De schadt-kiste der philosophen ende poeten

[p. 11]

Refereyn ghepronvncieert opde Hoogh-loffelijcke Camer der Peoene binnen Mechelen.

HEt wonderlijck vernuft! het loffelijck verstant
Een voester-kindt des tijts: leydt ons (als met der hant)
(Door een verholen-les') tot kenniss' aller dinghen!
Want daer'n is niet, hoe hoogh', hoe wijdt, hoe diep geplant,
T'en can't (door d'oogh' des geest's) om-vatten en omringhen!
Comt aen mijn Musae com't, en wilt mijn penn' bedwinghen.
Hel'pt dogh' mijn swack-gemoet wtdrucken dit vermaen:
Hoe dat het wijsheyts-saet, blonck (soo haer faem' gaet singhen)
(Onder't gemeyne volck) als sterren by de maen':
Wiens wonderbaer verstant en reden-rijck bestaen
Voed' noch op desen dach, soo menige gedachten:
En spijst 't weet-gierich volck; gedwongen, om te gaen
Naer't soet gheheymenis van hun verborgen crachten:
O Neder-land's chiraet, ghy jeughdige geslachten,
Als biekens, desen schadt in v gemoet vergaerdt,
Op dat ghy deuchdens lof door wijsheyt, muecht verwachten,
Want wijsheyt is een deucht die alle deuchden baerdt.

VRaecht ghy wat is Sophy, of wijsheyt? (ionge jeucht)
Hoort, Theophrastus seyt 't is een alsulcken deucht!
Een deucht seyt hy! die maeckt dat ghy in ander landen
Geen vreemdelingh' en schijnt: veriaechster vande vreucht,
Die 's menschen siel besmet: een licht der onverstanden:
Vraecht Aristot'les oock, (diens herten vierich branden
In ijuer, tot verstant) wat nutt' hem wijsheyt gaf?
Sijn Antwoordt is: goet-wils, ick reynich mijne handen
Van quaet, 't welck and're doen wt vreese vande straff':
En Aristippus seyt, al laegh de wett' in't graf
Te niet, wy euenwel gerechtich souden leuen:
Dus ionckheyt gaet (in tijts) rust op geleertheyts-staf,
Op dat v't eerbeginn' de beenen niet begeuen:
Leer-giericheyt maeckt wijs': als Plato heeft geschreuen,
Vraecht wilt ghy sijn geleert: en d'antwoort wel bewaerdt,
Soo wert ghy door't verstant tot s'deuchts pallays gedreuen,
Want wijsheyt is een deucht, die alle deuchden baerdt.

[p. 12]

 

WAt tracht ghy doch naer gelt, naer rijckdomm', oft naer schadt?

 

Waerom betreedt ghy doch dien sorgelijcken padt?

 

Voorwaer ô mensch' (helaes!) ghy sijt v seluen tegen.

 

Soeckt wijsheyt, wiens ermm' doch alle dingh' omvadt,

 

Soeckt wijsheyt, die tot v maeckt alle dingh genegen:

 

Antisthenes die seyt, wie rijckdom heeft vercregen,

 

Die in schip-brekingh swaer ontswemmen kan de doot.

 

Voor al geluckich is: oft als het vier daer tegen

 

⁺ (In sijne heete maegh') verteert dijn goed'ren groot,

 

Dat ghy dan euenwel noch niet en sijt ontbloot

 

Van t'costelijcke goet, dat in v herte woonet:

 

O mensch soeckt desen schadt, die v in allen noot

 

Vertroost; en hulpsaem v met sachte ruste croonet,

 

De meeste weldaet sich als dan voor v vertoonet,

 

Want wie kan segghen doch, die sich met wijsheyt paerdt,

 

Blijft nedrich en veracht noyt deucht sijn erbeyt loonet,

 

Want wijsheyt is een deucht, die alle deuchden baerdt.

+ Bias.

Prince.

HEt princelijck verstandt (soo Epictetus secht)
In dees twee worden, lijdt, en mijdt, verborgen lecht:
T'eerst leeret dat ghy sult t'onghluck geduldich lijden:
Het ander leert, als v den wellust sterck beuecht,
Dat ghy (met goet verstant) die wijsselijck sult mijden:
O wijsheyt, ô goddinn', ô heylsaem gulde tijden,
Die pronken met t'chieraet van v al-waerdich licht:
Soo men de wijsheyt saegh' (naer Platonis belijden)
Met een lichaem'lijck oogh' en wterlijck gesicht.
Wech soudt ghy segghen, strack wech cupidini schicht,
Wech minnelijck gelonck der wankelbare vrouwen;
Ick vind my inden dienst van dese maecht verplicht,
Die al haer minnaers loont met vreucht, en ghy met rouwen:
Wijsheyt baert deucht en const, const gaet den mensch bedouwen
Met groot-geachten lof, by prinschen hooch-vermaerdt,
Gelijck t'wijs-gier-geslacht met my sal staende houwen,
Want wijsheyt is een deucht, die alle deuchden baerdt.

Wt Ionsten Versaemt.

Alexander van Fornenberch.