De historie van Belgis

XXVII Kapittel.

Van Zeeland, en hoe het eerst afgedykt was.

In den tyd dat de godtyreezende weduwe Judith leefde (zoo eenige willen), en als Roomen 214 jaeren gestaen had, wierd Zeeland eerst bewoond van zekeren hertog-tyran, genoemd Walacrius, die uyt het land van Belgis verdreven was, gelyk

[p. 115]

wy hier vooren in het 2.^de boek, kap. 20, gezeyd hebben. Van dezen Walach of Walacrius, meynen zommige dat het land van Walkeren in Zeeland zynen naem ontfangen heeft. Andere willen dat dien hertog eene sterkte zoude gebouwd hebben templaets daar de stad Middelburg nu staet, waerom Hugo Floriacensis in de kronyk van Lotheringen schryft dat de graeven van Zeeland van den gemelden Walacrius afstammen, en dat 'er nog vele andere eylanden bedykt zyn geworden van zekeren man genoemd Salandus, volgens den welken geheel dit gewest Zeeland genoemd is, en dat dien Salandus de reuzen uyt Albien of Engeland zoude verdreven hebben.

Zeeland, volgens Petrus Apianus en Sebastianus Monsterus, ligt rondom in het water, en is tegen het geweld der baeren beschut met dyken die door menschen handen gemaekt zyn, dewyl het daer tegen van Godt met geene hooge bergen voorzien is dogelyk vele andere landen. Daer wast veel koorn zoo Gerardus Noviomagus en Adrianus Barlandus schryven.

De Sicambren kwamen in Holland en Zeeland, in meyhinig van Brittanien te veroveren; maer zy wierden op het water geslaegen door de Slaven, of del inwoonders van eene oude stad genoemd Slavenburg. Het is de zelve stad die ook. Vlaerdingen genoemd word, nu overstroomd en verre in de Maes gelegen.

Petrus de Aliaco, bisschop van Cameryk, schryft dat de Schelde altyd haeren loop genomen heeft uyt Picardien, door verscheyde steden van het zelve landschap, gelyk ook door Vlaenderen en Braband; en dat zy, haere streek nemende tusschen Braband en Zeeland, haer aldus oost- en westwaerds door de eylanden der laetstgemelde provincie verspreyd. Joannes Borsalus zegt dat het oudste loopende water van Zeeland de Schelde is. Hier mede komt ook overeen de meyning van Cornelius Battus, naementlyk dat Zeeland omtrent Christus tyd en lang daer naer niet als vol schor-

[p. 116]

ren en beken was; welk land nu merkelyker door de zee van Vlaenderen en Braband afgesneden is.

Zommige schryven dat de zee, gemengeld met de Schelde, voorby Gend plagt te stroomen, gelyk op heden nog uytwyzen de leege beémden of meêrsschen, langs welke het water henen geloopen heeft, en die men nog spaeland noemd, om dat zy met de spae moeten gehouden worden. Hier van heeft ons de ondervinding overtuygd, door de zee-schelpen die op verscheyde plaetsen in de aerde gevonden zyn; gelyk wy ook gezien hebben, als te Gend in de kamerstraet den grond geleyd wierd van het buys van meester Joos Triest.

Hermanus Politianus verhaeld dat in het jaer Ons Heeren 838 de landen van Walkeren, Schouwen en Borselen de grootste van Zeeland waeren en de meeste bewoond; maer zy zyn sedert merkelyk verminderd en afgeknaegt van de zee. Adrianus Borlandus, gehoren zeelander en lector der vermaerde universiteyt van Loven, schryft dat 'er ten zynen tyde in Zeeland zestien eylanden waeren. Cornelius Battus, eenen anderen zeelander, in zyn leven geneesheer te Terveren, zegt in de cosmographie door hem vertaeld, dat in het jaer Ons Heeren 758 de Denen en Gotthen eenige eylanden in Zeeland bedykten, en aldaer bergen maekten, van de welke men heden nog overblyfselen ziet in Walkeren, Borselen, Noord-Beveland, Schouwen, Zuyd-Beveland en Duyveland. Op deze bergen vlugtten zy met hun vee telkens als den zeevloed aenkwam, en maekten dyken terwyl het ebbe was, tot dat zy het al bedykt badden. Zy wierden naermaels uyt dit land verdreven, en andere genooten met gemak de vrugten van hunnen lastigen en gevaerlyken arbeyd.

Volgens den gemelden Battus, liggen ten oosten van Denemerken verscheyde eylanden, en in dit ryk een dat ook Zeeland genoemd is, van het welk het nederlandsch Zeeland bezonderlyk zynen naem gekregen heeft; want uyt Zeeland in Denemerken is veel volk gekomen om het ander af te dyken.

[p. 117]

Het deensch Zeeland is wel tweemael zoo groot als het nederlandsch.

Beda verhaeld dat den H. Willebrordus, eersten bisschop van Uytrecht, aldereerst het christen geloof gepredikt heeft te Westkapelle in Walkeren, welke stad nu overstroomd is. Dezen heyligen is overleden den 7 november 736, naer zyn bisdom 40 jaeren bestierd te hebben als eenen goeden en getrouwen herder. Hy ligt begraeven in het klooster van den H. Benedictus (door hem gestigt), gelegen op de Moezel, in het stigt van Trier.