De historie van Belgis

[p. 41]

XIV Kapittel.

Van den langen ouderdom der Menschen, en van de dieren of beesten.

Den H. Augustinus schryft, dat vele menschen voor den zondvloed tot 900 jaeren geleeft hebben, maer niemand is tot de 1000 gekomen, ten minsten meld den bybel zulks niet. Dit is geschied door de goddelyke voorzienigheyd, op dat het menschelyk geslagt zoude vermenigvuldigd en de konsten uytgevonden worden. Ook had de natuer op dien tyd meer kragt, en de menschen waeren van eene kloeker gesteldheyd als tegenwoordig, want hoe oudere weireld, hoe kranker, en hoe langer de natuer verloopt, hoe zwakker zy word. De weireld, gelyk Carion zegt, slagt een oud huys of tabernakel, dat van grooten ouderdom overheld of dreygd te vallen.

Maer daer by, zoo Augustinus zegt, zyn die niet te gelooven, de welke willen voorgeven, dat in den voorzeyden langen ouderdom tien weken voor een jaer genomen worden, zoo dat 900 voor 90 jaeren zouden gerekend zyn, want Plinius getuygd dat 'er hedendaegs nog menschen gevonden worden die tot 200 jaeren leven. Een voorbeeld hier van in den persoon van Joannes Temporibus, den wapendraeger van Karel-den-Grooten, die den ouderdom van 361 jaeren bereykt heeft, en overleden is in het jaer Ons Heeren 1160.

Josephus schryft aldus: ‘maer niemand, ons leven en de kortheyd onzer dagen gelykende tegen het leven der oude, zal houden valsch te wezen het geen van hun gezeyd word, nemende daer uyt zyn voornemen, om dat nu het leven zoo verre niet komt, meynende dat zy ook tot zulken ouderdom niet gekomen zyn, want de ouden waeren Godt aengenaem, en zyn versch

[p. 42]

maekzel, ook gebruykten zy beter en bekwaemer spyze om lang te leven. Voords ook om de neêrstigheyd die zy deden tot de deugd, en om de nuttigheyd der konsten die zy uytgevonden hebben, als de sterrekunde en landmeterye, heeft Godt hun langer leven verleend, van welke konsten zy geene verzekerdheyd zouden hebben konnen krygen, hadden zy min dan 600 jaeren geleefd, want zoo veel jaeren maeken een groot jaer van des hemels-loop. Hier van geven niet min getuygenis alle de schryvers der oude geschiedenissen, zoo wel der Grieken als der oudere grover natien; want Manecho, den beschryver der egyptische geschiedenissen, en Berosius, der chaldeesche dingen, voords ook Mochus, Hestiëus en Hieronymus, den egyptenaer, die de geschiedenissen der Phenicers be̅schreven heeft, spreken met ons; Hesiodus Hecateüs, Vellanicus, Acusilaüs, Ephorus en Nicolaüs, vertellen dat de voorleden onders hun leven tot 1000 jaeren gebragt hebben.’ Deze zyn de woorden van Josephus.

Voorders leest men, gelyk voorzeyd is, dat de godvrugtige ouders voor den zondvloed geen vleesch aten, zig te vreden houdende met het geen de aerde voordbragt, niet willende, om hunne lekkernye en wellustigheyd te voldoen, eenige dieren van het leven berooven, zonderling zulke dieren of beesten die de menschen dienstig en behulpzaem zyn, als ossen, daer men het land mede ploegd, en andere, alsook deze arme beesten, die goedertieren en onnoozel zyn, en den mensch geenzins schaedelyk, van welkers melk en vel dén mensch gevoed en gekleed word. Overzulks had Pythagoras, in Italien zynde, met de dieren groot medelyden, en had al het volk geern daer toe gebragt dat zy tot hun voedsel geene zouden gedood hebben, gelyk Ovidius schryft. Nu heeft Godt zulks toegelaeten, zoo men in het H. Schrift vind, diesvolgens word 'er met beesten te slagten niet misdaen, maer die uyt vreedheyd

[p. 43]

onnoozele dieren tergen en kwellen, misdoen (zoo het schynd) tegen Godt. Prop. 12 staet: den regtveêrdigen kend de zïel zyns vee; maer het ingewand der ongoddelyke is vreed; en Deut. 22, belaste Godt, dat men in eenen vogel-nest de moeder met de jongen niet nemen of rooven zoude. Godt had agt op de dieren of beesten, zoo men leest Joan. 4. Exod. 25. Deut. 11. Gen. 8 en Psalm 35.