Van die becooringe des duvels hoe hij crijstus becoorden

(1998)–Jan Tömisz– rechtenstatus

Zestiende-eeuws rederijkersstuk van Jan Tömisz



[pagina 28]
De figure van tSpeeltanneel Uit: Spelen van sinne vol scoone moralisacien [etc.], Antwerpen: Willem Silius, 1561
[pagina 30]

7 Tekst Een ander spel van die becooringe des duvels hoe hij crijstus becoorden Ewige haet een Neefken Ow beveijnsde hovaerdij / compt toch hier buijten springt uuijter muijten // ghij sult wat nijs // hooren Geveijnsde hovaerdij een Neefken Wat compt mij daer in dooren // tuijten Ewige haet Ou beveijnsde hovaerdij / comt toch hier // buijten Geveijnsde hovaerdij 5[regelnummer] Mijn docht ick hoerder singen off / fleuijten ick wet om twee cluijten // hij wil nae den prijs //spooren Ewige haet Ou beveijnsde hovaerdij compt toch hier buijten springt uuijter muijten // ghij sult wat nijs // hooren Geveijnsde hovaerdij Ick coem u bij Ewige haet 10[regelnummer] Wat jae soo / so wit als een rijs // coren datmen u moet ondert / ijs // smoren / in Lucifers // viveren Geveijnsde hovaerdij Waer om dat toch neve Ewige haet Maer van alle boosheijt sijdij een bedrivere ende verstivere // van alle eijgen baet // maet Geveijnsde hovaerdij 15[regelnummer] Wat wilt ghij toch seggen ghij eewige haet // quaet u valsche raet // gaet // in allen rijcken Lucijfer bedroochdij // met u valsche practijcken als hij hem ginck gelijcken // bijden hoochsten verheven int eewich leven
[pagina 31]

Hertaling Een ander spel over de verzoeking van de Duivel waarmee hij Christus in verleiding bracht Eeuwige Haat, een sinneke Oh, Huichelachtige Hoogmoed kom toch naar buiten. Spring uit je hok, je zult wat nieuws horen. Huichelachtige Hoogmoed, een sinneke Wat komt mij nu in de oren tuiten? Eeuwige Haat Oh, Huichelachtige Hoogmoed, kom toch naar buiten. Huichelachtige Hoogmoed Ik dacht dat ik hoorde zingen of fluiten. Ik wed om twee centen dat hij is haantje de voorste. Eeuwige Haat Oh, Huichelachtige Hoogmoed, kom toch naar buiten. Spring uit je hok, je zult wat nieuws horen. Huichelachtige Hoogmoed Ik kom bij je. Eeuwige Haat Wat ja, zo wit als een are van het koren Men moge jou onder het ijs verzuipen in Lucifers oven. Huichelachtige Hoogmoed Waarom dat toch, vriend? Eeuwige Haat Wel, van al het kwaad ben jij een opstoker en een najager van alle eigenbaat, makker. Huichelachtige Hoogmoed Wat wil je toch zeggen, jij kwade Eeuwige Haat. Jouw valse raad gaat rond in alle rijken. Lucifer bedroog je met je gemene praktijken. Zodat hij zich gelijk stelde met Hem die het hoogst is verheven in het Eeuwige Leven
[pagina 32]

Ewige haet 20[regelnummer] Ghij geveijnsde hovaerdije dat hebdij bedreven dat hij quam in sneven // mach hij u dancken Geveijnsde hovaerdij Ende ghij eewige haet tfij al u rancken ghij wilt over al bancken // int eerste beginnen ghij hebt gehaet dat moetij bekinnen 25[regelnummer] tgoddelick beminnen // laet ende vroech dat godt almachtich tot die menschen droech ghij deed dat hij toech // Adam uuijten paradijse als hij hadt gegeeten vanden verbooden spijsen van meerder afgrijse / en hoort ick noijt spreeken Ewige haet 30[regelnummer] Eij geveijnsde hovaerdije hoe hebt ghij hem onsteeken alst heeft gebleecken // ghij ginct hem den raet // meten als dat hij souden goet ende quaet // weeten dit sijn u moordaet // beeten // ghij lelijcke prije dit hebdij al gespeelt beveijnsde hovaerdije 35[regelnummer] ick woude ghij saet te rije // in Lucifaers block // huis Geveijnsde hovaerdij Ick woude ghij saet in Antecrists clock // huis gaet maect u rock // cuijs // ghij droncken water // pater Ewige haet Ghij beghint te poffen en te blaesen off ghij een pater // waert ick seg hout u snaeter // baert // ghij lelijcke rondarijs Geveijnsde hovaerdij 40[regelnummer] Eij swijcht ghij duvels notariijs belials ordinarijs // wat wildi veel bijten in mijnen cabel maer ick weet waer voor ghij grout Ewige Haet Waer voor sout ick duchten Geveijnsde hovaerdij Ghij meent dat ick u sal seggen van Caijm en abel 45[regelnummer] ghij gierige Nabel // met u nijdige tandenGa naar margenoot+ ghij hebt gehaet die rechtvaerdige offerhande die godt stelden te branden nae sijns selfs behaegen daerom heeft Caim sijn broeder voerslaegen doer u nijdige cnaegen // hoe coendijt missaeken
[pagina 33]

Eeuwige Haat Jij Huichelachtige Hoogmoed, dat heb jij bedreven, dat hij ten onderging, daarvoor mag hij jou danken. Huichelachtige Hoogmoed En jij Eeuwige Haat, met al jouw trucs, schande. Jij wilt overal feesten. Vanaf het eerste begin heb je gehaat - dat moet je toegeven - de goddelijke liefde die, laat en vroeg, de almachtige God tot de mensen droeg. Jij maakte dat Hij Adam uit het Paradijs joeg toen hij van de verboden spijzen had gegeten. Van iets afgrijselijkers heb ik nooit horen spreken. Eeuwige Haat Ah, Huichelachtige Hoogmoed, hoe heb jij hem opgehitst zoals is gebleken. Jij ging hem adviseren dat hij van goed en kwaad zou moeten weten. Dit zijn jouw moordenaarsstreken, jij lelijk gespuis. Dit heb je allemaal geflikt, Huichelachtige Hoogmoed. Ik wou dat je te kijk zat in Lucifers blokhuis. Huichelachtige Hoogmoed Ik wou dat jij zat in de klokkentoren van de antichrist. Ga je rok schoonmaken, jij dronken waterpater. Eeuwige Haat Je begint te proesten en blazen alsof jij een pater bent. Ik zeg: ‘Hou je snater, baardaap, jij lelijke prent.’ Huichelachtige Hoogmoed Hé, zwijg jij notaris van de Duivel Dienaar van Belial, wat, wil je me dwarszitten? Maar ik weet waar jij van gruwelt. Eeuwige Haat Waarvoor zou ik vrezen? Huichelachtige Hoogmoed Je weet wel dat ik zal spreken van Kain en Abel, jij gierige Nabel, met je venijnige tanden, jij hebt gehaat de goede offerande die God liet branden naar zijn behagen. Daarom heeft Kain zijn broer doodgeslagen, door jouw boosaardig knagen, hoe kan je het tegenspreken.
[pagina 34]

Ewige haet 50[regelnummer] Ick seg hout u backhuis off ick smijt u op u caecken wat wildij mijn dus laecken // ghij vijleijnige salmander want deen is soe goet als dander ghij sijt elcxs een aenrander // met u loese treeken Geveijnsde hovaerdij Den duvel wil hier den nickker voorspreeken 55[regelnummer] hoort sijn gebreeken // condt ickse bedincken Ewige haet Wat dinck soude dat weesen Geveijnsde hovaerdij Ghij deedt dat godt alle die werlt liet verdrincken ende ten gronde versincken // ghij eewijge haet // lack Ewige haet Bij gans bloet dat ick u niet van boven opt straet // smack 60[regelnummer] ghij geveijnsde raet // sack // geen arger op daerde want haet ende nijt / compt uuijt hovaerde ick woude ghij saet te paerde // in Lucifaers muijl // gat Geveijnsde hovaerdij Ick woude ghij saet daer huijden den hoochsten vuijl // sat swijcht noch off ick huijl wat // dat ghij u moecht scaemen Ewige haet 65[regelnummer] Een huis vol hoeren en souden u niet blaemen ick weet van u wat raemen // condt ickket verbreggen Geveijnsde hovaerdij Ick wil u wel doen op den vangen poort // leggen woude ickt woort seggen // daer ick thans op gisten Ewige haet Wat dinck weetij dan Geveijnsde hovaerdij 70[regelnummer] Ghij doeter mennich tgelt voerdobbelen voerquisten ick niet en misten // wilt ghij desen spijs // smaeken ende als sijt al verdobbelt hebben moetmense daer wijs // maken sal ick nu geen prijs // raeken // dat mach mijn wel spijten
[pagina 35]

Eeuwige Haat Ik zeg, hou je bek of ik sla je op je kaken. Wat wil je mij zo verwijten, jij gemene salamander? Want de een is zo goed als de ander. Jij bent een aanrander van een elk met je listige streken. Huichelachtige Hoogmoed De duivel wil hier de nikker voorspreken. Hoor zijn gebreken, ik zou ze niet kunnen bedenken. Eeuwige Haat En wat zou dat dan wel wezen? Huichelachtige Hoogmoed Jij maakte dat God de hele wereld liet verdrinken en tot op de bodem deed zinken, jij Eeuwige Haat, vuilak. Eeuwige Haat Bij Gods bloed, dat ik je niet van boven op de straat smak. Jij Huichelachtige Raad, zak, er is er geen erger op de aard. Want uit hoogmoed komt voort nijd en haat. Ik wou dat je te paard zat in Lucifers muil-gat. Huichelachtige Hoogmoed Ik wou dat jij was waar tegenwoordig het grootste vuil zat. Zwijg nu of ik schreeuw iets waarvoor je je zult schamen. Eeuwige Haat Een huis vol hoeren zou jou nog niet blameren. Ik ken heel wat van jouw listen, zou ik het voor me kunnen houden? Huichelachtige Hoogmoed Ik zou je wel in de gevangenpoort kunnen laten zetten, als ik zou zeggen waar ik nu op broed. Eeuwige Haat Wat weet je dan? Huichelachtige Hoogmoed Jij maakt dat menigeen zijn geld met dobbelen verkwist, ik heb het niet mis, laat je dit maar smaken, en als zij alles verdobbeld hebben, moet men ze daar weer wijsmaken. Als ik nu niet raak schiet, dan zou me dat spijten.
[pagina 36]

Ewige haet En weet ghij anders niet te verwijten 75[regelnummer] dat ghij u moet beschijten // ghij leelijcke sem // codt Geveijnsde hovaerdij En ghij waert oick raetsman vanden nijdigen mem // rot al gaet mijn // stem // bot // ghij moetet lijen Ewige haet Ende ghij hebt hem ontsteeken met hovaerdijen tot oorlogen en strijen // soomen leest in moijses boecken 80[regelnummer] noch suldijer in vinden wildij u vercloecken om naerstig te soecken // nae die saecken hoe dat hij een toren in babel de maeken daer godt die spraeken // verkeerden mits dien dat liet hij immers om die hovaerdije geschien 85[regelnummer] hoe wildijt ontvlien // verstaet deese lesse Geveijnsde hovaerdij Ick woude ick prince waer van babilonijen en ghij princesse dan sout ick mijn vlesse // met eewijge haet // vullen Ewige haet Hoe soude ick dan met geveijnsde raet // smullen en eijgen baet // pullen // in mijnen cruijt // sack Geveijnsde hovaerdij 90[regelnummer] Blaest vrij als een manneken Ewige haet Eij leelijcke druijt // lack ghij deet dat Jacop den loge uuijt // stack tot Isack sijn vader met woorden schoone seggende ick ben Esaw uwen lieven soone 95[regelnummer] waer doer hij sonder hove // ontfinck de benedixsij gepresen Geveijnsde hovaerdij Doen is doer u mits deesen in Esaw een groote haet gereesen/ Als wij leesen // werden hij soo seer verbolgen soo dat hij ginck sijn broeder vervolgen 100[regelnummer] als Jacob hem hadt ontswolgen // die benedixie groot ende vervolchden hem om te brengen ter doot ghij waert diet hem sloot // in sijnen wille ghij eewijge haet
[pagina 37]

Eeuwige Haat Weet je anders niet te verwijten? Je moge je beschijten, jij lelijke apenstront. Huichelachtige Hoogmoed En jij was ook raadsman van de gemene Nemrod, al wordt mijn stem schor, je moet het aanhoren. Eeuwige Haat En jij hebt hem met hoogmoed aangestoken, tot oorlogen en strijd, zoals men leest in Mozes' boeken. Nog meer zal je erin vinden, als je je er toe zet om goed te zoeken naar die zaken: hoe dat hij de toren van Babel liet maken, waarom God de talen heeft gedreven uit elkaar. Dat heeft hij immers vanwege de hoogmoed gedaan. Hoe wil je het ontkennen? Begrijp deze les. Huichelachtige Hoogmoed Ik zou willen dat ik prins van Babilonië was en jij prinses, dan zou ik mijn lichaam met Eeuwige Haat vullen. Eeuwige Haat Hoe zou ik dan met Huichelachtige Raad smullen en zelfgewin in mijn knapzak proppen. Huichelachtige Hoogmoed Poch gerust als een haantje. Eeuwige Haat Hé, lelijke smiecht, smeerlap. Jij maakte dat Jacob de leugen uitsprak, toen hij tegen Isaac, zijn vader, met fraaie woorden zei: ‘Ik ben Esau uw lieve zoon’, waardoor hij zonder recht ontving de vaderlijke zegen Huichelachtige Hoogmoed Toen is door jouw toedoen in Esau een grote haat gerezen. Zoals we lezen, is hij zo woedend geworden dat hij zijn broer ging vervolgen. Toen Jacob hem de grote zegen had ontstolen, vervolgde hij hem om hem te doden. Jij was het die hem dat in zijn wil legde, jij Eeuwige Haat.
[pagina 38]

Ewige haet Eij lelijcke hille 105[regelnummer] swijcht ghij vrij stille // van sulcke visevaesen ghij ginct hem thooft vol hovaerdije blaesen dat hij scheen te raesen // als een dolle catre Geveijnsde hovaerdij Aensiet doch deese pronckere Ewige haet Eij siet toch deese pratere Geveijnsde hovaerdij 110[regelnummer] Eij siet toch deese straet jonkere Ewige haet Eij siet toch dese heijlijge patere ghij sijt een tribulatre / tussen kint en vadere Geveijnsde hovaerdij Ghij sijt een vuijl boeve Ewige haet En ghij een verradere 115[regelnummer] u feninige adere // sal noch van boosheijt splijten Geveijnsde hovaerdij Hoe duvel baerdij dus wildij mijn smijten ick soude u liever bijten // en scueren u met tanden Ewige haet Eij lelijck dieff wat hebier mennich doen branden in diversche landen // godt moet u // bedroven 120[regelnummer] dit hebdij gespeelt met u beveijnsde // boven wildij wat toven // ick salt u gaen toenen Geveijnsde hovaerdij Nu moet ick wat seggen om u versconen hoe dat ghijt maecte met Jacops soonen als Josep sijn droom / haer uuijt ginck spreeken 125[regelnummer] doen gingt ghij haer met haet en nijt ontsteeken alst is gebleeken // dien tijen jaet Ewige haet Ende doen hebt ghijse vervult met hovaerdijen // maet als honden en prijen // quaet // om haer te verslinden
[pagina 39]

Eeuwige Haat Hé, lelijk toppunt van ellende, hou toch eens op met je beuzelpraatjes. Jij ging hem het hoofd vol hoogmoed blazen, zodat hij leek te razen als een dolle kater. Huichelachtige Hoogmoed Aanschouw toch deze zuurpruim. Eeuwige Haat Hé, zie toch deze praatjesmaker. Huichelachtige Hoogmoed Hé, zie toch deze straatfluim. Eeuwige Haat Hé, zie toch deze heilige pater. Je bent een ruziestoker tussen kind en vader. Huichelachtige Hoogmoed Je bent een vuile boef. Eeuwige Haat En jij een verrader. Jouw gifader zal nog eens van boosheid barsten. Huichelachtige Hoogmoed Wat, duvel, klets je toch? Wil je mij aantasten? Ik zou je liever bijten en verscheuren met mijn tanden. Eeuwige Haat Hé, lelijke dief, wat heb je er menigeen doen branden in verschillende landen, God zal je vervloeken. Dit heb jij bekokstoofd met die huichelachtige boeven. Wil je wat toeven, dan zal ik het je tonen. Huichelachtige Hoogmoed Nu moet ik wat zeggen, met je welnemen, hoe dat je het hebt geflikt met Jacobs zonen. Toen Jozef zijn droom voor hen ging uitspreken, toen liet jij ze in haat en nijd ontsteken, zoals is gebleken, in die tijd, ja. Eeuwige Haat En toen heb jij ze met hoogmoed gevuld, maat, als honden en kwade krengen, om hem te verslinden.
[pagina 40]

Geveijnsde hovaerdij En waerom datte Ewige haet 130[regelnummer] Maer om dat sij sorchden dat hij ten ijnden boven haer binden // souden triumpheeren dus gingen sij malcanderen adverteeren om hem te vermeeren // wast dat sij begaerden Geveijnsde hovaerdij Dat quam doer u eewijge haet Ewige haet 135[regelnummer] En tquam door u hovaerden Geveijnsde hovaerdij Noijt meerder quaet Ewige haet Dat sij hem in daerden met grooter onwaerden // wouden laeten bederven Geveijnsde hovaerdij Stoot hem inden cuijl Ewige haet 140[regelnummer] Nu sal hijt besterven Geveijnsde hovaerdij Siet daer leijt den guijl Ewige haet Nu salment hem uuijt kerven sijn droomen dat wert hem nu wel vergowen Geveijnsde hovaerdij Dit deeden sij haeren broeder Ewige haet 145[regelnummer] Soomen mocht aenschowen maer het vast betrowen // op godt almachtich heeft hem bewaert
[pagina 41]

Huichelachtige Hoogmoed En waarom dat dan? Eeuwige Haat Wel, omdat zij bang waren dat hij uiteindelijk, over hun regels zou triomferen. Dus gingen zij elkaar ophitsen. Hem te vernederen, was wat zij begeerden. Huichelachtige Hoogmoed Dat kwam door jou, Eeuwige Haat. Eeuwige Haat En het kwam door jou, Hoogmoed. Huichelachtige Hoogmoed Nooit was er meer kwaad. Eeuwige Haat Dat ze hem in de aard' met grote minachting wilden laten creperen. Huichelachtige Hoogmoed Duw hem in de kuil. Eeuwige Haat Nu zal hij 't besterven. Huichelachtige Hoogmoed Zie daar ligt de gluiperd. Eeuwige Haat Nu zal men hem afleren zijn dromen. Dat wordt hem nu wel betaald gezet. Huichelachtige Hoogmoed Dit deden ze met hun broer. Eeuwige Haat Zoals men kon aanschouwen. Maar het vaste vertrouwen op God Almachtig heeft hem behoed.
[pagina 42]

Geveijnsde hovaerdij Dat is seeker waerachtich maer u is wel aendachtich // ghij vuijl catijff 150[regelnummer] hoe dat ghijt maecten met putifers wijff als hij haer lijff // niet woude bekinnen Doen sij onsteeken was met vleijschelijcker minnen doen hebt ghijse van binnen // dat seker sijt onsteeken met groote haet ende nijt 155[regelnummer] dies sij in spijt // over hem ginck claegen dat hij haer vercrachten woude Ewige haet Godt moet u plaegen mijn moet mishaegen // dese groote overdadicheijt het dede Joseps hovaerdije Geveijnsde hovaerdij 160[regelnummer] Het dede sijn rechtvaerdicheijt sijn suijvere waerdicheijt // alst was aenschijn soo dat hij sijn heer getrow woude sijn dies hij quam in pijn // en most gevangen bliven en dat doer u haet Ewige haet 165[regelnummer] Ick sal u met een vuijst voor u wangen // drijven ende aen u hangen // kijven // bij uwen balge Geveijnsde hovaerdij Hangen segdij Ewige haet Jae aen Lucifaers galge want u steect die walge // vanden naem des heeren Geveijnsde hovaerdij 170[regelnummer] Waerom dat Ewige haet Ghij onsteelt hem sijnder eeren u valsche leeren // gaedij hem in blaesen Geveijnsde hovaerdij Wien blaes ickse in
[pagina 43]

Huichelachtige Hoogmoed Dat is zeer zeker waarachtig. Maar denk er wel aan, jij vuil katijf, hoe dat jij het bekokstoofde met Potifars wijf, toen hij haar lijf niet wilde gerieven, toen zij ontstoken was met vleselijke liefde. Toen heb jij haar hart, dat is zeker en vast, ontstoken met grote haat en nijd, zodat zij uit spijt tegen hem een klacht ging indienen dat hij haar had willen verkrachten. Eeuwige Haat God moge je straffen, deze grote wellust kan mij allerminst bevallen, het was Jozefs hoogmoed. Huichelachtige Hoogmoed Het kwam door zijn gerechtigheid, zijn onbevlekte eer, zoals duidelijk bleek, dat hij zijn heer getrouw wilde zijn. Daarom raakte hij in last en moest hij gevangen blijven. En dat door jouw haat Eeuwige Haat Ik zal je een vuistslag op je wangen geven en aan je buik hangen en kijven. Huichelachtige Hoogmoed Hangen zeg je? Eeuwige Haat Ja, aan Lucifers galg, want je hebt een walging van de Naam van de Heer. Huichelachtige Hoogmoed Waarom dat? Eeuwige Haat Jij ontneemt hem zijn eer. Jouw valse leer ga je hen inblazen. Huichelachtige Hoogmoed Wie fluister ik die in?
[pagina 44]

Ewige haet Maer u beveijnsde hovaerdige dwaesen 175[regelnummer] die daer staen en raesen // als honden onsteeken als sij die warheijt behooren te preeken dan willen sijt al wreeken // extra ordina // is alsem seijt dat haer institutie contra // is dit speeldij in secreta // wis // al dese quaden condicien Geveijnsde hovaerdij 180[regelnummer] Weet ghij wel wat sij roepen Ewige haet Ja watte Geveijnsde hovaerdij Justicie / justicie / justicie met grooter punicie // in alle Landen Ewige haet Es hem dan benoomen eenich beneficie 185[regelnummer] datse roepen / hoe segdij Geveijnsde hovaerdij Justicie / justicie / justicie Ewige haet Soo en hoordt ick mijn daegen van meerder avaritie waer dat ick oijt quam in eenijge waeranden hoe roepense doch Geveijnsde hovaerdij 190[regelnummer] Justicie / justicie / justicie met grooter punicie // in alle landen Ewige haet Die dieven hangen die dieven hangen Geveijnsde hovaerdij Die ketters branden die ketters branden off ghij coempt in scanden // ghij waerlijcke staet Ewige haet 195[regelnummer] Moordenaers op een rat
[pagina 45]

Eeuwige Haat Wel, jouw huichelachtige hoogmoedige dwazen, die daar staan te razen, als dolle honden, als zij de waarheid horen te verkondigen. En ze willen het bestraffen met bijzondere rechtspleging als men ze zegt dat hun leer onrechtzinnig is. Dit speel je in het geheim, gewis, al die onzinnige regels. Huichelachtige Hoogmoed Weet je wel wat ze roepen? Eeuwige Haat Ja wat? Huichelachtige Hoogmoed Justitie, justitie, justitie met zware straffen in alle landen. Eeuwige Haat Is hun dan ontnomen enige beneficie? Dat ze roepen, hoe zei je?. Huichelachtige Hoogmoed Justitie, justitie, justitie. Eeuwige Haat Zo heb ik nog nooit van groter hebzucht gehoord, waar dat ik ooit kwam, in geen enkel oord. Wat roepen ze ook al weer? Huichelachtige Hoogmoed Justitie, justitie, justitie met zware straffen in alle landen. Eeuwige Haat De dieven hangen! De dieven hangen! Huichelachtige Hoogmoed De ketters branden! De ketters branden, of gij komt in schande, gij wereldlijke raad. Eeuwige Haat Moordenaars op een rad!
[pagina 46]

Geveijnsde hovaerdij Jae dats u misdaet / ghij eewige haet // hoe wildijt ontleggen Ewige haet Tis al u schult Geveijnsde hovaerdij Daer compt mijn wat niews inden sin dat moet ick seggen 200[regelnummer] soo scarp als eggen // weet ick mijn knagers Ewige haet Jae wat wildij toch seggen Geveijnsde hovaerdij Maer van onse swagers deese heijlige dragers // die sonder scroomen stoutelijcken tot de luijder huijsen coomen 205[regelnummer] ken wilse niet nomen // dattet iemant hoort off siet Ewige haet Sient hout dragers segdij Geveijnsde hovaerdij Neen neen dat en sijnse niet voor sulcxs verdriet // sullense hem wel wachten Ewige haet Sijnt dan bier draegers Geveijnsde hovaerdij 210[regelnummer] Neen tsijn al ander geslachten maer wildij daer op achten // ghij sultet wel raen Ewige haet Sijnt die draegers die voor die waech gaen die den goeden traen // soo garen doer haer keel doen sincken Geveijnsde hovaerdij Dese draegers die ick meen willen oick wel drincken 215[regelnummer] alsmen voor haer doen clincken // tsij avont off noen die ronde scijven Ewige haet Sijnt dan turffdragers
[pagina 47]

Huichelachtige Hoogmoed Ja, dat is jouw misdaad. Jij, Eeuwige Haat, hoe wil je het ontkennen. Eeuwige Haat Het is allemaal jouw schuld. Huichelachtige Hoogmoed D'r schiet me iets nieuws te binnen dat ik moet vertellen zo scherp als messen, zijn mijn verwijten. Eeuwige Haat Ja, wat wil je toch zeggen? Huichelachtige Hoogmoed Wel, van onze zwagers, deze heilige dragers, die zonder schromen brutaal bij de mensen aan huis komen. Ik wil ze niet noemen, opdat niemand 't hoort of ziet. Eeuwige Haat Zijn het houtdragers, zeg je? Huichelachtige Hoogmoed Nee, nee, dat zijn ze niet, dat soort ellende laten ze wel uit hun hoofd. Eeuwige Haat Zijn het dan bierdragers? Huichelachtige Hoogmoed Nee, ze zijn van een heel ander soort. Maar als je oplet, dan kan je het wel raden. Eeuwige Haat Zijn het dan de dragers die naar de waag draven? Die het goede vocht zo graag in hun keel laten zinken? Huichelachtige Hoogmoed De dragers die ik bedoel willen ook wel een glaasje drinken, als men 's avonds of met de noen de ronde schijven voor hen doet rinkelen. Eeuwige Haat Zijn het dan turfdragers?
[pagina 48]

Geveijnsde hovaerdij Die arme bloen Die moeten wat doen // sullense drincken off eeten 220[regelnummer] maer deese draegers sullen van arbeijen niet sweeten maer supen en vreeten // als een verken int cot is dagelicxs haer manieren Ewige haet Sijnt dan roe draegers Geveijnsde hovaerdij Wat nu sijdij heel sot 225[regelnummer] Dat volck en pot // geen gelt bij hoopen Ewige haet Sijnt dan deese aflaets draegers die dese aflaeten vercoopen off die metter casse loopen // vroech ende laet om het volck te bedriegen om haer eijgen baet ick bidt u toch maet // segt heb ickt niet geraen Geveijnsde hovaerdij 230[regelnummer] Twas nae bij maer ghij hebt noch mis gescooten Ewige haet Wat draegers sijnt dan Geveijnsde hovaerdij Maer tsijn dese devooten ons eerwaerdige promoten // sack draegers sonder getal Ewige haet 235[regelnummer] Ick wedt ickt nu ten eersten raen sal al houdij mijn voor mal // ick sal u wel verlackken tsijn die tcoren draegen in sackken // datmen browen en backken / tot smenschen profijt en sijnse dat niet Geveijnsde hovaerdij 240[regelnummer] Neen neen sij draegen al een ander habijt raet dat ghij splijt // ten mach u niet baeten ghij sijt daer noch veer off
[pagina 49]

Huichelachtige Hoogmoed Die arme lieden, die moeten wat doen, willen ze drinken of eten. Deze dragers zullen van het werken niet zweten, maar zuipen en vreten als een varken in het kot. Dat zijn hun dagelijkse manieren. Eeuwige Haat Zijn het dan stadshuisboden? Huichelachtige Hoogmoed Nu ben je wel héel zot, dat volk pot geen geld op bij hopen. Eeuwige Haat Zijn het dan de aflaatdragers, die aflaten verkopen, of met de kas lopen van vroeg tot laat, om het volk te bedriegen, ten eigen baat? Nu vraag ik je maat, zeg, heb ik het niet geraden? Huichelachtige Hoogmoed Het was bijna raak, maar je hebt toch weer misgeschoten! Eeuwige Haat Wat voor een dragers zijn het dan? Huichelachtige Hoogmoed Wel, het zijn deze devoten, onze eerwaarde Groten, die zakdragers, ontelbaar in aantal. Eeuwige Haat Ik wed dat ik het nu direct raden zal. Al houd je mij voor de mal, ik zal u wel te slim af zijn: het zijn die het koren dragen in zakken, dat men brouwt en bakt tot het profijt van de mensen. Zijn die het niet? Huichelachtige Hoogmoed Nee, nee, zij dragen een heel ander habijt. Je kunt raden totdat je een ons weegt, het zal je niet baten. Je bent er nog ver af.
[pagina 50]

Ewige haet Soo sijnt dan procureurs off advocaeten die schoon praeten // om tvolck te behaegen 245[regelnummer] off die haer pleijtsackken ten hoeff oock draegen om te bejaegen // scat en gelt sijnse dat niet Geveijnsde hovaerdij Waij ghij hebt nu al heel mis gespelt ick bidt u en quelt // u selven niet meer 250[regelnummer] want ghij en coent toch niet raet Ewige haet Soo bidt ick u toch seer mijn lieve compeer // laetet mijn toch weeten wat draegers dattet sijn Geveijnsde hovaerdij Ick vilt u wel seggen in secreeten 255[regelnummer] anders souden sij mijn veten // ende in carkers cluijsteren maer wildijt niet voort seggen ick salt u luijsteren om mijn stem te verduijsteren // dattet niemant en hoort hier luijsteren sij malcanderen Ewige haet seijt Moort hoerekint moort dat vuijle gesoort // en conde ick niet vinden 260[regelnummer] dat sijn die draegers die wel een cameel verslinden van begin ten inden // tes goet te beseffen Geveijnsde hovaerdij Dit sijnse die de profitige goeden verheffen met haer roepen en keffen // om haer eijgen profijten // soet Ewige haet Dit sijn die heijlige Ipocrijten // goet 265[regelnummer] Die daer scueren en bijten verwoet // als fenijnige slangen Geveijnsde hovaerdij Dit sijnse diet hooft op die scoeren hangen met haer ronde / wangen // als een pipers // caeken Ewige haet Dit sijnse die haer selfs heijlich willen maecken wien soude doch laeken // haer schoone prologen
[pagina 51]

Eeuwige Haat Zijn het dan de procureurs of advocaten, die zo mooi praten om het volk te behagen? En die ook hun toga's aan het hof dragen, om geld en rijkdom te vergaren. Zijn dat ze niet? Huichelachtige Hoogmoed Oei, nu heb je wel heel erg misgegokt. Ik smeek je, kwel je zelf niet meer, want je kunt het toch niet raden.. Eeuwige Haat Ik vraag je toch, mijn lieve maat, laat mij toch weten wat voor een dragers het zijn. Huichelachtige Hoogmoed Ik wil het u wel zeggen. In het geheim, want anders zouden ze mij pakken en in kerkers opsluiten. Maar als je het niet voort zegt, zal ik 't fluisteren en mijn stem laten zakken, zodat niemand het hoort. Nu fluisteren zij met elkaar. Eeuwige Haat zegt: Moord, hoerenkind, moord! Dat vuile volk kon ik niet vinden! Dat zijn de dragers die wel een kameel verslinden, van kop tot teen, het is goed dat te beseffen. Huichelachtige Hoogmoed Dit zijn ze, die de winstgevende zaken wegpikken, met hun roepen en keffen, om hun eigen zoete profijt. Eeuwige Haat Het zijn die heilige Hypocrieten, die verwoed verscheuren en bijten, als venijnige slangen. Huichelachtige Hoogmoed Dit zijn ze, die het hoofd op de schouders hebben hangen, met hun ronde wangen, als van een doedelzakblazer. Eeuwige Haat Dit zijn ze, die zichzelf heilig willen maken. Wie zou toch hun fraaie verhaaltjes niet willen laken?
[pagina 52]

Geveijnsde hovaerdij 270[regelnummer] Dit sijnse die wel een caff sijn gevloogen in een anders oogen // als den beveijnsden scalcken // siet maer in haer eijgen ooch sien sij die balcke // niet elcxs als een valcke vliet // om haer doechden te vercopen Ewige haet Dit sijnse die der weduwen huijsen doerloopen 275[regelnummer] ende tvel off stroopen // van die onnosele slaven Geveijnsde hovaerdij Wat segdij sijn dit die vercierde graven die daer loopen en draven // om van als te crijgen Ewige haet Sijnse dit die aent hoochste der tafelen stijgen die daer stuijpen en nijgen // met geveijnsder intencie Geveijnsde hovaerdij 280[regelnummer] Sijnse dit die daer saeten op den stoel der pestilencie die met luijder eloquencie // vercondigen haer geboden Ewige haet sijnse die die dienaers der affgoden die niet dan dooden // voor godt geacht // sijn Geveijnsde hovaerdij sijnse dit die van Caijms geslacht // sijn 285[regelnummer] godt danck ick wacht // mijn // voor dese lichte cappelaenen Ewige haet sijnse ditten die den geesten plagen te vermaenen dese craijende hanen // dese nijdige apen Geveijnsde hovaerdij sijnse dit die gelijcken Jesabels knaepen die met haer vals betraepen // den rechtvaerdigen verslonden Ewige haet 290[regelnummer] sijnse dit dese gierige bloet honden die altijt begonden // twijst en erreur // quaet in een goede gemeente te maeken Geveijnsde hovaerdij Ick segge u mijn breur // jaet haer valsche natuer // staet // om elck een te vernielen
[pagina 53]

Huichelachtige Hoogmoed Dit zijn ze, die wel het kaf zien dat is gevlogen in andermans ogen, als achterbakse schalken, maar de balken niet zien in hun eigen ogen. Elk vliegt als een valk om zijn deugden te verkopen. Eeuwige Haat Dit zijn ze, die het huis van de weduwen doorlopen en het vel over de neus afstropen van die arme stakkers. Huichelachtige Hoogmoed Wat zeg jij, zijn dit die opgedoste graven, die daar lopen te draven om van alles te krijgen? Eeuwige Haat Zijn dit ze, die aan het hoofd van de tafel zitten, die daar met geveinsde bedoelingen buigen en nijgen? Huichelachtige Hoogmoed Zijn dit ze, die daar zaten op de stoel van de pest, die met luide welsprekendheid verkondigen hun geboden? Eeuwige Haat Zijn dit ze, die dienaars van de afgoden, die voor God niets zijn dan doden? Huichelachtige Hoogmoed Zijn dit ze, die zijn van Kains geslacht? God dank, ik wacht me voor deze lichtzinnige kapelanen! Eeuwige Haat Zijn dit ze, die de mensen plachten te vermanen, deze kraaiende hanen, deze kwaadaardige apen. Huichelachtige Hoogmoed Zijn dit ze, die net als Jesabels knechten, met hun valse streken de rechtvaardigen verslonden? Eeuwige Haat Zijn dit ze, deze gierige bloedhonden, die altijd twist en misverstand onterecht in een vredige gemeenschap begonnen te zaaien? Huichelachtige Hoogmoed Ik zeg je, mijn broer, Ja! Hun valse inborst is erop uit een ieder te helpen naar de vernieling.
[pagina 54]

Ewige haet 295[regelnummer] sijnse dit segdij die moorders der sielen siet om nae u hielen // off ghij mocht in haer slot // raeken Geveijnsde hovaerdij Wien meendij doch neve Ewige haet Maer die van haer buijck haer godt // maeken best howen wij onse slot // kaeken // soo compter ons geen quaet van Geveijnsde hovaerdij 300[regelnummer] Wat wij spreeckent int hondert Ewige haet Daer segdij waer // an ick ducht dese scaer // can // veel quaets noncianeeren Geveijnsde hovaerdij Elck mach meer vermoen // nae sijn tshertsen begeeren tsijn vrowen off heeren // want gedachten sijn tolle // vrij Ewige haet 305[regelnummer] Daer van wil ick noch tavont op collen // rij off rust u hal // ghij // van die bonte alven niet meer te queeteren Geveijnsde hovaerdij Ick sal mijn wel boven op mijn hooft doen salven met smout van calven // soo mach mijn niemant crincken Ewige haet 310[regelnummer] Hoort neefken het mach ons wel gedincken als wij ons stem lieten clincken // int openbaer // doe Geveijnsde hovaerdij Wanneer was datte Ewige haet Als wij op rockkende den coninck phaer // roe elck als een verraer // vloo // in pharoos herte 315[regelnummer] als hij liet doden met grooter smerte met nijdige perten // dat weet ghij wel alle die knechies vant geslacht van Israhel dit proper opstel // hebben wij gebrowen
[pagina 55]

Eeuwige Haat Zijn dit ze, zeg je, de moordenaars van de zielen? Kijk uit, of je raakt ook in hun greep. Huichelachtige Hoogmoed Wie bedoel je toch, neef? Eeuwige Haat Wel, zij die van hun buik hun God maken! Het beste houden wij onze kaken dicht, dan overkomt ons geen kwaad. Huichelachtige Hoogmoed Wij spreken immers maar wat voor de vuist weg. Eeuwige Haat Daar zeg je een waar woord. Ik ben bang dat dit volk ons veel kwaad kan berokkenen. Huichelachtige Hoogmoed Een ieder mag er meer van denken, als zijn hart dat begeert, man of vrouw, want gedachten hoeven geen geld te kosten. Eeuwige Haat Daarop wil ik vanavond nog dansen met de heksen, of hou je bek, jij en klets niet meer van die bonte elven. Huichelachtige Hoogmoed Ik zal me wel boven op m'n hoofd doen zalven, met vet van kalveren, zodat niemand mij kan krenken Eeuwige haat Hoor eens neefje, het mag ons wel doen denken, aan toen wij in het openbaar onze stem lieten klinken. Huichelachtige Hoogmoed Wanneer was dat? Eeuwige Haat Toen wij opruiden de koning Farao, en ieder als een verrader vloog in Farao's hart, toen hij liet doden, tot groter smart en met grote haat, dat weet je wel, alle jongetjes van 't volk van Israël. Dat fraaie plan hebben wij gebrouwen.
[pagina 56]

Geveijnsde hovaerdij Neefjen laet ons dat niet berowen 320[regelnummer] wij moeten Immers behowen // onse naemen // vrij Ewige haet Ick kent ick hiet Eewige haet Geveijnsde hovaerdij En sij geveijnsde hovaerdij ick dat belij // niet als den verbolgen oick deden wij dat pharoo dijsralijten ginck vervolgen 325[regelnummer] doen hij werden verswolgen // int roode meer daer sachmen hem verdrincken Ewige haet Jae met al sijn heer die volgen ons leer // looven wij dus allegaer want wij weetent te coecken Geveijnsde hovaerdij 330[regelnummer] Oick deden wij absolon vervolgen sijn vaer ende Joab den verraeder // hebben wij oick doerbeeten met haet ende nijt Ewige haet Wij waren den oirsaeck vanden doot der propheeten soo hadden wijt beseten // thert der heijliger Ipocrijten 335[regelnummer] met haer subdijten Geveijnsde hovaerdij Dit sijnse die daer dragen om haer eijgen profijte geveijnsder habijten // dat sijnse die ick meen Ewige haet Godt danck daer isser nu ter werelt gheen groot noch cleen // naer mijn verstant vliet 340[regelnummer] want Iheluu heeft al den hoop teffens verbrant // siet dus vintmen int lant niet // een sulcke sout ick hoopen dan wij twee // want wij sijn doer tgoetgat gecroopen al was die doer niet oopen // wij wisten ons te spoen uuijt den hittigen brant
[pagina 57]

Huichelachtige Hoogmoed Neefje, laat ons dat niet berouwen, we moeten onze namen in ere houden. Eeuwige Haat Ik erken, dat ik genaamd ben Eeuwige Haat. Huichelachtige Hoogmoed En deze hier Huichelachtige Hoogmoed. Dat belijd ik, en niet met een verbolgen gemoed. Ook zorgden wij ervoor dat de Farao de Israëlieten ging vervolgen, en toen werd verzwolgen in de Rode Zee. Daar zag men hem verdrinken. Eeuwige Haat Ja, met al zijn vazallen. Zij die onze leer volgen, loven wij dus allen! Want wij weten het voor elkaar te spelen! Huichelachtige Hoogmoed Ook lieten wij Absalom vervolgen zijn vader, en Joab, de verrader hebben wij eveneens vervuld van haat en nijd. Eeuwige Haat Van de dood van de profeten waren wij de schuld, zozeer hadden wij bezeten het hart van de heilige Hypocrieten met hun ondergeschikten. Huichelachtige Hoogmoed Dit zijn ze, die ter wille van hun eigen profijt zo'n huichelachtige habijt dragen. Dat zijn ze die ik bedoel! Eeuwige Haat Goddank is er nu geen een ter wereld meer, groot noch klein, naar ik kan bedenken, want zie, Jehu verbrandde de hele troep. Dus vindt men er hier in 't land niet een, naar ik mag hopen, dan wij twee. Want wij zijn door het sleutelgat gekropen. Al was de deur niet open, wij wisten te ontkomen uit de verzengende brand.
[pagina 58]

Geveijnsde hovaerdij 345[regelnummer] Ende uuijt ons sullender noch genoch ter werlt broen die wel tcapproen // heerlijcken sullen over die oogen treckken wiens intencie alleen tot verleijdinge sal streckken als beveijnsde geckken // al est nu ter tijt verdoeft ende vergeeten Ewige haet 350[regelnummer] Sus hoerekint sus Geveijnsde hovaerdij Hoort neefken daer compt mijn wat sonderlings int hooft ick bidt u vertoeft // met sinnen voordachtich mijn alligatie Ewige haet Waerom peijnsdij toch Geveijnsde hovaerdij 355[regelnummer] Maer ick werde geheel twijfelachtich ick ducht dat hij is crachtich // daer lang nae gehoept // is Ewige haet Wie soude dat sijn Geveijnsde hovaerdij Die geen die van Johannes gedoopt // is mijn tverstant dat loopt // wis // geheel buijten keeren Ewige haet 360[regelnummer] Seeker neefjen mijn verwondert oick seere doer die eere // die hem van Johannes is geschiet seggende tot die Joden ick ben crijstus niet doen heeft hij haer bediet // met soeten gronden siet daer tlam goodts diet swerlts sonden 365[regelnummer] off neempt int ronden // ende niemant anders dit seijden hij scone Geveijnsde hovaerdij Doen quammer een stem uuijten hoogen trone seggende dit is mijn sone // inden welcken ick heb een behaegen hoort hem in alle dagenGa naar margenoot+ Ewige haet Noijt meerder geluijt
[pagina 59]

Huichelachtige Hoogmoed En uit ons zullen er nog voldoende op de wereld komen, die de monnikskap met genoegen over de ogen trekken, wiens bedoeling het alleen is verleiding op te wekken, als vermomde gekken. Al is het nu even verflauwd en vergeten. Eeuwige Haat Stil, hoerenkind, stil. Huichelachtige Hoogmoed Hoor eens neefje, daar schiet me wat zonderlings in m'n hoofd. Ik vraag je, wees gespitst, met vooruitziende blik, op mijn overpeinzing. Eeuwige Haat Waar over peins je dan? Huichelachtige Hoogmoed Wel, ik werd door twijfel bevangen, ik ben bang dat hij machtig is, naar wie men uitkeek zo lang. Eeuwige Haat Wie zou dat dan zijn? Huichelachtige Hoogmoed Hij, die door Johannes is gedoopt. Mijn hoofd, dat slaat, vast en zeker, op hol. Eeuwige Haat Zeker neefje, ik ben ook heel verwonderd over de eer die Hem door Johannes is bewezen, toen die zei tot de Joden: ‘Ik ben Christus niet’. Toen heeft hij hen gewezen, met lieflijke woorden, ‘Zie daar het lam Gods, die al de werelds zonden volledig op zich neemt, en geen ander.’ Dit zei hij zo mooi. Huichelachtige Hoogmoed Toen kwam er een stem van de hemelse troon zeggende: ‘dit is mijn Zoon, in den welken ik heb mijn welbehagen. Luister naar hem alle dagen.’ Eeuwige Haat Nooit grootser geluid...
[pagina 60]

Geveijnsde hovaerdij 370[regelnummer] En hoorden wij gewaegen wij moeten beclaegen // alsulcken feest Ewige haet Doen werden hij gedrongen vanden heijligen geest inder woestijnen foreest / noijt meerder onrasten Geveijnsde hovaerdij Daer gaet hij nu dwaelen Ewige haet 375[regelnummer] Jac hongeren en vasten om hem te ondertasten // moeten wij ons vercloecken Geveijnsde hovaerdij Wij moeten een scallicken raet gaen soecken en doer sien onse boecken // van geveijnsde hovaerdij ende eewijge haet Ewige haet 380[regelnummer] Gaen wij in onse lijbrij mijn lieve amij // off ick werde heel verdoeft van grooter vertwijfelheijt Geveijnsde hovaerdij Souden hij dit weesen die doer Abraham is belooftGa naar margenoot+ diet serpenten hooft // souden gans verwinnen // all Ewige haet 385[regelnummer] Ick en weet van boosheijt // wat ick beginnen // sall ick raes van binnen mal // hoe sal icxs geneesen Geveijnsde hovaerdij Soude dese man wel Messias weesen daermen off leesen // in alle scriftuere Ewige haet Wij moeten beginnen een wonderlijcke cuere 390[regelnummer] om te weeten puere // hoort sonder spot // wijs off dese Jesus een puer mensch / off oick godt // is anders gaet den slot // mis // tot onser verseeren den duvel sathan moeten wij besweeren dat hij hem gaet temteeren // inder woestijnen 395[regelnummer] want van honger gaet hij heel verdwijnen dus moet hij hem voerschijnen om dat te bestieren
[pagina 61]

Huichelachtige Hoogmoed ...hoorden wij spreken. Wij moeten ons beklagen over zo iets heerlijks. Eeuwige Haat Toen werd hij door de Heiligen Geest gedreven in de barre woestijn. Nooit groter lasten. Huichelachtige Hoogmoed Daar moet hij nu dwalen. Eeuwige Haat Ja, hongeren en vasten. Om hem te verzoeken, moeten wij ons verstouten.. Huichelachtige Hoogmoed Wij moeten een gemene raad gaan zoeken en doorsnuffelen onze boeken over huichelachtige hoogmoed en eeuwige haat. Eeuwige Haat Laten wij in onze bibliotheek gaan, lieve vriend, anders word ik geheel ontmoedigd door grote wanhoop. Huichelachtige Hoogmoed Zou hij het zijn, die door Abraham is beloofd, die de kop van de slang geheel en al zou vermorzelen? Eeuwige Haat Ik weet van boosheid niet wat ik beginnen moet, ik raas van binnen, hoe zal ik kalmeren? Huichelachtige Hoogmoed Zou deze man werkelijk de Messias wezen, waarvan men kan lezen in elk bijbelboek? Eeuwige Haat Wij moeten beginnen met een bijzondere proef om werkelijk te weten, hoort zonder spot, of deze Jezus louter een mens is, of ook een God, anders gaat het aan het slot vreselijk mis. De duivel Satan moeten wij bezweren, dat hij Hem zal gaan verzoeken in de woestijn, want van de honger is hij daar aan 't creperen, dus moet die voor hem verschijnen, om dat klaar te spelen.
[pagina 62]

Geveijnsde hovaerdij Hach hach hach heij dat sijn die manieren sonder eenich crigeren // laet ons darwaerts loopen Ewige haet hoe soutmen oick beteren raet versieren Geveijnsde hovaerdij 400[regelnummer] Hach hah hach heij dat sijn die manieren Ewige haet Nu sullen ons prijsen alle babelsche gieren Lucifers mieren // sullen daer nae hoopen Geveijnsde hovaerdij hach hach hach heij dat sijn die manieren sonder eenich crijgieren // laet ons derwaerts lopen 405[regelnummer] dat ick u tavont sien mach aen een galge knopen Pausa Jesus inde woestijne seijt Loff godtlicke vader int hoochste verheven // fier die mijn gesent hebt op daerde beneden om dat ick van u getuijgenisse soude geven // hier loff godtlick vader int hoochste verheven // fier 410[regelnummer] voor u scaepkens wil ick stellen mijn leven // dier om dat ickse met u mach eewich bevreden loff godtlicke vader int hoochste verheven // fier die mijn gesent hebt op daerde beneden die veertien dagen sijn nu overleeden 415[regelnummer] dien ick gevast heb boven die natuer dus wil ick o vader u godtlijcke reeden vercondigen all die werlt duer om tverlooren scaepken te brengen in der rechter scuer dat daer verdoolt heeft vijff duijsent jaren 420[regelnummer] oick hebdij mijn gesent o vader puer om uuijtter hellen te verlossen u verlooren scaren naect wil ick die menschen openbaeren dat van mijn gesproocken is doer die propheeten ick wilse verlichten en niet beswaeren 425[regelnummer] dongnoosele wil ick leeren dat sij niet en weeten want vader u woort is thans gans verbeten haer eijgen woort // doense op rijsen u costelijcke balsem // hebben sij geheel tonder gesmeeten
[pagina 63]

Huichelachtige Hoogmoed Hah, hah, hah, hoi, dat is de manier. Laat ons zonder veel geschreeuw daarheen lopen. Eeuwige Haat Hoe zou je een betere raad kunnen verzinnen. Huichelachtige Hoogmoed Hah, hah, hah, hoi, dat is de manier. Eeuwige Haat Nu zullen wij geprezen worden door alle Babelse gieren. Lucifers mieren zullen daarop hopen. Huichelachtige Hoogmoed Hah, hah, hah, hoi, dat is de manier, Laat ons zonder veel geschreeuw daarheen lopen. Dat ik u vanavond aan een galg mag zien knopen. Pauze Jezus in de woestijn zegt Lof, goddelijke Vader almachtig, in den hoge verheven, die mij gezonden heeft naar de aarde beneden opdat ik hier van U getuigenis zou doen. Lof, goddelijke Vader almachtig in den hoge verheven, voor uw schaapjes wil ik mijn kostbare leven geven, opdat ik ze voor eeuwig met U verzoen. Lof, goddelijke Vader almachtig in den hoge verheven, die mij gezonden heeft naar de aarde beneden, de veertig dagen zijn nu verstreken waarin ik gevast heb tegen de natuur. Daarom wil ik, o Vader, uw goddelijke leer verkondigen over de hele wereld, om het verloren schaapje te brengen in de goede schuur, dat daar heeft rondgedoold vijfduizend jaren. Ook heeft u mij gezonden, o goede Vader, om uit de hel te verlossen uw verloren schare. Onomwonden zal ik de mensen openbaren wat er over mij verteld is door de profeten. Ik wil ze verlichten, en niet bezwaren. De onwetenden wil ik leren wat zij niet weten, want Vader, helemaal onderdrukt is thans uw woord. Hun eigen leer maken ze groot, uw kostelijke balsem hebben zij omvergegooid.

[pagina 64]
met fenijn gaen sij u scaepkens spijsen 430[regelnummer] haer eijgen versiertheijt hoortmense prijsen oick verheffense dagelicxs veelderleij goden jae den verkeerden wech gaen sij den menschen wijsen die daer tegens seggen // die doen sij dooden seer triumphelijcken howen sij haer versierde gebooden 435[regelnummer] o vader u gebot gaen sij bederven ghij hebt mijn gesent om dit uuijt te rooden om dat den onnooselen u rijck soude beerven maer vader ick weet ick sal daerom moeten sterven Jesus binnen Satan uuijt ende seijt Ick sathan helsch duvel eewich versteeken 440[regelnummer] een vermaeledijt geest eewich van godt verlaeten om dat ick eens ben van godt geweeken ick sathan helsch duvel eewich versteeken mijn sinnen verstant duncken mijn scueren en breeken om dat godt die menschen niet en wil verlaeten 445[regelnummer] ick sathan helsch duvel eewich versteeken een vermaeledijt geest eewich van godt verlaeten tmenschen geslacht moeten wij eewich haeten in gramschap moeten wij op hem verhitten dat om toverdencken der plaetsen daer wij eens saten 450[regelnummer] dat sij soo triumphelijcken sullen besitten ick ducht dat hij gecoomen is sonder smitten daer die propheeten off hebben gescreven diet hooft van ons allen sal verplittenGa naar margenoot+ en met grooter cracht werden aenstuckken gewreven 455[regelnummer] hier om heeft mijn Lucifer uuijt der hellen gedreven dat ick soude verneemen tonser baet off hij die geen is die hier beneven inder woestijnen aldus vasten gaet ken weet raet Ewige haet 460[regelnummer] Ou vrient wat deert u Geveijnsde hovaerdij Weest niet desperaet u niet verslaet // weest vroolick van sinnen

[pagina 65]
Met vergif gaan zij uw schaapjes spijzen, men hoort ze hun eigen verzinsels prijzen, ook verheffen zij dagelijks velerlei goden. Ja, de verkeerde weg gaan zij de mensen wijzen, en wie hen tegenspreekt die laten ze doden. Triomfantelijk verheffen zij hun verzonnen geboden. Oh vader, uw gebod gaan zij bederven. U heeft mij gezonden om dit uit te roeien, opdat de onschuldigen uw rijk mogen beërven. Maar Vader, ik weet dat ik daarvoor zal moeten sterven. Jezus gaat af, Satan komt op en zegt Ik, Satan, helse duivel, voor eeuwig verdoemd, een vervloekte geest, voor eeuwig van God verlaten, omdat ik mij eens van God af heb gekeerd. Ik, Satan, helse duivel, voor eeuwig verdoemd, mij lijken gevoel en verstand te scheuren en kraken, omdat God de mensen niet wil verlaten. Ik, Satan, helse duivel, voor eeuwig verdoemd, een vervloekte geest, voor eeuwig van God verlaten. Het menselijk geslacht moeten wij eeuwig haten. In wraakzucht moeten wij gloeiend kwaad zijn op hem, bij de gedachte aan de plaatsen die wij eens bezaten, en die zij nu zo triomfantelijk zullen bezetten. Ik vrees dat hij, die zonder zonde is, is gekomen, van wie de profeten geschreven hebben, en die het hoofd van ons allen zal verpletten en met grote kracht aan stukken zal stoten. Hierom heeft Lucifer mij uit de hel weggestuurd, opdat ik zou uitzoeken, te onze baat of Hij degene is, die hier in de buurt in de woestijn aan het vasten gaat. Ik weet me geen raad. Eeuwige Haat Och vriend, wat scheelt eraan? Huichelachtige Hoogmoed Wees niet wanhopig, wees niet terneergeslagen, wees vrolijk van zinnen.
[pagina 66]

Duvel Goe mannen een saeck is mijn bevoolen die ick niet weet te beginnen om te recht te bekinnen // die hier dus gaet vasten 465[regelnummer] off hij oick godt is Ewige haet Ghij moet hem ondersoecken Geveijnsde hovaerdij Wat ghij moet hem ondertasten wij sullen u wel ontlasten // laeten wij u raeden Duvel Wel ick stel mijn onder u genaeden 470[regelnummer] weet ghij mijn tontlaeden // soo sijn ick blij wat volck sijdij Ewige haet Ick hiet eewige haet Geveijnsde hovaerdij En ick geweijnsde hovaerdij wij / staen u bij // tot uwer gerijven Ewige haet 475[regelnummer] Ick seg wij sullen eewich bij u bliven om u te verstijven // dach en nacht tegen smenschen geslacht Duvel Dats wel bedacht mijn hart dat lacht // doer u minnelick narreren 480[regelnummer] maer wat sal ick doen Geveijnsde hovaerdij Wij sullent u leeren ghij moet hem tempteeren dats onse meenen Duvel Jae waer mede Ewige Haet Gaet ende neemt steenen 485[regelnummer] en gaeter mee heenen // onse reden wilt bloot // smaeken en segt hem wilt van dese stenen broot // maeken tsijn u nootsaeken // want u hongert boven // maeten
[pagina 67]

Duivel Goede mannen, een taak is mij opgedragen die ik niet weet te beginnen, om uit te vissen of hij die hier zo is aan het vasten, ook God is. Eeuwige Haat Je moet hem onderzoeken. Huichelachtige Hoogmoed Wat? Je moet hem beproeven. Wij zullen je wel helpen, laat ons je raden. Duivel Goed, ik geef me over aan uw genade. Als u mijn zorgen verlicht, ben ik blij. Maar wie bent u eigenlijk? Eeuwige Haat Ik heet Eeuwige Haat... Huichelachtige Hoogmoed ...en ik Huichelachtige Hoogmoed. Wij staan je bij, tot jouw gerieven. Eeuwige Haat Ik zeg u, we zullen eeuwig bij je blijven, om je bij te staan, dag en nacht, tegen het menselijk geslacht. Duivel Dat is goed bedacht. Mijn hart, dat lacht door uw vriendelijke woorden, maar wat moet ik doen? Huichelachtige Hoogmoed Wij zullen het u vertellen. Volgens ons moet u hem in verzoeking brengen. Duivel Ja, maar waarmee? Eeuwige Haat Ga en neem wat stenen, en ga daar mee op weg, wil goed naar ons horen, zeg hem: maak van deze stenen brood, u bent wel genoodzaakt, want Uw honger is groot.
[pagina 68]

Duvel Noijt beter raet Geveijnsde hovaerdij Siet soo moet ghijt hem toe praeten 490[regelnummer] soo moechdij vaeten // tuwen profijt off hij oick godt is Duvel Noijt soo verblijt maer in een ander habijt // moet ick mijn voerscijnen Ewige haet Laet ons daer voor sorgen Geveijnsde hovaerdij 495[regelnummer] Wij sullen u wel raet vinnen wij willender ons toe pinnen // sonder ijet te geckken Ewige haet Wij sullen u een niewe cap aen treckken soo mogen wij bedeckken / u valscheijt altemaelen Duvel Waer sout ickse crijgen Geveijnsde hovaerdij in ende uuijt met die cap 500[regelnummer] Ick salse u gaen halen sonder lang draelen // sal ick mijn spoeijen Duvel Mijn ooren duncken mijn van blijscap gloijen wien soude toch vermoeijen // op sulcke practijcken Ewige haet Siet hier compt hij al rede met die cappe strijcken 505[regelnummer] sonder beswijcken // sal hij u genaeken Geveijnsde hovaerdij Ick sal nu sulcken devooten man van u maecken soo comen die saeken // juijst nae ons wenschen Duvel Hoe heet dit cleet
[pagina 69]

Duivel Nooit kreeg ik betere raad. Huichelachtige Hoogmoed Zie, zo moet u het hem aanpraten, zo kan u erachter komen - tot uw profijt - of Hij ook God is. Duivel Nog nooit was ik zo blij, maar ik moet me wel in andere kleren vertonen. Eeuwige Haat Laat dat maar aan ons over. Huichelachtige Hoogmoed Wij zullen er wel iets op vinden, wij zullen wel iets verzinnen, zonder te gekken. Eeuwige Haat Wij zullen u een andere kap opzetten, zo kunnen we je slechtheid helemaal bedekken. Duivel Waar zou ik er een kunnen krijgen? Huichelachtige Hoogmoed gaat af en komt terug met kap Ik zal er een voor u gaan halen, zonder lang te dralen zal ik mij haasten. Duivel Mijn oren lijken me van blijdschap te gloeien, wie zou nou zulke praktijken kunnen vermoeden. Eeuwige Haat Kijk, daar komt hij al met de kap aanvliegen, zonder dralen komt hij naar u toe. Huichelachtige Hoogmoed Ik zal nu zo'n vrome man van je maken, dan zullen de zaken precies gaan naar onze wensen. Duivel Hoe heet dit habijt?
[pagina 70]

Geveijnsde hovaerdij Heijlich schijnsel voor die menschen 510[regelnummer] hier sullen wij u pensen // vast in gaen gorden Ewige haet Ghij sult nu een heijlich religieus worden soo moechdij gaen torden // om hem te vermicken Geveijnsde hovaerdij Coemt helpt mijn den cap te degen scickken nu gelijct ghij wel een dickken // baghijnen // pater Ewige haet 515[regelnummer] Wat nu sijdij een heijlich man Geveijnsde hovaerdij Wat jae bij Lucifers cater ick lach dat ick scaeter // hoe sout ick mogen swijgen Ewige haet Nu moet ghij thooft op die lester schoer laeten sijgen stuijpen en nijgen // als die geweijnsde // apen Geveijnsde hovaerdij 520[regelnummer] Siet deesen coort met knoopen / est gerechte wapen van Jesabels cnaepen // hier moetet // nopen ende met deesen slotel doetmen alle sloten open dus gaet nu loopen // ghij sijt nu gestoffeert // wel Duvel Mijn saecke wert aen hem genarreert // wel 525[regelnummer] naer u begeert // fel // sal ick twerck beginnen want ick weet die plaetse daer ick hem alleen sal vinnen Den Duvel in Ewige haet Wat gaen wij toch nu maeken wij twee lieve minnen met onse lange kinnen // laet mijn dat hooren Geveijnsde hovaerdij Ken weet geen beter off wij gaen oick binnen Ewige haet 530[regelnummer] Wat gaen wij toch nu maeken wij twee lieve minnen
[pagina 71]

Huichelachtige Hoogmoed ‘Heilige gedaante’ voor de mensen. Daar zullen we jouw pens goed in vastgorden. Eeuwige Haat Je zal nu voor een kloosterling gehouden worden. Zo kun je er op uit gaan om hem te verlinken. Huichelachtige Hoogmoed Kom, help mij de kap goed te schikken. Nu lijk je wel een dikke begijnen pater. Eeuwige Haat Wat, je bént nu een heilig man! Huichelachtige Hoogmoed Wat? Ja, bij Lucifers kater, ik lach dat ik schater, hoe zou ik kunnen zwijgen! Eeuwige Haat Nu moet je nog je hoofd diep op je schouders laten zijgen, en buigen en nijgen, net als die verklede apen. Huichelachtige Hoogmoed Kijk, dit koord met knopen is het ware wapen, van Jezebels knechten, hier kan je mee dwingen en met deze sleutel krijgt men alle sloten open. Ga nu maar op pad, je hebt nu alle dingen. Duivel Mijn zaak zal aan Hem goed worden voorgesteld. Zoals jullie verlangen zal ik de zaak beginnen, want ik weet de plaats waar ik hem alleen zal vinden. De Duivel gaat af Eeuwige Haat Wat gaan wij nu doen, wij twee lieve beminden, met onze lange kinnen? Laat mij dat eens horen. Huichelachtige Hoogmoed Ik weet niets beters dan dat ook wij gaan naar binnen. Eeuwige Haat Wat gaan we nu doen, wij twee lieve beminden?
[pagina 72]

Geveijnsde hovaerdij Gaen wij tsaemen en scarpen ons sinnen brassen en minnen / als baals gescooren Ewige haet Wat gaen wij toch nu maeken wij twee lieve minnen met onse lange kinnen // laet mijn dat hooren Geveijnsde hovaerdij 535[regelnummer] En heb ick dat niet geseijt Ewige haet Onbeijt en wilt u niet stooren maer gaet ghij vooren // datmen u moet versmooren want soo waerder niet dan tmaecksel verlooren Pausa Jesus Loff vader vol vreeden die tijt is overleeden 540[regelnummer] die ick hier overbracht heb dus lang geduerlick dus dunctet mijn wel reden / dat ick mijn gae vertreeden van hier want mijn hongert natuerlick O vader u levende woort reijn ende puerlick wil ick vercondigen tot smenschen baeten 545[regelnummer] bij haer wil ick mijn hebben soo bruerlick want inder eewicheijt wil ickse niet verlaeten die mijn woort aenvaeten Sathan Mijn vrient bij oorlove moet ick wat met u praeten mijn verwondert boven maeten / dus moet ick u vragen 550[regelnummer] hoe dat ghij u selven hebt mogen besaeten om dat ghij gevast hebt ten mach geen naetuerlick mensch voerdraghen dus lang te vasten dat weet ick bloot daerom sijdij godt wiltet mijn gewaegen 555[regelnummer] ende maect hier van deese steenen broot want ick weet ghij hongert seer
[pagina 73]

Huichelachtige Hoogmoed Laten wij samen gaan bevredigen onze zinnen, brassen en beminnen, als Baäls geschorenen. Eeuwige Haat Wat gaan wij nu doen, wij twee lieve beminden, Met onze lange kinnen? Laat mij dat eens horen. Huichelachtige Hoogmoed Dat heb ik je toch net gezegd? Eeuwige Haat Sorry, maak je niet kwaad. Gaat u voor. Dat men je moge versmoren, want dan zou er niets dan je lichaam verloren gaan. Pauze Jezus Lof Vader vol van vrede, de tijd is verstreken die ik hier zo'n lange duur heb doorgebracht. Het lijkt me daarom redelijk dat ik nu wegga van hier, want ik heb honger, volgens de natuur. O Vader, uw levende woord, rein en puur, wil ik verkondigen, de mensen tot bate. Bij hen wil ik mij voegen, als hun broeder, want in de eeuwigheid zal ik niet verlaten, degenen die mijn woord aanvaarden. Satan Mijn vriend, sta mij toe, ik moet wat met u praten. Het verwondert mij boven mate, dus moet ik u vragen hoe u zichzelf heeft kunnen beheersen terwijl u gevast hebt. Geen normaal mens zou het hebben kunnen verdragen zo lang te vasten, dat weet ik zeker. Daarom als u God bent, wil het mij tonen, en maak hier van deze stenen broden, want ik weet dat u grote honger hebt.
[pagina 74]

Jesus Ten is van geen noot maer anders sal ick u maecken vroet op dat ghij verstaen moecht // cleijn ende groot 560[regelnummer] die mensche en wert niet alleen bij den broode gevoetGa naar margenoot+ maer leven bij goodts crachtige woorden soet hij ist diet doet Jesus in Duvel Wee mijn wee mijn ick warde al heel verhoet help Lucifers gebroet // tmach mijn wel spijten Ewige haet 565[regelnummer] Hoe baerdij doch aldus Geveijnsde hovaerdij Hoe gaedij dus crijten woude hij u smijten // wat mach u ontbreecken Duvel Och neen hij maer hij heeft mijn soo vuijlick uuijtgestreken ken hoorden noijt spreeken // al sulcke reden 570[regelnummer] van eenich mensche Ewige haet Dat sijn recht sijn seeden maer stelt u te vreeden // ende hout manieren Geveijnsde hovaardij Wij sullen u een ander raet versieren wil dat wel tieren // soo verheff ick mijn wempel Duvel 575[regelnummer] Wat sal ick doch doen Ewige haet Ghij sult hem gaen voeren bove op den tempel op den hoochsten drempel // inden lucht verheven Duvel Jae wat sal ick dan doen
[pagina 75]

Jezus Het is niet zo erg. Maar iets anders zal ik u zeggen goed, opdat u het begrijpen zult, klein en groot: de mensen worden niet alleen door het brood, maar leven door Gods krachtige woorden zoet, Hij is het die het doet. Jezus gaat af Duivel Wee mij, wee mij, ik was er al bang voor. Help mij, Lucifers gebroed, hiervan krijg ik berouw. Eeuwige Haat Waarom maak je zo'n kabaal? Huichelachtige Hoogmoed Waarom moet je zo schreeuwen? Wou hij u slaan? Wat scheelt er nou? Duivel Och nee, maar hij heeft mij op zo'n smerige manier terechtgewezen. Ik hoorde nog nooit zo spreken, met zulke woorden, door enig mens Eeuwige Haat Dat is typisch zijn gewoonte. maar wees tevreden en beheers je zinnen. Huichelachtige Hoogmoed Wij zullen een andere raad voor je verzinnen. Als dat wel werkt, steek ik de vlag uit. Duivel Wat moet ik toch doen? Eeuwige Haat Je moet hem meevoeren naar boven op de tempel op het hoogste punt, in de lucht verheven. Duivel Ja, en wat zal ik dan doen?
[pagina 76]

Ewige haet Wij sullent u al in geven 580[regelnummer] u sijnde beneeven // dus doet ons bevel wij sullen u wel helpen Duvel Dat weet ick wel dus haest ick mijn snel // om derwaert te gaen om hem te omvaen Duvel binnen Ewige haet 585[regelnummer] Eij siet ons hier toch staen mijn lijefste compaen en sijn wij niet caen // twee proper gesellen Geveijnsde hovaerdij Wij en hebben ons dagen noijt goet gedaen Ewige haet En siet ons hier toch staen mijn liefste compaen Geveijnsde hovaerdij Wij hebben sonder waen alle die werlt verraen 590[regelnummer] oick sijn wij / plaen // raet vander hellen Ewige haet Eij siet ons hier toch staen / mijn liefste compaen En sien wij niet caen // twee proper gesellen Geveijnsde hovaerdij Wij sijn twee costelijcke meesters Ewige haet Dat is niet te vertellen 595[regelnummer] om al te quellen // datter oijt was gescaepen. Geveijnsde hovaerdij Wat willen wij hier veel langer staen gaepen hij sal hem doch betraepen // doer onse in blaesen // fijn die ons gelooven mogen wel dwaesen sijn Pausa
[pagina 77]

Eeuwige Haat Wij zullen je het ingeven, want wij staan je bij, dus doe ons bevel. Wij zullen je wel helpen. Duivel Dat weet ik wel, dus haast ik mij snel om daarheen te gaan, om hem op te wachten. Duivel gaat af Eeuwige Haat Ai, kijk ons hier nou toch staan, mijn lieve gezel. Zijn wij niet knap? Twee echte kameraden. Huichelachtige Hoogmoed We hebben zolang als we leven, nog nooit iets goeds gedaan! Eeuwige Haat En kijk ons hier nou toch staan, mijn lieve gezel. Huichelachtige Hoogmoed Wij hebben zonder twijfel de hele wereld verraden. Wij zijn zonder meer de raadslui van de hel. Eeuwige Haat Ai, kijk ons hier nou toch staan, mijn lieve gezel, Zijn wij niet knap? Twee echte kameraden. Huichelachtige Hoogmoed Wij zijn twee fantastische leraren. Eeuwige Haat Daarvoor zijn geen woorden, om alles te kwellen, dat ooit is geschapen. Huichelachtige Hoogmoed Wat zullen we hier nog langer staan te gapen. Hij zal Hem wel ontmaskeren door onze goede influisteringen. Die ons geloven zijn wel ware dwazen. Pauze
[pagina 78]

Jesus ende satan staende op een stellage boven taneel satan seijt Siet ghij den soone godts segt sonder toven 600[regelnummer] soo laet u hier off ende daelt van boven want tot uwer behoven // soo staeter gescreven hij sal sijn engelen schickken beneeven uuijt den troon verheven / hoort mijn gewaegen sij sullen u op haeren handen wel draegen 605[regelnummer] tmoet mijn behaegen / ende oick versoeten op dat u niets quaets en sal gemoeten ende oick u voeten // niet en stoot aenden steen tsij groot off cleen Jesus Wederom staeter geschreven ree 610[regelnummer] ghij en sult u heer u godt niet tempteeren noch becorenGa naar margenoot+ wilt daer nae hooren Jesus binnen Ewige haet Bij mammons ghelt kist tis nu al verlooren hoe sullen wijt nu met deesen gescooren duvel maeken Geveijnsde hovaerdij Wij moeten een ander gat gaen boren Ewige haet 615[regelnummer] Bij mammons ghelt kist tis nu al verlooren Duvel En weeten sij mijn niet een ander raet te spooren soo moet ick versmooren // in Lucifers caecken Ewige haet Bij mammons ghelt kist tis nu al verlooren hoe sullen wijt nu met deesen gescooren duvel maeken Geveijnsde hovaerdij 620[regelnummer] Eij siet hem mijn ginder comen
[pagina 79]

Jezus en de duivel staan op een stellage boven het toneel Satan Bent u Gods zoon, zeg het zonder toeven, laat u dan hier vallen van boven. Want tot uw behoeve, zo staat er geschreven, zal Hij zijn engelen naast U doen zweven, vanuit de hoge hemel. Hoort mijn woorden. Zij zullen u op hun handen dragen, - het zal mij behagen en ook verblijden - opdat u niets kwaads zal overkomen, en dat u ook niet uw voet zal stoten aan de stenen 't zij grote of kleine. Jezus Wederom staat er duidelijk geschreven: ‘Gij zult uw Here, uw God, niet verleiden, noch bekoren’. Houd u daaraan! Jezus gaat af Eeuwige Haat Bij Mammons geldkist, nu is het allemaal verloren, wat zullen wij nu met deze geschoren duivel beginnen? Huichelachtige Hoogmoed We moeten een ander gat aanboren. Eeuwige Haat Bij Mammons geldkist, nu is het allemaal verloren. Duivel Als ze geen ander plannetje voor me weten te verzinnen, dan moet ik voor eeuwig smoren in Lucifers kaken. Eeuwige Haat Bij Mammons geldkist, nu is het allemaal verloren, wat zullen wij met deze geschoren duivel beginnen? Huichelachtige Hoogmoed Hé, zie hem ginds aankomen.
[pagina 80]

Ewige haet Wel hoe staen die saecken mijn dunct u tronge staet seer ongenoechelick wetij tbescheijt al Duvel Wat tis mijn onmogelick 625[regelnummer] mijn twijfelt ongeloochelick // hoe langer hoe meer // tijan as dat hij godt is Geveijnsde hovaerdij Soo moeten wij al weer // an want hier hangt u eer // an voor Lucifers ogen Duvel Wat sal ick dan beghinnen Ewige haet 630[regelnummer] Wij sullent u toogen naer onse vermogen // soo moechdijt verstant // crijgen Duvel Jae hoe sal ickt aen leggen Geveijnsde hovaerdij Maer ghij sulter mee boven op een berch te hant // tijgen wij willen u in geen schant // drijgen // noch oick niet honen Duvel 635[regelnummer] Dat weet ick wel Ewige haet Ghij sult hem alle die rijcken ter werlt tonen want alle vleijschelijcke persoonen // verstaetet te degen die sijn tot hoocheijt tot staet ende tot giericheijt genegen twaer quaet gesweegen // alsulcke reden Geveijnsde hovaerdij 640[regelnummer] Dan suldij hem seggen wildij mijn aenbeden al dees landen en steeden // sal ick u schencken Duvel Hoe soutmen oick beteren raet bedencken bij gans doot watte rancken // can dese man studeeren
[pagina 81]

Eeuwige Haat En, hoe staan de zaken? Me dunkt, je tronie staat zeer ontevreden. Weet je de uitkomst al? Duivel Wat? Dat is mij onmogelijk. Ik twijfel, ongelofelijk, er hoe langer hoe meer aan, of hij God is Huichelachtige Hoogmoed Dan moeten we weer aan de slag, want hier hangt jouw eer voor Lucifers ogen van af. Duivel Wat moet ik dan beginnen? Eeuwige Haat Wij zullen het je tonen naar ons vermogen, zo kan je erachter komen. Duivel Ja, hoe zal ik het gedaan krijgen? Huichelachtige Hoogmoed Wel, je zult met hem de dichtstbijzijnde berg bestijgen, wij willen jou niet te schande brengen, noch honen. Duivel Dat weet ik wel. Eeuwige Haat Je zal hem alle landen van de wereld tonen. Want alle mensen van vlees en bloed, begrijp dit goed, zijn tot hoogmoed en status en hebzucht genegen. Het zou fout zijn als dit werd verzwegen. Huichelachtige Hoogmoed Dan moet je hem zeggen: ‘Als u mij aanbidt, zal ik u al deze landen en steden schenken.’ Duivel Hoe zou men een beter raad kunnen verzinnen dan dit? Bij de dood, wat een listen kan deze man bedenken.
[pagina 82]

Ewige haet Ghij en moecht hem ter werlt niet bet probeeren 645[regelnummer] noch oick temteeren // hoort sonder spot // mijn om te weeten off hij waer mens off godt // sij daer hebdij tslot // ghij vander sentencie Duvel Nu wil ick met grooter diligencie laeten hooren mijn eloquencie // met een neerstige gront 650[regelnummer] tot deser stont Satan in Geveijnsde hovaerdij Siet daer gaet den hont wij en vonden ons dagen noijt beter vont nu sullen wij weeten goet ront // trechte besceijt wat man dat hij is Ewige haet 655[regelnummer] Dats wel geseijt die rechte waerheijt // sullen wij nu weeten Geveijnsde hovaerdij Wart desen duvel nu weer vanden back ghebeten soo sal hij beeten // als een beseeten verken Ewige haet Neen Neen hij sal teen off tander mercken 660[regelnummer] wij sijn toch twee clercken // uuijt antecrijsts scolen Geveijnsde hovaerdij Want howen alle die werlt in doolen dat howen wij verhoolen // binnen onse pensen Ewige haet Want wij regieren meest alle die groote hensen ende deese heijlich schijnende menschen // neen dat willen wij swigen Geveijnsde hovaerdij 665[regelnummer] Tis seeker best dat wijt gat aenden hals rijgen en haestelick vertijgen want ick weet wij sullen nijewe tijdinge crijgen Pausa
[pagina 83]

Eeuwige Haat Je kunt Hem op geen betere manier ter wereld testen noch verleiden, geloof me zonder gekheid, dan zo, om te weten of hij God is of mens. Dan heb je de uitkomst van je rekest. Duivel Nu wil ik met grote diligentie laten horen, mijn eloquentie, met al mijn inzet vanaf deze stond. De duivel gaat af Huichelachtige Hoogmoed Kijk, daar gaat de hond. Wij vonden in al onze dagen nooit een betere list. Nu zullen we ronduit de uitkomst vernemen, wat voor een man Hij is. Eeuwige Haat Dat is goed gezegd. De werkelijke waarheid zullen wij nu weten. Huichelachtige Hoogmoed Als deze duivel nu weer af wordt gezeken, dan zal hij tekeergaan als een dol varken. Eeuwige Haat Nee, nee, hij zal of het een of het ander merken. Wij zijn toch twee klerken, uit de school van de Antichrist! Huichelachtige Hoogmoed Want wij houden de hele wereld in dwaling. Dat houden wij verborgen diep in onze pensen. Eeuwige Haat Want wij heersen over de meeste belangrijke mensen en deze schijnbare heiligen...Nee, dat zullen we verzwijgen. Huichelachtige Hoogmoed Het is inderdaad beter dat wij onze monden dichtrijgen en snel verdwijnen, want ik weet dat wij nieuwe tijdingen zullen krijgen. Pauze
[pagina 84]

Satan ende Jesus op eenen berch satan seijt Aensiet hier Judeen // Galileen // ende Grieken Candijen Sijrien / Babilonien ende Affrijcken 670[regelnummer] Arabien claer blijcken // ende alle des werelts rijcken spangen vranckrijck ende venegen verheeven dits al mijn met dese landen hier beneven dit sal ick u al geven // sonder verlaten // ras wildij mijn aenbeeden Jesus 675[regelnummer] Vade satanas gaet van hier hels duvel inder eewijger onvreeden ghij sult u heer u godt aenbeeden soe alst is reeden ende dienen hem alleen uuijter herten reen // wee diet verlaeten 680[regelnummer] want wie eenich ander aenbeeden blijven inder eewicheijt verlaten Pausa Duvel Waer sijdij nu mijn raetslieen hovaerdij ende haet // quaet haer boosen raet gaet // nu heel verquisten Ewige haet Wij moeten hem bij gaen tot sijnder baet // maet Duvel Waer sijdij nu mijn raetslieen hovaerdij ende haet // quaet haer boosen raet gaet // nu heel verquisten Geveijnsde hovaerdij 685[regelnummer] Hoe macht coomen dat hij soo desolaet // staet ende oick desperaet // praet // tis noot dat wijt // wisten Duvel Waer sijdij nu mijn raetslieen hovaerdij ende haet // quaet u losen raet gaet // nu heel verquissen Ewige haet Wel wat segdij
[pagina 85]

Satan en Jezus op een berg, Satan zegt Zie hier Judea, Galilea en Griekenland, Candijen, Syrië, Babilonië en Afrika, Arabië helder voor ogen, en alle landen van de wereld, Spanje, Frankrijk en het verheven Venetië. Dit is allemaal van mij, met deze landen hier naast. Dit zal ik u allemaal geven zonder mankeren als u mij aanbidden gaat. Jezus Wijk Satan, ga uit mijn ogen, helse duivel, naar de eeuwige onvrede. U zult uw heer uw God aanbidden zoals het is gesschreven is en Hem dienen allene met een rein hart. Wee, die zich eraan onttrekken, want zij die enig ander aanbidden zullen tot in eeuwigheid verrekken. Pauze Duivel Waar zijn jullie nu mijn raadslieden Hoogmoed en kwade Haat? Hun boze raad gaat nu geheel verloren. Eeuwige Haat Wij moeten hem bij staan tot zijn voordeel, maat. Duivel Waar zijn jullie nu mijn raadslieden Hoogmoed en kwade Haat? Huichelachtige Hoogmoed Hoe zou het komen dat hij er zo desolaat bij staat en ook desperaat praat? Ik wou dat we het hoorden. Duivel Waar zijn jullie nu mijn raadslieden Hoogmoed en kwade Haat? Uw slimme raad gaat nu geheel verloren. Eeuwige Haat Wel, wat zeg je?
[pagina 86]

Duvel 690[regelnummer] U suptijle listen noijt soo en misten // tot onser scanden want ick heb hem getoont steden en landen och ick knars mijn tanden // van grooter quaetheede Geveijnsde hovaerdij Wel hoe compt dat bij Duvel 695[regelnummer] Hoort doch wat hij seede doen ick hem dat voir // lede // ter goeder trowe als dat hij mijn aenbeeden sowe dies heb ick rowe groot op dit pas Ewige haet Waerom dat Duvel 700[regelnummer] Maer hij mercten dat ick den duvel was doen most ick ras // tvelt wijcken met spot hij seijden ghij sult alleen aenbeen u heer u godt daer hebdijt slot // en dienen hem altijt dus moet hij godt sijn Geveijnsde hovaerdij 705[regelnummer] Aij mij noijt meerder spijt dat ick mijn nijet en bedrijt // dat hout mijn wonder Duvel Sijn woorden sloegen mijn in dooren als een donder noch sach ick bijsonder // hoort dese sentencie dat die engelen hem quaemen dienen met groter reverentieGa naar margenoot+ 710[regelnummer] noijt quaerder pestilencie // quam noijt op die aertGa naar margenoot+ voor tgeslacht der hellen Ewige haet Warden ghij van een woort vervaert loopt duvel verhaert // inder hellen caecken Duvel Och och hoe sal ickket dan met Lucifer maeken 715[regelnummer] als ick hem die saecken // moet gaen ondeckken
[pagina 87]

Duivel Je subtiele listen hebben hun doel nog nooit zo gemist, tot onze schande, want ik heb Hem getoond steden en landen... Och, ik knars mijn tanden van grote woede. Huichelachtige Hoogmoed Wel, hoe is het zover gekomen? Duivel Hoort toch wat Hij zei, toen ik Hem dat voorlegde, te goeder trouw, opdat Hij mij aanbidden zou. Ik heb er nu over grote smart. Eeuwige Haat Waarom dat? Duivel Omdat Hij doorhad dat ik de duivel was. Toen moest ik ras het veld ruimen met spot. Hij zei, ‘u zult alleen aanbidden uw heer, uw God’. Dat was de conclusie. En Hem dienen altijd. Dus moet Hij God zijn. Huichelachtige Hoogmoed Ai, nooit had ik groter nijd. Dat ik me niet beschijt, dat verbaast me bijzonder. Duivel Zijn woorden sloegen me in de oren in als een donder. Ook zag ik heel goed, hoort dit verhaal, dat de engelen Hem vervuld van eerbied kwamen dienen, allemaal. Nooit kwam er grotere rampspoed op deze aarde voor het geslacht van de hel. Eeuwige Haat Als jij door één woord al bang wordt, wel. Loop dan, slechte duivel, in de kaken van de hel. Duivel Och, och, hoe zal ik het dan met Lucifer in orde kunnen maken, als ik hem de zaak moet gaan vertellen.
[pagina 88]

Geveijnsde hovaerdij Alle die duvelen sullen met u geckken compt laet wij hem uuijtreckken // den cap metten covel Duvel Neen neen ick begeerse te howen Ewige haet Dat waer voor u een eewich swevel 720[regelnummer] die duvels soudent in evel // van u verstaen Duvel Waerom dat Geveijnsde hovaerdij Sij souden meenen dat ghij die helle wout verraen dus laetse uuijt sijn gedaen // off sij souden u smijten Ewige haet Met dus heijlich schijnent habijten 725[regelnummer] hebben die Ipocrijten // in tijden voerleden Satan den cap uuijtgetoogen ende seijt Hier stae ick duvel naect ende bloot ick sorch voor die noot // die mij sal gebueren Ewige haet Loept duvel loept int eewich trueren daer suldij // heuren // des duvels schimpen Duvel 730[regelnummer] Och mijn borstelen rijsen mijn aren krimpen mijn aersgat dunct // mijn scrimpen // doer dit misval hadieu ick beveel u Lucifer met sijn duvelen al Ewige haet Nu compt hij ter pal dus laet ons gaen sonder ghescal 735[regelnummer] ende caetsen den bal // all op ander trappen Geveijnsde hovaerdij Dat weet ick te maeken met dusdanige cappen wij sullen haer doen clappen // nae ons begeeren ende sullen haer tvollick all anders doen leeren dan deese Jesus gaet tracteeren / ende ontfouwen
[pagina 89]

Huichelachtige Hoogmoed Alle duivels zullen met je gekken. Kom laten we hem de kap afdoen en de mantel uittrekken Duivel Nee, nee, ik wil ze houden. Eeuwige Haat Dat zou u eeuwig nijpen. Die duivels zouden het verkeerd begrijpen Duivel Waarom dat? Huichelachtige Hoogmoed Zij zouden denken dat je de hel wilde verraden, dus doe ze uit, of zij zouden je gaan slaan. Eeuwige Haat Door zulke heilig lijkende habijten hebben die hypocrieten in vroeger tijden... Satan, nadat hij de kap afgedaan heeft, zegt Hier sta ik, de duivel, naakt en bloot ik ben bang voor de ellende die mij zal gebeuren. Eeuwige Haat Loop duivel, loop in eeuwig treuren, daar zul je horen des duivels schimpen. Duivel Och mijn stekels rijzen, mijn aderen krimpen, mijn aarsgat schijnt te verkrampen door dit ongeval. Adieu, ik beveel je Lucifer aan, met zijn duivels en al. Eeuwige Haat Nu staat hij voor paal, dus laat ons gaan zonder kabaal en de bal kaatsen op een andere trap. Huichelachtige Hoogmoed Dat speel ik wel klaar met zo'n kap. Wij zullen hen doen praten zoals wij begeren, en zullen hen het volk alles anders doen leren dan deze Jezus leert en weet te ontvouwen
[pagina 90]

Ewige haet 740[regelnummer] Wij sullen tvolck op haer eijgen wercken doen betrowen soo moeten wijt browen // over all int midden Geveijnsde hovaerdij Hij seijden ghij sult u heer u godt aenbeeden en dienen hem alleen // dit moeten wij uuijtroeden Ewige haet Wij sullense aen doen been al ander goden 745[regelnummer] armen / beenen / en hooden // die coonen wij stichten Geveijnsde hovaerdij Wij moetense oick alle daechs eens verlichten jae al soumer om vichten // met cracht en fortsen Ewige haet Hoe souden wij verlost worden van siecten van coortsen gijchten en crampen // in arm ende been Geveijnsde hovaerdij 750[regelnummer] En soudtmen niemant dienen dan godt alleen soo souden int gemeen // die cunst om broot // gaen Ewige haet Ick wout ickse mocht helpen branden off doot // slaen die op goodts woort bloot staen // betrowen ende hoopen Geveijnsde hovaerdij Waert soe soo en dorstmen niet meer bevaerden lopen 755[regelnummer] noch offlaeten vercoopen // na doude seede Ewige haet En soutmen niemant dan godt alleen aenbeeden soo waerender meenijgen steden // veel leets geschiet Geveijnsde hovaerdij Wat steeden meendij Ewige haet Daermen die wonderlijcke miraculen siet 760[regelnummer] dat waer dan tot niet // ende gans bedurven Geveijnsde hovaerdij Och daer is dat machtichste goet mee verwurven huijsen en erven // gout silver en renten
[pagina 91]

Eeuwige Haat Wij zullen het volk op hun eigen werken laten vertrouwen. Zo moeten wij het zien te brouwen, overal en altijd. Huichelachtige Hoogmoed Hij zei, ‘u zult uw heer uw God aanbidden en Hem alleen dienen’. Dat idee moeten wij kwijt. Eeuwige Haat Wij zullen hen andere goden laten vereren. Armen, benen en hoofden, die kunnen wij genezen. Huichelachtige Hoogmoed Wij moeten ze ook dagelijks tot bijstand wezen. Ja, al zou men er om vechten met geweld en kracht Eeuwige Haat Hoe zouden wij verlost worden van ziekten en koortsen, jicht en krampen in arm en been. Huichelachtige Hoogmoed Als men niemand zou dienen dan God alleen, dan zou in het algemeen de kennis om zeep worden gebracht. Eeuwige Haat Ik wilde dat ik ze mocht helpen verbranden of dood slaan al degenen die alleen op Gods woord vertrouwen en hopen. Huichelachtige Hoogmoed Als het zo zou zijn, dan durfde men geen bedevaarten meer te lopen, noch aflaten te verkopen volgens oude gewoonte. Eeuwige Haat En als men niemand dan God alleen aanbidden zou, dan waren er heel wat steden in veel leed en rouw. Huichelachtige Hoogmoed Welke steden bedoel je? Eeuwige Haat Die waar men die wonderlijk mirakels ziet. Dat was dan gelijk voorbij en voorgoed bedorven Huichelachtige Hoogmoed Och, daar is het rijkste goed mee verworven, huizen en erven, goud, zilver en renten.
[pagina 92]

Ewige haet Dit moeten wij tvolck ter herten in prenten off all onse conventen // souden al verstroijt // warden Geveijnsde hovaerdij 765[regelnummer] Soutmen godt alleen dienen wij souden soo beroijt // worden en oick verschoijt werden // uuijt swerelt dominatie Ewige haet Soutmen godt alleen dienen dat waer blamacie ende antecrijsts gracie // soude ons ontbreeken Geveijnsde hovaerdij Dan en soutmen geen meer fabulen hooren preeken 770[regelnummer] alst heeft gebleeken / dick hier te vooren Ewige haet Soutmen godt alleen dienen soo waert gans verlooren tnaerstich laboren // van die sofistelijcke catijven Geveijnsde hovaerdij En waer souden dan den dienst vanden antecrist bliven soutment godt toe scrijven // scuut sulck sproeck // bat Ewige haet 775[regelnummer] Wil ick u seggen goe luij dient u selven oick // wat om Lucifers roock // gat // bat op te doen blaesen Geveijnsde hovaerdij Die hem selven niet en dienen dat sijn dwasen ick seg dat sij raesen // die daer niet op en achten Ewige haet Dient u selven bij dagen en bij nachten 780[regelnummer] off ghij sult versmachten // als hongerige velt / muijsen Geveijnsde hovaerdij Dient u selven met brassen met bruijsen met dobbelen en sluijsen // wilt dit beseffen Ewige haet Dient u selven met costelijcke bonte beffen wat den armen veel keffen // daer leijt nu niet an
[pagina 93]

Eeuwige Haat Dit moeten wij de mensen in het hart prenten, of anders zouden al onze kloosters vergaan. Huichelachtige Hoogmoed Als men God alleen dienen zou, zouden wij er berooid voorstaan, en ook onze macht over de wereld verliezen. Eeuwige Haat Als men God alleen zou dienen, was dat een blamage des antichrists genade zou ons ontbreken. Huichelachtige Hoogmoed Dan zou men geen fabels meer horen preken, zoals het vaak is gebleken hier te voren. Eeuwige Haat Als men God alleen zou dienen dan was het geheel verloren, het ijverige werk van die kijvende sofisten. Huichelachtige Hoogmoed En waar zou dan de dienst van de antichrist blijven, als men God alles zou toeschrijven. Schuw zulke taal. Eeuwige Haat Zal ik u wat zeggen, goede lieden, gun jezelf ook wat, om Lucifers rookgat beter aan te blazen.. Huichelachtige Hoogmoed Zij die zichzelf niet dienen zijn dwazen. Ik zeg, dat zij die daar niet op letten gek zijn. Eeuwige Haat Dien jezelf bij dag en nacht, of anders zul je versmachten als hongerige veldmuizen. Huichelachtige Hoogmoed Dien jezelf met brassen en bruisen, met dobbelen en zwelgen, wil dit beseffen Eeuwige Haat Dien jezelf met dure bonte beffen, wat de armen ook beuzelen, daar gaat het niet om.
[pagina 94]

Geveijnsde hovaerdij 785[regelnummer] Dient u selven tsij wijff off man en sceijter niet van // doet dat wij u beveelen Ewige haet Laet u dienen met costelijcke juweelen met leckkere morseelen wilt dansen en spelen met luijten met veelen // met harpen en santorijen Geveijnsde hovaerdij 790[regelnummer] Laet u dienen ghij consistorijen int swerlts glorijen // tot allen termijnen Ewige haet Laet u dienen met u costelijcke wijnen leert deese droctijnen // leeft sonder ontfarmen Geveijnsde hovaerdij Laet u dienen met het sweet der armen 795[regelnummer] acht niet haer carmen // laet den onnoselen praeten Ewige haet Laet u dienen ow ghij potestaeten met die gouwe ducaten // cruijsaeten en gouden rijars Geveijnsde hovaerdij Laet u dienen ou ghij verleijaers ghij bonte craijaers // met u eijgen instellen Ewige haet 800[regelnummer] Laet u dienen ow ghij gierige gesellen ou ghij rebellen // verhart als stienen Geveijnsde hovaerdij Waer dit niet beter dan godt alleen te dienen dit is dat wij mienen // onder ons beijen Ewige haet Wil ick u seggen neve wij willender uuijt // sceijen 805[regelnummer] om elders te vermeijen // willen wij ons spoen Geveijnsde hovaerdij Jae wat sal ick van dese Jesus vermoen dat hij hem soo coen // tegen den duvel ginck steken soo dat hij met schanden van hem is geweecken ick en hoorden noijt spreecken // sulcken besceijt
[pagina 95]

Huichelachtige Hoogmoed Dien jezelf, of je man bent of vrouw, doe wat wij je zeggen en hou niet op. Eeuwige Haat Laat je dienen met kostbare juwelen met lekkere hapjes, wil dansen en spelen, met luiten, met violen, met harpen en citers. Huichelachtige Hoogmoed Laat je dienen, jullie kerkenraden, met wereldlijke eer, te allen tijde Eeuwige Haat Laat je dienen met kostelijke wijnen. Leer deze les: leef zonder erbarmen. Huichelachtige Hoogmoed Laat je dienen met het zweet van de armen. Sla geen acht op hun kermen, laat de onnozelen praten. Eeuwige Haat Laat u dienen, o gij potentaten, met gouden ducaten, kruizen en gouden reijers. Huichelachtige Hoogmoed Laat je dienen, o verleiders, bonte kraaien, met je eigen regels. Eeuwige Haat Laat u dienen, o hebzuchtige vlegels, O, rebellen, zo hard als steen. Huichelachtige Hoogmoed Is dit niet beter dan God te dienen alleen? Dit is wat wij bedoelen met ons beiden. Eeuwige Haat Ik zal je zeggen neef, laten we hier van scheiden, en laten wij ons spoeden om ons elders te amuseren. Huichelachtige Hoogmoed Ja, wat moet ik van deze Jezus denken, dat hij zich zo dapper tegen de duivel weerde, zodat die met schande bij Hem vandaan is gegaan. Ik heb nog nooit zo'n vreemd verhaal gehoord.
[pagina 96]

Ewige haet 810[regelnummer] Hij moet godt sijn off een groot profeet ick sweert bij mijn eet // wat segdijer van Geveijnsde hovaerdij Soudt hij godt sijn soo sijn wijer niet wel an want niemant en can // godt bedriegen Ewige haet Maer is hij van een mensch / soo weeten wij hem te beliegen 815[regelnummer] als wij gaen vliegen // uuijt nijdige parten in die schriftgeleerden ende pharijseusche harten onse heijlijge tarten // die goodts leeringe haeten Geveijnsde hovaerdij Is hij een propheet // soo en sal hijs niet laeten haer te straffen aenvaeten / bij dach ende nachten Ewige haet 820[regelnummer] Is hij een propheet soo sal hij al dander slachten die daer straffen en verachten die tegens goodts woorden staeken als sij uuijt giericheijt // gingen afgooden maeken dit gingense laeken // daerom mosten sij sterven Geveijnsde hovaerdij 825[regelnummer] Dit selfden doen wij hem oick beerven wil hij anders affkerven // dat onse geestelijcke heeren tvolck dagelicxs preeken ende nu leeren naer haer selfs begeeren // dagelicxs inder kercken Ewige haet Sij moeten neerstich toe sien Geveijnsde hovaerdij 830[regelnummer] Sij moeten op hem mercken want aen sijn wercken // salmen hem kennen sonder duchten Ewige haet Een boom kentmen wel aen sijn vruchten dit en sijn geen cluchten noch visevasen Geveijnsde hovaerdij Wij moetender op mickken
[pagina 97]

Eeuwige Haat Hij moet God zijn of een groot profeet, dat zweer ik onder ede. Wat zeg jij ervan? Huichelachtige Hoogmoed Als Hij God zou zijn, dan staan wij er niet best voor, want niemand kan God bedriegen. Eeuwige Haat Maar als Hij uit een mens is geboren, dan kunnen we Hem voorliegen, als wij uit kwade zin gaan vliegen in de harten van schriftgeleerden en Farizeeërs, onze heilige treiteraars, die Gods leer haten. Huichelachtige Hoogmoed Als Hij een profeet is dan zal Hij niet nalaten om hen te straffen bij dag en bij nacht. Eeuwige Haat Als Hij een profeet is, dan zal Hij lijken op al die anderen, die degenen straften en verachtten die tegen het woord van God in opstand kwamen. Toen zij uit hebzucht afgoden gingen maken. gingen ze dat bestraffen. Daarom moesten zij sterven Huichelachtige Hoogmoed We zullen Hem hetzelfde laten beleven, als Hij wil verhinderen dat onze geestelijke heren het volk dagelijks preken en beleren volgens hun eigen begeren, dagelijks in de kerken. Eeuwige Haat Zij moeten ijverig toezien. Huichelachtige Hoogmoed Zij moeten op Hem letten, want aan Zijn werken zal men Hem kennen, zeker en gewis. Eeuwige Haat Een boom kent men aan zijn vruchten, dit zijn geen grapjes of visserspraatjes Huichelachtige Hoogmoed Wij moeten hierop mikken.
[pagina 98]

Ewige haet 835[regelnummer] Wil deese Jesus oick als dander profeeten raesen soo sullen wij gaen op blaesen // al ons subdijten Geveijnsde hovaerdij Wat volck meendij Ewige haet Ons scrijft geleerden ende Ipocrijten het souden haer seer spijten // woude hijse straffen Geveijnsde hovaerdij 840[regelnummer] Beghint hij oick te preeken te baffen soo sullen wij recht scaffen // hem bringen om den hals Ewige haet Dats immers goet duijts Geveijnsde hovaerdij Ten is seeker geen wals dus sonder veel gescals // gaen wij wacharmen Ewige haet 845[regelnummer] Wij sullen ons heijlicheijt noch bet openbaren als wij onse snaeren // voort volck doen clincken Geveijnsde hovaerdij Noijt mensch en heeft met ons wel gevaren Ewige haet Wij sullen ons heijlicheijt noch bet openbaren Geveijnsde hovaerdij En sijn wij twee geen propere verraeren 850[regelnummer] noijt beter caren // en machmen bedincken Ewige haet Wij sullen ons heijlicheijt noch bet openbaeren als wij onse snaeren // voort volck doen clincken wij sullen haer fenijn // voor wijn // noch schincken finis Jan Tomiszoon schilder fecit lanck 851 regulen.
[pagina 99]

Eeuwige Haat Als deze Jezus te keer wil gaan als de andere profeten, dan zullen wij al onze onderdanen oproepen. Huichelachtige Hoogmoed Welk volk bedoel je? Eeuwige Haat Onze schriftgeleerden en hypocrieten. Het zou hun zeer tegen staan als Hij ze zou straffen. Huichelachtige Hoogmoed Begint Hij ook te preken en te schreeuwen, dan zullen we recht spreken en Hem om hals brengen. Eeuwige Haat Dat is zeker goed Diets. Huichelachtige Hoogmoed Het is zeker geen Waals. Dus gaan wij, och armen, zonder veel kabaal. Eeuwige Haat Wij zullen onze heiligheid nog beter openbaren als wij het volk laten horen welke noten we op onze zang hebben. Huichelachtige Hoogmoed Geen mens is het door ons voor de wind gegaan. Eeuwige Haat Wij zullen onze heiligheid nog beter openbaren. Huichelachtige Hoogmoed Zijn wij tweeën geen echte verraders? Betere makkers kan men zich niet voorstellen. Eeuwige Haat Wij zullen onze heiligheid nog beter openbaren. als wij het volk laten horen welke noten we op onze zang hebben. We zullen hen gif voor wijn schenken. Eind. Jan Tomiszoon, schilder heeft dit gemaakt, lang 851 regels	margenoot+ gen 4 margenoot+ Math 3 margenoot+ genesij 3 margenoot+ genesij 3 margenoot+ Deutro 8 margenoot+ Deutr 6 margenoot+ Math 4 margenoot+ Luce 4

Vorige Volgende

Van die becooringe des duvels hoe hij crijstus becoorden

Zestiende-eeuws rederijkersstuk van Jan Tömisz

7 Tekst

Een ander spel van die becooringe des duvels hoe hij crijstus becoorden

Hertaling

Een ander spel over de verzoeking van de Duivel waarmee hij Christus in verleiding bracht

Over het gehele werk

organisaties

Over dit hoofdstuk/artikel

titels