Verantwoording
Al deze opstellen en interviews zijn in een andere vorm eerder gepubliceerd, maar voor deze gelegenheid geheel herzien en in een aantal gevallen aanzienlijk gewijzigd of aangevuld. De eerste vijf hoofdstukken, het zevende, een deel van het achtste en de drie interviews zijn gebaseerd op artikelen die tussen 1976 en 1979 in het weekblad Vrij Nederland zijn verschenen. Eerdere versies van het zesde hoofdstuk werden in 1978 en 1979 gepubliceerd in de Haagse Post, de Reflektor en de Sociologische Gids. De beschouwing over de Galtungs in China verscheen eerder in 1980 in Transaktie, tijdschrift over de wetenschap van oorlog en vrede.
Met uitzondering van in Nederland geheel ingeburgerde namen als Peking zijn de Chinese eigen- en plaatsnamen gespeld volgens de sinds 1979 officieel geldende pinyin-spelling.
Het citaat van Marx waarmee dit boek opent, is afkomstig uit een brief van hem aan Ruge, voor het eerst gepubliceerd in de Deutsch-Französische Jahrbücher (1844); dat van Burke is uit zijn Reflections on the Revolution in France (1790).
Van hen die met hun op- en aanmerkingen op eerdere versies een stimulerende en kritische rol voor mij hebben gespeeld, en die ik daar erkentelijk voor ben, zou ik in het bijzonder Willemien Brattinga willen bedanken, vanwege de grondige wijze waarop ze het manuscript doorlas en van commentaar voorzag. Mijn dank gaat voorts uit naar Maaike Buijs, die ook het uiteindelijke manuscript uittikte. Jan Dibbets zeg ik dank voor zijn toestemming De kortste dag op het omslag af te beelden.
Auteursrechtelijk beschermd