Woord vooraf bij de tweede druk
Deze editie verschilt in verschillende opzichten van de eerste. Allereerst is een aantal storende zetfouten gecorrigeerd; daarnaast is de tekst op tal van plaatsen stilistisch verbeterd.
In de tweede plaats zijn op tal van plaatsen grotere en kleinere inhoudelijke wijzigingen, aanvullingen en verdere voorbeelden aangebracht. Vele daarvan zijn geïnspireerd of gesuggereerd door collega's, die zo bereidwillig zijn geweest een of meer afzonderlijke hoofdstukken kritisch door te lezen. Ik zeg hen hierbij dank, ook al weet ik dat ik niet aan alle opmerkingen tegemoet ben gekomen: dr. R. Aya, dr. H. Pellikaan, dr. J. de Vries, prof. dr. H. Daalder, prof. dr. J.E. Ellemers, prof. dr. H.A. Wilke, dr. R.A. Koole, prof. dr. M.C. Brands en dr. J. Oversloot. Ook heb ik geprofiteerd van recensies op de eerste druk, met name van de zeer uitgebreide bespreking van prof. dr. A. Hoogerwerf in Acta Politica (4, 1993).
De indeling van het boek heeft wijzigingen ondergaan. Het hoofdstuk over staatsvorming en politieke stelsels is in twee nieuwe opgegaan, en een geheel nieuw hoofdstuk - over de verzorgingsstaat - is toegevoegd.
Mijn bijzondere dank gaat andermaal uit naar Richard 't Hart, Phia Koppers-van der Star en Jeanette Pols voor hun onmisbare werk bij het gereed en persklaar maken van dit boek.
Bart Tromp
Leiden, april 1995
Auteursrechtelijk beschermd