|
| |
| |
| |
VI Kapittel.
Van Bavo Belgius; hoe Bruto in Engeland kwam, en de beschryving van het zelve land; van Bavo Leoninus, Bavo Lucinus en Bavo Brunius, koningen van Belgis, van de grieksche poëten Homerus en Hesiodus.
Ten tyde dat Ascanius, zoon van Eneas, binnen de stad Alba in Italien regeerde, wierd het ryk van Belgis bestierd door Bavo Belgius of Belgineüs, zoon van den voornoemden Bavo, van welk ryk hy koning en opper-priester was. Dezen vorst had 85 zoonen en 100 dogters. Hy voltrok de tempels van Bel, Mars en Mercurius. Hy vond middel om het water binnen Belgis te leyden, van uyt eene rivier wel vier mylen van daer gelegen. Ovidius schynd van hem gewaeg te maeken in deze veêrzen:
Ingeniisque suis dictus cognomine Largus,
Belgica qui frigium duxit in arva lenem.
Omtrent dezen tyd, te weten in jaer der weireld 4102 of daer omtrent, vergaederde Bruto, vlugtig wezende uyt zyn land van Italien, den overschot der Troyaenen, waer van eenige nog in bosschagien en spelonken woonden, en kwam daer mede de paelen van Griekenland kwellen. Hy dede de volkeren van aldaer groot leed aen, en behaelde op de zelve vele overwinningen. Eyndelyk kreeg hy, door zeker vrede-verdrag, eene van de dogters des konings van Griekenland ten houwelyk, benevens eene menigte schepen, de welke, ten koste van dien vorst, voorzien wierden van alle noodige dingen, op voorwaerde dat hy daer mede elders fortuyn zoude gaen zoeken, en de grieksche landen in rust laeten.
Hy begaf zig dan op reyze, en kwam naer vele
| |
| |
omzwervingen aen het eyland Albion, volgens zommige aldus genoemd na zekere koninginne Albiona, uyt Assyrien, gelyk hier vooren gezeyd is. Andere meynen dat het dezen naem gekregen heeft van wegens de witte steenrotsen die aen de zee-kanten van het gemeld eyland gevonden worden. Hoe dit zy, Bruto of Brito, gelyk eenige dezen naem schryven, heeft met zyne aenhangers dit eyland geweldigerhand ingenomen, en de reuzen verslaegen die het zelve bewoonden. Deze reuzen waeren tyrannen, die het volk met geweld onderdrukten. Hy en zyne medegezellen zetten zig daer neder, en hy noemde dit eyland, volgens zynen naem, Britania. Het word nu Groot-Britanien of Engeland genoemd, om het zelve te onderscheyden van een ander Britanien, op de Aquitaensche zee gelegen, en bekend onder den naem van Kleyn-Britanien. Dit laetste is van Groot Britanien of Engeland eerst bevolkt geweest, maer hangd nu van het fransch ryk af.
Groot-Britanien is naermaels bevogten en overweldigd geworden van de Saxen en andere duydsche, welkers naerkomelingen menigvuldige jaeren in dit land zyn blyven heerschappen. Wanneer zy het zelve verdeelden, gaven zy elke provintie haeren naem volgens de eygenschappen van hunne tael, waer door de naemen die zy te vooren voerden in vergetentheyd geraekt zyn. Men meynd dat dit eyland den naem van Engeland ontleend heeft van zekere koninginne Enghel genoemd, de dogter van eenen der hertogen van Saxen, welke vorstinne het zelve naer menigen stryd bemagtigde. Dog Isidorus schryft dat het Anglia genoemd is volgens het woord Angulus of hoek, of om dat het in een eynde gelegen is. Andere willen dat de gene die in dit eyland eerst aengekomen zyn, aen het zelve den naem van Albion of Engeland gegeven hebben, ten aenzien van zyne vlottende of zwevende bergen, die als engelen in de lugt schynen te vliegen. Het ligt tegen-over Vrankryk en Spagnien, het heeft 8,000,000 schreden in de lengde,
| |
| |
200,000 in de breedte; en 36 mylen in zynen omtrek. Het is overvloedig in levensmiddelen, brengd frissche mannen en schoone vrouwen voord, voed eene groote menigte schaepen, van de welke goede wolle komt, alsook herten en menigvuldige andere wilde dieren, maer weynig of geene wolven, gelyk Beda verhaeld. Daer worden ook kostelyke mynen gevonden, als van zilver, yzer, lood en het alderbeste tin. Voorders vind men daer groote vreezelyke honden, die engelsche Doggen genoemd worden. Het heeft agter zig, van Vlaenderen af te rekenen, de Orcades-eylanden, van de welke 20 woest zyn, en 13 bewoond. Het plagt aen Vlaenderen vast te zyn, maer de zee heeft het daer van oude tyden van afgesneden. Ziet hier van Plinius, Isidorus en Orosius.
Bavo Belgius zyne jaeren afgeleefd hebbende zonder nog iet zonderlings uyt te regten, is overleden, in den tyd dat Heli, als oppersten priester, het volk van Israël bestierde. Hy wierd in het ryk en in het opper-priesterschap van Belgis opgevolgd door Bavo Leoninus, anders genoemd Leo. Dezen vorst bragt het koningryk van Aquitanien tot aen de zee toe onder zyne heerschappye, en volmaekte binnen de stad Belgis den tempel van den afgod Bacchus. Naer zyne dood wierd hy, volgens de gewoonte des lands, verbrand, en daer gingen, uyt hunnen vryen wil, mede in het vuer 60 mannen en 22 vrouwen, die zig tot assche lieten verbranden.
Naer hem kwam het ryk van Belgis aen zynen zoon Bavo Lucinus, die dry tempels volmaekte. Hy was ervaeren in de zwarte-konst, wis- en sterrekunde. Dezen vorst belegerde de stad Tongeren, die wederspannig geworden was. By middel van zyne duyvelskonst, verduysterde hy 1000 voeten in de ronde zoodaenig de lugt, dat hy een groot deel van zyn heyr boven de stad bragt zonder dat de belegerde zulks gewaer wierden, zoo dat deze krygslieden, door hun geduerig schieten en stormen, de ingezetene merkelyke schaede deden. Die van Tongeren dit ziende, onderwierpen zig,
| |
| |
en leverden de stad in zyne handen. Hy regtte door zyne konst meer andere wonderen uyt, en overleed met zyne kinderen in het begin der regering van den koning David, omtrent het jaer der weireld 4168.
Zynen opvolger, als koning en opper-priester van Belgis, was Bavo Brunius, eenen anderen zoon van Bavo Leoninus. Dezen voltrok in zynen tyd al dat 'er aen de stad en tempels nog ontbrak, en maekte verscheyde wetten, onder andere eene die vaststelde dat elken man 10 (zommige schryven maer 4) vrouwen zoude hebben, en den koning met de priesters twee. Tot den troon komende, gaf hy oorlof aen vier-en-twintig van zyne huysvrouwen, en behield 'er niet meer dan twee. Hy trok met de koningen van Ruthenen en Terouanen of Morinum, ter zee tegen die van Britanien, maer hy moest terug keeren zonder iet te konnen uytregten. Hier naer offerde hy aen de goden, tot dankbaerheyd om dat zy hem (zoo hy meynde) geholpen hadden in het volmaeken der stad Belgis, zyne twee oudste zoonen, die hy dede verbranden, benevens een groot getal gedierten. Op dat de goden en zyne wetten van alle zyne onderdaenen zouden ontzien en onderhouden worden, dede hy vergaederen zyne heeren en edeldom, en alle de inwoonders der stad, in hunne tegenwoordigheyd verbrandde hy zig zelven tot eene offerande, en dede hem daer in volgen van twee opper-priesters, dry hertogen, vyf graeven, zeven kapiteynen en vele andere persoonen. Vervolgens lieten de regeerders van Belgis een gebod afkondigen, dat niemand, op verbeurte van zyn lyf, de instellingen van Bavo Brunius nog de goden zouden onteeren. Van dien tyd af begonsten de vorsten hunne afgoden te paeyen met het bloed hunner kinderen.
Ten zelven tyd kwam Ebrancus, vyfden koning van Britanien of Engeland, Morinum of Terouanen aenranden, welke stad van ouds menigvuldige aenstooten heeft moeten uytstaen, als of zy in de ongenaede van Mars geweest had. In
| |
| |
dezen tyd heeft den beroemden digter Homerus onder de Grieken geleeft gelyk Virgilius onder de Italiaenen. Cassius schryft dat hy 160 jaeren naer den troyaenschen oorlog leefde; en Lucianus, dat hy onder zyne mede-borgeren eerst Tigranes genoemd was. Eenige willen dat hy te Chio, andere te Smyrna, zommige te Colophon, en andere te Babylonien zoude geboren zyn, ja men zegt, dat hy zelve niet wist waer hy het eerste licht aenschouwd had; maer heeft hem, volgens de meyning van Carion, te Smyrna opgehouden, eene treffelyke stad in Asia, die de oudste Grieken, als de Ionen en Eolen, voortyds bewoond hebben, en al bekleedde hy geene hooge staets-ampten, men ziet nogtans dat hy gemeenschap gehad heeft met de voornaemste van Griekenland, want hy heeft alle de geslagten en afkomsten der vorsten nauwkeurig beschreven. Daer by zyn zyne schriften eenen klaeren spiegel van alle vorstelyke handelingen en daeden, en van al dat in de bestiering van eenen staet kan voorvallen; zy toonen hoe zig de oppervorsten en mogendheden ten aenzien van andere zullen gedraegen, in raed en allerleye zaeken, en hy heeft dit alles zoo volmaektelyk nagebootst, als of hy in alle ryks-vergaederingen en in de gewigtigste onderhandelingen tegenwoordig geweest had. Daerom worden geene digtkundige werken zoo hoog geagt als die van Homerus, ook droeg Alexander-den-Grooten de zelve altyd met hem, om zig daer in te spiegelen en te leeren hoe eenen grooten vorst zig behoord te houden.
Hesiodus, gelyk Porphyrius schryft, heeft 100 jaeren naer Homerus geleeft, en was eenen priester aen den berg Helicon, daer eenen grooten en vermaerden tempel plagt te staen. Zyne schriften luyden eensdeels gelyk eenen predikboek van goede zeden, want het zyn regt schoone lofspraeken van allerleye deugden. Evenwel word in de zelve van Godt nog het Geloof niet gesproken, want deze hooge leering is by de heydenen uytgebluscht geweest. Eensdeels zyn ook de werken van Hesio-
| |
| |
dus eenen wel opgestelden eeuwigen almanach, gerigt volgens den loop der zonne en den schyn van zommige sterren, die het onderscheyd der deelen van het jaer aenwyzen. De geleerde in Griekenland zyn eerst alleen poëten geweest, en meest alle zangkonstenaers, eensdeels priesters, en eensdeels liefhebbers der genees- en sterrekunde. Zy maekten hun verstand en geleerdheyd openbaer door zangen en gedigten, onder deze zyn Homerus en Hesiodus de voornaemste geweest, gelyk Carion zegt.
|
|
Auteursrechtvrij