De schadt-kiste der philosophen ende poeten
(1621)–Jan Thieullier–
Auteursrechtvrij
[pagina 103]
| |
Moyses Bosch tot s'Hertoogen Bosch.Refereyn.
ALsmen des werelts loop aenmerckt, hoe deucht wech vliet,
En boosheyt d'ouerhant nu neemt met groot verdriet,
Want door verscheyden quaet vergaen goede manieren,
De wetten men veracht, men leest de boecken niet
Der Philosophen oudt, gestelt tot deuchts vercieren,
Van ledicheyt seer boos, laet hem den mensch nu stieren,
Daer alle sond' wt spruyt, verjaghster van de deught,
Den mensch die wordt beschaemt van d'ongeleerde dieren,
Die haer voetsel met vlijt vergaderen met vreught,
O traech en ledich mensch, daer ghy v gans toe veught,
Verlaet de ledicheyt, wilt uwen geest vercloecken,
Verscherpt dan v verstant in als soo ghy vermeught,
Als wijs voordachtich haelt nu voort der wijsen boecken,
De wetten die ter deught streken wilt ondersoecken,
Waer door alleen men leert in alles houden maet,
Den spiegel uws verstants veecht af met redens doecken,
Dus schout de ledicheyt, moeder van alle quaet.
Ga naar margenoot+ MArcus een Philosooph en Orateur vermaert
De ledicheyt misprees en achten boos van aert,
Die ledich haeren tijt onnuttelijck ombrachten,
T'was oock een Roomsche wet, wie vry en onbeswaert
De Romsche vrijheyt schoon als een Romeyn verwachten,
Sijn soon thien jaren oudt most hy als wijs bedachten
Niet ledich by der straet onachtsaem laten gaen,
Maer doen hem leeren dan tot stichtingh groot om achten
Manieren goet eerbaer door, der wijsen vermaen
Ga naar margenoot+ Den soon van Cato wijs heeft moeten straf ontfaen,
Door sijn stoutwulpsheyt en ledich quade leuen,
Den broeder van Cina niet hebbende misdaen,
Is als leechganger oock tot Romen wtgedreuen,
Ga naar margenoot+ Oock Cicero die schrijft, dat niemant daer beneuen
Sonder merck sijns ambachts, mocht wand'len langhs der straet,
Dat schoone Romen groot was hier door hooch verheuen,
Dus schout de ledicheyt, moeder van alle quaet.
| |
[pagina 104]
| |
GEen heymelijck gemack, dat soo de locht bederft,
Ga naar margenoot+ Noch geen pompwater dat daer in de scheep versterft,
Geen vuylnisput hoe quaet, is geensis te gelijcken
By een boos ledich mensch, die sijn broeders onterft
Van deuchden hy ontsticht den armen als den rijcken,
Ga naar margenoot+ Soo wt Pisistratus wel claerelijck can blijcken,
Die sommigh' op de merckt ledich gaende vant,
Hy sprack, wat gaet ghy hier onachtsaem ledich kijcken,
Soo ghy geen saet en hebt, noch ossen by der hant,
Ick salt v schicken dan, om bouwen soo v lant,
Op dat haer ledicheyt d'gemeynte niet sou schaden,
Ga naar margenoot+ Hoort Cato den Romeyn clagen met goet verstant,
Om dat hy ledich had' een vur laten verspaden,
Hierom volght desen raet, als wel en wijs beraden,
Scherpsinnich ondersoeckt, d'onachtsaemheyt versmaet,
V cloeckmoedich verstant, wilt constich vry versaden,
Dus schout de ledicheyt, moeder van alle quaet.
| |
Prince.
Ga naar margenoot+ WAt brenght ledicheyt voort, als quistingh vanden tijt,
Onsuyuer liefde, soo Diogenes belijt,
Als een moeder sy baert veel valsche boose vruchten,
Want achterclap die spruyt wt haer, oock haet en nijt,
Onrecht, en dieuery, met veel quade geruchten,
Den onachtsamen mach ouer den tijt wel suchten,
Ga naar margenoot+ Die hy door luyerdy onnuttich heeft verteert,
Den cloecken Hippias sprack vrijlijck sonder duchten,
Hoe dat d'onachtsaem mensch behoorden t'sijn verneert,
Want had' door ernst en vlijt een jeder mensch begeert,
Den yeuer had hem vry veel consten wel doen leeren,
Maer nu door ledicheyt den mensch oncuys hoereert,
Dit comt alleen daer door, dat hy hem niet wil keeren
Door vlijt, tot Selden Rust, ons Redenrijck ter eeren,
Ontsluyt t'sinrijck verstant, studeert vry t'uwer baet,
Soo sal v lof en faem eewich daer door vermeeren,
Dus schout de ledicheyt, moeder van alle quaet.
In Viericheyt Groeyende.
Betrovt in Godt. |
|