De historie van Belgis

VI Kapittel.

Dat den Keyzer Augustus niet altyd gezegepraeld, maer ook verlies geleden heeft, in deze en andere Landen.

Al word den keyzer Octavianus-Augustus van vele hoog geroemd, ten opzigt van zyne menigvuldige en treffelyke overwinningen, nogtans heeft hy of zyne veldheeren niet altyd de overwinning op zyne vyanden behaeld; want al is het dat hy, in het zeven-en-dertigste jaer zyner regering, vyf jaeren voor de geboorte van Christus, door Tiberius, zynen aengenomen zoon, die naer hem keyzer wierd, een groot getal van de wederspannige Hongaeren versloeg, en de overige na zynen wil bedwong, nogtans heeft hy twee jaeren daer naer, door den zelven Tiberius, in Duydschland omtrent den Rhyn, van de Germaenen of Duydsche, die hem schatting weygerden, groote schaede en verlies geleden.

Dezen bloedigen stryd is voorgevallen omtrent de plaets daer nu de magtige stad Ausburg staet, en hy was, volgens Suetonius, voor de Romeynen den alderschaedelyksten die zy ergens gewaegd hadden, uytgenomen den genen tegen Annibal, als hy over de Alpen in Italien gerukt was; want zy verloozen daer wel 30,000 mannen, en daer bleeven maer weynig Duydsche, zoo dat deze laetste het veld behielden.

Als de tyding van deze nederlaeg binnen Roomen ter ooren van Augustus kwam, was hy daer over ten uytersten bedroefd. Hy zond zynen veldheer haestelyk eene versterking van volk toe om den

[p. 39]

slag te hernemen: deze versterking bestond in twaelf heyren of schaeren ruyterye, iedere inhoudende boven de 6000 strydbaere mannen; want het waeren roomsche krygsbenden. Naer dat Tiberius met deze magt dry geheele jaeren op verscheyde plaetsen tegen de Germaenen geoorlogd had, heeft hy deze natie ten laetsten gedwongen en onder de gehoorzaemheyd van den roomschen keyzer gebragt. Dit geschiede in het land van Germanien, het welk Julius Cesar niet t'eenemael aen de Romeynen had konnen onderwerpen.

Tiberius zond zynen broeder Drusus in Batavien, om deze landschappen ook te bedwingen: bezonderlyk had hy last om het volk woonende tusschen den Rhyn en de Elbe, dat zyn de Saxen en andere strydbaere natien, te beoorlogen. Hy voerde tegen hun menigen stryd, dreef die terug over de Elbe, en versloeg 'er een groot getal. Ten laetsten stierf hy binnen Mentz, vergeven zynde, en wierd begraeven buyten de stads mueren, onder de groote zuyl (gelyk de Duydsche zeggen), of kolomme, by S. Jacobs-berg, gelyk men bevind in de historie van Aureus en Justina, op S. Albaens-berg. Van dezen Drusus, wiens naem de Duydsche, ter oorzaek van zyne strengheyd, dikmaels in den mond hadden, komt, volgens de meyning van zommige, het woord Droes voord, het welk men in toorn of haestigheyd nog menigmael gebruykt. Hier uyt blykt dat de ondernemingen van den keyzer Octavianus niet altyd eenen voorspoedigen uytval gehad hebben. Ook heeft dien vorst niet altyd keyzerlyke genaede bewezen; want hy dede op zekeren tyd 6000 ridders hangen, om dat zy hem niet te wil waeren in zynen dienst.

Den roomschen veldheer Quintilius Varus wierd ook in eenen hoek van Germanien, alwaer hy met dry legioenen lag, doodgeslaogen, om dat hy de Duydsche te onmaetig kwelde en afperste. Over dit verlies was Augustus zoo bedroefd, dat hy zyn hoofd tegen den muer sloeg, roepende:

[p. 40]

Quintilius Varus, waer hebt gy myne legioenen gelaeten!

Vincentius schryft in zyn 6.^de boek, kap. 24, dat de Beyersche, Swaven en Sicambren zoo vreed waeren, dat de vrouwen hunne kinderen tegen de aerde doodsloegen, en de Romeynen die in het aengezigt wierpen, als zy van de zelve overvallen en omringt waeren en geen geweêr meer hadden. Den gemelden schryver verhaeld ook dat Tiberius, de Duydsche met vyftien legioenen gedwongen hebbende, 40,000 gevangene Germaenen met hem te Roomen bragt. Aldus heeft haer de ongestaedige fortuyn, op de welke niet te betrouwen is, om en weder gewend.