| |
| |
| |
De weldadigheid.
ô Gy, om ydle gunst geprezen,
ô Lot, dat alles wetten stelt,
Dat, daar ge ons hopen doet en vreezen,
Ons kroont of ons in boeijen knelt!
De dwaas benyde uw gunstelingen
De glori, die hen moge omringen,
De schatten, die de kwelling voên;
Myn hart benyd den goôn der aarde
Een' eedler schat, van meerder waarde,
't Geluk, de magt om wél te doen.
| |
| |
ô Gy, des hemels hoogst behagen,
Weldadigheid! geschenk der goôn!
Reeds in Astreaas vroege dagen
Zaagt ge u onze offers aangeboôn.
Ja, in de zon, wier koestrend gloeijen
De vruchten rypt en 't zaad doet groeijen,
Zaagt ge u, erkentlyk, aangebeên;
En in het licht der waereldbollen,
Die door 't onmeetbaar ydel rollen,
Verëerde 't menschdom u-alleen.
De God, wien aarde en hemel pryzen,
Die alles schraagt, in elken stand,
Toont me in ontelbre gunstbewyzen
Zyn gaêdloos milde vaderhand.
Ontdekten wy, met angstige oogen,
Slechts door zyn donders zyn vermogen,
En door de bliksems, die hy schiet,
'k Zou, daar zyn magt my deed vervaren,
Den Meester van 't heelal ontwaren,
Maar, ach! myn' God, myn' Vader niet.
| |
| |
Natuur verbind met tedre handen
Al 't menschdom zorglyk steeds aan een;
Weldadigheid! gy haalt die banden
Noch dichter om de harten heen.
Gy houd ons minzaam, t'allen stonden,
Aan land en ouders vast verbonden;
Opdat uw invloed álles paar'
Doet ge uw bekoorlyk zoete rechten
Zelfs de eene aan de andre waereld hechten
Door gullen toevoer van elkaêr.
Gy doet de kracht van 't noodlot wyken,
Gy doet alöm 't geluk ontstaan,
Gy bied de schatten van den ryken
De schamele armoê, hulpzaam, aan.
Ja, zonder uw gewyde wetten,
Zou zelfs een kroon het hoofd besmetten,
Zyn schat en rykdom vloekenswaard'.
De vorsten, die uwe inspraak bannen
Zyn niets dan laffe volkstirannen:
Gy doet hen goden zyn op de aard'.
| |
| |
Een Titus, 't menschdom steeds ten zegen,
En, door uw voorbeeld steeds geleid,
Vermaart zyn glori allerwegen
Door u-alléén, weldadigheid!
Hy, kiezende u alleen, godesse!
Tot voorbeeld en geleideresse,
Vertroost de droeven, stilt hun pyn.
Zyn' rang, zyn onbepaald vermogen
Acht hy een voorrecht van den hoogen
Om zyner broedren steun te zyn.
ô Vreugd! hoe word der braven harte
Door zulk een voorrecht niet gestreeld!
ô Offers van gebrek en smarte,
Die door de schaamte uw' rampspoed heelt!
ô Broeders! ô natuurgenooten!
Waar houd ge u, kermende, afgesloten?
Waar stort ge uw tranen neêr op de aard'?
Wel hem, die 't wee u mag vergoeden:
Ach, de eer van u ter hulp te spoeden,
Is meer dan ydle lauwers waard'.
| |
| |
Ja, 't moge u eedle schaamte wekken,
'k Spoed naar uw schuilplaats me echter heen.
De deernis zal my die ontdekken:
Haar heilige aandrift richt myn schreên.
Ik vlieg naar de akligst sombre streken,
'k Zal in de naarste holen breken...
ô Grooten, door uw magt gevleid!
Regeert al de aarde op uwe tronen;
Daar, waar gebrek en kommer wonen,
Regeer ik door weldadigheid.
Komt, ziet myn hart, myne armen open,
Ziet me u verpligten bystand biên;
Herleeft, ô myn natuurgenooten!...
Maar, hoe! gy werpt u aan myn kniên?
Ik zie van de ingegroefde wangen
Uw heete tranen, bigglend, hangen,
Gy stort die gloeijende aan myn' voet;
Gy waant me een' engel uit den hoogen,
Ach! ziet uw' broeder voor uwe oogen,
Uw' redder, die zyn' pligt voldoet.
| |
| |
Ach, waan niet dat ik de armoê hoone,
En smadende op u nederzie,
En, daar ik koele trotschheid toone,
De gift besmet, die ik u biê.
Wee hem, die van de elendelingen
Een' slaafschen dank poogt af te dwingen,
Wanneer zyn hulp hen 't wee ontrukt;
Die, kluisters smeedend van zyn gaven,
En koopend voor zyn weldaên slaven,
Geen vrinden in zyne armen drukt!
Ja, 'k vloek een' trotschaarts mededoogen,
Zyn koele hulpe uit 's harten grond;
De hoogmoed schittert uit zyne oogen,
De laster schuifelt uit zyn' mond.
Hy voelt slechts door zyn gunstbewyzen
Steeds zyn verwaandheid hooger ryzen,
En is in 't weldoen zelfs tiran:
Hy doet de zwakheid steeds ontdekken
Dat, schoon hy haar ter hulp' wil strekken,
Hy óók haar toch verdelgen kan.
| |
| |
Dus zien we ons dreigen en belagen
Door wolken, die, in woeste vlugt,
Met vuur bezwangerd, dwarlend jagen,
En klatrend dondren in de lucht;
Daar ze op het veld, op kruid, op boomen,
Een' malschen regen neêr doen stroomen,
De kwynende aard' ter zegening;
Terwyl zy, loeijend, buldrend, blakend,
Schoon 't smachtend aardryk vruchtbaar makend,
Het dreigen met vernietiging.
|
|