoek roppen. Ik koe der mei 't ferstân net by, dat it noch mar kertier foar fjouweren wie. It wie in dei om noait wer te ferjitten, sa lang. ‘The Longest Day,’ tocht ik.
‘Bist dêr noch?’ frege Anneke yn myn rjochterear.
‘Ja,’ sei ik.
‘Hast myn kaart krigen?’
‘O ja, dankewol.’
De kaart mei in foto fan in ûnbidich grutte slachreammetaart, mei read glazuer en fjouwer wite kearskes der op, dy't baarnden. ‘Hartelijk gefeliciteerd,’ sei ik tsjin mysels. Want ik wie grut wurden. Ik wie folwoeksen.
‘Wat seiste?’ frege Anneke.
‘Neat,’ sei ik.
Se begûn op in flústertoan tsjin my te praten. Ik koe har hast net ferstean en moast hieltyd ‘Wacht even!’ en ‘Stil no ris!’ en ‘Ik hear dy net!’ tsjin har roppe, mar se flústere mar troch. It gie oer har mem of oer har heit of oer beide en oer in tydskrift. En der wie wat slims mei harsels. Ik snapte neat fan it ferhaal.
Ik stuts de wiisfinger yn 't oare ear en helle dy der fuort wer út, om gerêststellend nei Beppestyn te wiuwen, dy't boppe oan de trep stie te mâlsjen.
‘En no bin 'k sa bang, dat ik dea gean,’ flústere Anneke.
‘Want ik bin noait mear ûngesteld.’
| |
| |
‘Dan is se yn ferwachting,’ tocht ik en ik stie werklikwier pàf! Anneke, dy't al jierren fol hold, dat se net trouwe woe, want dat wie âlderwetsk. Dy't yn alle gefallen gjin bern ha woe, dy't spuie moast fan froulju mei grouwe liven, dy't fan har stokje gie by in ûnnoazele foarljochtingsfilm op skoalle, dy't alle jonges achternei seach as hiene se stik foar stik it wurd seks op 'e rêch. Dy't it my kwea-ôf naam, dat ik Magnum in kreaze man fûn, dy't it my sels kwea-ôf naam, dat Rens Roazema my achternei run, dysèlde Anneke blaasde my no yn 't ear, dat se net mear ûngesteld wie.
‘Se is yn ferwachting,’ tocht ik en ik sei lûdop wat ik tocht en dêr skrokken wy beide fan, Anneke noch it meast.
‘Bist gèk!’ raasde se hystearysk. ‘Hoe krijst it yn 'e kòp!’
‘No ja,’ sei ik, want ik woe har útlizze, dat ‘net mear ûngesteld’ neffens my mar ien ding bets jutte koe, mar ik koe net frijút prate. Beppestyn kaam by de trep del en dy wie sa nijsgjirrich as wat.
Anneke begûn te gûlen mei lange úthalen en wylde snokken, ik krige der gjin wurd mear tusken.
‘Wa is dat?’ frege Beppestyn, dy't yn 'e gaten krige, dat it Ida yn alle gefallen net wêze koe en Jehannes kaam út 'e keuken wei om te sizzen, dat er de tee brún hie.
‘Do hast ferve op 'e broek,’ sei Beppestyn tsjin Jehannes.
‘Wat hasto dien!’
‘Ik bin sa bang,’ gûlde Anneke yn myn ear en Jehannes liet Beppestyn sjen wat er dy middei dien hie, wite letters ferve op brún pakpapier: jezus leeft!
‘Anneke? Ik kom by dy,’ sei ik. Se wie echt bang, dat koe ik hearre en ik tocht oan de kaart mei de fjouwer útroptekens achter ‘Oant sjen’.
Se hold fuort op fan gûlen.
‘Wannear?’ frege se. ‘No?’
‘Ja,’ sei ik. ‘Op slach!’
| |
| |
Beppestyn stie my mei ferhearde eagen oan te sjen en sloech de hân foar de mûle. ‘Wie dat Anneke?’
‘Ja,’ sei ik.
‘Wat freeslik! Is se yn ferwachting? Fan wa!’
‘Welnee. Se is allinne mar bang, dat se dea giet.’
‘Dat woe 'k graach foar it rút hingje,’ sei Jehannes. ‘Yn 'e moaie keamer, mei dat wol? Dan kin elk it fan de dyk ôf sjen.’
‘Wat?’ frege Beppestyn.
Jehannes treau har it stik pakpapier ûnder de noas, dêr't er mei militêre krektens jezus leeft! op ferve hie.
‘Wàt woest? Woest dat foar 't rút hingje? Wêrom?’
‘Dêrom!’
‘Bist net wiis!’ rôp Beppestyn. ‘Wy meitsje der hjir gjin pòppekast fan!’
En doe moast ik sa ferskriklik laitsje, ik koe hast net wer op hâlde. Ik wist sels net iens krekt wêrom.
|
|
Auteursrechtelijk beschermd