|
| |
| |
Tab. XLV. Explicatio.
Ante descriptarum Historiarum per icones repraesentatio breviter explicata.
| |
Fig. I.
Modus, quo Muscae ovula sua intra folia Cardui collocant, è quibus dein Vermiculi proveniunt.
| |
Fig. II. III. IV. & V.
Tubercula Urticae, Vermis, Nympha, & Musca inde prodeuntes, quatuor iconibus repraesentata.
| |
Fig. II.
| a. | Excrescentiae quaedam cauli insidentes. |
| b. | Tubercula ejusmodi nonnulla, quae nervum folii occupant, & circa principia egerminantium foliorum collocantur. |
| c. | Alia, quae irregulariter folio insident. |
| |
Fig. III.
| d. | Vermiculus in tuberculis Urticae reperiundus, nativa magnitudine depictus. |
| e. | Idem sub microscopio delineatus, in medio nonnihil latior. |
| f. | Subtile Rostrum ex antico ejus extremo prostans. |
| g. | Tenues quidam Pili, corpus ejus obsidentes. |
| |
Fig. IV.
| h. | Nympha auctiore magnitudine repraesentata, cujus in capite praegrandes sunt Oculi. Cornua, Crura, Alae, & Abdominales annuli, itidem heic depicta cernuntur. |
| i. | Caudula ejus recurvata. |
| |
Fig. V.
| k. | Musca Mas naturali magnitudine. |
| |
Fig. VI. VII. & VIII.
Lanuginosum Gossypium in Quercibus reperiundum, una cum Tubulis, & Musca, quae in his enutritur.
| |
Tab. XLV. Verklaart.
De bescreeve Historien, in afbeel-beeldingen vertoont en kortelyk verklaart.
| |
Fig. I.
De manier, hoe de Vliegen hunne Eyeren, tusschen de Bladeren van de Distels, in de selve leggen, alwaar dan Wurmen uyt voortkomen.
| |
Fig. II. III. IV. & V.
De Wratkens op de Barnde Netelen, de Wurm, het Popken, en de Vlieg, in vyf afbeeldingen.
| |
Fig. II.
| a. | Eenige uytwassen die op de steel staan. |
| b. | Eenige van dese geswelletjes, die op de senum van het Blad staan, en ook omtrent de begintselen der uytspruytende bladeren. |
| c. | Andere, die irregulier op het blad staan. |
| |
Fig. III.
| d. | Het Wurmken in de gewaskens der Netelen, leevens groote. |
| e. | Dit Wurmken onder een vergrootglas vertoont, synde wat breet in het midden. |
| f. | Syn fyn snuytken van vooren. |
| g. | Eenige fyne hayrkens op het lighaam. |
| |
Fig. IV.
| h. | De Pop in het groot uytgebeelt, waar in dat de Oogen heel groot in het hooft syn, de Hoornen, Beenen, Vleugelen, en de ringen des Buyks, siet men daar ook in afgebeelt. |
| i. | Het kromme omgebooge Staartken. |
| |
Fig. V.
| k. | Het Mannekens vliegken leevens groote. |
| |
Fig. VI. VII. & VIII.
Het donselig Cattoen, op de Eyke Boomen, met haare Pypjes, en het Vliegken dat daar in gevoet is.
| |
| |
| |
| |
Fig. VI.
| a.a.a. | Circumferentia Globi lanuginosi, prout naturaliter sese habet, expressa. |
| b. | Petiolus, quo lanuginosus iste Globus nititur. |
| c. | Folium Quercinum e medio Globi pullulans. |
| |
Fig. VII.
| d. | Sacculi sive Tubuli quidam, in quibus Vermiculi in Muscas succrescunt, & in quorum circumferentia lanuginosus Globi pilus potissimum radicatus est. |
| |
Fig. VI.
| e.e. | Foraminula, quibus Muscae, e domunculis suis prorepturae, lanuginosum Gossypium morsu pervium reddunt. |
| |
Fig. VIII.
| f. | Musca ipsa naturali magnitudine depicta. |
| |
Fig. IX, X, & XI.
Tuberculum spongiosum Rosae silvestris: id ipsum per medium dissectum: Muscae demum, quae in eo enutritae sunt.
| |
Fig. IX.
| a.a. | Nodi & inaequalitates istius Tuberculi. |
| b. | Petiolus, quo id sustentatur. |
| |
Fig. X.
| c. | Tuberculum ipsum per medium discissum, ut Cellulae, in quibus Vermiculi in Muscas succrescunt, in conspectum veniant. |
| |
Fig. XI.
| d. | Prima Muscae species, quae ex hoc Tuberculo prodiit, corpore crassiuscula. |
| e. | Altera Muscarum species, quae bisetae sunt. |
| |
Fig. IX.
| f. | Orbicularia foraminula, quae Muscae morsu terebant in Tuberculo spongioso, cum suis e Cellulis proreptare conantur. |
| |
Fig. XII, XIII, XIV, XV, & XX.
Tubercula in foliis Quercinis: unum de iis apertum; Phaseoli intus reperti; Tuberculum discissum; Phaseolus magnitudine aucta exhibitus modus, quo Tuberculum exarescit.
| |
Fig. XII.
| a.a. | Excrescentiae quaedam, quae in anteriore folii regione, & paulo etiam altius, super Nervo sitae sunt. |
| b. | Duo Tubercula, quorum alterum, geminatum, aliquanto altius nervo folii insidet, alterum fere in margine locatum est. |
| c.c. | Nonnulla Tubercula, quae extremitatem folii occupant. |
| |
Fig. VI.
| a.a.a. | De omtrek van den donseligen Bol, levens grootte. |
| b. | Het steelken daar dese donselige Bol op staat. |
| c. | Het Eyke blad dat daar uyt spruyt. |
| |
Fig. VII.
| d. | Eenige Beurskens of Pypjes, waar in de Wurmkens tot Vliegen vergroejen, en in welkers omtrek de donselige hayrkens van de Bol baar meeste vastigheyd hebben. |
| |
Fig. VI.
| e. e. | De Gaatkens, die de Vliegkens in het donselige Kattoen byten, als sy buyten haare wooningen kruypen. |
| |
Fig. VIII.
| f. | Het Vliegken selve meede levens grootte. |
| |
Fig. IX, X, & XI.
Het spongieus gewasken op de wilde Eglantieren: het selve midden doorgesheeden: en de Vliegkens die daar in opgekweekt syn.
| |
Fig. IX.
| a. a. | De knobbelen en de oneffenheeden van dat Gewasken. |
| b. | De steel daar het op staat. |
| |
Fig. X.
| c. | Het Gewasken doorgesneeden, en de Huysjes, daar de Wurmkens tot Vliegkens in vergroeyt syn, aan het gesigt vertoont. |
| |
Fig. XI.
| d. | De eerste soort van Vlieg uyt dat sponsken, wat geset van lighaam. |
| e. | Het tweede soort van Vliegkens, dat tweeborstelige syn. |
| |
Fig. IX.
| f. | De ronde gaatkens, die de Vliegkens in 't spongieus uyswasken byten, als sy uyt haare Cellekens kruypen. |
| |
Fig. XII, XIII, XIV, XV, en XX.
De Uytwaskens op de Eyke bladeren; een der selve geopent; de Boonskens, die daar in bevonden syn; het Gewasken doorgesneden: het Boonken in het groot; en de manier hoe het Gewasje allengskens verdroogt.
| |
Fig. XII.
| a. a. | Eenige Uytwassen, die vooraan op het blad, en ook een weynig hoger, op de Senuw staan. |
| b. | Twee gewaskens, staande het eene, dat dubbelt is, wat hoger op de Senuw des blads, en het andere haast op de kant. |
| c. | Sommige die op de uyterste randen van het blad geplaatst syn. |
| |
| |
| |
| |
Fig. XIII.
quinque icones comprehendens.
| d. | Pars superior de uno Tuberculorum rescissa. |
| e. | Tres distinctae Excrescentiae, Phaseolis similes, in Tuberculi discissi cavo repertae. |
| f. | Tres Excrescentiae Phaseolis similes, suo e cavo exemtae. |
| |
Fig. XIV.
Ejusmodi quoddam Tuberculum dissectum, in quo duo Phaseoli haud aliter collocati cernuntur, ac Amygdalus discissa intra crustam suam saccharinam; ut nulla adpareat cavitas intermedia. Magnitudine nonnihil ultra naturalem aucta hoc repraesentatur.
| |
Fig. XV.
| g. | Phaseolus interventu microscopii exhibitus, in quo superficies scabra Corticis exprimitur. |
| h. | Locus, quo Phaseolus speciatim cum Tuberculo unitus fuit, suumque inde nutrimentum hausit. |
| |
Fig. XX.
| i.i. | Modus, quo Tuberculum paullatim tenuari & arescere incipit; ut intus conclusa Musca morsu id perforare & inde prorumpere queat. |
| |
Fig. XII.
| k. | Teres foraminulum, quod Musca, in regione Tuberculi arefacta, morsu efficit, & per quod liberum in aera prodit. |
| l.l. | Loca, quibus Tubercula inarescunt, absque sectione oculis exhibita. |
| m. | Vermiculus e Phaseolo exsectus, medioque in folio Quercino, magnitudine aucta repraesentatus. |
| |
Fig. XVI.
Idem Vermiculus auctiore magnitudine & ea forma exhibitus, qua gaudet, cum jam jam in Nympham abiturus est.
| |
Fig. XVII.
Is ipse Vermiculus in Nympham mutatus, adhuc paullo grandior depictus; ut membra ejus tanto commodius in conspectum veniant.
| a.a. | Oculi reticulo similes. |
| b.b. | Antennae, qua inter Crura & Alae sita sunt. |
| c. | Abdominis Annuli. |
| |
Fig. XVIII.
Eadem Nympha, in Muscam mutata, magnitudine naturali.
| |
| |
Fig. XIII.
in vyf afbeeldingen.
| d. | Het bovenste deel, van een der Gewaskens afgesneeden. |
| e. | Drie distincte Boonsgewyse Gewaskens, in de holligheyd gevonden, van het geen opgesneeden is. |
| f. | Drie Boonsgewyse Gewaskens, uyt haar holligheyd genomen. |
| |
Fig. XIV.
Een der geseyde Gewaskens doorgesneeden, waar in twee Boonkens geplaatst syn, als een doorgesneeden Amandel in syn suyker, sonder eenige hollig, heyd tusschen beyden. Dit wort wat meer als levens grootte vertoont.
| |
Fig. XV.
| g. | Het Boonken onder een vergrootglas vertoont, waar in de ruwe oneffenheeden van de Schaal afgebeelt worden. |
| h. | De plaats, daar het besonderlyk met het gewaske is vereenigt geweest, en syn voetsel door heeft ontfangen. |
| |
Fig. XX.
| i i. | De manier, hoe het Gewasje allenkskens begint verdunt en verdroogt te worden, op dat het besloote Vliegken sig daar sou kunnen doorbyten. |
| |
Fig. XII.
| k. | Het ronde gaatken, dat het Vliegken byt, in de plaats daar het Gewasje gedroogt is, en waar door het in de ope lugt gaat. |
| l.l. | De plaatsen daar de Gewasjes opdrogen, sonder snyden aangeweesen. |
| m. | Het Wurmken uyt het Boonken gesneeden, en midden op het Eyke blad, in het groot vertoont. |
| |
Fig. XVI.
Het selve Wurmken nog grooter vertoont, en op die manier uytgebeelt, als het nu in een Pop sal veranderen.
| |
Fig. XVII.
Dit Wurmken in een Pop vergroeyt, en nog wat grooter uytgebeelt, om syne leedematen soo veel te bequamer te toonen.
| a.a. | De Oogen, die als een netken syn. |
| b. b. | De Spiesjes, waar tusschen de Beenen en Vleugelen syn geplaatst. |
| c. | De Ringen des Buyks. |
| |
Fig. XVIII.
Dese Pop in een Vlieg vergroeyt, levens groote.
| |
| |
| |
| |
Fig. XIX.
Musca ista magnitudine ultra naturalem aucta spectabilis.
| a. a. | Antennae ante oculos sitae. |
| b. b. | Quatuor Alae. |
| c. c. | Ultimum par sex Crurum, quorum quodlibet duobus unguiculis instructum est. |
| d. | Acutum Abdominis extremum, quo Musca folia Quercina perforat, & Ovula sua his insinuat. |
| |
Fig. XXI.
Duabus iconibus protuberantiam repraesentat, in folio Populi nigrae conspicuam, una cum Animalculis, horumque pabulo, intus contentis.
| a. | Rugosa Verruca in extima folii tunica. |
| b. | Nervus folii, per medium hujus decurrens. |
| c. | Internum folii latus, quo Verruca in rimam dehiscit. |
| d. d. | Tortuosae flexiones Nervi majoris in membrana folii exteriore. |
| |
Fig. XXII.
Quidam ex minuti ssimis Vermiculis, aucta magnitudine depictus, duobus Corniculis, binis Oculis, sex Cruribus, & caeterum Capite, Thorace & Abdomine, in quae dividitur, donatus.
| e. | Lanuginosa substantia, quam minuti isti Vermiculi admodum eleganter in postica corporis sui regione gestant. |
| |
Fig. XXIII.
| f. | Glutinosum istius Animalculi alimentum, intra lanuginem reconditum, cantharo suctorio infantum simile. |
| g. | Modus, quo dicta lanugo concrispatur, cum humiditas ejus consumta est. |
| |
Fig. XXIV.
| h. h. | Duo paria Calicum, sive Gemmarum membranosarum, in quibus excrescentes Alae tanquam in folliculis reconditae sunt. |
| |
Fig. XXV.
Vermiculus ante exhibitus, in Muscam, quatuor Alis instructam, mutatus, aucta magnitudine depictus.
| |
Fig. XXVI.
Vermiculus Apus, Brassicae super foliis habitans, nativa magnitudine.
| |
Fig. XXVII.
Hujus Nympha, naturali magnitudine, ventri incumbens.
| |
Fig. XIX.
Deese Vlieg in het groot vertoont.
| a. a. | De Spiesjes die voor de Oogen staan. |
| b b. | De vier Vleugelen. |
| c. c. | Het laatste paar van de ses Beenen, yder met twee nagelkens voorsien. |
| d. | De spitse punt van den Buyk, daar de Vlieg de bladeren der Eyken meede doorboort, om syn Eyeren in te leggen. |
| |
Fig. XXI.
De voortspruyting op het blad van de swarte Popelier, met de Dierkens en haar voetsel.
| a. | De ruyge Wrat, op het buytenste vlies van het blad. |
| b. | De Senuw van het blad, die daar midden over heen loopt. |
| c. | De binnenste syde van het blad, daar de Wrat gaapt met een sleet. |
| d. d. | Kronkelige buygingen van de groote Senuw in het uyterste vlies van 't blad. |
| |
Fig. XXII.
Een van de kleenste Wurmkens, in het groot vertoont, met twee Hoornkens, twee Oogen, en ses Beenen; en voorts het Hooft, Borst en de Buyk, daar het in gesneeden is.
| e. | De donselige substantie, die deese kleene Wurmkens, seer fraye, agter of op haar lighaam draagen. |
| |
Fig. XXIII.
| f. | Het lymige voedsel van dit Dierken, dat binnen dit wollige beslooten is, en sig van figuur als een kinder-Pyp of Pyp-kan vertoont. |
| g. | De manier, hoe dese wolle sig te samen krimpt, als de vogtigheyd daar uyt verteert is. |
| |
Fig. XXIV.
| h. h. | Twee paar vliesige Kelken, of Knoppen, waar in de aangroeyende Vleugelen, als in haare Bloemknoppen, opgeslooten syn. |
| |
Fig. XXV.
Het vertoonde Wurmken, in een Vliegken met vier Vleugelen vergroeyt, meede in het groot vertoont.
| |
Fig. XXVI.
Een voeteloos Wurmken op de Koolbladeren, leevens groote.
| |
Fig. XXVII.
Syn Pop op de buyk leggende, levens grootte.
| |
| |
| |
| |
Fig. XXVIII.
Eadem Nympha, aucta magnitudine delineata, suis cum artubus transparentibus, in ventrem prona.
| a. a. | Oculi transparentes. |
| b. | Thorax & nonnulli Pili translucentes. |
| c. c. c. | Annuli Abdominales. |
| d. | Ala alterius lateris transparens. |
| e. | Fistulae pulmonalis exuviae concrispatae. |
| f. f. | Pars folii Brassicae, cui Nympha isthaec, interventu tenuis membranulae, sese adglutinat. |
| |
Fig. XXIX.
Eadem Nympha suis de exuviis protracta, in dorsum supinata, itidem magnitudine auctiore repraesentata.
| a. | Oculus alterius lateris. |
| b. | Duo Cornicula. |
| c. | Proboscis. |
| d. d. | Alae complicatae. |
| e. | Posterius Pedum par. |
| f. f. | Extremitates Genitalium, extra abdomen veluti sitorum. |
| |
Fig. XXX.
Musca istius Nymphae, naturali magnitudine depicta.
| |
Fig. XXXI.
Domuncula Tineae; Tineae Vermis intus latens; hic ipse inde exemtus; tum ejus Chrysallis & Papilio; porro qua ratione Chrysallidis cutis in anteriore domunculae regione adfixa maneat; & quam subtilibus filis domuncula intus contexta sit.
| a. | Domuncula, in medio ampla, utroque extremo angustior. |
| b. | Filum, quod Vermis reconditus texit, & cujus ope sese ad trabes & muros suspendit, ne dilabatur. |
| c. | Modus, quo Tineae Vermis anticis suis Pedibus de Theca sua prorepit, ductoque filo sese alicubi adfigit. |
| d. | Vermiculus iste magnitudine nativa depictus, 16. Pedibus instructus. |
| e. | Is ipse in Chrysallidem mutatus. |
| f. | Chrysallis ista in alatum Papilionem, qui Tinea vocatur, mutatus. |
| g. | Exuviae Chrysallidis derelictae, nonnihil extra Thecam prominentes. |
| h. | Thecae discissae interior superficies aequalis & laevis. |
| |
Fig. XXXII.
Vermiculus Moschi, ejusque mutationes.
| a. | Vermiculus. |
| b. | Foraminula, ab ipso in ligno, & chartâ, terebrata. |
| c. | Ovatum ejus textum. |
| d. | Nympha ipsius. |
| e. | Scarabeus inde procrescens. |
| |
Fig. XXVIII.
Dese Pop in het groot vertoont, met syne doorschynende leeden, op de buyk leggende.
| a. a. | De doorschynende Oogen. |
| b. | De Borst met eenige doorschynende Hayrkens. |
| c c. c. | De Ringen van den Buyk. |
| d. | De doorschynende Vleugel, aan de eene syde. |
| e. | Een gekronkelt afgestroopt Longpypken. |
| f. f. | De plaats, daar dese Pop haar op het Koolblad, als door een dun vliesken, vast kleeft. |
| |
Fig. XXIX.
Deese Pop uyt haar huyt getrokken, en op de rug geleyt, mede in 't groot vertoont.
| a. | Het Oog aan de eene syde. |
| b. | Syn twee Hoornkens. |
| c. | De Snuyt. |
| d. d. | De geplooyde Vleugelen. |
| e. | Het agterste paar Beenen. |
| f. f. | Het buytenste der Teelleden, die als buyten den buyk lagen. |
| |
Fig. XXX.
De Vlieg levens grootte.
| |
Fig. XXXI.
Het huysken van de Mot; de Mot-Wurm daar in; deselve daar uyt genomen; als ook syn gulde Pop en Kapelletje: neffens dan hoe het vel van de gulde Pop, dat voor aan, in het huysken blyft sitten; en hoe fyndradig het van binnen gesponnen is.
| a. | Het huysken, dat in 't midden ruym is, en by de twee uytgangen vernauwt. |
| b. | De draat, die de beslote Wurm spint, en waar mee hy sig aan de balken en muuren ophankt, om niet te vallen. |
| c. | De manier, hoe de Mot-Wurm met syn voorste ses Beenen uyt syn kasje kruypt, en sig met een gesponne draat ergens aan vast houd. |
| d. | Het Wurmken meede levens grootte vertoont, dat 16. Voeten heest. |
| e. | Het selve in een gulde Pop vergroeyt. |
| f. | Dese gulde Pop in een gevleugelde Kapel vergroeyt; die men Mot noemt. |
| g. | Het vel van de verlate gulde Pop, dat een weynig buyten het kasje uytsteekt. |
| h. | Het effen en gladde spinsel van binnen, dat opgesneeden is. |
| |
Fig. XXXII.
Het Muscus-Wurmken, en syne veranderingen.
| a. | Het Wurmken. |
| b. | De Gaatkens, die het in het hout en papier byt. |
| c. | Syn ovaal spinsel. |
| d. | Syn Pop. |
| e. | De Schalbyter, die daar uyt groeyt. |
| |
| |
| |
| |
Fig. XXXIII.
Vermiculus, qui in foliis degit, nigerrimae thecae inclusus.
| a. | Modus, quo Vermiculus iste domicilium suum secum fert. |
| b. | Musca, in quam hic excrescit. |
| |
Fig. XXXIV.
Alia Vermiculi, Thecam suam secum ferentis, species.
| c. | Ejus Theca, superiore parte trigona. |
| d. | Papiliunculus nocturnus, in quem Vermiculus iste mutatus est. |
| e. | Musca, in quam alia ejusmodi Vermiculorum species procrevit. |
| f. | Parva Musca, in quam tertia istorum Vermiculorum pars mutata est. Harumce nimirum Muscarum sex vel septem inveni. |
| |
Fig. XXXV.
Theca pyramidalis, quam Eruca conficit intus habitans, & eam secum ferens. Theca haec ex lignis vermiculato veluti opere compositis constat.
| |
Fig. XXXVI.
Tubulus, a Vermiculo marino de sabulo constructus.
| |
Fig. XXXIII.
Een Wurmken, dat op de Bladen in een pikswarte kasje leeft.
| a. | De manier, hoe dit Wurmken syn huysje met sig draagt. |
| b. | Het Vliegken, daar dit Wurmken in vergroeyt. |
| |
Fig. XXXIV.
Een ander soort van een Wurmken, dat syn kasje met sig draagt.
| c. | Syn Kasje, dat driehoekig van boven is. |
| d. | Een Nagt-Kapelleken, daar dit Wurmken in vergroeyt is. |
| e. | Een Vliegken, daar een ander soort van dese Wurmkens in verandert is. |
| f. | Een kleen Vliegken, daar een derde van Dese Wurmkens in vergroeyt is, en welke Vliegkens ses a seven in getal waren. |
| |
Fig. XXXV.
Een pyramidale Kasje, dat een Rupsken maakt, dat daar in woont, en meede voortgaat; het welk als uyt ingeleyt hout bestaat.
| |
Fig. XXXVI.
Een Pyp uyt sant gemaakt van een Zee-Wurmken.
|
|
Auteursrechtelijk beschermd