Adriaan Brouwer

[p. 232]

XIV

En nu lig ik hier in 't gasthuis te bibberen. Ik voel het, 't is er mee gedaan en afgelopen. 't Is jong, twee en dertig jaar! Ik had het ook nog twéé en dertig jaar kunnen uithouden, als ik voorzichtiger geweest was. Het is zoo goed. Of men den beker nù of later ledigt, 't doet altijd evenveel spijt. En daarbij, ik heb mijn leven gehad. Wat zou de rest nog brengen? 't Zelfde, 't blijft altijd 't zelfde.

Geen van de vrienden komen mij bezoeken. Ik heb het in 't laatste jaar ook te bont gemaakt. Ze gingen liever een straatje om, dan met den vervallen halfdronken, slecht gekleeden Adriaan gezien te worden. Alleen Dupont komt om de twee dagen eens hooren en mij troosten op zijn eigen wijze manier, en brengt de groeten van Rubens, die zal ook wel eens komen, en de anderen zullen ook

[p. 233]

eens komen. Ge kent dat. Maar 't vriest en sneeuwt, en ze zouden eens een valling kunnen pakken. En zoo 't schijnt is er zooveel pest in de stad. De nonnekens, die mij dienen zijn heel goed voor mij, en spreken van den Hemel, en van gouden bloemen-kronen, die de zaligen daar zullen dragen. Een pater Carmeliet is mijn biecht komen afnemen. Ik heb alles gezegd. Hij is op zijn stoel blijven zitten! En alsof ik gezegd had, ik heb eens een spreeuwennest met platte jong geroofd, zei hij eenvoudig: – Uwe zonden zijn u vergeven. Absolvo te!

En nu wacht ik naar het toevallen van mijne oogen. Ik ben misschien geweest wat ik moest zijn? We kunnen er misschien niet aan doen? Of ge heilig zijt, kunstenaar of ketellapper? God blaast u lijk de zaadjes van suikerij op de wereld, en ge moet voor den dag komen met wat Hij u heeft meegegeven. Er is een gremel eigen wil bij. Bij mij was die wil een vingerhoed op den oceaan, hoe dikwijls ben ik omgekanteld! Een ding kan God mij niet te verwijten, dat ik hem te veel aan de mouw getrokken heb voor tand-

[p. 234]

pijn, geld en andere nuttelooze dingen. Ik heb Hem laten doen. Ik ben mislukt als mensch. Mijn kunst niet. En het werk is toch de vrucht van het leven. Ik ben dan toch iets komen doen.... Kom, laat het nu stil worden. Wij kletsen te veel over die dingen. 't Komt omdat wij er niets van af weten. Wij zien, om zoo te zeggen, alleen de waterspiegeling van de boomen en de huizen. Het water rimpelt, golft, kabbelt, en we denken dat zoo de huizen en de boomen zijn. De echte huizen en boomen zien wij niet, zien we nooit. Slechts als het water heel stil kan zijn, zoodat g'er kunt op schrijven, kunnen wij ons een gedacht beginnen te vormen, hoe de echte huizen en de echte boomen zouden kunnen zijn. Maar dan moet het heel stil zijn, heel stil in het hart, zonder rimpel, zonder gebabbel....

Zoo tegen den dood aan begint het stil te worden. En die stilte komt, ik voel ze als drup voor drup immer voller in mijn geest opstijgen.... Dat is iets anders dan brandewijn en Belladona! Dat is brandewijn en Belladona in 't ècht!

[p. 235]

Ik heb maar één wensch, zoo zachtjes kunnen uitdooven, met de hand van Isabel in mijn hand....

5 mei 1944.