Parochieboek van Iseghem, gevolgd door de levensbeschrijving des H.Hilonius

[p. IV]

EERBIEDIG OPGEDRAGEN
aen den
WELEERWEERDEN HEER PASTOR
JOANNES DE BRUYNE,
alsmede
AEN DE PAROCHIANEN VAN
ISEGHEM.

[p. V]

Voorwoord.

De Parochieboek van Iseghem bevat historische daedzaken, die wy hebben weten gebeuren, of ter onzer kennis gekomen zyn door overleveringen onzer vaders en voorvaders⁽¹⁾. Hy verhaelt getrouwelyk wat dienaengaende zoo door Meyer, Gramaye, Sanderus, Malbrancq, Ghesquiere en Debast, als door Joannes Baptista Vande Walle en zynen zoon, Gaspar Joannes⁽²⁾, beschreven is. Doch onze voornaemste hulpbronnen zyn geweest de plaetselyke kerkarchieven, welker stukken wy nagezien en, voor den wezenlyken inhoud, in ons boekwerk verzameld hebben, ten voordeele van onze nakomelingen, die, na verloop van tyden, nog daervan zullen konnen spreken:

Accipe, posteritas, quod post tua saecula narres!

Maer zal iemand zeggen: is er verschil tusschen de eerste uitgaef der Geschiedenis van Iseghem, in 1852, en de tweede, in 1863? Ja, zeker,

(1) Auribus nostris audivimus: patres nostri annuntiaverunt nobis. Psal. XLIII, 2.

(2) Beide, van Iseghem, hebben aenteekeningen gemaekt over hunne geboorteplaets.

[p. VI]

er bestaet een merkelyk onderscheid tusschen beide. De Parochieboek die nu in het licht verschynt, is oud en nieuw; hy is oud, omdat hy het merg of de kern der eerste Geschiedenis bevat; hy is nieuw, omdat hy zich in andere en behagelyker gedaente aen den lezer aenbiedt. Gezuiverd en verbeterd zoo wegens daden als drukfeilen, komt hy te voorschyn zonder uitstapjes of tusschenstukjes, tenzy deze, ten minste in 't algemeen, aen onze afzonderlyke beschryving behooren. Ook hebben wy, voor ons boekwerk, rykelyk te oogsten gevonden op het veld van Iseghem. Indien wy daerbuiten, ondertusschen, in 't voorbygaen, eene bloem geplukt hebben, om onzen arbeid te versieren, zulks kan men ons niet ten kwade duiden, omdat wy dit sieraedje overgenomen hebben uit het gemeene veld, dat is, uit historische stukken, die een algemeen betrek met Iseghem hebben.

De eerste uitgaef was als een enkel proefje; de tegenwoordige is, onder verscheidene opzigten, vollediger. Behalve dat de Parochieboek de zaken in betere orde verhaelt, behelst hy daerenboven eene menigte nieuwe feiten, zeer bekwaem om de openbare nieuwsgierigheid te prikkelen. Twee honderd en negen bladzyden meer bevattende dan de voorgaende Geschiedenis, biedt hy, natuerly-

[p. VII]

ker wyze, een uitgestrekter tafereel van Iseghem aen.

Met genoegen zal men onderander, meerdere uitbreidingen aentreffen wegens dry edele geslach ten, welker namen te Iseghem, hoogst geacht en gezegend worden. Het goed door hen gesticht zoo in verleden als in onze tyden, ter plaetse van hun zomerverblyf, vereischt meer dan een enkel eervol gewag ter loops gemaekt. De lezer zal reeds by zich zelven gedacht hebben aen de voortreffelyke familien van Huerne, De Pelichy en Gilles De Pelichy⁽¹⁾.

Aen den Parochieboek is natuerlyk gevoegd het leven van den H. Hilonius, vermits hy de Iseghemnaers, als hunner geestelyke vader, aen Jesus Christus gewonnen heeft, door het evangelie, dat hy hun de eerste gepredikt heeft⁽²⁾.

(1) Van ouds bevestigt de liefdadige familie Gilles dat Antwerpen, hare geboorteplaets, onder de belgische steden, door zynen rykdom gekenmerkt wordt: ............ Antverpia nummis.
Nauwelyks had Petrus Gilles, in 1535, vernomen dat Thomas Morus, zyn boezemvriend, door Hendrik VIII, den Nero van Engeland, in de gevangenis gesloten was, of hy trok over zee met eenen koffer gouds om hem te verlossen. Maer helaes! zyn goud kon den onsterfelyken gezant, den roemryken kanselier, den edelmoedigen verdediger der katholyke kerk aen het schavot niet onttrekken. Thom. Mor. par Mad. la Princesse de Craon.

(2) Nam in Christo Jesu per Evangelium ego vos genui. I Cor. IV, 15.

[p. VIII]

Eindelyk, wat het opstel betreft, laten wy aen andermans oordeel over, of wy den middelweg gevolgd hebben tusschen een magere of skelettelyke beschryving die het hert des lezers niet voldoet en een langwylige of wydloopige uitbreiding, die verveelt en verdriet. Wy erkennen ons onbevoegd om te oordeelen of wy het nuttige met het aengename gepaerd hebben: Utile dulci.