Logo DBNL
De historie van Belgis (1829)

De historie van Belgis

(1829)–Marcus van Vaernewyck–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Tiende Kapittel.

Van eenige Heerlykheden van Vlaenderen, waer van in het voorgaende kapittel niet gehandelt is.

De Muyde of Muude, alzoo genoemt van wege den zandagtigen grond, welken die plaets uytmaekte, eertyds buyten en nu ten grootsten deele binnen de stad Gend, is eertyds eene oude heerlykheyd geweest, welke het regt had om baniere te voeren en op het eynde der 10.e eeuw door den graef van Vlaenderen Arnold den II aen den toscaenschen edelman Pietro Bonicolli gegeven wierd, wiens afstammelingen de zelve bezeten hebben tot het jaer 1099, dat jonkheer Gerelmus Bonicolli, ridder, die met eene dogter der edele brabandsche familie van Berthoult getrouwt was, van wie de edele familien Goethals en Damman hunnen oorsprong genomen hebben, zyne heerlykheyd der Muude aen den graef van Vlaenderen Robregt den II verkogt, om dien vorst in den eersten kruystogt nae het Heylig Land te konnen volgen, alwaer hy zich by het redden van dry christene maegden uyt de handen van eenen ongeloovigen, die de zelve aen zynen valschen propheet Mahomet meende te slagtofferen, zoo dapper gedroeg, dat den graef Robregt hem, ter geheugenis van eene zoo roemryke daed, oorlof gaf om dry maegden-hoofden op een rood veld op zynen wapen-schild te draegen, het geen nu nog de wapen is der gendsche familie Goethals, onder welkers aenzienelykste leden alsnu geteld worden den zeer eerweirdigen heer Ambrosius Carolus Goethals, licenciaet in de H. Godheyd, aertspriester, groot-vicaris en vicaris-capitularis van het bisdom van Gend, jonkheer

Karel Goethals, generael-majoor en gouverneur der provincie Antwerpen en jonkheer Francies Goethals-Peesteen, lid van de ridderschap der provintie Oost-Vlaenderen. De oude heeren der Muyde droegen in hunne baniere een goude kopstuk op een rood veld.

Het Nieuwland, alzoo genoemt om dat het maer nieuwelings bebouwbaer gemaekt en met wooningen voorzien was, maekte ontrent het derde gedeelte der gendsche Muyde uyt en wierd door den graef van Vlaenderen Robregt den II, by het koopen van de Muyde, ten voordeele van den verkooper den ridder Gerelmus Bonicolli tot eene heerlykheyd opgeregt, welke in het geslacht van Goethals bleef tot in den jaere 1442, dat de zelve door de erfgenaemen van Joris Goethals aen den ridder Simoen Clockman verkogt wierd.

De heerlykheyd van Raveschoot, gelegen eertyds op het Sand buyten en nu binnen Gend, in de S. Lievenstraet, heeft haeren naem ontleent van eene oude edele familie, welke alzoo genoemt wierd, om dat eenen ridder der zelve, in de tegenwoordigheyd van den graef van Vlaenderen Arnold den I en van eenige opperhoofden der noord-mannen, tot een bewys dat zyne behendigheyd de gene van die barbaeren overtrof, op het Sand, buyten Gend, met zynen schigt dry raeven in de vlugt schoot, waer om den graef hem een gedeelte van den grond schonk, alwaer hy deze daed verricht had en den zelven onder den naem van Raveschoot tot eene heerlykheyd opregtte, en de heeren van Raveschoot in het vervolg dry zwarte raeven op een goude veld in hunnen wapen-schild gevoert hebben. Deze heerlykheyd ging agtervolgens over van de familie van Raveschoot in de gene van Borluut, van Triest, van Masin, van de Gras en van van der Meere, en behoorde voor de omwenteling aen den graef d'Hane de Steenhuyse.

De heerlykheyd van Vaernewyck, waer van in de notitie op het leven van Marcus van Vaer-

newyck gehandelt is, ging vervolgens over aen de edele familie de Gruutere en behoorde tydens de omwenteling aen wylent den graef de Gage, afkomstig van eene fransche familie.

De oude heerlykheyd van S. Baefs, buyten Gend, wierd in het jaer 1174 door Joannes en zyne gemaelinne Avesoete aen den abt van S. Baefs verkogt, aen wie de zelve tot de omwenteling gebleven is.

De heerlykheyd van den Briele, eertyds buyten en nu binnen Gend, heeft haeren naem gegeven aen een oud ridderlyk geslacht en wierd in het begin der 14.e eeuw aen de stad verkogt.

De heerlykheyd van Lovendeghem, welke haeren naem aen een oud ridderlyk geslacht gegeven heeft, is overgegaen van de familie Triest aen de familie Dons, en den 4 mey 1716 tot den rang en titel van baronny verheven. De oude heeren van Lovendeghem droegen voor wapen eenen zilveren keper, waer op dry roode schelpen op een zilver veld, welke de familie Dons gevierendeelt draegt met haere eygene wapen, zynde eenen windhond op een blauw veld.

De heerlykheyd van Somerghem, welke haeren naem aen een oud ridderlyk geslacht gegeven heeft, is agtervolgens overgegaen aen de familie Massemines, aen den graeve van Vlaenderen Lodewyk van Nevers, die de zelve aen zyne bastaerd-dogter Elisabeth, by haer houwelyk met jonkheer Simoen de Mirabello, ridder, heer van Peruwelz en Beverne, tot bruydschat gaf, andermael aen den graef van Vlaenderen en vervolgens aen de familien Snouckaert, van Eeckhaute dit Grimbergen, Rym en Montmorency.

De heerlykheyd van Drongene, by Gend, welke een ridderlyk geslacht heeft voortgebragt, is agtervolgens aen de familien Courtroisin, Artevelde, Halewyn, Lannoy en Cottrel overgegaen.

De heerlykheyd van Eecke is overgegaen van het geslacht van Mortaigne aen de geslachten van de

Scheppere of Schepperus en van Lichtervelde, welk laeste daer van alsnu nog den titel heeft.

De heerlykheyd van Schuervelde heeft haeren naem aen een oud ridderlyk geslacht gegeven en heeft agtervolgens behoort aen de geslachten Rym en Montmorency.

De heerlykheyd van Samslach, welke haeren naem aen een oud ridderlyk geslacht heeft gegeven, die een goud kruys en eenen boord met goude merlaers op een rood veld tot wapen droeg, is naderhand gekomen aen de geslachten van Tollin en van Schoutheete.

De parochie van Bassevelde heeft eertyds haere eygene heeren gehad en is in de 13.e eeuw aen de graeven van Vlaenderen gekomen en sedert aen het graefschap vereenigt gebleven.

De heerlykheyd der Gruyte of Gruute binnen Gend heeft aen het edel geslacht van de Gruutere haeren naem gegeven, het welk zes goude balken op een zwart veld in deszelfs wapen droeg.

De heerlykheyd van Overbeke, gelegen tot Peteghem, by Deynze, heeft aen een oud edel geslacht, het welk eenen zwarten keper en dry zwarte merlaers zonder pooten op een zwart veld in deszelfs wapen droeg, haeren naem gegeven.

De heerlykheyd van der Hoyen, gelegen binnen de parochie van Markeghem, welke haeren naem aen een oud ridderlyk geslacht heeft gegeven, het welk eenen dobbelen zwarten arend met opene vleugels en rooden bek en klauwen op een zilver veld in deszelfs wapen droeg, behoorde in de 17.e eeuw aen het geslacht van Dufaing en in de 18.e eeuw aen het geslacht van Lannoy.

De heerlykheyd van Dadizeele, in de kasselry van Kortryk, heeft haeren naem gegeven aen een zeer aenzienelyk geslacht, het welk eenen souvereynen baillieu aen Vlaenderen gegeven heeft, die zyn wapen gedaemt droeg met zilver en groen.

De heerlykheyd van Exaerde heeft lang be-

zeten geweest door het geslacht van Mulaert1 en vervolgens aen de familien van van de Voorde, van Vaernewyck, van de Gruutere en van Lanchals, welke laeste familie, voortkomende van Pieter Lanchals, getrouwigen onderdaen en dienaer van den oostenrykschen aerts-hertog Maximiliaen (daer naer den duytschen keyzer Maximiliaen den I), die hem, om de groote diensten welke hy hem bewezen had, tot den adelstand verhief en ridder sloeg, waerom hy door de wederspannige gentenaers onthoofd wierd; hy had tot wapen eene zilvere zwaen op een rood veld. Deze heerlykheyd wierd den 10 january 1645, ten behoeve van Maximiliaen Lanchals, heer van Olsene, Denterghem, Ousselghem en Potterie, tot den rang en titel van baronny verheven. By het afsterven van jonkheer Donaes Maximiliaen Francies Lanchals, baron van Exaerde, heer van Denterghem, Olsene, Ousselghem en Potterie, laesten mannelyken hoir van den naem van Lanchals, overleden den 29 juny 1727, is zyne baronny van Exaerde, alsmede zyne heerlykheden van Denterghem en Ousselghem, vervallen aen zyne jongste zuster Anne Isabelle Lanchals, getrouwt met jonkheer Jan Francies de Kerckhove, heer van Etichove, la Deuze en Vaulx, zoo dat de heerlykheyd van Exaerde daer door in de familie de Kerckhove gekomen is, die de zelve tydens de omwenteling nog bezat. Den tegenwoordigen baron van Exaerde, den graef F.A. de Kerckhove de la Deuze, is lid van het ridderschap van Oost-Vlaenderen en district-commissaris te Eecloo.

De heerlykheyd van Lokeren, in het land van Waes, heeft haeren naem aen eene oude ridderlyke familie gegeven.

De heerlykheyd van Ponterave, te Waesmunster, waer van een oud ridderlyk geslacht zynen naem bekomen heeft, behoorde tydens de omwenteling aen de familie van van Doorslaer.

De heerlykheyd van Belcele heeft haeren naem aen eene ridderlyke familie gegeven, die eenen streep met goud en rood gedaemt op een zilver veld in haere wapen droeg, en behoorde tydens de omwenteling aen den graeve van der Noot.

De heerlykheyd van Temsike of Temsche heeft haeren naem gegeven aen een vlaemsch geslacht, het welk zich in het kwartier van Brugge nedergezet heeft en in de brugsche jaer-boeken zeer vermaerd is. Deze heerlykheyd heeft langen tyd bezeten geweest door het geslacht van de Gand Villain en later door het geslacht van Beurnonville, en behoorde laest den graef Emmanuël de Lichterverde.

De heerlykheyd van Cauderburch, zich uytstrekkende in de parochien van Temsche, Thielrode, Lokeren en Basele, heeft haeren naem aen eene zeer edele en aenzienelyke familie gegeven; zy behoorde in de 17.e eeuw aen jonkheer Willem van Coorenhuyse, ridder, president van den raed van Vlaenderen, en voor de omwenteling aen jonkheer Berthoult de Quenonville.

De heerlykheyd van Voorde, te S. Pauwels, in het land van Waes, gaf haeren naem aen een oud edel geslacht, en ging agtervolgens over aen de familien van Espres, van Stalins en van de la Kethulle, die de zelve tydens de omwenteling bezat.

De heerlykheyd van Overmeere, waer uyt een edel geslacht gesproten is, heeft geduerende lange jaeren aen de ridderlyke familie van van Coudenhove en nu laest aen de familie van de Colnet behoort.

De heerlykheyd van Wiese, waer van een edel geslacht deszelfs naem heeft ontleend, heeft langen tyd aen het ridderlyk geslacht van Ydeghem behoort en wierd in het jaer 1719 gekogt door jonkheer de Clercq dit de Booninge.

De heerlykheyd en vryhede van Opdorp wierd ten jaere 1255 door den graef van Vlaenderen Guy van Dompierre aen jonkheer Willem van Grimbergen, heer van Assche, geschonken, die de zelve aen zyne dogter Isabella, by haer houwelyk met den ridder Geeraerd van Marselaer, tot bruydschat gaf. Deze heerlykheyd is sedertdien in het geslacht van Marselaer gebleven.

De heerlykheyd van Poppenrode, buyten Aelst, heeft haeren naem aen een ridderlyk geslacht gegeven en heeft langen tyd in het bezit geweest der Tollins, burggraeven van Aelst. In het midden der 17.e eeuw kwam de zelve van de familie van Cayro aen de familie van Stalins en vervolgens, by het overlyden zonder kinderen van jonkheer Jacobus Stalins, president van den grooten raed der Nederlanden te Mechelen (in 't jaer 1714 gestorven), aen de kinderen van zyne zuster en van haeren man jonkheer Albert de Coxie, baron van Moorseele, president van den geheymen raed der Nederlanden te Brussel.

De heerlykheyd van Erpe, waer van een oud ridderlyk geslacht zynen naem ontleent heeft, was eene vry-erve en had hoog, middenbaer en leeg regt; haeren heer hing van niemand af, dan, zoo als men gemeenelyk zeyde, van God en van de zon, en moest aen niemand manschap doen. Door het houwelyk van jongvrouw Catharina, eenige dogter en erfgenaeme van Philippe, ridder, heer van Erpe, Erondeghem en Otterghem, en van jongvrouw Clara van Massemines, te vooren weduwe van jonkheer Seger Courtroisin, met jonkheer Baudewyn de Schoutheete, kwamen gemelde heerlykheden op het eynde der 14.e eeuw in het oud edel geslacht van Schoutheete, alzoo genoemt uyt hoofde van het erffelyk schoutampt van Lokeren, het welk deszelfs leden sedert het begin der 13.e eeuw bekleed hadden, en gesproten uyt het beroemd hollandsch geslacht van van Zuylen. Deze heerlykheyd van Erpe wierd den 19 july 1640 door den koning

van Spagnien Philippe den IV, ten behoeve van jonkheer Karel van Zuylen de Schoutheete, tot den titel en rang van baronny verheven, en is in het jaer 1713 gekogt door jonkheer Jan de Waepenaert, overleden in 1724, wanneer de zelve gekomen is aen zynen zoon jonkheer Karel Philippe de Waepenaert, raedsheer in den grooten raed der Nederlanden te Mechelen.

De heerlykheyd van S.t Jans Hemelveerdeghem is van het geslacht van Massemines overgegaen in het gene van Jausse Mastaing, het welk de zelve nog in de voorledene eeuw bezat.

De heerlykheyd van Oultre, welke haeren naem aen een zeer aenzienelyk geslacht heeft gegeven, het welk uyt de brabandsche familie van van der Aa gesproten was, is agtervolgens overgegaen aen de geslachten van Barbançon, van Mortaigne-Pottelle, van Bossuut, van Musaert en van de Coninck.

De heerlykheyd van Ydeghem is den 10 mey 1696, ten behoeve van jonkheer Leonard Francies de Gruutere, tot den rang en titel van baronny verheven.

De heerlykheyd van Herzeele of Herzelles heeft haeren naem aen een oud, ridderlyk en berucht geslacht gegeven en is vervolgens overgegaen in de geslachten van Luxemburg, van Werchin, van Melun, van Ligne en van Lichtervelde.

De heerlykheyd van Lilaere, waer van een oud geslacht zynen naem ontleent heeft, is van het huys van Herzele gekomen in de familie van Rodoan en vervolgens aen de barons de Norman.

De heerlykheyd van Leeuwerghem, eene oude baronny, welke aen een oud edel geslacht haeren naem heeft gegeven, is agtervolgens bezeten geweest door de familien van Sotteghem, van Massemines, van la Loo en van Lannoy, wierd ten jaere 1707 voor de somme van 36,000 guldens gekogt door jonkheer Lodewyk van Eyne, heer van Waterdyk, en kwam vervolgens door

het houwelyk van zyne dogter jongvrouw Joanna Theresia Philippina met den graef Emmanuel Ignatius d'Hane, in het geslacht van d'Hane de Steenhuyse, het welk de zelve nog bezit.

De heerlykheyd van Oyenberghe, waer van een oud edel geslacht zynen naem bekomen heeft, is agtervolgens overgegaen aen de familien van van der Meersch, van van der Zickelen, van Pingnon en van Damman.

De heerlykheyd van Berleghem, welke haeren naem aen een oud ridderlyk geslacht heeft gegeven, is agtervolgens overgegaen aen de geslachten van Maldeghem, van Massemines, van Hornes, van Rodoan1 en van Rodriguez d'Evora y Vega. De zelve is den 27 july 1682, ten behoeve van don Lopez Rodriguez d'Evora y Vega, marquis van Rode, die deze heerlykheyd gekogt had, tot den rang en titel van baronny verheven, en behoort nog aen zyne afstammelingen.

De heerlykheyd van Munte, liggende in de baronny van Rode, heeft een oud edel geslacht voortgebragt en is agtervolgens overgegaen in de familien van Brouckhem, van Riviere, van Borchgrave en van van den Bende, die de zelve in de voorledene eeuw bezat.

De heerlykheyd van Waesberghe, te Maria-Lierde, in het land van Aelst, omstreeks Geeraerdsbergen, was een oud edel leen, gebouden van den graef van Egmont, van zyn princelyk leenhof van Gavre, hebbende hoog, middenbaer en oud regt, regt van jagt en vogel-jagt met valken en vele andere voorregten en heerlyke rechten, vervattende eertyds 48 en in de 17.e eeuw 20 bunderen grond, renten in koorn, kapoenen en penningen. Deze heerlykheyd heeft haeren naem gegeven aen eene edele familie, draegende

in haere wapen eenen zwarten leeuw, met goude kroon, tong en klauwen op een zilver veld, bezaeyd met 27 zwarte blokskens. Deze heerlykheyd kwam in de 16.e eeuw aen de familie Lauwerin en wierd ten jaere 1660 gekogt door jonkheer Jan Baptiste Dellafaille, heer van Maria-Lierde en raedsheer in den raed van Vlaenderen, en is sedertdien in de familie van Dellafaille d'Assenede gebleven.

De heerlykheyd van Ayshove, zig uytstrekkende binnen de parochien van Cruyshauthem en Nazareth, heeft langen tyd aen het geslacht van Gavre behoort; vervolgens is zy gekomen aen de geslachten van Rochefort, van Steenhuyse, van Schoorisse, van Jausse Mastaing en van de Meulenaere. Deze heerlykheyd is eene oude baniere van Vlaenderen geweest, en haere heeren droegen in de zelve eenen zilveren leeuw met eene goude kroon op een rood veld met goud geboord.

De oude heerlykheyd van Hemsrode, welke haeren naem aen een ridderlyk geslacht gegeven heeft, behoorde in de 17.e eeuw aen het huys van Halewyn.

De heerlykheyd van Landeghem, gelegen in de kasselry van Audenaerde, waer van een edel geslacht zynen naem ontleent heeft, ging in de 13.e eeuw over aen de familie van Courtroisin, door het houwelyk van den heer van Melle met vrouw Marie van Landeghem, dogter van jonkheer Wouter, die ten jaere 1302 schepenen van Gedeele der stad Gend was geweest. In de 17.e eeuw behoorde de zelve aen de familie van de Brune.

De heerlykheyd van Rockeghem, liggende in de kasselry van Audenaerde, heeft haeren naem aen een ridderlyk geslacht gegeven en kwam in de 15.e eeuw aen het geslacht van Gavre.

De heerlykheyd van Marcke, in de kasselry van Audenaerde, heeft haeren naem aen een edel geslacht gegeven. Door het houwelyk der dogter van Arnulphus, laesten heer van Marcke van dit geslacht, met Arnulphus, ridder, heer van

Leumene, Halmale en Chaumont, en voogd van Haspergouw, kwam deze heerlykheyd aen zyne afstammelingen, die zich onverschilliglyk van Leumene van Marcke of van Marcke van Leumene genoemt hebben.

De heerlykheyd van Heurne heeft haeren naem aen een ridderlyk geslacht gegeven.

De heerlykheyd van Huysse is den 11 february 1736, ten voordeele van jonkheer Francies Albert Dellafaille, heer van Huysse en Oycke, tot den rang en titel van baronny verheven. Den tegenwoordigen baron van Huysse is jonkheer Maximiliaen Francies Dellafaille, lid van het ridderschap van Oost-Vlaenderen en van de tweede kamer der staeten-generael, kamerheer van Z.M. den koning der Nederlanden en burgemeester van Huysse en Oycke.

De heerlykheyd van Berchem heeft langen tyd bezeten geweest door eenen tak der heeren van Schoorisse, van het huys van Gavre, en behoorde in de 17.e eeuw aen den graef van Boussu, ging agtervolgens over aen de familien van la Baume de Saint-Amour en van Richardot, wierd in het jaer 1710 gekogt door jonkheer Theodorus Ignatius van den Meersche, heer van Terhooge, en kwam in het geslacht van van Pottelsberghe- de la Potterie door het houwelyk van jongvrouw Maria Robertina van der Meersche, eenige dogter en erfgenaeme van jonkheer Pieter (zoon van gemelden Theodorus Ignatius) en van jongvrouw Joanna Charlotte de Vos, met jonkheer Albert van Pottelsberghe, heer van la Potterie.

De heerlykheyd van Heule is langen tyd bezeten geweest door de edele familie van Botelin. die daerom haeren naem verlaeten heeft om den genen van Heule aen te nemen en is daer naer overgegaen aen de familie van Liedekerke.

De heerlykheyd van van der Gracht, gelegen in de kasselry van Kortryk, heeft haeren naem aen eene zeer aenzienelyke en ridderlyke familie gegeven, welke vele ridders voortgebragt, voor-

naeme ampten bekleed en menigvuldige heerlykheden bezeten heeft, onder andere de gene van Wevelghem, Belleghem, Schardau, Ombeke, Moorseele, Westhove, Walandre, Maelstede en Melsen. Deze familie is door de fransche kronykschryvers Fosseux of de Fosses genoemt.

De heerlykheyd van Dudzeele, waer van een ridderlyk geslacht zynen naem heeft ontleent, ging agtervolgens over aen de geslachten van Douvrin, van d'Obbignies en van de Marnix, en behoorde laest aen de familie van Erembault.

De heerlykheyd van Moorseele, in de kasselry van Kortryk, is langen tyd door de familie van van der Gracht bezeten geweest, van wie zy in het geslacht van Liedekerke overging. Vervolgens is de zelve in het geslacht van de Grass gekomen.

De heerlykheyd van Coyeghem heeft haeren naem aen een zeer edel geslacht gegeven.

De heerlykheyd van Mullem, waer van een luysterryk geslacht zynen naem ontleent heeft, is overgegaen aen de familie van Lepoyvre.

De heerlykheyd van Deerlyck, waer van een oud edel geslacht zynen naem bekomen heeft, is overgegaen aen de familie van de Costere.

De heerlykheyd van Mouschere, Mouscheron of Mouscron, welke haeren naem aen een oud edel geslacht gegeven heeft, is agtervolgens overgegaen in de familien van Loven, van de la Barre de Tournay en van Liedekerke. Deze heerlykheyd is den 12 october 1627, ten voordeele van Ferdinand de Liedekerke, baron van Heule, tot den rang en titel van graefschap verheven.

De heerlykheyd van Herseaux heeft langen tyd aen het edel geslacht van Courtroisin en vervolgens aen de edele geslachten van van Baronaige en van van Marsselaer behoord.

De heerlykheyd van Mauwe is van het huys van Baronaige in het geen van van Marsselaer overgegaen.

De heerlykheyd van van der Walle, schuylende onder de kasselry van Kortryk, heeft aen een ridderlyk geslacht zynen naem gegeven.

De heerlykheyd van Oost-Roosebeke, waer van een edel geslacht zynen naem ontleent heeft, is langen tyd door het huys van Halewyn bezeten geweest.

De heerlykheyd van Claerhout, by Thielt, heeft haeren naem gegeven aen een zeer beroemd edel geslacht, gesproten uyt de oude kasteleynen van Gend, van wie de zelve in de 17.e eeuw overgegaen is aen het huys van Noyelles. In het jaer 1660 wierd deze heerlykheyd, ten voordeele van jonkheer Philippe Karel de Thiennes, burgemeester van den Lande van den Vrye, tot den rang en titel van baronny verheven.

De heerlykheyd van Winghene, by Thielt, waer van een ridderlyk geslacht zynen naem heeft bekomen, heeft agtervolgens behoort aen de geslachten van van Ghendt, van Bette, van Wallaert en van de Ghellinck.

De heerlykheyd van Poelvoorde, by Thielt, heeft haeren naem aen een edel geslacht gegeven en behoorde in de voorledene eeuw aen de familie van van den Dendere.

De heerlykheyd van Eedeghem of Eeghem, omstreeks Thielt, heeft langen tyd bezeten geweest door het edel geslacht van de Grysperre.

De heerlykheyd van Denterghem heeft agtervolgens behoort aen de familien van van der Hoyen, van Bus, van van der Zype, van d'Olhain en van Lanchals, van wie het aen de familie de Kerckhove gekomen is.

De heerlykheyd van Meulebeke is opvolgentlyk bezeten geweest door de geslachten van Bethune, van Ryssel, van la Douve, van Halewyn, van Veyse en van de Beer, en behoorde laest aen wylent den graef de Lens, waer van eenen zoon lid van het ridderschap van Oost-Vlaenderen is, als ook oud-gouverneur dier provintie, oud-burgemeester der stad Gend, lid van de eerste kamer der staeten-generael, staetsraed, ridder van het koninglyk orden van den Nederlandschen Leeuw, kamerheer van Z.M. den koning der Nederlanden,

president der curatoren van de universiteyt van Gend; en eenen anderen zoon, als kolonel der 15.e afdeeling nederlandsch voetvolk het bevel voerd. Deze heerlykheyd wierd den 13 augusti 1655 ten behoeve van jonkheer Nicolaes Ignatius de Beer, hoogbaillien van Gend, tot den titel en rang van baronny verheven.

De heerlykheyd van Meersch, te Thielt, heeft haeren naem aen de edele familie van der Meersch gegeven, waer uyt jonkheer Jan van der Meersch gesproten was, die in het jaer 1358 het hoogbaillieuschap der stede van Brugge bekleede.

De heerlykheyd van Hollebeke, schuylende onder de kasselry van Ipren, waer van een edel geslacht zynen naem ontleent heeft, behoorde in de 17.e eeuw aen de familie van de Voocht.

De heerlykheyd van Zillebeke, schuylende onder gemelde kasselry, heeft haeren naem gegeven aen de edele familie Taccoen, waer van den laesten hoir jonkheer Jacob Taccoen dit van Zillebeke, oud- schepen der stad Gend, den 14 mey 1621 overleed. Vervolgens is de heerlykheyd van Zillebeke gekomen aen eenen zoon van den baron van Liere en behoorde de zelve laest aen de familie van d'Annez.

De heerlykheyd van Lokeren, by Ipren, welke aen een edel geslacht haeren naem heeft gegeven, is van het zelve in het gene van Bethune gekomen.

De heerlykheyd van Moorslede, in leen gehouden van de zael van Ipren, is opvolgentlyk overgegaen aen de geslachten van de Baenst, van van der Poortere en van van Axele.

De heerlykheyd van Becelaere behoort sedert meer als vyf eeuwen aen het edel en ridderlyk geslacht van de la Woestyne, en schuylde onder de kasselry van Ipren, zynde van de zael van Ipren in leen gehouden. Deze heerlykheyd is tot den rang en titel van marquisaet verheven.

De heerlykheden van West-Roosebeke, Croix-en-Warneton, Beauverwaort en Vellenaere hebben

langen tyd door het luysterryk geslacht van Lichtervelde bezeten geweest.

De heerlykheyd van Staden, naer lange jaeren door gemeld geslacht van Lichtervelde te zyn bezeten geweest, is aen het edel geslacht van Carnin gekomen en in de voorledene eeuw, ten voordeele van die familie, tot den rang en titel van baronny verheven.

De heerlykheyd van van der Meersch, te Ipren, heeft haeren naem aen een edel en ridderlyk geslacht gegeven.

De heerlykheyd van Cortewille, gehouden in leen van het hof van Cassel, heeft aen een aenzienelyk geslacht haeren naem gegeven, het welk de heerlykheyd van Reninghelst bezeten heeft, dry zwarte jagt-hoornen op een zilver veld in deszelfs wapen droeg en in de voorledene eeuw uytgestorven is.

De heerlykheyd van Steenvoorde, by Cassel, gaf haeren naem aen haere eerste heeren. Dewyl Eustachius, heer van Steenvoorde, eenen der saemenzweirders was geweest van de grouwelyke moord van Karel den Goeden, wierd zyne heerlykheyd ten jaere 1127, ten behoeve van den graef van Vlaenderen, geconfisqueert. Laeter behoorde deze heerlykheyd aen de edele familien van la Brique, van de Daure en van de la Vieuville.

De heerlykheyd van Terdeghem heeft agtervolgens behoord aen de edele geslachten van Quienville, van Lootin en van Hanneron.

De heerlykheyd van Oxelaere, welke haeren naem aen een edel geslacht verschaft heeft, ging opvolgentlyk over aen de heeren van S.tAldegonde, by Cassel, oorsprongelyk van de stad S. Omaers, en aen eenen edelman uyt Bourgondien, genoemt Willem de Norman, heer van le Helle, die aen den aerts-hertog Maximiliaen van Oostenryk en aen zynen zoon den koning van Spagnien Philippe den Schoonen, onder den heer van Berghes in het jaer 1482 en laeter onder den graef van

Nassau, den heer van Beveren (den grooten bastaerd van Bourgondien) en onder zynen oom Philippe Conroult, abt van S.t Pieters nevens Gend, verschillige gewigtige diensten had bewezen en in gezantschap was gezonden geweest by den koning van Vrankryk Lodewyk den XI, by de vrouw van Beaujeu, regente van Vrankryk, geduerende de minderjaerigheyd van haeren broeder den koning Karel den VIII, by den vorst van Orange, by den koning van Engeland Hendrik den VII en by den keyzer van Duytsland Maximiliaen den I, hebbende zich op eene roemvolle wyze gedraegen in de belegeringen van S.t Omaers, Nieupoort, Duynkerke, Commene, Aerschoot, Thienen en S.t Truyen en in de gevegten van Berst, Oostende en Hondschote, waerom hy ook tot kapiteyn van den toren van Sluys, tot onder-admirael van Vlaenderen, onder den heer van Beveren, en tot raedsheer en ontfangergenerael van Artois en Picardien benoemt wierd. Dezen Willem de Norman trouwde in het jaer 1517 te S.t Omaers met jongvrouw Clara, dogter van jonkheer Nicolaes de Wissocq, schildknaep, heer van Dindrocamp, en het is van hem dat de tegenwoordige barons de Norman afstammen.

De heerlykheyd van Estaples ging agtervolgens over aen de geslachten van Halewyn, van Borssele, van Bevere, van Allaert, van d'Ardres, van de Massiet en van Bouvignies.

De heerlykheyd van Bavinchove is van het geslacht van dien naem aen de familie van Briaerde gekomen.

De heerlykheyd van Plancques, zich uytstrekkende binnen de parochie van Loon, in de kasselry van Bourburg, heeft haeren naem aen een edel geslacht gegeven en is vervolgens overgegaen aen de familien van la Roche Baron, van de la Bricque, van Daure, van van der Gracht en van van den Berghe.

De heerlykheyd van Hoymille, waer van een

ridderlyk geslacht zynen naem bekwam, ging door het houwelyk van jongvrouw Marie van Hoymille, dogter van Jan, ridder, met jonkheer Antone van Zuutpenne, schildknaep, zoon van jonkheer Geeraerd en van jongvrouw Germania van Quaetstraete, in het geslacht van Zuutpenne over en vervolgens in de 17.e eeuw, door het houwelyk van jongvrouw Anna van Zuutpenne, vrouw van Hoymille, aen jonkheer Engelbrecht van Oyenbrugge, schildknaep, heer van Impe.

De heerlykheyd van Zuutpenne, welke aen een berugt geslacht haeren naem heeft gegeven, is door het houwelyk van jongvrouw Isabella, oudste dogter van jonkheer Lieven en van jongvrouw Adriana Uutenhove, filia jonkheer Nïcolaes, overgegaen aen jonkheer Jacob de Massiet, heer van Bussche.

De heerlykheyd van Berquin is van de oude heeren van dien naem overgegaen aen de familie van Griboval. Het schynt dat Lodewyk de Berquin, van Brugge, die in de 15.e eeuw de kunst uytvond om de diamanten te slypen en te polisteren, van het edel geslacht van Berquin, het welk eertyds de heerlykheyd van Berquin bezeten en daer van zynen naem ontleent had, gesproten was.

De heerlykheyd van Ghyseghem, in het land van Aelst, eene der 22 parochien, welke 's Graven propre uytmaekten, ging in het midden der 16.e eeuw over van het oud geslacht van Leeuwerghem aen het edel geslacht van van Royen en wierd in het midden der 17.e eeuw door de familie Goubau gekogt.

De heerlykheyd van Opbrakel heeft haeren naem aen een oud, edel, ridderlyk en roemryk geslacht gegeven, en ging over door het houwelyk van jongvrouw Joanna van Brakel met jonkheer Colaerd van Brugelettes, in het geslacht van dien naem en vervolgens by houwelyk in de geslachten van van Imbiese dit Beauleau, van van Herzele, van Landas en van Maroux.

De heerlykheyd van Hundelghem, in het land van Aelst, behoorde in de 14.e en 15.e eeuwen aen het zeer edel geslacht van Massemines en kwam op het eynde der 15.e eeuw aen de familie van Clayssone, en vervolgens aen het oud gendsch geslacht van Rym; in de voorledene eeuw behoorde deze heerlykheyd te saemen aen de familien van van Waesberghe en van Werrebroeck.


Vorige Volgende

Over het gehele werk

plaatsen