De lotgevallen van Huckleberry Finn

[p. 104]

Hoofdstuk XXII.

Hij en de koning waren de hele dag bezig om het toneel in orde te maken en 's avonds was de zaal stampvol met mannen. Toen er niemand meer bij kon, verliet de hertog zijn plaats bij de deur, liep achterom en kwam op het toneel. Hij ging voor het scherm staan en sprak het publiek toe. Hij zei dat het treurspel dat ze nu te zien zouden krijgen het aangrijpendste was dat er ooit had bestaan. En Edmund Kean, de vertolker van de hoofdrol, kon hij niet genoeg prijzen. Toen de verwachtingen op z'n hoogst gespannen waren haalde hij het scherm op en het volgend ogenblik kwam de koning op. Hij liep op handen en voeten en had geen kleren aan, maar was beschilderd als een zebra met strepen in allerlei kleuren, schitterend als een regenboog. Ik zal er maar over zwijgen hoe hij verder nog toegetakeld was, het zag er krankzinnig uit, maar het was erg grappig. Het publiek brulde van het lachen en toen de koning, onder het maken van de gekste bokkesprongen, achter de coulissen verdween, klapten ze net zo lang tot hij het nog eens over deed en daarna lieten ze het hem nog eens doen.

Toen liet de hertog het scherm zakken, boog voor het publiek en zei dat het treurspel nog slechts twee avonden vertoond zou worden wegens een dringend engagement in Londen, waar de plaatsen in het Drury Lane theater reeds waren uitverkocht. Toen boog hij nogmaals en zei, dat zo het hem gelukt was hun vermaak en kunstgenot te verschaffen, hij het zeer zou waarderen indien zij hun vrienden aanspoorden om de voorstelling te gaan zien.

Een twintig mensen riepen uit: ‘Wat, is dat alles?’

De hertog zei: ‘Ja’. Toen brak er een tumult los. Iedereen riep: ‘We zijn beetgenomen!’ Men was vreselijk woedend en wilde het toneel bestormen. Maar een lange, knappe man sprong op een bank en riep: ‘Stilte heren, mag ik even iets zeggen? We zijn beetgenomen, en niet zuinig ook. Maar ik denk dat niemand graag door het hele dorp wordt uitgelachen. Wat we moeten doen is, hier kalm vandaan gaan, de voorstelling prijzen en de rest van het dorp er ook in laten vliegen. Dan varen we allemaal in hetzelfde schuitje. Is dat

[p. 105]

niet 't verstandigste wat we kunnen doen?’ (‘Reken maar! - de rechter heeft gelijk!’, riep iedereen.) Afgesproken dus - geen woord er over. En nu naar huis en iedereen aansporen om het treurspel te gaan zien.’

De volgende dag hoorde je in het dorp alleen maar goeds over de voorstelling. De zaal was weer propvol en ook dit publiek werd beetgenomen. Toen ik en de koning en de hertog terugkwamen op het vlot, aten we eerst een flink avondmaal en toen moesten Jim en ik het vlot twee mijlen voorbij het dorp brengen en het daar verbergen.

De derde avond was de zaal weer even vol, maar deze keer was het geen nieuw publiek, doch mensen die al één van de vorige avonden waren geweest. Ik stond met de hertog aan de ingang en zag dat iedere man die binnen kwam iets onder z'n jas verborgen hield of dat z'n zakken uitpuilden. En het was zeker geen parfum dat ze bij zich hadden. Je werd misselijk van de lucht van bedorven eieren en verrotte kool en als iemand kan ruiken of er een dooie kat in de buurt is, dan ben ik het wel, en wat dat betreft, schatte ik het getal op vierenzestig. Toen er met geen mogelijkheid meer iemand bij kon gaf de hertog een kwartje aan een man om even voor hem op de deur te letten en ging naar de toneeluitgang, met mij achter zich aan, maar zodra was hij niet om de hoek of hij verdween in de duisternis en zei: ‘Loop stevig door tot er geen huizen meer staan en zet het dan op een lopen naar het vlot’.

Dat deed ik en hij deed het ook. We kwamen tegelijkertijd bij het vlot aan en geen twee seconden later gleden we de stroom af. Niemand zei een woord. Ik dacht dat die arme koning nu z'n plezier wel op zou kunnen, maar dat was niet zo. Na een poosje kroop hij uit de wigwam te voorschijn en vroeg: ‘Nu, hoe is het deze keer afgelopen, hertog?’

Hij was zelfs niet in het dorp geweest.

We voeren in het donker tot we een mijl of tien van het dorp verwijderd waren. Toen staken we licht aan en gebruikten ons avondeten. De koning en de hertog lachten zich bijna een ongeluk over de wijze waarop ze de mensen voor de gek hadden gehouden.

De hertog zei: ‘Die stommelingen. Ik wist wel dat ze na de eerste voorstelling hun mond zouden houden en ik wist dat ze het ons de derde avond betaald zouden willen zetten. Ik had die gezichten wel eens willen zien toen ze merkten dat we vertrokken waren. Nu, ze konden altijd nog een pic-nic gaan houden, ze hadden genoeg voorraad bij zich.’

[p. 106]

De schavuiten hadden in die drie avonden vierhonderdvijfenzestig dollar verdiend. Ik had nog nooit zo'n schep geld op zo'n gemakkelijke manier zien binnenhalen.

Toen ze eindelijk lagen te snurken, zei Jim: ‘Ben jij niet verbaasd hoe als die konings zich gedragen, Huck?’

‘Nee’, zei ik, ‘dat ben ik niet.’

‘Waarom niet, Huck?’

‘Nou, zo is dat soort nu eenmaal. Ik denk dat ze allemaal hetzelfde zijn.’

‘Maar Huck, die konings van ons zijn echte schavuiten, dat zijn ze, echte schavuiten.’

‘Nou, dat zei ik toch. De meeste koningen zijn schavuiten, zover als ik kan zien.’

‘Heus waar?’

‘Lees er maar eens over - dan zal je 't wel merken. Kijk eens naar Hendrik de Achtste; dit is een Zondagsschoolonderwijzer bij hem vergeleken. En Karel de Tweede en Lodewijk de Veertiende, en Lodewijk de Vijftiende, Jacobus de Tweede en Eduard de Tweede, en Richard de Derde en nog wel veertig meer. Je had die ouwe Hendrik de Achtste eens moeten meemaken in z'n jonge jaren. Hij trouwde iedere dag met een andere vrouw en de volgende ochtend liet hij haar onthoofden. En dat deed ie even onverschillig alsof hij een paar eieren voor het ontbijt bestelde. ‘Haal Nell Gwynn hier’, zei die. En dan werd ze gehaald. Volgende ochtend: ‘Sla haar hoofd er af’. En ze sloegen het af. ‘Breng Jane Shore hier’, zei die, en daar kwam ze. Volgende morgen: ‘D'r hoofd er af’ - en het ging er af. En hij liet ze iedere nacht een verhaal vertellen en dat hield ie vol tot ie er duizend en één bij elkaar had en toen maakte hij er een boek van. Jij weet niets van koningen af, Jim, maar ik ken ze door en door en die ouwe deugniet van ons is nog één van de beste die ik in de geschiedenis ben tegengekomen. Wat ik alleen maar wil zeggen is, dat koningen nu eenmaal koningen zijn en dat je tegenover hen maar een oogje moet dichtknijpen. Ze kunnen het niet helpen, het komt door hun opvoeding.’

‘De hertog is zo kwaad nog niet.’

‘Ja, een hertog is weer wat anders, maar veel verschil is er toch niet. Als hij dronken is, zou je hem niet van een koning kunnen onderscheiden.’

‘Nou, maar in ieder geval verlang ik niet naar nog meer van hen. Deze is al meer dan ik kan verdragen.’

‘Zo denk ik er ook over, Jim. Maar we zitten nu eenmaal met ze opgescheept en we moeten er maar aan denken wat

[p. 107]

ze zijn en wat door de vingers zien.’

Waarom zou ik Jim vertellen dat dit geen echte koningen en hertogen waren? Dat gaf toch niets en bovendien was het waar wat ik zei: je kon ze van het echte soort toch niet onderscheiden.

Ik ging slapen en Jim maakte me niet wakker toen het mijn beurt was om de wacht te houden. Hij deed dat vaak. Toen ik, tegen het aanbreken van de dag, wakker werd zat hij met het hoofd op de knieën te kreunen. Ik nam er niet veel notitie van, ik wist wat er met hem was. Hij dacht aan z'n vrouw en kinderen en verlangde naar huis. Hij was nooit tevoren in zijn leven zo ver weg geweest en ik geloof dat hij net zoveel van zijn familie hield als blanke mensen doen. Het lijkt niet waarschijnlijk, maar ik geloof vast dat het zo is. Hij was dikwijls treurig en zat te kreunen, 's nachts, wanneer hij dacht dat ik sliep. Ik hoorde hem zeggen: ‘Arme, kleine 'Lizabeth! Arme, kleine Johnny! 't Is hard, ik zal jullie wel nooit meer terugzien, nooit meer!’ Hij was een beste neger, die Jim.

Hoe het deze keer zo kwam weet ik niet, maar we begonnen over zijn vrouw en de kleintjes te spreken.

‘Ik heb nu zo'n verdriet omdat ik er aldoor aan moet denken, hoe slecht ik m'n kleine 'Lizabeth eens heb behandeld. Ze was niet meer dan vier jaar en ze kreeg roodvonk, heel erg, maar ze werd beter en op een dag stond ze daar zo en ik zeg tegen haar: ‘Doe die deur dicht’.

Zij doet dat niet, zij staat daar maar en lacht een beetje. Dat maakt mij kwaad en ik zeg weer, heel hard zeg ik: ‘Hoor jij mij niet? Doe die deur dicht!’

Zij blijft net zo staan en lacht een beetje. Ik kookte.

‘Ik zal je leren’, zeg ik, en ik geef haar een draai om haar oren dat zij tolde. Dan ga ik in de andere kamer en ik ben daar misschien tien minuten en ik kom terug en de deur staat nog open en dat kind staat er vlak voor te huilen. O, ik was zo kwaad en ik ga weer op dat kind af en juist komt de wind en slaat de deur dicht, vlak achter dat kind en dat verroerde zich niet. Mijn adem blijft steken en ik voel zo... zo... ik weet niet hoe ik voel. Ik beef helemaal en ga zachtjes naar buiten en loop om en doe langzaam de deur open achter dat kind en zeg ineens ‘boe!’ zo hard als ik maar kan. Ze bewoog zich niet! O, Huck, ik barst uit in snikken en neem haar in de armen en zeg: ‘O, dat arme kleine ding! Dat de Goede God Jim mag vergeven, want hij zal zichzelf nooit vergeven zolang als hij leeft!’ Ze was stokdoof, Huck, stokdoof, en ik behandelde haar zó!’