| |
Hier nae volgen de Ghebeden.
Een Ghebedt voor de kinderen, eer sy haer Lesje leeren.
O Heere Godt, almachtighe Hemelsche Vader,
Ghy, die daer zyt van alle wysheden de fonteyn-ader,
Aengesien het u behaeght heeft hier neven
Ons kinderen sulcken middel te gheven,
Waer door wy in onze jeughet worden gheleert,
Hoe wy ons heylighlyck mogen dragen nae u begeert.
O Heer wilt ons blindt verstandt met u Geest verlichten,
Dat het verstaen mach sulcke leeringhe ende ghedichten,
Die ons nu van den Meester worden voorghehouwen,
T'zy hoe dick wyse hooren end' aenschouwen.
Versterckt ons memory, dat wy die wel bewaren,
Bereydt ons herten, dat wyse ontfanghen garen,
En daer na lusten, opdat door ons ondanckbaerheyt stout,
Dees middelen niet vergaen, die ghy ons voor houdt,
| |
| |
Stortet over ons, lieve vader ende Heere,
U heyligen Geest, t'welck een Geest is aller leere,
Aller kennissen, Waerheyt ende Weysheyt vroet,
Opdat dezelve Geest ons vordren doet
In ons studeren, arbeydt, ende groote besoingneringhe
En tot welcx leeringh hoe het zy wy nemen keeringhe.
Dat wij dien appliceren tot een rechten endt,
Dats u te kennen in onsen Heeren Jesu Christi omnipotent,
Verzekert zijnde van ons salicheyt vroegh ende spade,
Ende eeuwelyck mogen leven in uwer ghenade,
U dienen oprecht, eenvoudigh nae u behaghen,
Ende oock alle leeringen, die wy hooren ghewaghen,
In ons werken mogen als een goet instrument,
Ghemerckt dat ghy den cleynen belooft weysheyt jent,
En ter contracrien den hoeveerdigen ende opgheblasen,
In ydelheyt haren verstant te schands maeckt als dwasen,
Deughdelyck ghy u bekendt maeckt de oprechten van (harten,
En ter contrarien de booshertighe met haer loose perten,
Soo verblindet, dat sy vallen in 's Duyvels strycken,
Ende daer nimmermeer connen uytwycken.
Voorder bidden wy u, maeckt ons herten bequame
In ghehoorsaemheyt, dat wy u zijn ghehoorsame,
Ons Goeverneurs, Overhooft ende Magistraet,
Die ghy ons verordent om te leeren vroegh ende spaedt.
Keert van ons o Godt alle boose affectien,
Op dat wy niet comen onder s'Duyvels protectien,
En als wy te met tot onsen ouderdom coemen,
Mannen van eeren worden, van u Wet beroemen,
U prysen, loven ende dancken, t' zy luyde oft stille,
Verhoort ons kinderkens alle om Christi wille.
| |
| |
| |
Het morghen Ghebedt.
O Barmhertighe Vader, ghy die in den Hemel zijt,
Ick danck u dat ghy desen nacht my hebt bevrijt,
Ende troulyck ghewaeckt, voor my o Heere goet.
Ick bid u versterckt myn sin en ghemoedt,
Met uwen Heyligen Geest, die my voort gheleydt
Al den dagh in waerheyt ende gherechticheyt.
Voorts al dat ick in handen neem, dat altyt mijne oogen
Zijn om uwe godtlycke eere te vertoogen.
O Vader geeft my voorspoedt in mynen handtwerck,
Sendt my u ghenade nae u beloften sterck,
Wilt vergheven al mijn zonden die u mishaghen,
Die ick te vooren misdaen heb nu ende alle daghen,
Verlicht mijn herte, wilt my oock verstercken,
Dat ick mach afleggen die boose wercken,
Ende soo voort mach wandelen nae het betamen,
In een nieuw leven, tucht en Godtsalicheyt, Amen.
| |
Het avondt Ghebedt.
O Hemelsche Vader, die alle dingen is bewust,
Ghy hebt den nacht gheschapen tot des Menschen rust,
Toont my ghenade, dat ickse soo rust nae den lichame,
Dat mijn ziele niet come in eenighe blame,
Die met uwer liefde is nu bevanghen,
Steedts tot u wakende sonder verlangen.
Wilt oock niet vergheten aen my uwe weldaden,
Ende mijn consciency met een Geestelycke rust versaden,
Voort wilt my bystaen met uwen heyligen Geest,
Dat ick tegen alle de listen des Duyvels zy onbevreest,
Dat oock mijn slapen gheschiede tot uwer eeren.
| |
| |
Vader, desen daghen sal niet voorby passeren,
Of ick sal groote zonde tegen u hebben verweckt,
Ghelyck het nu met duysterheyt op Aerden is bedeckt,
Wilt door u barmherticheyt bedecken al myne zonden,
Opdat ick voor uwen aenschyn mach suyver sijn bevon-(den.
| |
Een Ghebedt in s' doots nooden.
Als my eenighe sieckte quelt, niet om verstrangen,
Als de neuse scherpt, verbleecken de wanghen,
Als die lippen bestaen te blauwen,
Ende den pols begint te flauwen,
Het vleysch nae rotten begint walchelyck te stincken,
Als men praet van graven, van sincken,
Als mijn vrienden t' goedt meer dan het leven begeeren,
Als mijn maghe gheen spyse can verteeren,
Als mijn memorie faelt, de crachten beswycken,
Als des doots voorboden openbaerlycken blycken,
Als de leden allenskens beginnen te sterven,
Als ick alle troost op Aerden moet derven,
Als den Duyvel my aenport of ick sal vry, gaen,
O Godt, alst my al faelgeert, wilt my dan bystaen,
| |
Een daghelycx Gebedt, om quytscheldinge van zonden te vercryghen.
O Heere Godt, tot u com ick nu gaen,
Met den armen zondigen Publicaen,
Mijn ooghen ter aerden soo wil ick keeren,
Ende mijn groote zonden kennen leeren,
| |
| |
Ende slaen mijn zondighe handen voor mijn borst,
Dat deerlyck met de zonden is bemorst.
Wt dese plaetse laet my niet treen,
Reynighet my met de zondighe Magdaleen,
Dat bid ik u, o Godt en Rechter mijn,
Wilt doch my arm sondaer ghenadigh zijn.
Door onsen lieven Heere Jesum Christ,
Die onsen versoender gheworden bist.
| |
Een Ghebedt ghemaeckt op 't Vader onse.
Onse Vader, die daer in de Hemelen zijt,
Gheheylighet moet zijn uwe Name altijt.
U Ryck toecome ons haest over alle,
Uwen wille gheschiedt in 't Aerdtsche dalle,
Also hy gheschiedt in s' Hemels conroot.
Verleent ons Heer heden ons daeghlycx broodt.
Ontslaet ons van zonden en quaet vermoen
Ghelyck wy vergheven die ons misdoen,
En laet (o Vaderlycke hert vol minnen)
Van geen becoringen ons overwinnen,
Maer van des quaden vyans valsch fenijn
Verlost ons Vader, also moetet zijn.
| |
Een daghelycx cort Ghebedt.
O Levende leven, dat eeuwigh leeft,
Ende al dat levende is het leven geeft,
| |
| |
Wilt my hier soo te leven gheven,
Al mach ick onderwylen sneven,
Dat mijn leven mach hier verwerven
Een saligh leven sonder sterven.
| |
Een Benedictie.
Alle oogen wachten op u, Heere ghebenedyt!
Ende ghy geeft hen haer spyse tot zijnen tydt,
Ghy doet uwe milde handt open alle daghen,
En versadight al wat leeft nae u welbehaghen.
| |
Ghebedt.
O Heere almachtighe Godt, seer ghenadigh,
Ghy die het al gheschapen hebt wys en beradigh.
Ende noch door u Godtlycke cracht onderhoudt,
T'volck Israels in de Woestyne menighfout,
Hebt ghy ghespyst en weldaden bewesen,
Wilt uwen segen strecken over u arme dienaers gepresen,
En heyligen ons dees gaven, die wy ontfangen,
Van uwe goede mildieheijt met groot velangen,
Op dat wyse heyligh nae uwen wil gebruycken moghen,
Door sulcke middelen bekennen met ons ooghen,
U een Vader te zijn, ende oorsprong van alle goet.
Geeft oock altijt ende voor alle dinghen doet,
Dat wy soecken altyt u heyligh woordt,
T' geestlyck broodt, welck ons ziele geeft confoort.
Ten eeuwigen leven, dat ghy ons hebt bereydt,
Door u lieven Soon Jesum Christum in der eeuwicheyt,
| |
| |
Wacht u dat uwe herten niet worden beswaert,
Met brasse en dronckenschap so Christus verclaert,
Ende met sorghe des levens, opdat des Heeren dagh,
Als eenen valstrick op u niet come sonder verdragh.
| |
Segheninghe nae den Eten.
De Heere spreeckt: als ghy gegeten hebt en versaet zijt,
Soo sult ghy den Heeren uwen Godt loven altijt.
Wacht dat ghy niet vergeet die Heer u Godt,
Noch niet en verachtet zijn heylighe ghebodt.
| |
Ghebedt.
O Godt, goedertieren Hemelsche Vader,
Wy prysen ende dancken u hier allegader,
Voor u weldaden ontangen van uwe milde handt,
Dat uwe Godtlycke wil is, o eeuwighe Heylandt,
In desen tydelycken leven ons te onderhouwen,
En ons besorgen met alle nootdruft, so wy aenschouwen.
Boven al hebt ghy ons herboren jent
Tot hope van een beter leven, 't welcke ghy gheprent
Hebt in ons herte, door u heyligh Evangelium dierbaer.
Wy bidden u, wilt niet toelaten dat onse herten eenpaer
Hier in dese Aerdtsche verganckelycke dingen
Souden ghewortelt zijn, om zonde te volbringhen,
Maer dat wy altijt mogen opwaerts in den Hemel sien,
Verwachtende onsen Salighmaker en anders gien,
Jesum Christum onsen almachtighen Heere,
Tot dat hy verschynt, ons verlossende uyt den verseere.
| |
| |
Sterckt ons herten met u Geest, o Vader bemint
Dat wy in 't gheloof als u kinderen blyven ghessint,
Geeft oock in onsen daghen trouw en vrede,
En hier nae d' eeuwighe ruste, dat is onse bede.
| |
De corte Benedictie.
Die Vader, die ons voor zijn kindren wil belijen,
Wil ons bewaren, dese spys en dranck ghebenedyen,
Dat wyse al t' samen met danckbaerheyt mogen ontfaen
Voor de groote weldaden die ons Christus heeft ghedaen.
Wy willen eten ende drincken allegader,
Dancken en loven Godt onsen Hemelschen Vader,
Wy die alle door Christum zijn verlost,
Door zijn Vaderlycke liefde, geeft hy ons al de cost.
| |
Segheninghe nae den Eten.
Lof, eer, prys ende danckbaerhede,
Zy Godt Vader in der eeuwigher stede.
Die 't ons allen door Christum heeft ghegheven,
Die wil ons all' gunnen zijn eeuwigh leven,
Gheloof, liefde, en Christus vrede,
Verleen ons Godt, ende onsen vyanden mede,
Op dat wy te samen moghen comen, nae deser tydt,
In 'r Rycke ons Vaders ghebenedyt.
| |
| |
| |
De thien Geboden op vieren gemaeckt.
1.[regelnummer]
Hoort Israel wat ick u heb gheboden:
Ghy sult benevens my niet hebben ander Goden,
My sult ghy alleen beminnen, en aendoen eere
Want ik ben alleen uwe Godt en Heere.
2.[regelnummer]
Ghy sult nae my geen Beelden maken,
In Hemel, en Aerde, onder 't Water in geene saken,
Aenbidt se niet, noch eertse niet tot geenen stonden,
Maer in den Heer sult ghy u herte gronden.
3.[regelnummer]
Ghy sult den Name uwes Gods niet ydel noemen,
Noch geen lichtveerdigh sweeren laet uyt u mont comen,
Sweert niet by Hemel, Aerdt, water noch creature,
Want ghy zijt Gods maecksel en zijn figuere.
4.[regelnummer]
Ses dagen arbeyt, den sevensten is s' Heeren Sabbat,
Dien rust, heylighet en eeret u Godt,
Laet oock rusten u os, esel, maeght ende knecht,
Laeft, spyst, visiteert de crancken en leeft oprecht.
5.[regelnummer]
Ghy sult Vader ende Moeder in eeren houwen,
Weest u Overheyt ghehoorsaem, en oock den ouwen,
Bewaert haer ghebodt, ende wilt haer dienen,
Soo sal Godt op der Aerden u een langh leven verlienen.
6.[regelnummer]
Ghy sult niet dootslaen met wil noch met crachten,
Met fenyn gheven, woorden, noch eenigh ghedachten,
Wordt u yet quaets ghedaen, wilt het vergheven,
Ende met u broeder in vreden leven.
7.[regelnummer]
Ghy sult geen Echt breken met vreemde Wyven,
Met willen, herten, noch vleysches lusten bedryven,
Leeft cuysch en u Bedde niet en bevleckt,
U ooghe tot geen begeerlyckheyt treckt.
8.[regelnummer]
Ghy sult niet stelen, rooven, gheldt noch goedt,
Met ellen, maet, niet onder woeckerende vleysch en bloet,
| |
| |
Bedrieght niemant, ontreckt den armen spys noch cleer,
Die dit doet is een Dief voor Godt den Heer.
9.[regelnummer]
Ghy sult geen valsche ghetuygenis spreken
Tegen u Naesten, oock verhalen zijn ghebreken.
Spreket de waerheyt, vliedt de leugen mede,
Doet altyt soo ghy wilt dat men u dede.
10.[regelnummer]
Ghy sult niet begeeren uws naesten wyf ende dienstmaeght,
Huys, Osse, Esel, Knecht, het sy wat u behaeght,
Begeert van hem yets niet dat uwen naesten toebehoort,
Begeerlyckheyt is zonde, ende werckt discoort.
| |
De acht Salicheden.
1.[regelnummer]
Saligh zijnse, die arm van Geest hier binnen,
Het Coningrycke Gods sullen sy winnen.
2.[regelnummer]
Saligh zijnse, die lyden pyn, treuren en druck,
Sy sullen worden vertroost van haer ongheluck.
3.[regelnummer]
Saligh zijn de sachtmoedighe, rust sy ontfaen,
D'aertrycx erven en sal haer niet ontgaen.
4.[regelnummer]
Saligh zijn die dorsten en hongeren na de gerechticheyt,
Sy sullen versaet worden, also Christus seyt.
5.[regelnummer]
Saligh zijn de barmhertighe op deser aerden,
Want barmherticheyt sullen sy weder aenvaerden,
6.[regelnummer]
Saligh zijn sy die daer reyn zijn van herten,
Want sy sullen Godt sien al sonder smerten.
7.[regelnummer]
Saligh zijn sy, die hier vreedsamigh leven,
Gods kinderen worden sy toegheschreven.
8.[regelnummer]
Saligh zijnse, die om de waerheyt, vervolgh lyden,
Godt salse hier nae in zijn eeuwigh Ryck verblyden.
|
|