De historie van Belgis

XI Kapittel.

Van de kwaedheyd der Menschen, van Noë en de Diluvie, en van de Dieren die in de Arke waeren.

Voor den tyd van de diluvie, gelyk Berosius schryft, woonden'er reuzen ontrent het gebergte Libanus, alwaer zy eene stad gebouwd hadden genoemd Enos, die zeer groot was. Van deze stad is hier vooren gezeyd dat Caïn die eerst gestigt heeft. De gemelde reuzen hadden heerschappye over geheel het aerderyk, van het oosten tot het westen: zy verdrukten, door hunne grootte en kloekte, de gansche weireld, zogten niet als hunne wellusten en genoegten, vonden veelerleye muzikaele instrumenten uyt, en bedreeven alle kwaed. Zy hadden te doen met hunne zuster en moeders, met knegtjens en beesten; zy aten ook menschenvleesch, en daer was niet zoo kwaed of zy deden het, Godt nog niemand vreezende. Daer waeren alsdan vele menschen die predikten, voorzeyden en in steenen sneeden dat'er eene groote verwoesting aenstaende was, dog deze reuzen agten dit alles niet, maer gekten daer mede. Onder hun getal bevond zig eenen die wys en godvreezende was, genoemd Noë; dezen had dry zoonen, te weten, Sem, Cham en Japhet; en vier huysvrouwen, Cystea, Pandora, Noëla en Noëgia. Dezen Noë vreesde de diluvie, die hem van Godt voorzeyd was, en begonst 100 jaeren te vooren een

[p. 33]

schip te timmeren, dat hy van boven overdekte gelyk eene arke. In de tweede maend van 't honderste jaer wierden de zee en alle de rivieren der aerde uytgelaeten, en daer viel van boven eenen zoo grooten overvloed van water, dat het onuytsprekelyk is, zoo dat alle menschen op de weireld vergingen, uytgenomen Noë met zyn huysgezin. Als den watervloed voorby was, waeren 'er maer 8 menschen meer overgebleven, die aendermael geheel de aerde bevolkt hebben. Die van Scythien houden Noë nog voor den grootsten god, om dat zy uyt hem hunnen eersten oorsprong genomen hebben, en zyne vrouw Cestea, zeggen zy de aerde te wezen, dewyl uyt haer, even als uyt de aerde, geheel de weireld voordgesproten is.

Noë uyt de arke gegaen zynde, kwam van het gebergte op het plat land en vond het bedekt met versmoorde lichaemen, waerom deze plaets tot nu toe genoemd word Myry Adam, dat is, de plaets der doode menschen. De huysvrouwen van Noë en zyne zoonen bragten altyd twee vrugten seffens voord, een knegtjen en een meysken, waer door de menschen in korten tyd zoodaenig vermenigvuldigden; dat zy in deze plaets, die in Armenien was, niet alle konden blyven, maer van malkanderen moesten scheyden en andere woonplaetsen zoeken. Noë leerde zyne kinderen den landbouw. Hy plante ook den eersten wyngaerd, en te veel van het zap der druyven gedronken hebbende, is hy oneerlyk neder in slaep gevallen. Cham daer by komende, en zynen vader naekt vindende, heeft hem bespot, en gelyk Berosius schryft, zyne mannelyklieyd betooverd, zoo dat hy daer naer geene vrugten meer konden verwekken. Om dat Noë den wyn gevonden heeft, is hy van alle volkeren Janus genoemd geweest, het welk eenen wyngaerdsnyder beteekend, het is dien zelven Janus die de Romeynen in zoo groot aenzien plagten te houden en als eenen god eerden.

Cham arbeyde altyd om de menschen op den zelven voet te brengen gelyk zy voor den water-

[p. 34]

vloed geleeft hadden, te weten, dat zy zig zonden verzaemen met hunne moeders, zusters en broeders; om deze reden wierd hy van zynen vader verstooten, maer de Egyptenaeren ontfingen hem en volgden zyne leering; zy bouwden ook eene stad, die zy hem toeëygenden en Chammyn noemden, volgens zynen naem. Dit zyn bynaer de woorden van Berosius, die wy hier vooren nog aengehaeld hebben; maer Josephus, in zyn 1 boek, kap. 4, schryft aldus: van deze diluvie of overvloed en van de arke, hebben in hunne schriften gewag gemaekt alle de historie-schryvers der vremde natien, onder de welke is Berosius, den chaldeeschen schryver, die, van dezen overvloed sprekende, zig ten naesten by aldus uytdrukt: men zegt, dat 'er nog een groot deel van dit schip in Armenien is, op den berg der Cerdeïas, en dat zommige den harst daer af schrabben en wegdraegen, die de lieden plagten te gebruyken voor eene remedie tegen vergift van fenyn of betoovering. Ook maekt van deze dingen gewag Hieronymus, den egyptischen schryver, die de oude geschiedenissen der Phenicers beschreven heeft; Mnascas, en meer andere. Voorders schryft Nicolaus den damascener, in zyn 96 boek, het volgende: boven het landschap der Minijers in Armenien is eenen grooten berg, Baris genoemd, op den welken, zegt men, vele die daer vlugtten, behouden wierden ten tyde van de diluvie of den overvloed. Iemand (vervolgd hy) wierd daer gebragt in eene Arke, die op dezen berg bleef staen, en waer van de overblyfselen van het hout daer langen tyd geduerd hebben, welken man mogelyks den zelven is daer Moyses, den wetgever der joden, van spreekt.

Zommige boeken melden dat Noë 120 jaeren aen de arke timmerde, al staet hier boven maer 100: hy bestede misschien de overige 20 jaeren tot het verzaemelen en bereyden der materiaelen, want hy was eenen overmagtigen ryken, maer ook eenen zeer godyreezenden man, de booze men-

[p. 35]

schen zonder ophouden vermaenende tot betering huns levens, om de gedreygde straffen Gods te ontgaen, dog hy wierd van de kwaedwillige begekt en bespot.

Ook schryft den H. Augustinus: in Civitate Dei, dat die dieren, de welke in of op het water leven, als zommige vogels, en de gene die zonder genooten voordkomen, als muggen; vliegen en andere soortgelyke, in de arke niet geweest hebben. Ook wild hy, dat geenen muyl daer in geweest heeft, want deze dieren haeren niet, en dus was het niet noodig dat zy daer kwamen; maer daer waeren allerleye voordteelende beesten, die alzoo vermenigvuldigd wierden. Voorders zegt hy, dat de dieren in de arke gekomen zyn, niet dat Noë die vergaederd of met zyne hand daer in geleyd had, maer dit is geschied door de schikking Gods.

Hier valt nu eene vraeg, hoe de dieren die in de arke van Noë geweest hebben; alsdus de geheele weireld door verspreyd en verdeeld geworden zyn. Augustinus antwoord daer op, in het 16 boek van de stad Gods; aen het 7 kap.; dat een deel van de zelve daer geraekt zyn door middel van het zwemmen, op de plaetsen daer het water niet te wyd of te breed was, dat andere van de menschen gevangen en derrewaerds gevoerd wierden; en eyndelyk, dat een deel op het bevel van Godt, door de diensthaerheyd der engelen, in verscheyde landen overgebragt zyn. Aengaende de beesten die niet voordgeteelt worden, maer van het begin af hunnen oorsprong genomen hebben uyt de bederffelykheyd der aerde, uyt het zweet van andere, of uyt de verzaeming van verscheyde soorten van gedierten, zoodaenig hebben in de arke niet geweest, nog daer zyn geene van overgebleven, maer zy zyn zedert in alle landen op zulk eene wyze voordgekomen en komen aldus nog dagelyks voord.