De historie van Belgis

XXXVIII Kapittel.

Van Gambrinus, den zevensten Koning der Duydsche; van de stigting der stad Memphis, en andere dingen.

Gambrinus, zoon van Marius, volgde zynen vader in het duydsch ryk, en men meynd dat hy den eersten was die aldaer de kroon en den scepter droeg; als of de ken-merken der koninglyke weêr-

[p. 103]

digheyd in Duydschland te vooren in andere cieraeden zouden bestaen hebben. Ook zegt men dat hy zyne onderdaenen aldereerst bier heeft leeren brouwen, welke uytvinding andere nogtans aen Bacchus toeschryven, gelyk hier vooren gezeyd is. Maer mids Duydschland alsdan uytnemende groot was, heeft den eenen mogelyks in het een gewest geleerd het geen den anderen in het ander leerde; diesvolgens kan de konst van brouwen wel van beyde uytgevonden, of van den eenen of den anderen verbeterd zyn. Hy heeft 53 jaeren geregeerd.

Omtrent dezen tyd bouwde Apis, koning van Argos, in Egypten de stad Memphis, die nu Alkair genoemd word. Eenige willen dat zy haere vergrooting en herbouwing verschuldigd is aen den ondergang van Babylonien. Zy had 150 stadien in haeren omtrek, en Diodorus teld haer onder de vermaerdste steden der weireld. Zy heeft door den ouderdom haeren luyster niet verloren, maer is zoodaenig aengegroeyd en bevolkt geworden, dat men binnen de zelve nu vind 15,000 herbergen en 10,000 turksche tempels of moskeën. Elke woonstede houd dry of vier huyshoudens in, en zy onderhoud wel 10,000 kemelen die niet anders doen als water draegen. Zy is van gelegendheyd als eenen bril, en men kan die in twaelf ueren nauwelyks omryden. Als 'er aen de gewoonelyke peste 10,000 menschen op eenen dag sterven (het welk van het minste getal is), zoo maekt dit van elke prochie maer eenen persoon. Andere zeggen dat deze stad gestigt is door Ogelam, koning van Egypten, en volgens den naem van zyne dogter Memphis genoemd. Men plagt die ook Babylonien in Egypten te noemen; maer dit Babylonien, nog het ander daer zy haere opkomst aen verschuldigd is, waeren de stad Babylonien niet uyt de welke de verwerring der taelen haeren oorsprong gehad heeft.

Op dien tyd regeerde in Spagnien den koning Tagus, van wie eene rivier in Spagnien haeren naem ontleend heeft, onder welkers zand goud-stof gemengeld is. Anubis, zoon van Osiris en Isis, is

[p. 104]

van de Egyptenaeren voor eenen god aenbeden geweest onder de gedaente van eenen hond, om dat hy zig in honden plagt te verblyden. Triptolemus, in het eyland Eleusis regerende, heeft de Grieken in vele plaetsen de landneiring geleerd. Venus, die openbaere en schoone vrouw, was alsdan ook in wezen; zy was geboren in het eyland Cypres, en haere ouders waeren Cyrus en Dion, zoo Bocatius schryft; maer om haere uytnemende schoonheyd, zeyde men haer eene dogter van Jupiter-den-Grooten te zyn. Vulcanus, koning der Lemniten en den god van het vuer, was ouder haere boelen en mannen den eersten. Niet tegenstaende haere overgroote schoonheyd (de welke, gelyk den Wyzen Man zegt, in eene oneerbaere vrouw is als eenen kostelyken ring in de muyl van een verken), en al was zy eene koninginne, zy heeft zeer ontugtig geweest; zoo dat de oneerbaere plaetsen en bordeelen van haer ingesteld zyn, daer zy de vrouwen dwong in te gaen tegen hunnen dank. Ook moesten de maegden van Cypres by den oever der zee de vremdelingen verwellekomen die daer te schepe aenkwaemen, en de zelve hunnen dienst aenbieden; met den loon van welke oneerbaerheyd zy een houwelyks goed vergaederden. Deze vuyle gewoonte, gelyk Bocatius en Valerius schryven, is daer naer gekomen onder de Italiaenen, Locrensen en Afrikaenen.

Den afgod Apollo wierd ook zeer vermaerd in het eyland Delphos, door de duyvelsche en twyffelagtige antwoorden die aldaer voordkwaemen uyt eene spelonk op alle de vraegen die men dede; en Venus wierd voor eene godinne der liefde gehouden: zoo dat aen beyde tempels en autaeren, priesters en offeranden toegeschikt waeren. Chyron Centaurus ondervond in dien tyd de kragten van het kruyd centaurea, het welk men andersins om zyne groote bitterheyd galle der aerde noemd. De Centauren waeren honderd reuzen in het eyland Creten, die allegaeder te peêrd reeden. In Thessalien wierd de maniere uytgevonden om te peêrd

[p. 105]

te oorlogen; want dewyl 'er alsdan eene menigte wilde stieren waeren die aen het land groote schaede deden in vrugten en vee, zyn vele kloekmoedige jongelingen, op het bevel van hunnen koning, te peêrd gestegen om deze stieren te bevegten; zoo dat zy aldus de manier leerden om te peêrd te stryden. Dit heeft vele eenvoudige lieden, die zoodaenige wyze van ryden nog noyt gezien hadden, doen meynen dat men ook dieren vond die half man en half peêrd waeren. In dezen tyd was 'er eenen overgrooten watervloed in Achayen.