Parochieboek van Iseghem, gevolgd door de levensbeschrijving des H.Hilonius

[p. 517]

§ XXIX.
Aenmerkingen op den gemelden brief.

Futura tempora oblivione cuncta pariter operient.
De toekomende tyden brengen alles gelykelyk in vergetenheid.
Eccl. II, 16.

De brief des pastors De Bakker toont dat hy moest een geleerd man zyn: vol van de schoonste gedachten, versierd door de edelste uitdrukkingen, is hy met den fynsten smaek en in vloeijenden styl geschreven. Daerby is hy ook een bewys van de devotie der toenmalige inwoners van Iseghem tot den heiligen Hilonius. Maer, in denzelfden brief, ontwaert men eenige zinsneden, die men kwalyk kan aeneenknoopen. Om ons gedacht te vatten, moet men in aendacht nemen dat een pastor van Iseghem, heer Jakobus Van Dolré, in 1660, een boekje van 26 bladzydetjes, in 't vlaemsch, opgesteld had, behelzende het leven van den heiligen Hilonius, hetwelk hy, te Yper, liet drukken en opdroeg aen de heeren: Hoogbalju, Burgemeester, Schepenen en Regierders, met de Onderzaten van den

[p. 518]

Graefschepe van Iseghem. Welnu, hoe heeft zyne eerweerdigheid Paschasius De Bakker, die, maer vier en dertig jaer daerna, met het herdersambt van Iseghem bekleed wierd, in zynen brief, konnen aenstippen, dat, wanneer hy tot Iseghem aenkwam als pastor, de heilige Hilonius aldaer zoo goed als onbekend was? Hoe zal men uitleggen dat de Iseghemnaers, hunnen pastor, toen hy het leven van den H. Hilonius, in den predikstoel, opgehelderd had, zyn gaen proficiat wenschen omdat hy den verborgen schat gevonden had?

Waerschynlyk, om niet te zeggen buiten twyfel, zal de pastor niet geweten hebben dat een zyner naeste voorzaten het leven des heiligen Hilonius opgesteld had.

Men kan ook, met reden, veronderstellen dat de gelukwenschingen zullen gekomen zyn van wege de geringste parochianen, die niemendal wisten van 't leven des heiligen Hilonius, omdat zy in de boeken niet konden: want, volgens het gebruik, in vroegere tyden, bleef de mindere volksklas, gemeenlyk, ongeletterd. Doch, ten minste,

[p. 519]

moest de geleerde klas het leven van den heiligen Hilonius kennen: vermits het kleine boekwerkje door pastor Van Dolré het leven van den heiligen Hilonius behelzende, buiten twyfel, onder hen, verspreid was.