| |
| |
| |
Proemium sive Prologus.
Al ist dat saecke (Beminde Leser) dat vele historie ende cronyck schryvers die eeuwe off outheyt des weirels in mennigerley manieren gedeylt hebben, nochtans willen wy hier in volgen die woorden van aller joden propheten, de welcke zeer claerlyck gedeylt heeft die weirelt in dry deelen off outheden, in welcke hy thoont die principaelste veranderinghe der weirelt; daer en boven in wat tyt des weirelts dat Christus Messias geboren soude worden; ten leste hoe lange dese weirelt tot den dach des vuyttersten oordeele toe dueren soude: ende is syn prophezye aldus beginnende:
De weirelt sal 6000 jaer staen ende daer naer vergaen; dit schynt oock over een te comen met het ghene dat den heylighen Apostel Petrus seyt in synen tweeden brieff vant derde capitel, aldus: 1000 jaer sydy den heere gerekent als eenen dach. Waervuyt schynt volgende dat gelyck Godt Almachtich binnen 6 daeghen geschapen heeft hemel ende aerde, ende al datter in is, ende den sevensten dach gerust heeft van alle syn werck, dat hy oock alsoo 6000 jaren regeren soude de weirelt, onderworpen wesende nochtans die voorbringe ende verganckelyckheyt; maer int sevenste duysentste jaer souden comen die vervuldinge des weirels ende die eeuwige ruste, naer declaratie deser prophezye, welck is dat die weirelt 2000 jaer van der scheppingen staen soude sonder eenige geschreven weth, dat is, dat men van Adams tyden aff naer der natuer ende reden off natuerlyck verstant ende ingeven tot
| |
| |
Abrahams geboorte toe, leven soude. - Ten anderen dat die weirelt 2000 jaer staen sal van Abrams tyden tot Christus geboorte toe, onder die besnydenisse ende Moyses weth; hier naer sal Christus gebooren worden ende dat Evangelie sal gepreeckt worden ende sal dueren ontrent die 2 leste 1000 jaeren, tot het eynde des tegenwoordigen weirelts: want het opentlycker is gevesticht int 5e capitel, dat van Adams tyden totter diluvie toe gheleden waeren 1656 jaer. En soo ist blyckelyck dat int jaer ons heeren 1556 het eynde des weerelts zeer by is, want int jaer ons heeren 1556 ons nyet meer van de 2000 jaeren dan gebraeker maer 444 jaer, maer die 2 leste duysent jaeren en zullen nyet vervult worden, want Godt almachtich die salse vercorten om die rasticheyts syns vuyttersten oordeels, dat hy dan houden sal. Ten 3e om der boosheyt wille des weirelts, item ten eynde om die rechtveerdige salich te maeken, als Christus selver getuycht, Matthei 24. Marcus 13. daer hy schryft dese woorden, aldus: ten sy tsaecke dat dees dagen vercort waren soo en souden alle vleesch nyet salich worden; maer om die vuytvercoren sullen die dagen vercort worden, spreeckt Christus.
Van dese vercortheyt des tyts off eynde des werelts is onmogelyck een sterffelyck mensche den dach off ure te weten, als Christus verclaert, Lucas, in 13 capitel: Van dien dach aff off die nyemant en weet noch die engelen in den hemel, enz. dan alleen den hemelschen vader, hierom (seydt Christus) siet dat ghy waeckt ende bidt, want ghylieden en weet nyet wanneer desen tyt comen sal. Daerom sal desen dach subietelyck comen, alst blyckt Math. 24; Luc. 27: ende in den brieff totten Romeynen, int 5e capitel, item in den 2e brieff totten Corrinthiaenen int 15 capitel, ende inden 2e brieff van St Peeter Apostel aent derde capitel.
| |
| |
Aldus laet ons hierom neerstelyck lesen ende nyet versaeken die historien ende wonderlycke geschiedenisse die in voorleden tyden van Godt geheugenisse geschiet ende gebuert syn, want Cicero seyt dat die historien syn die getuygen der tyden, het licht der waerheyt, die meestersse des levens, die vercondersse der outheden. Daerom ist proffytelyck, seyt Cicero, veel historien ende geschiedenissen te weten, ende daerin becomert te syne, te overdencken, om dat die historie is elcken eenen getrouwigen getuygen des verstants der dingen die inde weerelt hier voormaels geschiet syn. Hierom seyt Aristoteles dat alle die gene die geen geschiedenisse en weten, dat sy altoos als kinderen blyven, ende nyet weerdich en syn eenige administratie inde gemeynte te hebben maer behoorden gansschelyck daeraff verlaeten te wesen, om dat door het exempel van ons voorvaders wylieden mochten die booscheyt ende sonden schouwen, ons leven alsoo te beteren, dat wy vergiffenisse van onzen sonden mochten crygen, volgende die deuchden van ons ouders, mochten hier in dit verganckelyck leven salichlycke sterven, ende naemaels eeuwelycken met Godt Almachtich leven: dat ons gunnen moet Godt den Vader, den Sone, ende den heyligen Geest, Amen.
Dit naervolgende is die affcompste ende genealogie der hertogen ende hertoginnen van Brabant, van welcke die eerste hertoge was Salvius Brabon met syn huysvrouwe Suviana, ende regeerde 51 jaer voor Christus geboorte; tot op onsen doorluchtichsten keyser Carolus die 5 van dien naeme, ende met synen sone, Phlipus, coninck van Spagnien, int jaer 1565.
| |
| |
Hier naer volcht die gelegentheyt van het landt van Brabant, ende oorsaecke des naems.
Brabant is een lantschap in die vuytterste deelen van Duytschlant, hebbende den Ryn ende Vrieslant oostwaerts; ende oock die Brittaensche zee, ende den vlaemschen schoot noortwaerts; neder Gallien westwaerts; ende oock Vranckryck zuytwaerts; seer lustich ende plaisant, overvloedich in alle vruchten der eerden ende in alle vee oft beesten.
In dit lant syn veel groote schoone ende vermaerde steden met schoone hooge groote en costelycke edifitien verciert, veel dorpen ende vryheden, soo doortimmert ende bewoont als off steden waeren; het volck isser goeder hande, ende tot alle huesheyt genegen, die geleertheden ende consten seer beminnende, mitsgaders oock in feyten van oorlogen zeer wel ervaeren; ende heeft synen naem (nae dat sommige Cronycken seggen) van Salvius Brabon, die er den eersten hertoge aff geweest is, int jaer voor Christus geboorte 51, soo ghy naemaels hooren sult.
Salvius Brabon, den eersten hertoge van Brabant, was van de geslachte van Francion, ende heeft te wyve genomen Siviana off Bermaran, die suster van Octavius; soo heeft hy er mede gehouden het lant dat nu Brabant geheeten is; besiet hieraff die historie van Belgie, int 4 boeck, int 8 capitel.
Men leest van veele vrome feyten dat desen Brabon in dese Nederlanden bedreven zoude hebben, onder de welke een genoempt staet dat hy tot dyer plaetsen dede dat nu Antwerpen geheeten is, te weten hoe dat hy tegen den reuse Antigonus streedt, ende naer dat hy hem syn rechte handt affgeslagen hadde, heeft hy den reuse ten lesten verslagen; die hant werpt hy daer naer ter halver schelde, ende hieraff heeft die plaetse Antwerpen genoempt geweest. Desen Salvius heeft geregeert 6 jaeren, ende werdt in
| |
| |
eenen strydt verslagen, achterlatende eenen sone van 6 maenden, Carel Brabon geheeten.
Carel Brabon, die sone van Salvius, die 2e hertoghe van Brabant, ende 25e prince van Tongeren. In synen tyt werdt Tongeren gedestruweerdt van die van Triere, ende gedurend zyn ryck wert Christus geboren, ende heeft geregeert 72 jaeren.
Julius Brabon, die 3e hertoge van Brabant ende sone des voorsc. Karel Brabon, was den 26e prince van Tongeren; ende begonst te regeeren int jaer ons heeren 40, ende regeerde 40 jaer, laetende naer hem eenen sone genaempt Octavius Brabon, ende stichte binnen synen leven die stadt van Gulick; ende geduerende syn ryck werdt gesticht Aken, Vuytrecht, Mastricht, ende die stadt van Doornick. Hy sterff anno 79.
Octavius Brabon, die 4e hertoge van Brabant, ende 27e prince van Tongeren, begoste te regneren int jaer 80: ende syn ryck duerde 45 jaer. In synen tyt wert Tongeren totten Christen geloove bekeert door den heyligen Merten. Dese Octavius liet naer hem eenen sone, Goddaert geheeten, ende stierff anno Christi 125.
Goddaert Brabon, des voorsc. Octavius sone, was die 5e hertoghe van Brabant, ende die 28e prince van Tongeren, ende regneerde int jaer 126; ende syn ryck duerde 47 jaer. Binnen synen tyt wert het slot tot Hoey gefondeert, ende die stadt vermeerdert van den keyser Anthonis die goederthieren, van den welcken desen Goddaert veel previlegien creech. Hy stierff int jaer ons heeren 172.
Godaert Brabon, des voorsc. Goddaerts sone, die 6e hertoge van Brabant, heeft geregeert int jaer ons heeren 173, ende regneerde 45 jaer; hy voerde oorloge tegen de Romeynen omdat syns susters sone onthooft was van haerlieden. Hy stierff anno 209.
Naer dese voorsc. Godevaerts doot succedeerde tot het hertochdom van Brabant Vuytricht syne soone, int jaer ons heeren 218, ende regneerde 69 jaere; ende men seyde dat hy 100 jaer oudt was eer hy stierff.
| |
| |
Artsardus Brabon, Vuytricx sone, was die 8e hertoge van Brabant, int jaer 288, ende heeft geregeert 48 jaeren. Dese is die ierste merckgrave des heylichs rycx gheweest; hy ontsettende den keyser Constantinus, die tot Langues belegen lach. Hy stierff anno 335.
Marsiandus Brabon, de sone van Aertsardus, was die 9e hertoge van Brabant, int jaer 336, ende heeft geregneert 42 jaer. Hy was zeer verheven by den keyser Constantyn, die gaff hem Piccardyen, Artois ende meer andere landen ende heerlycheden. Desen stierff int jaer ons heeren 377.
Alexander, des voorsc. sone, die 10e hertoghe van Brabant, int jaer ons heeren 378 regneerde hy, ende stierff naer dat hy syn landen 30 jaeren lanck geregeert hadde. Hy was by den keyser Gratianus groot geacht ende is, soo die Cronycken seggen, die ierste Christen prince geweest, ende hy stierff anno 407.
Anchisis Brabon, de sone van Alexander, was de 11e hertoge van Brabant int jaer 408. In synen tyt heeft Grossus die conincken Wandelenmens op ten ryn, ende Mets in Loreynen, vechtenderhant ingenomen, daer naer heeft hy Triere doen beleggen; ende heeft geregeert 30 jaer, ende hy stierff int jaer ons heeren 438.
Carel Brabon, geheeten die schoone, die sone van Anchisis, was den 12e hertoge van Brabant int jaer 438, ende heeft geregeert 22 jaeren. In synen tyde syn gecomen het volck verhuysen ende hebben alle dlant verdestrueert ende bedorven, Tongeren gansch vernielt, dwelck doen een vermaerde stadt was. Ende Karel sterff int jaer 460.
Lando Brabon, de sone van Carel, was den 13e hertoge van Brabant int jaer 460; hy stichte een stadt die hy met synen naem Landen dede noemen. Hy heeft zeer groot geweest by Hildrick, den coninck van Vranckryck: hy sterff int jaer 478.
Austrasius Brabon, de 15e hertoge, heeft geregeert int jaer 478, ende syn ryck duerde 22 jaer, die nae hem liet eenen sone, karel
| |
| |
Nason geheeten, die naer hem die 15e hertoge van Brabant gecoren wert int jaer 500; ende hy stierff anno 506.
Carel Brabon heeft geregeert 24 jaer, ende was van Clodricens, de coninck van Vranckryck, zeer bemindt, ende nam te wyve des conincx van Thueringhen dochter, aen de welcke hy wan eenen sone, Carel Habbayn geheeten, die oock naer syns vaders doot het hertochdom geregeert heeft. Dese Carel Brabon stierff anno 524.
Carel Brabon, genaempt Habbayn, was die 16e hertoge van Brabant int jaer 524; ende heeft geregeert 36 jaer. Syn suster Veraeye was die huysvrouwe van Haymo, daer die 4 haimskinderen aff comen syn. Dese begeerden metten bisschop Gondolff Tongeren te repareren. Dese karel sterff int jaer ons Heere 560.
Kareloman Brabon, die sone, van Karel Habbayn, was die 17e hertoge van Brabant int jaer 560, ende heeft geregeert 55 jaer. Hy was een deuchdelyck prince ende hy woonde tot Landen, de welcke doen een groote Stadt was. Hy hiel hem wel bemindt met die coninghen van Vranckryck, ende stierff int jaer 615.
Puppyn Brabon, dierste sone van Careloman, was die 18e hertoge van Brabant, int jaer 615, ende heeft geregeert 30 jaer. Dese heylige hertoge hadde van Ydeberge, synder huysvrouwe, dry heylige kinderen, St Geertruyt, St Grimoalt, St Begga. Hy was zweert-drager der croonen van Vranckryck, ende sterff anno 646, ende leyt begraven te Landen.
Grimoalt Brabon, de sone van Puppyn de eerste, was die 19e hertoge van Brabant int jaer van 647, ende heeft geregeert 10 jaeren doorden raet van desen Grimoalt.
Aldus stichte die coninck van Vranckryck Sigisbertus tot veel diversche plaetsen veel cloosteren ende Godtshuysen totter armen lieden behoeft; ten lasten wert hy door haet ende neyt deerlycken vermoort anno 658, ende leet te Juppil begraven.
Angis, met Begga syn huysvrouwe ende Grimoalts suster ende
| |
| |
Puppyns die ierste dochter, den 20e hertoghe van Brabant int jaer ons heeren 658, heeft geregeert 28 jaer; dese heylige hertoge was de sone van St Arnoult, marckgrave des heylichs ryckx, ende naemaels bisschop van Mets. Dese Angis wert vermoort van Godevio, int jaer 685; ende Begga hevet clooster tot Landen gesticht, ende van Begga hebben die bogaerde bruers ende bagynen haeren naem behouden.
Puppyn de 2 van dien naem, genaempt de Grove, sone van Angis, was den 21e hertoge van Brabant. Desen wert Puppyn van Herstael gheheeten, om een plaetse alsoo genoempt die tusschen die stadt van Luyck ende Tricht gelegen was, aldaer de voorgaende Puppyn een casteel stichte op die mase, daer hy hem quam vermaeken; ende heeft geregeert 21 jaer; hy stierff int jaer ons heeren 714,
Carel Martel, de soone van Puppyn, die 2 dies naems, was van vreeder ende herder natueren, waeraff hy oock den naem voerden, want Martellus eenen hamer in onser talen beteekent; dwelck hy oock wel bewezen heeft in syn vyanden te dwingen, ten iersten bracht hy tlant van Saxen in syn subjectie ende heerschappye, waeraff d'inwoonders zeer fel ende rebellich waeren. Dese was de 22e hertoge van Brabant, int jaer ons heeren 714, ende stierff anno 748, doen hy geregeert hadde 34 jaer.
Careloman de 2 dies naems, ende sone van Carel Martel, was de 23e hertoghe van Brabant; ende dese Karelomanus is van selffs totten paus Zacharias gecommen, van den welcken hy syn wydinge ontfangen heeft ende het cloosterlyck habydt, waermede by naer tclooster van Cassimen gegaen is, ende sterff aldaer; soo dat Puppyn syn broeder alleen regneerde, en Duytslant ende Portugael gewonnen soude hebben.
Puppyn die 3, broeder van Karelomano, ende sone van Carel Martel, was de 24e hertoge int jaer 748, ende heeft geregeert 20 jaer; ende om syn deucht wil was hy zeer bemindt ende
| |
| |
hebben hem, by rade ende consente van Zacharias, die doen ter tyt paus van Roomen was, voor hunnen coninck gecoren; altyt droech hy seer groote gunste ende lieffde tot die roomsche kercke, waerom hy den christelycken coninck genoempt wort, ende sterff int jaer 768, ende leet in St Denys.
Carel de groote, de sone van Puppyn die 3, gecoren coninck van Vranckryck, ende daernaer keyser van Roomen, was die 25e hertoge van Brabant, ende begonste te regneeren int jaer 768. Die Sarazynen werden van hem vuyt Spaegnien tot int vuytterste van Garnaten gedreven; hy heeft oorloge gevoert met Desiderius, de welcke coninck van Lombaerdyen, ende een groot vyant des paus was. Desen gloriosen keyser regneerde 48 jaer lanck.
Lodewyc de goedertieren, de soone van Carel de groote, keyser van Roomen ende coninck van Vranckryck, is den 26e hertoge van Brabant int jaer 814; ende heeft geregneert 26 jaer: ende met volcke van groote Walochie heeft hy groote oorloghe gevoert; door hulpe van de francoysen heeft hy Gasconien weder onder syn ryck gebrocht; hy stierff anno 840.
Naer de doot van Lodewyck die goedertieren succedeerde die outste zoon Lotharis, ende was den 27e hertoge van Brabant int jaer 841, dewelcke naer dat hy het hertochdom van Brabant 15 jaer lanck geregeert hadde (van de welcken Lotryck synen naem heeft) is hy in een clooster gegaen, geheeten Prumien, ende sterff anno 855.
Carel de Calve, oock die sone van Lodewyck de goederthieren, is den 28e hertoge geweest van Brabant, ende heeft geregeert in Vranckryck ende Brabant 34 jaer. Dese naer veel strydens ende oorlogen tegen syn broeder werdt noch twee jaer voor syn doot keyser van Roomen; hy sterff anno 888, en leet begraven te Namen.
Die voorsc. Karel liet nae hem eenen sone geheeten Lodewyck de lispere, die welcke naer des vaders doot het hertochdom van
| |
| |
Brabant ende het coninckryck van Vranckryck 2 jaer geregeert heeft, ende sonder eenich levende erfgenaem achter te laeten sterff hy, syn huysvrouwe bevrucht latende, int jaer 880. Nae de doot van den voorsc. Lodewyck gelach de coninginne van eenen schoonen jongen sone, die welcke Carel genoempt wert, ende naemaels de simpele genoemt is geweest; ende desen voorsc. Lodewyck de lispere was den 29e hertoge van Brabant.
Carel de simpele, sone van Lodewyck de lispere, is de 30e hertoge van Brabant geweest int jaer 900. Ten tyde van Carel de simpele leeffde St Wybert de welcke het klooster te Gembloers stichte, in walsch Brabant. Dese Carel, naer dat hy 15 jaer lanck geregeert hadde, wert hy verradelyck tot Peronen gebracht. aldaer hy van den druck gestorven is int jaer ons Heeren 927.
Lodewyck den simpele, die sone van Carel, is de 31e hertoge van Brabant geweest int jaer 928, ende heeft geregeert in Vranckryck ende Brabant 27 jaer; ende syn huysvrouwe was Gheerberge, des ierste keysers Otto susters tot Aken; naer syns vaders doot heeft hy metten legaten van diversche natien eenen eendrachtigen nieuwen vrede ghesloten. Hy heeft 2 sonen gehadt, Lotharius ende Puppyn; desen heeft hy heere van Aken ende den anderen prince van Beyeren gemaeckt. Hy sterff int jaer ons heeren 955.
Lotharius die 2, Lodewycks sone, de 32e hertoghe, heeft geregeert in Vranckryck ende Brabant 26 jaer. Binnen synen tyt wert Hongaryen ende Polen totten christen geloove gebracht, by den heyligen man Adelbertus, bisschop van Pragen; ende liet naer hem eenen sone Lodewyck genoempt. Hy stierff anno 981; desen sone regneerde maer een jaer.
Carel, de sone van Lotharius, de 33e hertoge heeft geregeert 29 jaer; ende naer veel oorlogen ende victorien, die hy hadde tegen Hugo Capet, wert hy ten lesten door verraderye des bisschops van Bouwen des snachts by syn huysvrouwe gevangen;
| |
| |
ende met desen is die croone van Vranckryck van desen gheslachte gescheyden; hy stierff anno 992.
Ottho, de sone van Carel, die 34e hertoge van Brabant ende Lotteringen, heeft geregeert 15 jaer. Hy stierff sonder manlyck oir achter te laeten anno 1002.
Lambrecht metten baerde, den 35e hertoge, met Geerberghe syn huysvrouwe ende suster van Ottho, is geweest grave van Leuven, Brussel, enz. int jaer 1005, ende heeft geregeert 9 jaer. Syn vader was grave van Henegouwe, ende ten lesten is hy verslagen geweest anno 1015.
Henricus, d'ierste grave van Brussel ende de 36e hertoghe van Brabant, die oude Lambrechts sone, grave van Leuven ende marckgrave int jaer 1015, heeft geregeert 30 jaer. Hy is gedoot van eenen gevangen man, genoempt Herman, int jaer ons Heeren 1038.
Ottho die 2 ende den 37e hertoge van Brabant, die sone van Hendrick, sterff int jaer ons Heeren 1038, int selver jaer naer syns vaders doot.
Lambrecht, alias Balderick, die 38e hertoghe van Brabant, ende broeder van Hendrick, wert verslagen in den strydt by Dornick, int jaer 1054; ende leet begraven te Nyvel, in Walsch Brabant.
Hendrick die 2, den 39e hertoghe, ende de sone van Lambrecht, heeft geregeert 24 jaer; hy hadde getrouwt die suster van den hertoghe van Thuringe, ende heeft van haer 2 sonen gehadt, te weten Hendrick ende Godevaert. Hy stierff anno 1078.
Hendrick de 3e, die 40e hertoghe ende grave van Loven ende Brussel, anno 1078; hy wert verslagen in eenen strydt by Dornick ende te Nyvel begraven.
Godefroy van Ardennen, die 41e hertoge van Brabant, en wert oock hertoge van Lothryck, door giften van den keyser Hendrick, nae de doot van hertoch Otto, de sone van Carel, die sterff tot Orliens, anno 1005.
| |
| |
Ende alsdoen begonste die duytsche keyser te disponeren dat hertochdom van Lothryck, in der manieren oft een vervallen leen geweest hadde, by faulte van mannelyck oire, sonder regard te nemen dat het hertochdom hercomen patrimonie was, ende behoorde op Gheerberge ende haeren man bestorven te worden. Desen Godefroy sterff 1029.
Gozelo off Athelo, de broeder van Godefroy, die 42e hertoge heeft geregeert 25 jaer; hy hadde eenen broeder canoninck te Luydich, ende naemaels paus; desen Gozelo sterff int jaer 1044.
Godefroy de 2e die sone van Gozelo, die 43e hertoghe, heeft geregeert 26 jaer; hy stierff int jaer ons heeren 1070.
Godefroy metten bulte, de sone van Godefroy de 2e die 44e hertoge, heeft geregeert 19 jaer; ende mits hulpe ende assistentie van den bisschop van Vuytrecht, heeft met gewelt gecregen die graefschappen van het lant van Zeelant ende Vrieslant; ten lesten wert hy tAntwerpen, sittende op een privaet, van onder opwaerts gesteken in syn lyf, van Jor Diricxs knechten, van Hollant; ende dit gebeurde int jaer 1089.
Godefroy van Buyllon, naer de doot van Godefroy metten Bulte, syns moeders vadere, die 45e hertoge wert hertoge van Lothryck door gifte van den keyser Hendrick, anno 1089, ende regeerde 11 jaer. Dese nam aen met veel ridders ende knechten te reysen nae Jerusalem, aldaer dede hy groote feyten van oorloge, soo dat hy van de Christenen coninck van Jerusalem gemaeckt wert; hy sterff int jaer 1100.
Hendrick van Limborch die 46e hertoge, gecreech van den keyser Hendrich het hertochdom van Lothryck, vacerende by de doot van Godefroy van Buyllon, int jaer 1106, door keyser Hendrickx sone, die hem dat hertochdomme gegeven hadde; hy regeerde 6 jaeren lanck.
Godefroy metten baerde, die 47e hertoge van Brabant, ende de sone van Hendrick de 3, recouvreerde syn oude patrimonien
| |
| |
door die giften van den keyser Hendrick, ende wordt hertoge van Lothryck, anno 1106; ende hy stierff int jaer 1140.
Godefroy de 2, de sone van Godevaert metten baerde, was die 48e hertoge van Brabant int jaer 1140, ende heeft geregeert 3 jaer. Hy namp inne St Truyen te synen wille, ende stierff int jaer 1143 ende leet begraven te loven, te St Pieters.
Godefroy in de wiegie, Godvaerts de 2 sone, de 49e hertoge heeft geregeert 40 jaer. Hy wert in een wiege int velt gebrocht tegen de Grimbergsche. Syn laeste huysvrouwe was des graevens van Loven dochter, daer die van Parrewys affgecomen syn. Hy is begraven te Loven, te St Pieters.
Hendrick de strybare, Godefroys de 3 sone, is geweest die 50e hertoge van Brabant, int jaer ons heeren 1188, ende heeft geregeert 47 jaer. Onder veel oorlogen heeft hy die stadt van Ludick gedestrueert, ende sterff te Colen int jaer ons Heeren 1235 ende is begraven te Loven.
Hendrick die groetmoedige, Hendrickx die eerste sone, is geweest die 51e hertoge van Brabant int jaer 1235; syne huysvrouwes oude vadere was Frederick die keyser, ende heeft geregeert 13 jaer; hy is gestorven ende begraven te Viliers int jaer 1247, ende hy heeft het clooster ter bancken buyten Loven naer Brussel gesticht.
Hendrick de vreetsaemige is geweest die 52e hertoge van Brabant int jaer ons heeren 1248, ende heeft geregeert 12 jaer. Syn huysvrouwe was Abydt, des hertoge van Bourgongnien dochter. Desen hertoge was de eerste die hem schreeff hertoge van Lothryck ende Brabant, want synen voorvaderen en hadde hem anders naegeschreven dan Lothryck; ende dat dede hy ter differentie van den hertoge van Lotheringen, liggende op die mase. Hy is gestorven int jaer 1260, ende te Loven te predicaren begraven.
Hendrick de simpele, de sone van Hendrick de 3, was die
| |
| |
53e hertoghe van Brabant 8 jaer: ende door raet van synder moeder gaff hy dat lant over aen synen broeder Jan, ende wert moninck in Bourgongnien.
Jan die eerste, hertoge van Lotheringen de sone van Hendrick de 3, was die 54e hertoge van Brabant anno 1268, ende wert hertoge van Limborch boven die ander landen, dwelck hy boven syn recht wandt metten swerde. Hy heeft geregeert 26 jaer; syn huysvrouwe was Magriette, des graven Guydos van Vlaendere dochter; hy werdt in Engelant doorsteken ende begraven te Brusselen ten minnebroeders, int jaer ons heeren 1294.
Jan die 2, die sone van Jan, was die 55e hertoge van Brabant, anno 1294, ende heeft geregeert 19 jaer. Syn huysvrouwe was Margriette, des conincxs Eduwaerts van Engelants dochter; hy sterff int jaer 1312, ende leet begraven te Brussel, sinter Goelen.
Jan die 3, die sone van Jan de 2, was de 56e hertoghe van Brabant, Lotheringen, Limborch, anno 1312, ende heeft geregeert 43 jaer. Grooten dieren tyt ende sterften waeren in desen tyden; ende tegen hem waeren versaempt 16 lants-heeren, ende waeren gecomen tot st Truyen om hem te bevechten; eenen anderen strydt hadde hy tegen Lodewyck, grave van Vlaenderen. Hy sterff int jaer ons heeren 1355, ende leet begraven te Viliers.
Wencelyn met Johanna syn huysvrouwe de dochter van den hertoghe Jan de 3, was de 57e hertoghe van Brabant, int jaer 1355, ende heeft geregeert 28 jaer. Nae dat die hertoge te Brussel een wyltyts den tyt vergeten hadde met spelen, tournoyen, jaegen, kaetsen (waer in hy een groot meester was) ende andere genuchten, soo is hy naer Lutsenborch gereyst, ende binnen corten tyt gestorven, int jaer 1383, ende wert begraven int clooster van Orliens dat hy daer te voren gefondeert ende met groote renten begaeft hadde. Icke bevinde dat hy vuyt syns moeders lichaem gesneden wert, ende dat sy er nochtans noyt misquam affgehadt en heeft; ende om dat hy geen oir achter en
| |
| |
liet soo is het voorsc. hertochdomme gesuccedeert op Anthonis, de sone van vrou Margriette, de 2 suster van vrouw Johanna van Lothryck, Brabant, Limborch, marckgrave des heylichs rycx; sy regeerde 51 jaer.
Anthonys, de sone van Philipus van Bourgongnien, die werdt naer de doot van vrouw Johanna, die 58e hertoge van Brabant, int jaer 1406, ende heeft geregeert 9 jaer. Syn moeder was Margriette, vrou Johannas susters dochter, oock genaempt Margriette: ende wert verslagen van Blanchis, int jaer ons Heeren van 1415, ende is begraven te Vueren.
Jan de 4 van dien naem, Anthonys sone, den 59e hertoge van Brabant, Lothryck, Limborch; grave van Hollant, Zeelant, Henegouwe: merckgrave des heylichs ryck, anno 1415, regeerde 12 jaer. Hy troude, by dispensatie, vrouw Jacoba, anno 1419, wert hertoge van Bourgongnien, te Monstreul verslagen. Oock int jaer 1421 verdroncken in Hollant, ontrent Dordrecht, 70 dorpen. Desen hertoge heeft te Loven die universiteyt en schole ingestelt int jaer ons Heeren 1426, ende is begraven te Wenen.
Philips, die broeder van Jan voorsc. van Anthonys, is gheweest de 60e hertoge van Brabant int jaer 1427, ende is begraven te Loven op de borcht, int st Jacobs capelle; ende hy hadde geregeert 4 jaeren lanck.
Philips van Bourgongnien, die 2 sone van hertoge Jan van Bourgongnien, grave van Vlaenderen, is geweest de 61e hertoge van Brabant int jaer 1430, ende heeft geregeert 37 jaer. Syn moeder was die dochter van Aelbrecht, hertoge van Beyeren; syn 3e huysvrouwe was Isabella, des conincxs dochter van Portugaele, daer hy by hadde 3 sonen. Hy sterff int jaer 1467, ende is begraven te Dyen, in Bourgongnien, doen hy geleeft hadde 73 jaer.
Carel van Bourgongnien, Phlips sone, 62e hertoge van Brabant int jaer 1467, heeft geregeert 10 jaeren: syn huysvrouwe was Elisabeth, Carels van Bourbons dochter. Wonderlycke strydens
| |
| |
heeft hy gehadt, bysonder int lant van Luydick, dwelck hy destrueerde int jaer 1450; int jaer 76, den 13 avont, wert hy geslagen voor Nancy, ende aldaer begraven voor sint Joris autaer.
Maximiliaen van Oostenryck met Marie van Bourgongnien, die dochter van Carolus, syn huysvrouwe, is geweest de 63e hertoge van Brabant, int jaer 1477, ende heeft geregeert 16 jaer. Maximiliaen was de sone van Carel Fredrick van Oostenryck, syn moeder was Leonora, des conincx dochter van Portugael; Maximiliaen wordt Roomsch coninck gecoren, ende veel oorlogen heeft hy gehadt. Hy sterff int jaer 1519, den 20 dach january, oudt wesende 63 jaer.
Philips, de sone van Maximiliaen eertshertoge van Oostenryck, is geweest die 64e hertoge van Brabant, int jaer 1493, ende heeft geregeert 13 jaer. Hy troude des conincx van Spaengnien Ferdinandus dochter, daer hy aff hadde Carel de 5, geboren anno 1500, Ferdinandus, Leonora, Isabella, Catherine ende Marie; hy stierff in Spagnien voor synen vader Maximiliaen, anno 1506.
Carel de 5 dies naems van Oostenryck, die 65e hertoghe van Brabant, int jaer 1515, ende heeft geregeert 58 jaer in grooter mogentheyt: ende nae de doot van Maximiliaen, synen grootvader, is hy roomsch keyser van die corvorsten gecoren geweest, anno 20, ende tot Aken gecroont. Wonderlycke oorlogen heeft hy gehadt tegen syn vyanden, bysonder tegen Solimanno, des Turcschen keyser, ende heeft Franciscus, coninck van Vranckryck, gevangen gehadt int jaer 1525. Syn victorien ende vrome feyten syn seer veel ende mennigerleye geweest in syn leven, ende is gedruckt geweest tot Gendt anno 1561. Hy is gestorven in Spaengnien, anno 1550 den 21 dach der maent September.
Philipus, by der gratien Godts, prince van Castillien, de sone van Carolus de 5, keyser van Roomen, ende van Mynvrouwe Isabelle, geboren in Spagnien tot Valedolidt, den 21 may anno 1527, die welcke houde met Mevrouwe Isabelle, dochter van
| |
| |
Portugael, anno 1544, de welcke stierff terstont het naervolgende jaer int kinderbede van haeren iersten sone don Carolus. Het geschiede dat den voorsc. prince don Philippe, by tgebodt des keysers Carel synen vader, hem gereet gemaeckt hadde te reysen naer Spaengnien, ende aennemende de reyse naer Vlaenderen, by synen voorsc. vader, laetende voor regeerder van Castillien don Maximiliaen van Autriche (sone van Ferdinando, coninck van Romeynen) nieuwelycke gehoudt aen mynvrouwe Marie, des prince Philipus sustere: nu wesende stil weder ginck don Phlips te schepe tot Barcelonie, den 22 octobris anno 1548, verselschapt van de galeyen wel opgerust ende verciert, met 7 off 8000 Spaengnaerts, ende met meer dan 500 peerden, ende quam alsoo aen te Genua, in Italien, waer hy syn incompste dede, ende was zeer conincklyck willecom ontfangen ende ghefeesteert van die heerlyckheyt; ende scheydende van daer soo reysde hy naer Milaenen, daer hy ontfangen was zeer triumphelyck, dat onmoghelyck is om seggen off om schryven, passerende voorby menige theaters ende stellagien, dier heerlycken gesticht waeren van die borgers ende van die heeren van de stadt van Milaenen: dus vervolgende syn reyse quamp in Hoochduytschlant, waer hy oock zeer wel onthaelt ende ontfangen was door alle die steden des keysers rycx, ende commende int Nederlant vondt de keyserlyck majt synen vader tot Brussel in Brabant; ter welcker plaetsen hy was vuytter maten hertelycken willecom ende ontfangen met grooter blyschap, hebbende syn eerste incompste gedaen tot Loven, als hooftstadt ende universiteyt van Brabant, als den 66e hertoch van Brabant: ende die staeten swoeren hem getrouwelyckheyt. Dit voleynt wesende, soo vertrock hy nae Gendt ende na Brugge, omreysende ende visiterende alle syn landen ende steden.
Int jaer 1549, den 11 september, dede hy syn incompste tot Antwerpen, die welcke was een der triumphantelyckste incompste dat in menigen tyt diesgelycx noyt gehoort noch gesien en is ge- | |
| |
weest; die borgers ende ingeseten met die heeren van de stadt gingen hem te gemoete, de sommige te voete ende andere te peerde; die ghene die te voete gingen waeren 3600 wel in ordine, op crysch maniere, ryckelyck gecleedt van den coleure van den voorsc. prince, te weten root, wit ende geel: ende eenighe van de stadt d'een fraeyder dan d'ander: ende het volck te peerde, die met die heeren van de stadt reden, waeren int getalle 400; jae dat meer was, die vremde natien, te weten Italiaenen, Hoochduytsche, Spaengnaerden, Oosterlingen, ende Ingelschen enz. ende dier al haer beste, de welcke waeren huepsch gecleet, de sommige in violet fluweel, ende die andere in armosynen cassacken, ende om te hoochlycker te feesteren ende te ontfanghen alsulcken ierste incompste, werdender gemaeckt ende gesticht 13 arcken triumphalen, ende seven theatren, stellagien, blockhuysen ende casteelen, die over maeten zeer schoon waeren.
Tsanderdaechs navolghende soo dede die stadt die nieuwen prince ende hertoge van Brabant haeren schuldigen eedt op het nieuw houten stadthuys, gemaeckt op die groote merckt zeer triumphelyck, hem ontfangende voor haeren prince, hertoge ende heer van Brabant ende gansch des Nederlants.
Anno 1554, den 24 july, doen trouwde den voorsc. prince ende hertoge Philipus voor syne 2e huysvrouwe, Maria, coninginne van Engelant, de welcke oock gestorven wesende soo herhouden hy aen Elisabeth, dochter van den coninck Hendrick van Vranckryck: Godt bewaertse bey overganckelyck.
|
|